Morgunblaðið - 04.04.1996, Page 38

Morgunblaðið - 04.04.1996, Page 38
38 FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 1996 MIINININGAR MORGUNBLAÐIÐ 4 GUÐLAUGUR ÞOR VALDSSON + Guðlaugur Þor- valdsson fædd- ist 13. október 1924 að Járngerðarstöð- um í Grindavík. Hann Iést á Land- spítalanum i Reykjavík 25. mars síðastliðinn og fór útförin fram frá Dómkirkjunni 2. april. Guðlaugur Þor- valdsson var gull af manni. Að baki þeirri skoðun eru tæp fjörutíu ára kynni. Þau hófust er Guðiaugur kenndi hagfræði í 3. bekk Verzlun- arskóla íslands. Lönd Vestur-Evr- ópu höfðu þá horfið frá haftastefnu í efnahagsmálum og umræður voru miklar hér á landi um að færa ís- lenskt efnahagslíf til aukins fijáls- ræðis. Lifandi kennsla og skýr fram- setning hans vakti áhuga margra nemenda á hagfræði. Vegir kenn- inganna voru ekki eingöngu þrædd- ir heldur var Guðlaugi einkar lagið að tengja fræðin raunveruleikanum. Fyrirsjáanleg umbrot í íslenskum efnahagsmálum voru honum hug- leikin og ræddi hann þau stundum í kennslustundum. En kynnin áttu eftir að verða nánari í Háskóla ís- lands. Kennari, samkennari, rektor. í samstarfinu komu fram enn fleiri rnannkostir Guðlaugs en birtust i hlutverki hans sem kennara. Við- horf hans til samstarfsmanna og samferðamanna einkenndust af já- kvæðni. Á hinu neikvæða hafði hann helst ekki orð. Þessir eiginleikar kömu sér vel í rektorsstarfinu þegar sætta þurfti ólík sjónarmið og þá ekki síður eftir að hann var skipað- ur sáttasemjari ríkisins. Þótt Guð- laugur væri ljúflingur hafði hann til að bera mikla skapfestu. Hins vegar var skap hans svo tamið að aðeins þeir sem þekktu hann vel gerðu sér grein fyr- ir þessum eiginleika hans. Á góðra vina fundi var Guðlaugur hrókur alls fagnaðar. Á slíkum stundum hélt hann oft stutta tölu, gjaman um lífið og tílveruna. Ein- lægnin var slík að það var sem orðin kæmu beint frá hjartanu. Slíkra stunda verður saknað. Fyrir allmörg- um árum tóku nemendur, sem út- skrifuðust fyrir um það bil aldar- fjórðungi, upp þann sið að halda hóf á bóndadaginn. Til hófsins hafa þeir boðið 'reglulega nokkrum læri- feðrum úr viðskiptadeildinni. I hópn- um var „segulmagnið" í kringum Guðlaug. Þessi vinafundur var hon- um mjög kær. Þegar ég hitti hann síðast í byijun janúar sl. var það fyrsta sem hann spurði: „Hefur þú heyrt nokkuð frá strákunum í sam- bandi við bóndadaginn?" Veikindin komu hins vegar í veg fyrir að hann gæti mætt. Stórt skarð var og verð- • ur fyrir skildi. Við fráfall Guðlaugs Þorvaldsson- ar er mér efst í huga þakklæti fyrir að hafa átt þess kost að eiga hann að samferðamanni um skeið. Ég er honum þakklátur fyrir holl ráð á vegferðinni og að hafa notið inn- sæis hans. Lestur getur verið margs konar. Að lesa ritað mál er flestum kunnugt. Einnig er mikilvægt að vera læs á listir svo sem tónlist eða myndlist en menn með mikið innsæi verða læsir á lífið sjálft. í því var snilld Guðlaugs Þorvaldssonar með- al annars fólgin. Við Ingibjörg biðjum þann sem öllu ræður að styðja Sísí, syni og t Innilegar þakkir til ykkar allra, sem sýndu okkur samúð og vináttu við and- lát og útför móður minnar, tengdamóð- ur, ömmú ög langömmu, GUÐRÍÐAR SIGURÐARDÓTTUR (Guggu), áðurtil heimilis á Snorrabraut 33, Reykjavík. Sérstakar þakkir til starfsfólks á hjúkr- unarheimilinu Garðvangi. Guðríður Halldórsdóttir, Vilhjálmur Arngrimsson, Erla Hrönn Vilhjálmsdóttir, Arngrímur Vilhjálmsson, Eva Lind Albertsdóttir. t Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, er sýndu okkur