Morgunblaðið - 04.10.1996, Page 2

2 FÖSTUDAGUR 4. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Flugleiðir segjatíð flugslys Boeing 757 ekki áhyggjuefni
Engín vandamál hérlendís
LEIFIJR Magnússon forstöðumaður þróunar-
sviðs Flugleiða segir engar áhyggjur innan
fyrirtækisins vegna þeirra flugslysa sem orðið
hafa undanfarna mánuði erlendis, þar sem
Boeing 757-þotur eiga í hlut. Flugleiðir eiga
þrjár slíkar og leigja auk þess eina til viðbótar.
I fyrradag fórst þota þessarar gerðar við strönd
Perú með þeim afleiðingum að 70 fórust.
Tækniástand ekki áhyggjuefni
„Við höfum ekki áhyggjur af tækniástandi
þessara véla, enda höfum við notað þær síðan
1990 og þær hafa verið í flugi síðan 1983.
Vitaskuld fylgjast öll flugfélög með niðurstöð-
um rannsókna á slysum sem þessum, en öll
forðast þau að draga ályktanir of fljótt.
Það tekur langan tíma að fá botn í slys eins
og það sem varð í Perú, en þó má búast við
að málin skýrist þegar búið er að finna flug-
rita vélarinnar,“ segir hann.
Leifur minnir jafnframt á að menn verði að
hafa mannlega þáttinn í huga, enda sé ekki
nóg að kaupa vélar með tölvuvæddum hátækni-
búnaði ef t.d. þjálfun áhafna eða flugvirkja
er ábótavant.
Leifur segir að skömmu eftir slysið í Perú
hafi Boeing-verksmiðjurnar í Bandaríkjunum
sent Flugleiðum símbréf, þar sem fram komi
að vélin sem fórst hafi verið leiguvél, skráð
í Bandaríkjunum. Vélin hafi farist fimm mín-
útum eftir flugtak, í blindaþoku og hún sé nú
í 170 metra djúpum sjó. Vélin hafi verið með
hreyfla annarrar gerðar en eru á vélum Flug-
leiða, sem eru. búnar Rolls Royce-hreyflum
eins og sé hjá öllum flugfélögum Evrópu nema
einu.
„Stjórnvöld í Perú hafa beðið Öryggisstofnun
samgöngumála í Bandaríkjunum (NTSB),
bandarísku flugmálastjómina (FEA), Boeing
og framleiðendur hreyflanna um aðstoð við
rannsóknina. Þangað til rannsókn þessara að-
ila er lokið er ekkert vitað um orsök slyssins,“
segir Leifur. „Ég hef hins vegar heyrt, en það
er óstaðfest, að þessi flugvél hafi verið tekin
út úr viðhaldsskoðun hálfkláruð og sett inn í
áætlunarflug."
Stjórnvöld í Perú telja að þotan hafi farist
vegna bilunar í stjórntölvu hennar. Leifur
kveðst ekki minnast þess að vandamála hafi
gætt í þessum búnaði í vélum Flugleiða.
Óljóst um kostnað
Öryggisstofnun samgöngumála hefur gert
tillögur um 17 lagfæringar á Boeing 757-þot-
um til að fyrirbyggja slys, og segir Leifur
ástæður þessa vera flugslys sem varð í Kolomb-
íu fyrir skömmu. Hann hafi hins vegar ekki
upplýsingar um hvort slíkar úrbætur kynnu
hugsanlega að leiða til kostnaðar fyrir Flugleið-
ir.
Djöflaeyja
Friðriks
Þórs frum-
sýnd
KVIKMYND Friðriks Þórs Frið-
rikssonar, Þar sem Djöflaeyjan
rís, sem byggist á metsölubókum
Einars Kárasonar um líf í bragga-
hverfi eftirstríðsáranna, var
frumsýnd I þremur kvikmynda-
húsum í gærkvöldi, Stjörnubíói
og Sambíóum i Reykjavík og Nýja
Biói í Keflavík.
Myndinni var vel fagnað af
frumsýningargestum og í kvik-
myndagagnrýni Sæbjöms Valdi-
marssonar, sem birtist í Morgun-
blaðinu í dag, segir m.a. að með
frábæm umhverfi, búningum,
tónlist og texta, skapist afar sér-
stætt andrúmsloft, oftast grá-
glettið, jafnvel meinfyndið, þó
tregafullt í bland. Djöflaeyjan sé
þó fyrst og fremst bráðhress gam-
anmynd sem eigi ekki að valda
neinum vonbrigðum.
Friðrik Þór tók á móti fmmsýn-
ingargestum í Stjörnubíói í gær,
þar á meðal Bryndísi Schram,
fyrrverandi framkvæmdastjóra
Kvikmyndasjóðs.
■ Böra braggahverfisins/26
Morgunblaðið/Halldór
Gjóska truflaði
flugumferðina
GJÓSKAN frá gosinu í Vatnajökli
hafði nokkur áhrif á flugumferð
yfir landinu í gær.
Veðurstofan sendir reglulega
frá sér upplýsingar til flugmanna
um dreifingu öskunnar, rétt eins
og hún sér um að tilkynna um
ókyrrð í lofti, ísingu og þvíumlíkt,
eftir því sem Helgi Björnsson yfir-
flugumferðarstjóri hjá Flugmála-
stjóm sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gær. „Flugmálastjórn hef-
ur gefið út ábendingar til flug-
manna og bent þeim á að kynna
sér þau svæði sem Veðurstofan
hefur varað við,“ sagði Helgi.
