Morgunblaðið - 19.01.1996, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 19. JANÚAR 1996 39
mér minnisstætt hve ánægð Inga
var þennan dag í faðmi fjölskyldu
og vina.
Elsku Anna Jóna, ég bið góðan
Guð að veita þér styrk, þú hefur
staðið þig vel og vakað yfír móður
þinni síðustu vikurnar. Systkinum
Ingu og öðrum ættingjum votta ég
samúð mína.
Þér, kæra vinkona, þakka ég
góða vináttu, og víst er að við sem
fengum að kynnast þér megum
margt af þér læra.
Minninguna um duglega konu
sem mikið var á lagt en aldrei lét
bugast mun ég ávallt geyma í hjarta
mínu. Ég veit að þér verður vel
tekið hinum megin þar sem þú
munt svífa létt um heilbrigð og án
allra fjötra.
Þín vinkona,
Lára.
Deyr fé,
deyja frændr,
deyr sjalfr et sama.
En orðstírr
deyr aldrigi,
hveims sér góðan getr. _
(Úr Hávamálum.)
Nú er Inga Ólöf farin frá okkur
til betri heima. Þar er hún nú, fijáls
eins og fuglinn, laus úr því búri sem
veikur líkaminn lokaði hana inni í
sl. 15 ár. Þess vegna gleðjumst við
hennar vegna, en hryggjumst okkar
vegna. Minningin lifir, því að góður
orðstír deyr ekki, eins og segir í
vísunni hér að ofan. Við, samstarfs-
konur Ingu Ólafar, minnumst henn-
ar sem glaðrar, myndariegrar
stúlku, sem aldrei lét deigan síga.
Hún var afskaplega dugleg, ná-
kvæm og vandvirk. Var þá alveg
sama við hvað var fengist, allt skyldi
vera nákvæmlega og rétt unnið. Sú,
sem þessar línur ritar, kom til sam-
starfs við Ingu Ólöfu í ársbytjun
1972 og hugsaði þá oft hvort hún
gæti nokkum tímann unnið verkin
eins vel og Inga Ólöf. Ekki var að
hugsa til þess að gera betur. Þetta
fundu allar stúlkur, sem komu til
ritarastarfa í dóms- og kirkjumála-
ráðuneytinu meðan Inga Ólöf starf-
aði þar. Hún stjórnaði okkur öllum,
en enginn fann það, allt var svo
sjálfsagt og eðlilegt. Inga Ólöf var
stjórnandi og leiðtogi að upplagi.
Reglusemi í öllum hiutum var við-
brugðið. Eftir að gigtarsjúkdómur-
inn náði tökum á henni sneri hún
sér af alefli að því að reyna að fá
bata á einhvem hátt og lét einskis
ófreistað í því. Ljósgeisla átti Inga
Ólöf. Það er dóttirin Anna Jóna, sem
nú er falleg ung kona, móður sinni
til sóma. Hag dótturinnar bar Inga
Ólöf ætíð fyrir bijósti. Ekkert var
of gott og engin fyrirhöfn of mikil
ef um Ijósgeislann hennar var að
ræða. Þó að líkaminn hrömaði og
gæti ekki gegnt hlutverki sinu meir,
þá var hugurinn óbilaður og skýr
og síðasta verkið var að reyna að
búa enn betur í haginn fyrir Önnu
Jónu. Oft höfum við dáðst að kjark-
inum og þrautseigjunni og sáum,
að á viljanum er hægt að komast
langt, svo langt, að með ólíkindum
er. En nú er þessari hörðu baráttu
og ströngu vegferð lokið. Við kveðj-
um Ingu Ólöfu okkar með innilegum
þökkum fyrir allar góðu samveru-
stundimar, bæði í vinnu í ráðuneyt-
inu og annars staðar, hún var hrók-
ur alls fagnaðar á góðri stundu.
