Morgunblaðið - 23.12.1995, Blaðsíða 27

26 LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 1995 2 7
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
VERULEGUR
ÁRANGUR
ALÞINGI hefur afgreitt fjárlög fyrir árið 1996 með rúmlega
3,9 milljarða kr. halla og er hann sá minnsti, sem verið
hefur á ríkissjóði í tólf ár, gangi framkvæmd fjárlaganna eftir.
Hallinn er áætlaður 8,9 milljarðar króna í ár og lækkar hann því
um firhm milljarða á næsta ári.
Ríkisstjórnin og Friðrik Sophusson fjármálaráðherra hafa mark-
að þá stefnu að eyða fjárlagahallanum á tveimur árum. Það.er
nauðsynlegt til að skapa skilyrði til varanlegs hagvaxtar og aukinn-
ar atvinnu, án þess að stefna efnahagslegum stöðugleika í hættu,
og til lækkunar erlendra skulda. Vaxtalækkun er jafnframt brýn
vegna stöðu atvinnuvega og mikillar skuldasöfnunar heimilanna,
en vextirnir lækka ekki nema ríkisfjármálin séu í jafnvægi.
Þegar fjármálaráðherra lagði fjárlagafrumvarpið fram í október-
bytjun var gert ráð fyrir tæplega 3,9 milljarða króna halla á ríkis-
sjóði á næsta ári. Telja verður mikinn áfanga, að hallinn eykst
ekki eftir meðferð frumvarpsins á Alþingi. Slíkt hefur verið nán-
ast föst venja. Ríkisstjórnin og þingflokkar hennar voru greinilega
staðráðnir í því að hvika ekki frá settu marki. Það gefur vonir
um, að meginmarkmið ríkisstjórnarinnar í ríkisfjármálum náist.
Útgjöldin jukust að vísu um rúman milljarð í meðförum fjárlaga-
nefndar, en tekjur ríkissjóðs hækka um nánast sömu upphæð á
móti. Þar munar langmestu um auknar tekjur af tekjuskatti og
virðisaukaskatti, sem stafar af auknum efnahagsumsvifum á
næsta ári, m.a. vegna stækkunar álversins. Augljóst er þó, að
ákveðnum vanda í ríkisfjármálum hefur verið frestað og þá fyrst
og fremst vegna rekstrarhalla og skuldasöfnunar sjúkrahúsanna.
Óhjákvæmilegt er að finna þar lausn á sem fyrst.
Verulegur þrýstingur var á ríkisstjórnina og þingmenn að auka
ríkisútgjöldin í kjölfar niðurskurðar síðustu ára og væntinga vegna
aukins hagvaxtar. Staðfesta stjórnarliðsins í því að auka ekki
útgjöld, nema auknar tekjur eða niðurskurður kæmi á móti, en
til fyrirmyndar og eykur tiltrú á stefnumörkun ríkisstjórnarinnar.
SKILJANLEG
GAGNRÝNI
VEITING ríkisábyrgðar að upphæð milljarður króna til Spalar
hf., sem hefur gerð jarðganga undir Hvalfjörð með höndum,
hefur verið gagnrýnd harðlega á Alþingi, bæði af stjórnarandstæð-
ingum og stjórnarliðum. Sú gagnrýni er vel skiljanleg í ljósi fyrri
yfirlýsinga forsvarsmanna fyrirtækisins og fulltrúa skattgreið-
enda.
Ævinlega hefur verið gengið út frá því að Spölur myndi fjár-
magna göng undir Hvalfjörð án aðstoðar ríkisins. Ástæðan kom
fram í grein Gylfa Þórðarsonar, stjórnarformanns fyrirtækisins,
hér í Morgunblaðinu fyrir tæpum tveimur árum: „Það lá fyrir í
upphafi af hálfu ráðamanna í vegamálum, að engar líkur væru á
að þessi framkvæmd væri á vegaáætlun, þ.e. kostuð af ríkinu,
a.m.k. næsta aldarfjórðunginn. Því hefur alltaf verið ljóst og út
frá því gengið, að ef í þessa framkvæmd. yrði ráðizt þyrfti hún
að fjármagnast af öðrum en ríkinu,- án ríkisábyrgða og endur-
greiðsla kæmi af vegtolli af umferðinni.“
í samræmi við þetta var samið við Spöl hf. um einkarétt á að
gera göng undir Hvalfjörð, gegn því að fyrirtækið fjármagnaði
framkvæmdina með vegatolli og afhenti ríkinu göngin er þau
hefðu borgað sig upp. I marz 1993 kom fram af hálfu Halldórs
Blöndals samgönguráðherra, einnig í Morgunblaðsgrein, að tryggi-
lega yrði að ganga frá öllum atriðum áður en gangagerðin yrði
boðin út, „þ.á.m. hversu mikið framkvæmdirnar megi kosta, þann-
ig að þær séu innan þeirra arðsemismarka, að ekki þurfi að koma
til ríkisábyrgðar, en umferðin greiði kostnaðinn við göngin."
