Morgunblaðið - 23.01.1996, Page 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 23. JANÚAR 1996
FRÉTTIR
MENN lenda víðar út á Guð og gaddinn en á íslandi...
Heilbrigðisstofnun sjófarenda
Talsmenn sjómannasam-
taka styðja hugmyndina
FORMENN Sjómannasambands
íslands og Vélstjórafélags íslands
styðja hugmyndir um heilbrigðis-
stofnun sjófarenda sem læknarnir
Brynjólfur Mogensen og Sigurður
Á. Kristinsson hafa sett fram.
Sævar Gunnarsson, formaður Sjó-
mannasambands íslands, segir að
sambandið sé reiðubúið að koma
að þessu máli og sé jákvætt gagn-
vart því að hugmyndinni verði
hrundið í framkvæmd.
„Ég velti því þó fyrir mér hvaða
rök séu að baki því að hagsmuna-
aðilar greiði kostnað af heilbrigðis-
stofnuninni. Ég næ ekki alveg
samhenginu í því hvers vegna sjó-
menn eigi frekar að greiða fyrir
heilbrigðisþjónustna en aðrar stétt-
ir. Mér finnst að það hljóti að vera
á verksviði þjóðarinnar að tryggja
þessum mönnum svipaða aðkomu
að heilbrigðismálum eins og öðrum
stéttum," sagði Sævar.
Hann sagði að enn skorti mikið
á að hagsmunaðilum hafi verið
kynntar þessar hugmyndir. Þó
kvaðst hann fullviss um að með
aukinni menntun sjófarenda, meiri
upplýsingum og með ítarlegri
skráningu megi ná fram sparnaði
á þessu sviði.
„Ef slysin eru skráð nákvæmar
og jafnframt sé skráð hvernig slys-
in verði þá er það besta leiðin til
þess að fyrirbyggja það að annað
eins slys gerist aftur,“ sagði Sæv-
ar.
Helgi Laxdal, formaður Vél-
stjórafélags íslands, segir að hann
styðji framkomnar hugmyndir um
heilbrigðisstofnun sjófarenda.
„Málið snýst um það að þetta
er á mörgum höndum í dag og ég
segi fyrir mitt leyti að slík starf-
semi ætti að vera undir einum
hatti,“ sagði Helgi.
Hann kveðst hins vegar mótfall-
inn því að hagsmunaaðiiar standi
undir rekstri stofnunarinnar. „Rík-
ið greiðir sjúkrakostnað annarra á
íslandi í dag og óeðlilegt væri að
velta kostnaðinum aðeins yfir
þessa stétt manna.“
Kristján Ragnarsson um greiðslur í slysatryggingasjóð
Tryggingastofnun færi
bókhald samkvæmt lögum
„ÞAÐ KEMUR mér mjög á óvart
þegar íjarmálaráðherra kveðst
ekki taka tillit til ríkisendurskoð-
unar og kallar ríkisendurskoðanda
sérvitring. Ríkisendurskoðandi tel-
ur að þessir ijármunir, 1.373 millj-
ónir króna, séu í eigu atvinnulífsins
og byggir það á lögum frá 1993.
Fjármálaráðherra getur ekki skot-
ið sér undan því að ríkisendurskoð-
andi geri kröfur um að Trygginga-
stofnun færi bókhald samkvæmt
gildandi lögum," sagði Kristján
Ragnarsson, formaður LÍÚ. Frið-
rik Sophusson, fjármálaráðherra,
sagði í Morgunblaðinu sl. föstudag
að það sem Kristján telji vera inn-
eign atvinnulífsins vegna ofgreidds
tryggingagjalds vegna lífeyris- og
slysatrygginga sé talnaleikur út í
bláinn.
Kristján segir að niðurstaða rík-
isendurskoðanda undirstriki það
að ekkert tilefni sé til þess að afla
nýrra tekna í sjóð sem í eru 1.373
milljónir króna.
„í lögum frá 1973 segir að
Tryggingastofnun skuli gera áætl-
un um gjöld slysatryggingadeildar
og deildin skuli hafa tekjur, í sam-
ræmi við þá áætlun, af þessu
tryggingagjaldi. Út úr því hefur
hins vegar komið umtalsverður
hagnaður sem í árslok 1994 var
kominn upp í 1.373 milljónir kr.