Önnu Jónu, systkinum Ingu Ólafar
og öðrum aðstandendum sendum
við innilegar samúðarkveðjur. Guð
blessi minningu Ingu Ólafar Ingi-
mundardóttur.
Samstarfskonur í dóms- og
kirkjumálaráðuneytinu.
Handrit afmælis- og minningargreina
skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æski-
legt, að disklingur fylgi útprentuninni.
Auðveldust er móttaka svokallaðra
ASCII-skráa, öðru nafni DOS-texta-
skrár. Ritvinnslukerfin Word og Word-
perfect eru einnig auðveld í úrvinnslu.
Senda má greinar til blaðsins á netfang
þess Mbl@centrum.is en nánari upplýs-
ingar þar um má lesa á heimasiðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina og hálfa örk
A-4 miðað við mcðallinubil og hæfilega
línulengd — eða 3600-4000 slög. Höf-
undar eru beðnir að hafa skirnarnöfn
sin en ekki stuttnefni undir greinunum.
GUÐRÚN
G UÐBRANDSDÓTTIR
+ Guðrún Guð-
brandsdóttir
fæddist í Skálmholti
í Villingaholts-
hreppi 15. júní 1908.
Hún lést á hjúkrun-
arheimilinu Ljós-
heimum á Selfossi
13. janúar síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru hjónin
Hólmfríður H(jartar-
dóttir og Guðbrand-
ur Tómasson, sem
þar bjuggu. Skálm-
holtssystkin voru
13, Hjörleifur, f.
1894, d. 1979, Kristín, f. 1895,
d. 1991, Tómas, f. 1897, d. 1984,
Guðrún (eldri), f. 1899, d. 1954,
Þorsteinn, f. 1900, d. 1981, Frið-
björn, f. 1902, Halldór, f. 1903,
d. 1976, Ólafur, f. 1905, d. 1916,
Þorbjörn, f. 1906, Guðrún, f.
1908, d. 1996, Guðfríður, f. 1909,
Kristinn, f. 1911, d. 1983, og
Guðni, f. 1913, d. 1914.
Eiginmaður Guðrúnar var Krist-
inn Stefánsson, f. 31. júlí 1885,
frá Stokkalæk á Rangárvöllum.
Hann lést 14. októ-'
ber 1951. Börn
þeirra voru Dagný,
f. 5. ágúst 1933, d.
1. apríl 1938, og
Hjörtur, f. 11. janúar
1935, d. 24. ágúst
1973.
Þau Guðrún og
Kristinn bjuggu í
Ketilhúshaga á
Rangárvöllum frá
árinu 1935 til ársins
1951. Árið 1952 flyst
Guðrún að Selfossi
og kaupir þar hús-
eignina á Kirkjuvegi
1. Þar bjó hún þar til hún seldi
hús sitt og fluttist i þjónustuíbúð
fyrir aldraða við Grænumörk á
Selfossi 14. júní 1983. Frá 11.
febrúar 1991 bjó hún á dvalar-
heimilinu Sólvöllum á Eyrar-
bakka. Síðasta spölinn, frá 4.
janúar 1994, dvaldi hún á hjúkr-
unarheimilinu Ljóshqimum á
Selfossi.
Utför Guðrúnar fer fram frá
Selfosskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
VIÐ LÁT Guðrúnar föðursystur
minnar, líkt og annarra nákominna
ættingja, fara minningar og myndir
úr fortíðinni að streyma fram. Þessar
minningar, sem í hraða nútímans og
önn hversdagsins hafa fjarlægst og
eru líkt og í geymslu á kistubotninum.
Lífshlaupi aldraðrar konu, sem mætt
hefur mikilli lífsreynslu, er lokið.
Guðrún ólst upp hjá foreldrum sín-
um í Skálmholti í stórum systkina-
hópi og var hún sú tíunda í systkina-
röðinni. Nú eru einungis þijú þeirra
á lífi. í Skálmholti átti hún sitt heim-
ili til fullorðinsára og vann bæði
heima og heiman við ýmis algeng
störf þar til hún hóf búskap með
eiginmanni sínum, Kristni Stefáns-
syni. Á búskaparárum þeirra í Ketil-
húshaga (Ketlu) hvíldi búskapurinn
oft mikið á Guðrúnu, þar sem Krist-
inn stundaði gjarnan sjó á vertíðum.