í júní sama ár samþykkti þáverandi ríkisstjórn reyndar að lána
Speli hf. 50 milljónir króna til að ljúka rannsóknum vegna fram-
kvæmdanna og lét samgönguráðherra þá svo um mælt að það
yrði lokaframlag ríkisins til fyrirtækisins og ekki yrði um frekari
skuldbindingar eða kvaðir af hálfu ríkisins að ræða. Engu að síð-
ur lánaði ríkið Speli enn 70 milljónir króna fyrr á þessu ári og
nú hefur ríkisábyrgð verið samþykkt.
Fram hefur komið af hálfu stjórnarmeirihlutans á Alþingi að
til frekari ríkisábyrgðar eigi ekki að koma vegna verksins, en
miðað við það, sem að framan er rakið, er ekki að furða að á
Alþingi hafi verið spurt hvaða trygging sé fyrir því að ekki verði
síðar beðið um meira.
Samkomulagið við Spöl hf. markaði að mörgu leyti tímamót í
samgöngumálum; það opnaði möguleika á því að í arðbærar sam-
gönguframkvæmdir sé ráðizt af einkaaðilum og að notendur greiði
kostnaðinn, án áhættu fyrir skattgreiðendur. Það er skiljanlegt,
meðal annars í því ljósi, að ríkisstjórn og Alþingi vilji tryggja að
gangagerðinni undir Hvalfjörð verði lokið. Hins vegar gefa lánveit-
ingar og ríkisábyrgðir varasamt fordæmi gagnvart þeim, sem
hugsanlega feta í fótspor Spalar. Eiga þeir að geta treyst á að
ríkið komi þeim til hjálpar? Ekki má heldur gleyma því að fari illa
og ríkisábyrgðirnar falli á skattgreiðendur, hefði einkaframtak
af'þesSu tagi b'eðið alvarlegan hnekki og slíkt væri mikill skaði.
Kosningar í Dagsbrún
267.809 manns áttu lögheimili á íslandi 1. desember 1995
Morgú nbl aðið/RAX
ÝMSIR fundarmenn skemmtu sér vel þegar skotið var á stjórnina úr ræðustól á Dagsbrúnarfundi í Bíóborginni en þá var tillaga
um uppsögn almennra kjarasamninga í landinu til umræðu meðal fundarmanna.
Allt eða
ekkert
Sá listi sem flest atkvæði fær í kosningunum
í Dagsbrún fær kosna alla stjóm og önnur
embætti innan félagsins. Minnihlutinn kemst
hvergi að. I grein Helga Bjarnasonar kemur
fram að í sumum öðmm verkalýðsfélögum
er kosið um helming stjómar annað hvert ár.
LÍKUR eru á að almennar
kosningar til stjórnar og
trúnaðarráðs Verkamanna-
félagsins Dagsbrúnar fari
fram 19. og 20. janúar næstkomandi,
nokkrum dögum fyrir 90 ára afmæli
félagsins. Hópur Dagsbrúnarfélaga
hefur tilkynnt framboð gegn lista nú-
verandi stjórnar. Kosið er samkvæmt
gömlum reglum, sá listi sem fær fleiri
atkvæði fær alla stjórnarmenn, trún-
aðarráð og aðra embættismenn en
hinn listinn kemur engum manni að.