Ef fjármálaráðherra ætlar svo að
afla nýrra tekna í þennan sjóð með
nýjum álögum þá munum við láta
á það reyna. Miðað við reiknings-
skil ríkisendurskoðunar er alveg
ljóst í eigu hverra þessir fjármunir
eru,“ sagði Kristján.
Kristján benti á að atvinnu-
leysistryggingarsjóður hefði verið
stofnaður með lögum 1955. „Þá
varð að samkomulagi að ríkið
borgaði helminginn inn í sjóðinn,
sveitarfélögin fjórðung og at-
vinnureksturinn fjórðung. Þessu
samkomulagi hefur ekki verið
breytt.
Nú á sér stað endurskoðun á
lögum um atvinnuleysistryggingar
og þar hefur ekki orðið samkomu-
lag um að atvinnureksturinn eigi
að borga ailar tekjur atvinnuleysis-
tryggingarsjóðs. Þegar hann held-
ur því fram að atvinnureksturinn
hafi fengið meira út úr atvinnu-
leysistryggingarsjóði en honum
bar þá er það bara talnaleikur út
í bláinn, svo ég noti orð hans
sjálfs,“ sagði Kristján.
MORGUNBLAÐIÐ
Abendingar ríkisendurskoðanda
Kerfið opnara
en áður var
Sigurður Þórðarson
A THUGASEMDIR
JLl Ríkisendurskoð-
anda í skýrslu til
Alþingis hafa verið mikið
til umræðu að undanförnu.
Þar kemur margt fróðlegt
fram um stjórnsýsluna.
Hlýtur að vakna sú spurn-
ing í hve ríkum mæli sé
tekið tillit til athugasemda
Ríkisendurskoðunar og
farið eftir ábendingum.
Með þá spurningu á vörun-
um var gengið á fund Sig-
urðar Þórðarsonar ríkis-
endurskoðanda.
„Segja má að þessar at-
hugasemdir séu í meginatr-
iðum tvíþættar,“ svaraði
hann. „Annars vegar enj
þær tæknilegar, athuga-
semdir sem varða bókhald
og umhirðu með bókhalds-
skjölum og fjárreiðum. Þar
heid ég að menn taki tillit til þess-
ara athugasemda sem við gerum.
Þegar horft er á þennan þátt í
opinbera kerfinu koma auðvitað
að því fjölmargir. Hópur þessa
fólks hefur ekki fengið neina sér-
menntun á þessu sviði. Meðan leið-
beiningar og fræðsla eru ekki betri
en nú er, verða menn að átta sig
á að hlutirnir eru kannski ekki
eins og þeir ættu að vera.
Við höfum viljað taka þessar
stofnanir til djúprar endurskoð-
unar á þriggja ára fresti og erum
að ljúka því. Höfum tekið fyrir
allar stofnanirnar og endurskoðað
þar nokkuð vel að okkar mati.
Þegar við förum að endurskoða
þær aftur, ættum við að geta séð
hvernig hefur til tekist. Einmitt
nú ætlum við að líta á þennan
þátt og meta hvernig hefur verið
farið eftir þeim athugasemdum
sem við höfum verið að gera.“
Og hinn þátturínn?
„Hitt meginatriðið er að við
erum að gera athugasemdir um
ráðstöfun á íjármunum ríkisins
og þar getur mönnum auðvitað
sýnst sitt hvað. Þá erum við fyrst
og fremst að meta hvort menn
hafi haft heimildir fyrir því sem
þeir hafa verið að gera og hvort
þeir hafi ráðstafað þessum fjár-
munum eins og við teljum skyn-
samlegt og best nýtist fyrir skatt-
greiðendur þessa lands. Þær at-
hugasemdir höfum við sett fram
í endurskoðunarskýrslum okkar,
sem eru sendar til Alþingis. Þar
hefi ég auðvitað sett fram þær
skoðanir mínar að skort hafi á
eitthvert verklag innan þingsins,
þar sem tekið hafi verið á þessum
málum, fjallað um þau og Alþingi
sjálft ályktað."