Árið 1948 verða mikil þáttaskil í
lífí þeirra hjóna er þau tóku að sér
þijár af systrum mínum þegar faðir
okkar, bróðir Guðrúnar, brá búi, en
móðir okkar hafði látist frá fímm
bömum árið 1946. Þegar systumar
komu til Guðrúnar og Kristins var
Elín tólf ára, María átta ára og Bryn-
hildur fjögurra ára. Á einum degi
voru börnin á heimili Guðrúnar orðin
fjögur. Einnig átti faðir okkar sitt
annað heimili hjá þeim hjónum um
tíma.
Á Selfossi bjó hún sér og börnun-
um nýtt heimili og þar áttu systum-
ar athvarf meðan þær þurftu með,
sú yngsta, Brynhildur, ólst alveg upp
hjá Guðrúnu.
Guðrún átti mörg góð ár á Sel-
fossi, hún stundaði vinnu hjá Kaup-
félagi Ámesinga, lengst af í bakarí-
inu. Hún var samviskusöm húsmóðir
og átti jafnan eitthvað gott í búri
sínu, sem bæði mínum börnum og
annarra þótti fengur í. Ennþá minn-
ast bömin mín þess hve spennandi
þeim þótti að heimsækja Gunnu
frænku og Hjört, en Hjörtur var
uppáhald allra barna sem kynntust
honum. Garðurinn hennar Gunnu var
líka ævintýraland í þeirra augum,
með fullt af gómsætum beijum og
fallegum blómum.
Guðrún hafði mikla gleði af ferða-
lögum og var þeirri þörf aldrei full-
nægt. Hún ferðaðist þó mikið, bæði
með Hirti og öðrum ættingjum og
vinum. Utanlandsferðir heilluðu hana
mjög þótt hún færi ekki margar slík-
ar, þó fór hún m.a. eina ásamt mér
og föður mínum til Kanada á vit
brotfluttra ættingja og var sú ferð
henni eitt stórt ævintýri sem hún
minntist lengi.
Guðrún var vinnusöm atorkukona
og bar skrúðgarður hennar á Kirkju-
vegi 1 því ljóst vitni, en hann rækt-
aði hún af mikilli elju og smekkvísi.
Sama var að segja um hannyrðir
hennar sem voru miklar að vöxtum
og margbreytilegar, þótt margs kon-
ar útsaumur væri þar mest áber-
andi. Sérstaklega afkastasöm var
hún í því efni eftir að hún hætti störf-
um utan heimilis og hafði selt hús
sitt við Kirkjuveginn, svo vinna við
skrúðgarðinn var ekki lengur í verka-
hring hennar. í íbúðinni við Grænu-
mörk var ekki slegið slöku við hann-
yrðimar og margt annað föndur, svo
munimir hlóðust upp, enda var
tíminn nægur og áhuginn, stoltið og
gleðin mikil meðan heilsan leyfði.
Það var mikið áfall fyrir Guðrúnu
að missa Hjört, son sinn,_ af slysför-
um í blóma lífsins 1973. Á þeim tíma
umgekkst ég Guðrúnu töluvert og
var vel ljóst hversu mjög hún harm-
aði þennan glæsilega og vel gerða
son sinn, sem var bæði stolt hennar
og gleði. Hann var það eina sem hún
átti eftir af sinni eigin fjölskyldu, en
Dagnýju, dóttur sína, hafði hún misst
á fimmta ári. Með Hirti hafði hún
haldið heimili frá því hún missti eig-
inmann sinn.