Að mótframboðinu stendur breið-
fylking manna sem vill nýja Dags-
brún, opna og lýðræðislega, að sögn
Kristjáns Árnasonar, verkamanns hjá
Reykjavíkurborg, sem er formannsefni
framboðsins. Listinn hefur það á
stefnuskrá sinni að breyta kosninga-
fyrirkomulaginu í Dagsbrún og gera
það líkara því „er tíðkast í lýðræðisleg-
um verkamannafélögum".
Samkvæmt lögum Dagsbrúnar þarf
að lágmarki 120 menn til að bjóða
fram lista. Á listanum þurfa að vera
boðnir fram 100 menn í trúnaðarráð
og 20 til vara. Úr þessum hópi koma
síðan sjö stjómarmenn og þrír til vara,
stjórn vinnudeilusjóðs, stjórn sjúkra-
sjóðs, skoðunarmenn og að lokum
væntanlega einnig menn í fulltrúaráð
sameinaðs lífeyrissjóðs. Loks þarf 75
til 100 meðmælendur en þeir mega
einnig koma úr trúnaðarráðshópnum.
Kristján Ámason segir að helst þurfi
150-200 manns að standa að framboð-
inu. Segir hann að forsvarsmenn fram-
boðsins hafi verið að fara á milli vinnu-
staða og séu langt komnir með að ná
tilskildum Qölda félagsmanna.
Meginreglan hjá
verkalýðsfélögum
Við atkvæðagreiðslu í Dagsbrún
fyrr í þessum mánuði vom 3.847 á
kjörskrá og búast má við að heidur
fleiri verði á kjörskránni við kosning-
amar í janúar. Kjörnefnd hefur ekki
verið skipuð og því ekki enn verið
ákveðinn kjördagur eða auglýst eftir
framboðum. Halldór Björnsson, vara-
formaður Dagsbrúnar, býst við að
kosið verði 19. og 20. janúar. Sá Iisti
sem fær fleiri atkvæði fær kosna alla
stjórnina, trúnaðarráðið og aðra emb-
ættismenn félagsins, en kosið er til
eins árs í senn. Frambjóðendur hins
listans komast hvergi að. Ný stjóm
tekur við á aðalfundi sem oft er hald-
inn í lok mars.
Þetta fyrirkomulag er meginreglan
hjá verkalýðsfélögum landsins, sam-
kvæmt upplýsingum Halldórs Grön-
vold, skrifstofustjóra Alþýðusambands
íslands. Hjá minni félögunum er þó
stundum kosið á aðalfundum. Halldór
segir að félög hafí á undanförnum
árum verið að breyta kosningafyrir-
komulaginu í þá átt að kjósa helming
stjórnarinnar í einu og þá til tveggja
ára í senn, einnig með listakosningum.
Iðja og Verslunarmannafélag- Reykja-
víkur hafa til dæmis þennan hátt á
og raunar hefur svo verið lengi hjá
VR, samkvæmt upplýsingum frá skrif-
stofu félagsins. Annað fyrirkomulag
er viðhaft við kjör til forystu ASI,
Verkamannasambandsins og fleiri
samtaka launafólks. Æðstu forystu-
menn, t.d. formaður og varaformenn,
eru kosnir hver fyrir sig á aðalfundi
og síðan eru aðrir stjómarmenn eða
miðstjórnarmenn kosnir í einu lagi.
Fylgjandi endurskoðun laga
Halidór Bjömsson er formannsefnið
á lista stjórnar og trúnaðarmannaráðs
eftir að Guðmundur J. Guðmundsson
hefur lýst því yfir að hann muni láta
af störfum á næsta aðalfundi. Gengið
verður frá þeim lista 28. desember.
Hann segir að þetta kosningafyrir-
komulag sé búið að vera við lýði allan
þann tíma sem hann hafi starfað með
félaginu, eða að minnsta kosti frá
1958. Með því að viðhafa allsheijar-
atkvæðagreiðslu sé kerfið opið og lýð-
ræðislegt.