Að vanti fyrírmæli eða hvað?
„Að það vanti eftirrekstur Al-
þingis í þessum efnum. Það mál
hefur verið og er enn til umijöll-
unar í forsætisnefnd
þingsins. Nú eru yfir-
skoðunarmenn hættir
störfum með þeirri
skipan sem verið hef-
ur. Síðasti reikningur-
inn fyrir 1994 er í endurskoðun.
Þessvegna er framtíðarskipan
mála um umfjöllun á skýrslum
Ríkisendurskoðunar núna til með-
höndlunar hjá forsætisnefndinni."
Er þetta þá alveg í lausu lofti?
„Það er ekki komin nein skipan
á þessi mál. Skýrslurnar hafa
farið inn í Alþingi og til nefnda
þar. Má segja að ekki hafi nema
1 -2 svona skýrslur fengið umljöll-
un og ályktanir í nefndum. Fle-
stallar hafa komið til umræðu í
nefndum, en án niðurstöðu. Víða
erlendis eru í þessu hefðir. Þar
fá skýrslurnar tilteknar nefndir
►Sigurður Þórðarson ríkis-
endurskoðandi er löggiltur
endurskoðandi. Hann er Hafn-
firðingur. Byrjaði sín störf hjá
Skýrsluvélum ríkisins, vann
svo hjá Loftleiðum í tölvumál-
um og var í tvö ár hjá IBM í
Danmörku. 1973 kom hann svo
inn í stjórnsýsluna hjá Ríkis-
endurskoðun. Frá 1981 vann
hann í fjármálaráðuneytinu,
eftir 1983 skrifstofustjóri. 1987
flutti Sigurður sig aftur til Rík-
isendurskoðunar, þá sem vara-
endurskoðandi, þar til hann á
árinu 1992 var skipaður ríkis-
endurskoðandi.
Kona Sigurðar er Hinrika
Halldórsdóttir bankastarfs-
maður og eiga þau þrjú upp-
komin börn.
eða nefndir sérstaklega skipaðar
í þinginu til að fj'alla um þetta
og afgreiða þær með ályktunum.
Ég held að það mundi styrkja
starf Ríkisendurskoðunar.“
Hafa komið nokkur viðbrögð
við skýrslunni sem mest er í aI-
mennri umræðu í fjölmiðlum?
„Nei, enda ekki kominn tími á
það, því Alþingi hefur ekki komið
saman. Fjárlaganefnd tekur
þessa skýrslu til skoðunar stax
og þing kemur saman. Þegar Rík-
isendurskoðun var sett undir Al-
þingi var henni gert að gera grein
fyrir sínum störfum til þingsins í
skýrsluformi. Þær upplýsingar
sem þar koma fram eru auðvitað
opinberar. Með því var verið að
opna þetta kerfi. “
Ekki kvarar Sigurður undan
umfjöllun fjölmiðla. „Auðvitað er
feiknamikið efni í þessari skýrslu,
sem hlýtur að vekja athygli. Ég
tel að sú umíjöllun sem þessi mál
fá í ljölmiðlum, burtséð frá því
hvaða skoðun menn hafa, veiti
geipimikið aðhald inn í þetta
kerfi.
/ hvað eruð þið að
fara núna?
„Við erum að bytja
nýtt ár og förum í að
endurskoða ríkis-
reikninginn frá 1995. Þá erum
við í rauninni að Ijúka þessari
þriggja ára skoðun. í skýrslunni
með ríkisreikningi 1994 má segja
að sé dálítið sérstakt verkefni.
Við tókum öll ráðuneytin og skoð-
uðum þar tiltekna þætti og á
sama tíma. Við hugsum okkur
að gera meira af því að taka
samskonar rekstrareiningar og
skoða þær á sama tíma til að
gera samanburð milli aðila. Ég
held að þar séu upplýsingar sem
eru mjög þarfar í þessu dæmi og
gefa góða mynd af stjórnsýslunni
hvað varðar fjárhagsráðstöfun.“
Vantar
eftirrekstur
Alþingis