Á árinu 1989 veiktist Guðrún og
upp frá því fór heilsu hennar að
hraka og er orðin á þann veg síðla
árs 1991 að hún flyst á dvalarheim-
ilið Sólvelli á Eyrarbakka. Bæði þar
og á hjúkrunarheimilinu Ljósheimum
naut Guðrún hinnar bestu aðhlynn-
ingar, sem mjög vert er að þakka.
Fósturdætur hennar þijár, stelpumar
hennar, fylgdust vel með líðan henn-
ar og báru allan veg og vanda af
velferð hennar.
Fátt hefur verið sagt en margt
ósagt, en að leiðarlokum vil ég og
fjölskylda mín þakka frænku minni
samfylgdina og allt það sem hún
veitti okkur af góðmennsku sinni.
Hólmfríður G. Tómasdóttir.
Föðursystir mín, Giiðrún Guð-
brandsdóttir, er látin. Ég vil þakka
henni fyrir það sem hún gerði fyrir
okkur systurnar þegar hún tók okkur
þijár undir sinn vemdarvæng þegar
faðir okkar stóð einn uppi með fímm
litlar stúlkur. Ég var yngst þeirra
og dvaldist þess vegna lengst hjá
henni og átti heimili mitt hjá henni
á Kirkjuvegi 1 á Selfossi þegar hún
fluttist úr sveitinni.
Guðrún var mikil atorkukona til
allra verka og hannyrðakona var hún
mikil og margar fallegar myndir eru
til eftir hana. Hún naut þess líka að
vera úti við og við húsið sitt á Kirkju-
veginum ræktaði hún fallegan garð.
Ferðalög vom hennar yndi og átt-
um við margar góðar stundir þegar
við vomm saman á ferð, hvort sem
var stuttur bíltúr eða ferð um landið
þar sem hún gat notið fjallanna og
náttúmnnar. Hún var einnig ötul við
að ferðast með eldri borgumm bæði
innanlands og utan.
Árið 1989 fór heilsunni að hraka
og hún fluttist á Dvalarheimilið Sól-
velli á Eyrarbakka. Síðustu tvö árin
dvaldist Guðrún á Hjúkrunarheimil-
inu Ljósheimum á Selfossi. Viljum
við þakka starfsfólkinu á báðum
þessum stöðum sérstaklega fyrir
góða umönnun.
Elsku Gunna mín, það var eitthvað
tómlegt að fá þig ekki í heimsókn
um jólin eins og áður.
Fjölskyldan á Víðivöllum 23 biður
góðan Guð að varðveita þig.
Brynhildur.
Látin er föðursystir okkar Guðrún
Guðbrandsdóttir. Hennar lífshlaup
var ekki ósvipað margra annarra
samtíðarmanna hennar, en hafði
samt sín sérkenni.
Guðrún giftist Kristni Stefánssyni
ættuðum af Rangárvöllum og í þeirri
sveit endurbyggðu þau eyðibýlið
Ketilhúshaga frá grunni. Þar bjuggu
þau snyrtilegu búi, enda var Kristinn
einstakt snyrtimenni og garðurinn
hennar Guðrúnar kringum íbúðar-
húsið vakti athygli allra sem komu.
Guðrún var mikil náttúrumanneskja
og naut sín vel við að hlú að gróðri
og hugsa um skepnumar sínar. í
Ketilhúshaga bjuggu þau þar til
Kristinn lést eða til 1951. Börn þeirra
voru Dagný, sem var fædd 1933 og
lést tæpra fímm ára, og Hjörtur sem
fæddur var 1935, en hann lést einn-
ig um aldur fram 1973. Þar með
hafði Guðrún misst bæði bömin sín
og eiginmann.
Drottinn gaf og Drottinn tók seg-
ir máltækið og hún Guðrún fékk það
sannarlega staðfest. Árið 1946 missti
Tómas bróðir hennar konu sína frá
fímm ungum dætrum. Tveim árum
seinna tóku þau Kristinn og Guðrún
GUNNVÖR RÓSA
FALSDÓTTIR
+ Gunnvör Rósa Falsdóttir
fæddist í Barðsvík í Grunna-
víkurhreppi 26. maí 1902. Hún
lést á Hjúkrunarheimilinu Eir í
Reykjavík 8. janúar síðastliðinn
og fór útför hennar fram frá
Fossvogskapellu 15. janúar.