Hann neitar því að kosningafyr-
irkomulagið sé vörn sitjandi forystu
gegn breytingum, segir að þó kosning-
ar hafi verið fátíðar nú seinni árin
hafi árlega verið mótframboð hér fyrr
á árum. Nú sé yfirleitt reynt að koma
saman lista stjórnar og trúnaðarráðs
með sátt og samlyndi. Sjálfur segist
hann véra fylgjandi því að endurskoða
lögin með það í huga að gefa félags-
mönnum kost á að skipta um hluta
af stjórninni í hvert sinn. Hann bendir
jafnframt á að ekki sé svigrúm til
þess nú þar sem samþykkja þurfi laga-
breytingar á tveimur félagsfundum og
bera þær síðan undir félagsmenn í
allsheij aratkvæðagreiðslu.
Fá ekki aðgang að félagaskrá
Kristján Árnason gagnrýnir Halldór
Björnsson fyrir að neita sér um að-
gang að félagaskrá Dagsbrúnar vegna
undirbúnings framboðsins. „Þar rak
ég mig á Berlínarmúrinn,“ segir Krist-
ján. Hann segir að fjöldi manna sem
greiði fullt félagsgjald til Dagsbrúnar
séu aukafélagar og hafi hvorki kjör-
gengi né kosningarétt. Þessu vill hann
breyta, þannig að allir sem greiði fé-
lagsgjöld séu fullgildir félagar. En
hann segir að nú þurfi þeir sem vinna
að framboðinu að fá aðgang að félaga-
skránni til þess að geta séð hveijir eru
í félaginu og hveijir ekki. Annars
sætu þeir ekki við sama borð og and-
stæðingar í kosningabaráttunni sem
hefðu aðgang að þessum upplýsingum
í tölvum sínum á skrifstofunni.
Halldór Björnsson telur ekki að fé-
lagið hafi leyfí til að afhenda félaga-
skrána og það hafí heldur ekki verið
gert við síðasta stjórnarkjör þrátt fyr-
ir að það hafi verið sótt hart. Hins
vegar geti hver félagsmaður fyrir sig
hringt eða komið til að fá upplýsingar
■ um eigin stöðu. Halldór segist ekki
kannast við að starfsmenn félagsins
hafi misnotað þær upplýsingar sem
þeir hafi aðgang að á skrifstofunni.
Síðast kosið 1991
Listi stjórnar og trúnaðarráðs Dags-
brúnar hefur yfirleitt verið sjálfkjörinn
undanfarin ár. Árið 1991 kom þó
mótframboð Jóhannesar Guðnasonar,
bílstjóra á fóðurflutningabíl, og félaga.
Þá voru nítján ár frá því síðast kom
til stjórnarkjörs í félaginu. Listi Jó-
hannesar fékk 486 atkvæði, eða 35,5%
fylgi. Listi stjórnar fékk 852 atkvæði
eða 62,5% fylgi og hélt velli. Á kjör-
skrá voru um 3.500 manns en 1.365
kusu eða innan við 39% félagsmanna
og var það minnsta kosningaþátttaka
í sögu félagsins.
Fylgi stjórnar og trúnaðarráðs var
minna í þessum kosningum en oftast
áður en þó kom fram hjá Guðmundi
J. Guðmundssyni, formanni Dagsbrún-
ar, þegar úrslit lágu fyrir að stjórn
félagsins hefði tvívegis fengið lakari
kosningu.
Fylkingar takast á
Ekki er gott að átta sig á styrk fylk-
inganna sem nú takast á í Dagsbrún
nú. Fulltrúar mótframboðsins hafa haft
fremur hægt um sig fram að þessu.
Þeir hafa þó sést á vinnustöðum og
gerðu fyrst vart við sig opinberlega svo
eftir var tekið á félagsfundi Dagsbrún-
ar í Bíóborginni þegar kynnt var tillaga
stjórnarinnar um að standa við uppsögn
samninga. Þar laust fylkingunum sam-
an í „framboðsræðum" og nánast leyst-
ist fundurinn upp í kjölfarið. Fulltrúar
stjórnarandstöðulistans hafa nú kynnt
framboð sitt opinberlega og hert á
baráttunni.
