Morgunblaðið - 18.09.1996, Qupperneq 6

6 MIÐVIKUDAGUR 18. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
*
Uthafsveiðifrumvarp endurflutt
Hg|
Morgunblaðið/Kristinn
Haust í Þingholtunum
ÞÓTT haustlaufin séu farin að
falla er ennþá sumarsvipur á
ungu kynslóðinni. Þessi mynd
var tekin í Þingholtunum í
Reykjavík af þeim Bryndísi
Helgadóttur og Þóru Einars-
dóttur láta vel að kisunni Emili-
önu Torrini.
Hægt að stjórna
veiðum þrátt fyrir
mótmæli
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti í gær,
að tillögu Þorsteins Pálssonar sjáv-
arútvegsráðherra, að frumvarp til
laga um úthafsveiðar, sem ekki var
afgreitt á síðasta Alþingi, yrði end-
urflutt á komandi þingi. Bætt verður
við frumvarpið ákvæði, sem gefur
sjávarútvegsráðuneytinu heimild til
að takmarka og stjórna veiðum ís-
lenzkra skipa á úthafsmiðum við þær
aðstæður er Island hefur mótmælt
ákvörðunum alþjóðlegra stofnana um
fiskveiðistjórnun.
Þetta lagaákvæði er talið nauðsyn-
legt til þess að stjórnvöld geti ákveð-
ið kvóta á rækjuveiðar íslenzkra skipa
á Flæmingjagrunni á næsta árí, eins
og stefnt er að. ísland hyggst mót-
mæla ákvörðun Norðvestur-Atlants-
hafsfiskveiðinefndarinnar, NAFO, um
að kerfi sóknartakmarkana skuli
áfram vera í gildi á Flæmingja-
grunni. íslenzk skip hafa í ár veitt
rækju þar án takmarkana, en fyrir
liggur að stjórnvöld muni minnka
afla þeirra verulega á næsta ári. Þor-
steinn segir að ákvörðun um stærð
og skiptingu kvótans liggi ekki fyrir.
Brýnt að lög komi
fram sem fyrst
Snorri Snorrason, formaður Fé-
lags úthafsútgerða, sagði í Morgun-
blaðinu á laugardag að hann byggist
ekki við að Alþingi yrði fljótt að af-
greiða ný úthafsveiðilög. Þorsteinn
Pálsson segist vona að ekki verði
dráttur á samþykkt frumvarpsins á
þinginu. „Ég held að allir hljóti að
gera sér ljóst hversu brýnt er að
koma fram löggjöf um þessi efni.
Úthafsveiðarnar eru okkur mikil-
vægar og hinir þjóðhagslegu hags-
munir miklir. Þess vegna er brýnt
að löggjöfin komi fram .sem allra
fyrst,“ segir Þorsteinn.
Fræðslumiðstöð
Reykjavíkur
Kostnaður
rúmlega
4,8 millj.
KOSTNAÐUR vegna undirbún-
ings og stofnunar Fræðslumið-
stöðvar Reykjavíkur vegna yfir-
töku grunnskólans er 4.856.928
krónur.
Þetta kemur fram í svari
skrifstofustjóra borgarstjóra
við fyrirspurn frá borgarráðs-
fulltrúum Sjálfstæðisflokksins.
Óskað var eftir að upplýst yrði
um kostnað vegna vekefnis-
stjóra, nýs fræðslustjóra, verk-
efnisstjórnar, lausráðinna
starfsmanna og annarra atriða
eftir atvikum.
Kostnaður vegna verkefnis-
stjóra er rúmar 3,8 milljónir,
kostnaður vegna fræðslustjóra
er 810 þús. og kostnaður vegna
verkefnisstjórnar, lausráðinna
starfsmanna og fl. er um 215
þús.
Norrænir hjúkrunarfræðingar þinga í Reykjavík
Aðferðir í kjarabaráttu og
launajafnrétti í brennidepli
Morgunblaðið/Árni.Sæberg
FORYSTUSVEIT norrænna hjúkrunarfræðinga á Scandic Hótel Loftleiðum. F.v.: Thula Öhlman,
Finnlandi, Laila Dávoy, Noregi, en hún er formaður SSN, Marit Helgerud, Noregi, Lilja Stefánsdótt-
ir, Kent Nauclér, Svíþjóð, Sigríður Guðmundsdóttir og Marianne Falck, Finnlandi.