ÞAÐ KOM mér að vísu ekki á óvart,
er mér var tilkynnt andlát Rósu Fals-
dóttur, enda var hún á 94. aldursári
og hafði verið veik um skeið.
Rósa var aðeins þriggja ára er hún
missti móður sína og ólst eftir það
upp á Dynjanda í Jökulfjörðum. - Á
svo afskekktum stað reyndi mikið á
dugnað og myndarskap þeirra, er þar
ólust upp. Þegar Rósa fór að geta
bjargað sér lærði hún margskonar
vinnubrögð, sem hún varð sjálf að
sinna með eigin höndum. En þrátt
fyrir umrædda aðstöðu á afskekktum
stað, tókst Rósu að komast í Hús-
mæðraskólann á Hallormsstað og
vinna þar um tíma eftir að námi lauk.
Og oft minntist hún á veru sína þar
eystra.
Kynni okkar Rósu hófust ekki fyrr
en haustið 1958, en þá flutti ég
ásamt fjölskyldu í fjölbýlishús í Ljós-
heimum 4. Það var auðvitað spenn-
andi að flytja í nýja íbúð. Húsið var
stórt og íbúðin á 1. hæð. Einnig var
fróðlegt að vita hvaða fólk ætti íbúð-
ina á sama stigapalli. Fljótlega komst
ég að því, að það voru systkin vestan
af Qörðum, sem hétu Rósa og Sigur-
geir. Þá fannst mér þau vera svo
gömul, að við myndum ekki eiga
mikið sameiginlegt. En reyndin varð
önnur, því að fljótlega sköpuðust
kynni, er aldrei bar skugga á. Sigur-
geir kom oft í heimsókn og sagði
okkur yngra fólkinu ýmislegt
skemmtilegt af lífinu fyrir vestan,
sem okkur Austfírðingunum fannst
frumlegt og eftirtektarvert. Þetta var
á þeim tímum er fólk mátti vera að
því að spjalla saman.
Samskipti okkar Rósu voru frá
upphafi - vonandi okkur báðum -
ánægjuleg. Þau systkinin voru þá
nýlega flutt frá Bolungarvík, þar sem
hún hafði verið ráðskona hjá bræðrum
slnum og föður. Og fyrstu árin eftir
að þau fluttu suður stundaði hún einn-
ig vinnu utan heimilis. En þegar hún
var heima varð leiðin yfír ganginn til
Rósu stundum nokkuð fjölfarin. Eink-
um var það yngri sonur minn, Stein-
inn á sitt hlýlega heimili þijár af
dætrum hans, fjögurra, átta og tólf
ára. Sjálfur átti hann heimili hjá
þeim um tíma. Það sjá allir að það
hefur þurft þolinmæði og góða eigin-
leika til að taka þeim breytingum
sem óhjákvæmilega hafa orðið þegar
börnin á bænum eru allt í einu orðin
fjögur í stað eins áður. En þau hjón-
in leystu vel úr þeim málum og viljum
við systurnar þakka þeim af heilum
hug það athvarf sem við áttum hjá
þeim og einnig Hirti sem var okkur
sem bróðir. Við systurnar vonum
innilega að við höfum svolítið fyllt
upp í það skarð sem var skilið eftir
hjá henni. Eftir lát Kristins seldi
Guðrún jörðina og fluttist á Selfoss,
ásamt Hirti syni sínum og keypti
húsið á Kirkjuvegi 1. Þar áttum við --
systurnar heimili hjá þejm meðan við
þurftum á að halda. Á Kirkjuvegin-
um kom hún sér upp blómagarði á
ný. Þar eyddi hún miklu af frítíma
sínum vor, sumur og haust og varð
garðurinn hennar augnayndi bæði
gesta og þeirra sem framhjá gengu.