Á sama tíma vinna stuðningsmenn
stjórnarinnar að því að setja saman
sinn lista og eru línur famar að ský-
rast á þeim bænum. Tímamót eru í
félaginu þegar Guðmundur J. Guð-
mundsson lætur af forystustörfum og
Halldóri Bjömssyni varaformanni er
ætlað að halda uppi merkinu. Halldór
er 67 ára gamall og hefur verið að
draga sig út úr félagsmálunum. Er
hann augljóslega biðleikur, enginn
framtíðarforingi félagsins eins og hann
sjálfur viðurkennir, vegna þess að eng-
inn sjálfsagður arftaki Guðmundar
finnst í hópi yngri forystumanna. Bind-
ur fólk úr röðum ráðamanna í Dags-
brún vonir við að eitthvað af því fólki
sem kemur nú nýtt inn á lista stjómar-
innar geti orðið að framtíðarforingjum
félagsins.
Erfitt er að átta sig á því hvaða
afleiðingar afsögn Guðmunar J. hefur
á stöðu þess hóps sem stýrt hefur
félaginu í áratugi. Guðmundur J. hef-
ur setið undir stöðugri gagnrýni ein-
stakra félagsmanna eða hópa á undan-
förnum ámm. Ekki er þó að heyra á
mönnum úr röðum gagnrýnenda hans
að þeir sætti sig frekar við Halldór
Björnsson, þeir segja nú að Guðmund-
ur hafi notið ákveðinnar virðingar hjá
félagsmönnum vegna hans einstæða
ferils 5 verkalýðsmálum þó margir telji
að hann hefði átt að hætta fyrr. And-
staðan sé enn meiri við Halldór sem
stjórnað hafi skrifstofunni og verið
mjög valdamikill í félaginu á undan-
förnum árum.
Minnsta fólksfjölgun
síðan áríð 1900
ISAMANTEKT frá Hagstof-
unni kemur fram að svo virð-
ist sem tala aðfluttra til
landsins á þessu ári verði um
1.400 lægri en tala brottfluttra,
en tala fæddra um 2.400 hærri en
látinna. Að líkindum fæðast um
4.300 börn á árinu en um 1.900
manns deyja. Til landsins flytjast
um 3.000 manns en frá því um
4.400. Hafa ekki fleiri flust af landi
brott á einu ári, en hafa verður í
huga að skráning fólksflutninga
er fyllri eftir að sívinnsla þjóðskrár
hófst 1986 heldur en áður var.
Brottfluttir umfram aðflutta á
þessu ári eru álíka margir og hvort
ár 1969 og 1970, en annars er það
einungis árið 1887 sem þessi tala
var hærri en þá stóðu vesturfarir
sem hæst.
Verulegar sveiflur verða ár frá
ári í fólksflutningum milli landa.
Árin 1984-1986 fluttust um 1.000
manns fleiri brott af landinu en
fluttust hingað frá útlöndum. Árin
1987 og 1988 fluttust svo hingað
2.800 fleiri en af landinu og hefur
aðflutningur fólks aldrei fyrr orðið
svo mikill. Á árunum 1989 og 1990
fluttust fleiri frá landinu en til og
munaði um 1.100 árið 1989 og 700
árið 1990. Árið 1991 fluttust 1.000
fleiri til landsins en frá því, en
árin 1992-1994 voru brottfluttir
um 750 umfram aðflutta. Eru þá
brottfluttir umfram aðflutta á
tímabilinu 1992-1995 um 2.600
alls. Þrátt fyrir aukin brottflutning
síðustu ár flytjast hingað fleiri er-
lendir ríkisborgarar en fara héðan.
2-3% færri
barnsfæðingar
Horfur eru á að 2-3% færri börn
fæðist árið 1995 en á árinu 1994.
Árin 1985 og 1986 fæddust færri
börn en nokkurt ár síðan 1947,
tæplega 4.000 hvort ár, og hafði
þó tala kvenna á barnsburðaraldri
ríflega tvöfaldast síðan þá. Árið
1987 fjölgaði fæðingum aftur, í um
4.200, og árin 1988-1993 fæddust
um 4.500-4.800 börn, en fækkaði
í rúmlega 4.400 börn 1994 og
sennilega um 4.300 börn 1995. Ef
fæðingartíðni á hveijum aldri
kvenna yrði til frambúðar hin sama
og árið 1995 yrðu ófæddar kyn-
slóðir jafnmannmargar kynslóð
foreldranna, en um árabil hafa í
flestum löndum V-Evrópu og N-
Ameríku fæðst færri börn sen sem
svarar því að komandi kynslóð
verði eins mannmörg og sú sem
er nú á barneignaraldri.