RÁÐSTEFNA um laun og vinnuað-
stæður hjúkrunarfræðinga á Norð-
urlöndum hófst í gær á Scandic
Hótel Loftleiðum og verður fram
haldið í dag. Um 80 manns sitja
ráðstefnuna, þar af eru 66 fulltrúar
frá stéttarfélögum hjúkrunarfræð-
inga í Danmörku, Svíþjóð, Noregi
og Finnlandi. Samtök hjúkrunar-
fræðinga á Norðurlöndum, SNN,
halda slíkar ráðstefnur á fimm ára
fresti.
Markmið ráðstefnunnar er að bera
saman stöðu kjara- og réttindamála
hjúkrunarfræðinga á Norðurlöndum
og leggja mat á mismunandi aðferðir
í baráttu fyrir bættum kjörum, eftir
því sem segir í fréttatilkynningu frá
Félagi íslenzkra hjúkrunarfræðinga,
sem er gestgjafi ráðstefnunnar.
Nýjar hugmyndir, m.a. varðandi
notkun starfsmats og jafnrétti kynj-
anna í launamálum, eru í brenni-
depli umræðunnar á ráðstefnunni.
Ráðstefnugestir vænta þess að sam-
anburðurinn á reynslu hjúkrun-
arfræðinga frá öllum Norðurlönd-
unum varpi ljósi á það, hvaða áhrif
verkfallsaðgerðir undanfarinna ára
hafi haft á kjör þeirra, en á síðast-
liðnum árum hafa hjúkrunarfræð-
ingar á öllum Norðurlöndunum efnt
til verkfalla.
Kynhlutlaust starfsmat
Sérstakur gestur ráðstefnunnar
er kanadískur sérfræðingur í aðferð-
um til að tryggja kynhlutleysi í notk-
un starfsmats við ákvörðun launa,
Pat Armstrong að nafni. Fyrir
nokkrum árum höfðaði félag hjúkr-
unarfræðinga í Kanada mál vegna
starfsmats sem vinnuveitendur
hugðust nota þar í landi en hægt
var að sýna fram á að ekki væri
kynhlutlaust. Armstrong aðstoðaði
við rekstur þessa máls og fjallaði
m.a. um það í erindi sem hún héit
í gær.
í erindi sínu skýrði hún frá þeirri
reynslu, sem fengizt hefði í Kanada,
af kerfi sem metur hefðbundin
„kvennastörf" af hlutleysi með tilliti
til kynferðis, þ.e.a.s. gagnast til að
vinna gegn launamismunun vegna
kynferðis á vinnumarkaðnum.
Að sögn Ástu Möller hjúkrunar-
fræðings fór ráðstefnan vel af stað.
Erindi Armstrong var innlegg í
umræðu um hvernig hægt væri að
bæta úr launámismunun milli kynj-
anna á Norðurlöndum. Staða hjúkr-
unarfræðinga sem kvennastéttar var
skoðuð, einkum með tilliti til jafn-
réttislaga, og hvernig hægt væri að
nýta þær framfarir sem náðst hefðu
I jafnréttismálum í þágu hjúkrunar-
kvenna.
Fáir karlar
I undirbúningsgögnum ráðstefn-
unnar kemur m.a. fram, að á tímabil-
inu 1980-1995 fjölgaði stöðugildum
í heilbrigðisþjónustu á íslandi um
59 af hundraði, sem er hærra hlut-
fall en á nokkru hinna Norðurland-
anna. Þar kemur enn fremur fram
að hlutfall karla í hjúkrunarþjónustu
er lægst á ísjandi, einungis um 1,6
af hundraði. í Svíþjóð er þetta hlut-
fall hæst, um 7,6 af hundraði. Held-
ur hefur þó hlutfall karla farið vax-
andi á tímabilinu ef litið er á Norður-
löndin í heild.