hlýhug og samúð við andlát og útför okkar ástkæru móður, tengdamóður og ömmu, SIGRÍÐAR JÓHÖNNU ÁSGEIRSDÓTTUR. Sérstakar þakkir til lækna og starfsfólks á hjúkrunarheimilinu Eir fyrir góða umönnun. Haraldur Ingimarsson, Jensfna R. Ingimarsdóttir, Einar Jónsson, Guðrún B. Ingimarsdóttir, Elínborg Angantýsdóttir og barnabörn. Formáli minmngargreina ÆSKILEGT er að minningargreinum fylgi á sérblaði upplýsingar um hvar og hvenær sá, sem fjallað er um, er fæddur, hvar og hvenær dáinn, um foreldra hans, systkini, maka, og börn, skóla- göngu og störf og loks hvaðan útför hans fer fram. Ætlast er til að þessar upplýsingar komi aðeins fram í formálanum, sem er feitletraður, en ekki í greinunum sjálfum. fjölskyldur þeirra í sorginni. Blessuð sé minning Guðlaugs Þorvaldssonar. Brynjólfur Sigurðsson. Kaflaskil urðu í þróun Háskóla Islands í Iok sjöunda áratugarins þegar ákveðið var að auka fjöl- breytni náms við Háskólann og færa byijun háskólanáms í flestum grein- um heim. í hönd fór áratugur upp- byggingar nýrra námsgreina og tvö- földun í hópi námsmanna. Fyrst kom nám í verkfræði og raunvísind- um, síðan nám í félagsvísindum, hjúkrunarfræði og sjúkraþjálfun, auk meiri fjölbreytni í námi innan heimspekideildar og viðskiptadeild- ar. Stefnan var mörkuð á rektors- dögum Ármanns Snævarr en það kom í hlut Magnúsar Más Lárusson- ar rektors að hefja uppbygginguna. Þegar hann varð að láta af störfum rektors vegna heilsubrests var Guð- laugur Þorvaidsson kjörinn rektor í nóvember 1973 og gegndi því starfí til haustsins 1979. Það var mikið happ fyrir Háskól- ann að fá mann með víðsýni og stjórnunarhæfíleika Guðlaugs til að vera við stýri þessi umbrotaár. Leið- arljós Guðlaugs voru að efla rann- sóknir og tilraunastarfsemi og bæta mannleg samskipti, bæði í skólum landsins, á vinnustöðum og hvar- vetna í þjóðfélaginu. Guðlaugur skildi vel að með breytingum á grunnskólalögum, afnámi lands- prófs og tilkomu fjölbrautaskóla hlyti eftirspum eftir háskólanámi að aukast. Tilgangur sóknar náms- fólks á háskólamið yrði einnig ann- ar. Menntun yrði ekki aðeins undir- búningur að lífsstarfí heldur lífs- nautn. Við þessu yrði Háskólinn að bregðast með fjölbreyttara námi og öðrum efnistökum. Hann gæti ekki boðið þessum fjölda sama námsefni og áður hentaði þröngu úrvali. Reynsla Guðlaugs og færni í samningum kom sér vel þegar semja þurfti við Reykjavíkurborg um skipulag háskólalóðarinnar og taka fyrstu skrefin að Þjóðarbókhlöðu, byggingu Læknagarðs og húsum fyrir verkfræði- og raunvísindi. Guðlaugur lét gera úttekt á hús- næðisþörfum starfsemi Háskólans og náði samkomulagi um þá for- gangsröð sem enn er í gildi. Hann lét ekki síður til sín taka í mótun stjórnsýslu Háskólans og skiptingu hennar í framkvæmdasvið. Stúdent- ar voru á þessum árum mjög gagn- rýnir á stjómkerfi Háskólans og kröfðust meiri áhrifa á stjórnun hans. Þar náði Guðiaugur farsælli lausn sem veitti stúdentum aukin áhrif í háskólaráði og þriðjungs hlut í rektorskjöri. Háskólinn býr enn að framsýni Guðlaugs og þeim gmnni sem hann lagði að starfsemi Háskóla íslands á áttunda áratugnum. Flestum verð- ur hann þó minnisstæðastur vegna þeirrar einlægni, umhyggju og hlýju sem einkenndi alla hans framkomu og öll hans verk. í huga samstarfs- manna verður hann einn mætasti maður sem Háskólinn hefur átt. Sveinbjörn Björnsson. Það var vorið 1945 sem ég sá mág minn, Guðlaug Þorvaldsson, fyrst. Ég, sjö ára gamall snáðinn, Erfidrykkjur Glæsileg kaffi- hlaðborð, fallegir salir og mjög góð þjónusta