Mannslátum fjölgar óvenjulega
mikið árið 1995, eða um allt að
10%. Ekki skýrist hvað veldur fyrr
sen síðar þegar unnar hafa verið
dánarskýrslur fyrir árið, en fimmt-
ungur aukningarinnar er vegna
snjóflóðaslysanna á Vest- _______
fjörðum.
Mest fækkun á
Vestfjörðum
íslendingum fjölgaði um 1,026 eða 0,38% á
árinu 1995 samkvæmt bráðabirgðatölum
Hagstofu Islands sem miðast við 1. desem-
ber. Mannfjöldinn þá var 267.809 og þar af
voru karlar 134.224 ogkonur 133.585. Þetta
er minnsta fólksfjölgun á landinu síðan árið
1900. Árið 1994 fjölgaði landsmönnum um
1.867 eða 0,70%, en síðastliðin tíu ár hefur
íbúum fjölgað um 25.720 manns eða um
1,01% að meðaltali á ári.
Fjöldi fólks
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
. -200 +1256 +828
-400--------
-600
2
1
% 0
-1
-2
-3
-4
-5
Fólksfjölgun eftir
iandsvæðum 1995
-22 -138 -435 -115 -121 -131-126 ~MrMTMTHr

Hlutfallsleg fólksfjölgun eftir
landsvæðum 1995
-0,1% -1.0%
+1,2% +1,6% ■■
o> lO +_—i* .....
(5 Q> £—g-JL C
o 42 1 j m (o
CD _ QC :o ^ co 3 g I
;
■2 "a *o
1 1 c TO
Norðu vestrá Norðu eystra Austu, 3 “O co

Mannfjöldi óx um 1,3%
á höfuðborgarsvæðinu árið
1995 en á öllum öðrum landsvæð-
um fækkaði fólki. Minnst fækkaði
á Suðurnesjum, eða um 0,1%. Á
Norðurlandi eystra fækkaði um
0,5%, um 0,6% á Suðurlandi, um
0,8% á Norðurlandi vestra, um
1,0% á Austurlandi og Vestur-
landi, og á Vestfjörðum fækkaði
um 435 íbúa, eða um 4,6%.
Hefur aldrei orðið svo mikil
fólksfækkun A einu ári þar né á
neinu öðru landsvæði á þessari öld,
og hafa íbúar á Vestfjörðum ekki
verið færri síðan fyrir 1860.
í Reykjavík fjölgaði fólki um
1.256 eða 1,2%. I öðrum sveitarfé-
lögum á höfuðborgarsvæðinu fjölg-
aði um 1,5%, mest 2% í Mosfellsbæ.
--------- í Hafnarfirði íjölgaði
um 1,8% í Bessastaða-
hreppi um 1,7%, í
Garðabæ um 1,5%, í
Kópavogi um 1,3% og á
Seltjarnarnesi um 0,9%.
íbúar í Kópavogi eru
nú 122 fleiri en í Hafnarfirði og
hefur Kópavogur verið annað fjöl-
mennasta sveitarfélag landsins síð-
an árið 1966.
Á Suðurnesjum fjölgaði fólki í
Garði um 2,9% og í Grindavík um
1,1% en fækkaði um 4,9% í Sand-
gerði. í Reykjanesbæ stóð mann-
fjöldi í stað, fjölgaði lítilsháttar í
Njarðvík en fækkaði í Keflavík. Á
-Vesturlandi hefur fólki fækkað ár
Líkur á aö
2-3% færri
börn fæðist í
ár en í fyrra
Hlutdeild o
landsvæðanna í
fólksfjölgun
1985-1995
1985/1990
1990/1995

Reykjavík
Önnur sveitar-
félög á höfuð-
borgarsvæðinu
1,1% Önnur landsvæði -4,3%
Heimild: Hagstofa íslands
frá ári síðan 1983 nema árið 1993
og eru íbúar þar nú 961 færri en
var fyrir 12 árum. í sveitum á
Snæfellsnesi og í Dölum hefur fólki
fækkað um 20-25% á áratug. Á
þessu ári fjölgaði um 4,1% í Grund-
arfirði og 2,9% í Stykkishólmi. Á -
Akranesi fækkaði um 1,0%, í Borg-
arnesi um 0,7% og um 2,1% í Ólafs-
vík. Á Akranesi hafa íþúar ekki
verið færri síðan 1979. í strjálbýli
í Borgarfirði hefur fækkað um 8%
síðan 1985.