Eftir að hún fluttist á Selfoss vann
hún úti meðan aldur leyfði, lengst af
í Brauðgerð K.Á. Heilsu og þreki
hélt hún fram yfir áttrætt. Eftir að
hún hætti að vinna flutti hún í íbúð
í húsi aldraðra við Grænumörk á
Selfossi. Þar vann hún að ýmissi
handavinnu. Hún lærði útskurð og
vann ýmsa skemmtilega gripi og
myndimar hennar sem hún saumaði
vora hrein listaverk. Hún var virk í _
félagsstarfi aldraðra á þessum áram
og ferðaðist talsvert bæði innan lands
og til útlanda. Ferðalaga hér heima
eða til útlanda naut hún af heilum
hug. Seinustu árin vora þrek og
heilsa þrotin.
Það markar ekki stór spor I sam-
tímanum þótt kona hátt á níræðis-
aldri hverfi af sjónarsviði. Hennar
starfi er lokið, aðrir teknir við og
tilveran heldur áfram. En kynslóð
hennar markar stór spor í söguna.
Sú kynslóð hefur lifað, tekið þátt í
og unnið að einhveijum mestu breyt-
ingum sem gerst hafa í okkar þjóðfé-
lagi. Þessar breytingar mætti kalla
byltingu. Stundum þegar hún Guð-
rún var að tala um gamla daga
fannst manni að hún hefði lifað
margar aldir. Á hennar æskuárum
era fyrstu bílarnir að koma. Hestar
og handverkfæri notuð eingöngu,
ekkert rafmagn og enginn sími og
hún fór allt gangandi og á hestum.
Margar góðar minningar átti hún
tengdar hestum og útreiðartúram. Á
efri áram hafði hún gaman af að
bera saman þessa tíma og alla tækn-
ina sem tekin var við. Hún sagði til
dæmis að ekki tæki lengri tíma að
skreppa til Spánar en fara bæjarleið
áður fyrr.
En þótt fráfall aldraðrar konu
marki ekki stórt spor í samtímanum
þá skilur hún eftir tómarúm hjá þeim
sem næst henni stóðu og söknuð
blandinn þakklæti, þakklæti fyrir
þær minningar sem hún skilur eftir
frá liðinni ævi.
Og nú er eins og gluggi hafí lok-
ast og útsýnið orðið þrengra, þegar
hún Gunna frænka er horfín og get-
ur ekki lengur tengt þessa tvo heima
saman með okkur. Hennar tími er
orðinn saga. Nú að leiðarlokum
kveðjum við þig, Gunna mín, og
þökkum fyrir allt það sem þú varst
okkur og biðjum Guð að blessa þig.
Elin og Anna María
Tómasdætur.
arr, er gerði sig heimakominn hjá
henni. Það var traust og vinátta, er
lítið breyttist, þótt hann eltist og flytti
burt. Þá var og ekki lítils virði fyrir
mig sem móður, er þá var komin út
á vinnumarkaðinn, en átti þó að heita
uppalandinn, að vita jafnan af henni
Rósu á sínum stað.
Rósa var mikil hándavinnukona
og oftast meðr eitthvað nýtt á pijón-
um. Hún hafði tamið sér svo skyn-
samlegt vinnulag að hún kvaðst aldr-
ei verða mjög þreytt. En á þeim háa
aldri sem hún náði hlaut þó þrekið
að dvína.
Þetta minningabrot er aðeins
þakklæti til Rósu frá okkur Steinari,
er nú dvelur í Vínarborg, ásamt fjöl-
skyldu, en þar á Rósa litla nöfnu,
sem hún, því miður, vegna fjarlægð-
ar, gat sjaldan hitt.
Blessuð sé minning Rósu Falsdótt-
ur. *
Sigríður Eymundsdóttir.