Upplýsingar í síma 5050 925 og 562 7575 FLUGLEIÐIR UÍTEL LÖFTLE11)!R var feiminn við unga manninn sem ég sá nálgast með Kristínu systur minni. Hann kom brosandi til mín, tók mig í fang sér, hóf mig svo á loft og gantaðist við mig. Á svip- stundu hvarf mér öll feimni og ég heillaðist af þessum væna manni. Þessi fyrstu kynni af Guðlaugi eru mér alltaf minnisstæð og strax urð- um við miklir mátar. Vinátta okkar varð svo náin þegar fram liðu stund- ir og ég komst á fullorðinsár. Alla tíð hvatti Guðlaugur mig áfram og gott var að leita til hans. Faðmlag hans var hlýtt og hug- hreystandi og af hans fundi gekk maður ávallt ríkari með von og trú í hjarta. Það var sama hvað á bját- aði, aldrei taldi hann eftir sér að gera allt sem í hans valdi stóð til að rétta fram hjálparhönd — og gerði það af einlægni og ljúf- mennsku. Hann horfði beint í augun á manni, brosti og sagði svo gjarn- an: „Þetta fer allt vel hjá okkur.“ Og hafði rétt fyrir sér. Hann talaði í fleirtölu þannig að mér fannst að ég væri ekki einn þegar ég stóð frammi fyrir erfiðleikum eða stórri ákvörðun, eins og gengur í lífinu. Það var svo gott að létta á áhyggjum sínum og hugsunum við hann því alltaf hughreysti hann mann. Já- kvæð afstaða hans til lífsins og óbi- landi bjartsýni auðgaði líf okkar sem vorum svo heppin að eiga hann að vini. Guðlaugur gerði engan manna- mun. Mér fannst lýsandi fyrir hann þegar hann tók við starfí ráðuneytis- stjóra í fjármálaráðuneytinu að hann lét fjarlægja ljósin utan við skrif- stofudyrnar sem sögðu til um hvort hann væri upptekinn. Hann var aldr- ei of upptekinn þegar menn þurftu að leita til hans — og þeir voru margir sem þáðu hjá honum góð ráð. Þau hjónin, Kristín og Guðlaugur, sýndu okkur Hrönn slíka vináttu og hjálpsemi að seint verður fullþakkað. Mikill samgangur var milli okkar systkinanna og fjölskyldna okkar. Synir okkar Hrannar og Guðlaugs og Kristínar eiga margar góðar minningar saman, ekki síst úr ferð- um í Skorradaiinn. Þar reistu þau sér sumarbústað í skógivöxnu landi. Bjartsýnin réð þar ferð sem áður þegar grindin að húsinu og allt efni í það var borið á herðunum í gegnum illfæran skóginn hátt upp í hlíð. Þeir sumardagar gleymast seint. Með Guðlaugi er genginn einstak- ur maður. Við söknum vinar í stað. Við biðjum algóðan Guð að styrkja systur mína. í veikindum manns síns hlúði hún að honum af einstæðum dugnaði og æðruleysi og reyndist honum sú styrka stoð sem aldrei lét bugast. Kristinn og Hrönn, Grindavík. Þegar lokið er för eftir samfylgd nokkra leitar á hugann þakklæti fýr- ir góðar stundir. Aðrir munu minnast heiðursmannsins Guðlaugs Þorvalds- sonar fyrir þau margvíslegu störf sem hann vann fyrir land sitt og þjóð. Ég vil hverfa á vit þeirra minninga sem við hjónin eigum um hann og hans góðu konu ljarri borgarys en við angan jarðar, birkis og blóma í Skorradal. Þannig man ég Guðlaug, ævinlega glaðan, mann vináttu og hressileika. Mér er í minni fagur sum- ardagur, dagur eins og þeir gerast bestir í friðsæld og ilmi óspilltrar náttúru. Ég var eitthvað að bjástra úti við hjá sumarbústað okkar hjón- anna í landi Haga. Út úr skógar- þykkninu komu göngumenn létt- klæddir í góðviðrinu. „Ég heiti Guðlaugur, hef verið að villast hér í skóginum og nú er ég hingað kominn, villimaður í skógi. Útfararþfónustan Flutningsþjónusta alla páskahátíðina S. 567-9110 & 893-8638 Rímar Geirmundsson, útfararstjóri. Hvernig á það svo sem að vera á öðrum eins degi?