Hvað varðar launaþróun í stétt-
inni á þessu tímabili, má almennt
segja að töluverðar sveiflur hafa
verið á raunlaunum hjúkrunarfræð-
inga á Norðurlöndum, og að launa-
stig stéttarinnar er nú lægra en laun
viðmiðunarhópa, þrátt fyrir áður-
nefndar verkfallsaðgerðir. í þessum
hlutfallssamanburði er þó staða ís-
lenzkra hjúkrunarfræðinga tiltölu-
lega góð en raunlaun þeirra á árinu
1995 voru 15% hærri en árið 1985.
Þennan árangur mun vera hægt að
rekja til kjarasamninganna frá 1994.
Menningarnótt
í miðborginni
600 þús.
króna auka-
fjárveiting
BORGARRÁÐ hefur samþykkt
600 þúsund króna aukafjárveit-
ingu til menningarnætur sem
haldin var í miðborg Reykjavík-
ur 18. ágúst síðastliðinn á 210
ára afmæli borgarinnar.
í greinargerð með erindinu
til borgarráðs kemur fram að
undirbúningstími hafi verið lítill
og að ekki hafí verið gert ráð
fyrir verkefninu á íjárhagsáætl-
un þessa árs. Áhersla hafi því
verið lögð á að halda kostnaði
í lágmarki. Stofnanir borgarinn-
ar hafi staðið straum af kostn-
aði við undirbúning og fram-
kvæmd menningarnæturinnar
en Landsbanki íslands var sér-
stakur stuðningsaðili. Gert hafi
verið ráð fyrir 500 þús. króna
aukafjárveitingu frá borgarráði
en óskað er eftir hærri upphæð
eða 600 þús. krónum.
Jafnframt er lagt til að
ákveðið verði að efna til menn-
ingarnætur eða menningar-
kvölds í miðbænum að ári á
afmæli borgarinnar.
Ibúar á átta
stöðum vilja
útibú ÁTVR
ÍBÚAR á átta stöðum á landinu
hafa samþykkt áfengisverslanir
á sínum slóðum og var miðað
við að ÁTVR opnaði útibú í
Kópavogi á þessu ári að sögn
Höskuldar Jónssonar, forstjóra
Áfengis- og tóbaksverslunar
ríkisins.
Áfengisútsölum hefur fjölgað
um tæpan helming á síðustu tíu
árum og eru þær nú 24 í stað
13 að sögn Höskuldar. Auk
Kópavogs hafa íbúar í
Garðabæ, Mosfellsbæ, Grinda-
vík, Hveragerði, Dalvík, Eski-
firði og Vesturbyggð samþykkt
útibú á sínum slóðum en engin
ákvörðun hefur verið tekin um
framhaldið, segir Höskuldur.
Nýjasta áfengisútsalan er í
Stykkishólmi og Akureyri er
eini staðurinn utan höfuðborg-
arsvæðisins þar sem opið er á
laugardögum. ÁTVR tók til
starfa árið 1922 og verður því
75 ára á næsta ári en Höskuld-
ur segir ekki búið að ákveða
hvernig tímamótanna verður
minnst.
30-40% sam-
dráttur í
rækjuvinnslu
PÉTUR Bjarnason, formaður
félags rækju- og hörpudisks-
framleiðenda, telur að rækju-
framleiðsla hafi dregist saman
um 30-40 prósent upp á síð-
kastið. Nokkrar rækjuvinnslur
hafa lokað tímabundið eða
dregið úr afköstum og aðrar
stefna að því að loka á næst-
unni í samræmi við ráðleggingu
félagsfundar um að draga úr
afköstum.
Rækjuverð til verksmiðja
hefur farið lækkandi víðast
hvar á landinu og dregið hefur
verið úr framleiðslu. Pétur seg-
ir að ljóst sé að verðið þurfi að
lækka til samræmis við afurða-
verðslækkanir á mörkuðum.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu í gær eru deilur á Siglu-
firði milli Þormóðs ramma hf.
og áhafna rækjuskipa. Pétur
segir að sér virðist sem annars
staðar hafi verið samið í sátt.