Á Vestfjörðum fækkaði fólki
stórlega. Eini staðurinn þar sem
fólki .fjölgaði lítillega á árinu er
Hólmavík. Mest fækkaði íbúum á
Þingeyri, um 9%, og á Súðavík og
Flateyri um 7%. Fækkun í kringum
5% varð á Tálknafirði, Bíldudal,
Suðureyri og í Bolungarvík. Á
ísafirði fækkaði um 143 íbúa eða
um 4,1%. Minnst fækkun varð á
Patreksfirði um 1,4%. í sveitarfé-
lögum sem mynduðu V-Barða-
strandarsýslu og V-ísafjarðarsýslu
hefur fækkað um 634 á tíu árum
eða 18%. í strjálbýli við ísafjarðar-
djúp búa nú 116. Þar voru 304
íbúar árið 1970, 511 árið 1950 og
1.385 árið 1910.
Á Norðurlandi vestra eru íbúar
nú 600 færri en 1985. Á Hvamms-
tanga íjölgaði um 2,2% og á Sauð-
árkróki um 1,4%. Annars fækkaði
fólki lítillega á þéttbýlisstöðum, en
þá fækkaði um 3,2% á Skaga-
strönd. í stijálbýli hefur fækkað
um 17% á síðustu 10 árum, mest
í V-Húnavatnssýslu, um 24%, og í
A-Húnavatnssýslu, um 22%, en
minna í Skagafirði, eða um 11%.
Á Norðurlandi eystra fækkaði
fólki lítillegga en yfirleitt hefur
fólki ^ölgað þar alla öldina. Síðast
fækkaði þar árin 1984-1986. Á
Akureyri og Ólafsfirði stóð mann-
fjöldi í stað en á Dalvík og Húsa-
vík varð fólksfækkun um .rúmlega
1%. í stijáíbýlinu hefur fækkað um
9% á liðnum áratug, mest í N-Þing-
eyjarsýslu, um 16%. í stijálbýli
S-Þingeyjarsýslu hefur fækkunin
orðið 10% en 6% í sveitum Eyja-
fjarðar.
Á Austurlandi fækkaði fólki enn
og hafa íbúar þar ekki verið færri
síðan 1979. Nokkuð fjölgaði á
Djúpavogi, Fáskrúðsfirði og Reyð-
arfirði, en annars varð yfirleitt
fólksfækkun. Mest varð hún á
Eskifirði, 5,5%, Seyðisfirði, 4,2%,
og 2,6% á Vopnafirði. Á Seyðisfirði
hefur bæjarbúum fækkað um
fimmtung á liðnum áratug. Á Eg-
ilsstöðum fækkaði um 1,2%. Síðan
sveitarfélagið var stofnað 1946
hefur aðeins tvisvar áður orðið lít-
ilsháttar fólksfækkun þar, árin
1953 og 1955. í stijálbýli á Austur-
landi hefur orðið 13% fólksfækkun
síðan 1985, mest á Fljótsdalshéraði
en minnst í A-Skaftafellssýslu.
Á Suðurlandi hafði fólki ekki
fækkað síðan árin 1985-1987. í
Þorlákshöfn fjölgaði um 1,6% og
um 1,0% á Selfossi. Annars varð
fólksfækkun á þéttbýlisstöðunum.
Á Hellu fækkaði um 4,6% og
Vestmannaeyjum um 1,7%. Á Flúð-
um í Hrunamannahreppi hefur íbú-
um Qölgað um 76% á tíu árum. í
strjálbýli Rangárvallasýslu hefur
íbúum fækkað um 16% á síðustu
10 árum, 13% í sveitum V-Skafta-
fellssýslu og 5% í sveitum Árnes-
sýslu.
Sveitarfélög voru 170 á landinu
1. desember 1995 og hafði fækkac
um eitt á árinu og 53 síðan 1984
þegar tekið var að sameina sveitar-
félög í meira mæli en fyrr.