“ sagði sá sem fyrst- ur gekk geislandi af hamingju náttú- rubarnsins, vinur við fyrstu sýn. Sumarbústaður þeirra Kristínar í landi Stórudrageyrar var sælureitur og þangað var gott að koma. Hús- bóndinn fjölmenntaður úr heimi at- hafna og menningar en umfram allt alþýðlegur og tilbúinn að deila áhugamálum með viðmælanda. Ljóðelskur og gat kastað fram vel gerðum stökum en flíkaði lítt þeim hæfíleika sínum. Og minningarnar hlaðast upp. Brenna á Þófagilseyri um verslun- armannahelgi þar sem saman kom fólk úr sumarbústöðum, hjólhýsum og tjöldum nálægum. Og þegar síð- ustu glæður brennunnar voru að fjara út og rökkur ágústkvöldsins var að þokast yfir hóf Guðlaugur upp rödd sína tæra og hreina svo allir máttu heyra: „Ég býð öllum sem vilja að koma í bústaðinn og fá súpu og brauð.“ Meðan rökkvaði gengu tugir manna á ýmsum aldri skógargötuna og þáðu veitingar í ijóðri þar sem kertaljós gerðu umhverfið dularfullt í logninu. Allt um kring var birki- skógurinn hávaxinn og þéttur. Og höfðinginn gekk um meðal gesta sinna, gerði að gamni sínu og ræddi við hvern af öðrum. Stund sem ekki gleymist. Orð verða léttvæg þegar ég þakka Guðlaugi Þorvaldssyni vináttu og hlýhug við föður minn aldraðan, Þórð Runólfsson í Haga. Heimsóknir hans og símtöl skilja eftir hlýjar minningar. Við Svanfríður þökkum ánægju- leg kynni. Kristínu svo og öllum aðstandendum vottum við innilega samúð okkar. _ Óskar Þórðarson. „Þótt ég sé látinn, harmið mig ekki með tárum, hugsið ekki um dauðann með harmi og ótta. Ég er svo nærri, að hvert eitt tár ykkar snertir mig og kvelur, þótt látinn þig mig haldið. En þegar þið hlægið og syngið með glöðum hug lyftist sál mín upp í mót til ljóssins. Verið glöð og þakklát fyrir allt sem lífið gefur og ég, þótt látinn sé, tek þátt í gleði ykkar yfír lífinu." Ég var bara lítil stelpa þegar ég kynntist þér fyrst en varð fljótlega ljóst að þú varst ólíkur öllum sem ég þekkti. Manngæska og greiðvikni var þér efst í huga hvar sem þú varst og var aðdáunarvert að fylgj- ast með samskiptum þínum við fólk. Hvort sem var í hávaða og látum í Karphúsinu eða í sveitasælunni í Ganta í Skorradal varstu alltaf kátur og svo lífsglaður að allir urðu það í kringum þig. Það er mér mjög minn- isstætt ferðalagið sem við fórum í um Verslunarmannahelgina 1989. Stór vinahópur Thelmu og Styrmis hafði tjaldað á flötinni fyrir neðan Ganta og ætlaði að eyða helginni í náttúruparadísinni við Skorradals- vatn. Að sjálfsögðu voru allir vel birgir af mat, en þú þó einna best. Auðvitað ætlaðirðu að sjá til þess að enginn yrði uppiskroppa með mat og varst með heilu balana af marin- eruðum kótilettum, salati og kartöfl- um úti í læk. Það var lítið annað gert þessa helgina, en að borða. Þessi stutta saga lýsir þér fullkom- lega, alltaf varstu að hugsa um þá sem voru í kringum þig. Ég lít á það sem mikil forréttindi að hafa kynnst þér og síðar að hjúkra þér, því ég veit að manneskju eins og þig, hittir maður bara einu sini á ævinni. Þið Sísí glödduð okkur Gauja ósegjanlega á brúðkaupsdag- inn okkar fyrir rúmri viku. Hveiti- brauðsdögunum eyddum við svo í yndislegum sumarbústaði ykkar við Laugarvatn þar sem allt var gert til að gera dvölina sem ánægjulegasta. Ég mun héðan í frá sem hingað til taka þig mér til fyrirmyndar hvað varðar manngæsku og lífsgleði, þessir eiginleikar voru svo ríkir í fari þínu. Hafðu þökk fyrir allt og allt. i ! Cí € i í í i Í i i i Arna. • Flciri minningargreinar um Guðlaug Þorvaldsson bíða birt- ingar og munu birtast í blnðinu næstu daga.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.