Askan ekki borist hátt
Hann sagði að flugumferð hefði
ekki raskast verulega þótt vissu-
lega væru áhrifín nokkur. Viss
erlend flugfélög hafi viljað forðast
að fara nálægt gosstöðvunum og
það sé svo sem eðlilegt að mönnum
sé illa við það. „Annars hefur vind-
áttin verið þannig að þetta hefur
frekar borist til norðausturs og
norðurs en okkar umferð hefur
verið meira suður af landinu. Ask-
an hefur heldur ekki borist mjög
hátt ennþá. Umferðin er mest í
30-37 þúsund feta hæð en sam-
kvæmt upplýsingum Veðurstof-
unnar er lítið um ösku fyrir ofan
18-20 þúsund fet,“ sagði Helgi
ennfremur.
Aukið álag var hjá Flugmála-
stjórn í gær vegna gossins í Vatna-
jökli en ekki þurfti þó að fjölga
flugumferðarstjórum á vakt. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Flug-
málastjórn þurftu flugvélar að
fara frá 60-100 mílur út fyrir
venjulega flugleið sína vegna goss-
ins en sá krókur tafði þær ekki
um meira en 10 til 15 mínútur.
Ekki hefur verið sett bann á flug
á ákveðnu svæði nærri gosinu en
hins vegar gildir viðvörun Veður-
stofu íslands um allt flug í ná-
grenni við það og er það á ábyrgð
hvers flugfélags og flugmanns að
ákveða hvemig flugi er hagað á
þessum slóðum. Um 20 flugvélar,
flestar litlar, lögðu leið sína yfír
gossvæðið í gær.
Leigusamningi
Perlunnar breytt
Hitaveitan
greiðir fyr-
ir gæslu og
ræstingar
BORGARRÁÐ hefur sam-
þykkt breytingar á leigu-
samningi við rekstraraðila
Perlunnar og mun Hitaveita
Reykjavíkur greiða leigutaka
80 þús. krónur á mánuði
vegna gæslu í húsinu og 114
þús. krónur á mánuði vegna
ræstinga, eða rúmar 2,3 millj-
ónir á ári.
Gert er ráð fyrir að greiðsl-
ur miðist við 1. janúar 1995.
Ennfremur mun Hitaveitan
greiða 2/?, af rúmum 2,3 millj.
vegna ársins 1994 og %
vegna ársins 1993.
Jafnframt er gerð sú breyt-
ing á leigu að leigutaki mun
í stað 4% flatrar greiðslu af
mánaðarlegri veltu án virðis-
aukaskatts, greiða 4% af ár-
legri veltu upp að 200 millj.
án virðisaukaskatts. Af ár-
legri veltu á bilinu 200-300
millj. án virðisaukaskatts
greiðir leigutaki 5% og 6%
af árlegri veltu yfir 300 millj.
án virðisaukaskatts.
Hverfisgata
Gangbrautar-
ljósin verða
sett upp
BORGARRÁÐ hefur sam-
þykkt tillögu umferðamefnd-
ar um að gangbrautarljósin
við Hverfísgötu vestan við
Vitastíg verði sett upp á ný.
Á fundinum var lagður
fram undirskriftalisti með
mótmælum íbúa og gesta á
Lindargötu 57, 61 og 64,
starfsfólks Dagvistar fyrir
heilabilaða við Vitatorg og
bréf samtaka Laugavegar og
nágrennis.
Ný myndasaga byggð á íslendingasögum hefst í Morgunblaðinu í dag
Unglingurinn
Egill á Borg
EGILL Skalla-Grímsson er sögu-
hetjan í teiknimyndasögu sem hefst
í Morgunblaðinu í dag. Hún er eft-
ir Búa Kristjánsson teiknara og Jón
Karl Helgason bókmenntafræðing.
Þeir hafa unnið myndir og texta
upp úr Egils sögu.
Myndasagan spannar 40 síður
og mun birtast vikulega á síðu 8 í
Daglegu lífi á föstudögum. Árin
1993-1994 birtist önnur mynda-
saga eftir Búa Kristjánsson í Morg-
unblaðinu úr Laxdælu.
Nýja myndasagan heitir Úlfur
og örn, þáttur af Agli Skalla-Gríms-
syni, og fjallar um Egil ungan. Búi
Kristjánsson höfundur teikninga
líkir vinnunni við kvikmyndagerð.
„Það þarf að ákveða sjónarhornið,
mynd og hvaðeina sem huga þarf
að við kvikmyndun," segir hann.
Búi og Jón Karl Helgason segj-
ast líta fremur á sig sem þýðendur
eða túlkendur en eiginlega höfunda.
„Við viljum nýta og miðla Eglu á
nýjan hátt, en sagan er svo mynd-
ræn og textinn svo meitlaður að
hún býður heim túlkun af þessu
tagi,“ segja þeir.
Jón Karl segir myndasöguna
miðla efni eftir tveimur ólíkum „rás-
um“. „Glíman fólst í að láta texta-
rás og myndarás sögunnar leika
rétt sarnan," segir hann, „og lestur-
inn er annarsvegar myndlestur og
hinsvegar textalestur.“
Myndasagan sjálfstæður
myndheimur
Útlit Egils í myndasögunni
minnir að sumu leyti á nútímaungl-
ing, meðal annars vegna hárgreiðsl-
unnar. Búi Kristjánsson segir að
Egill hafi myndast svona á teikni-
borðinu, og hann sé sáttur við þessa
tengingu við nútimann. „Við vorum
upphaflega að hugsa um að hafa
staðhætti og annað eins líkt því og
var á tíma Egils, en hættum við
það,“ segir Búi. „Það er að okkar
mati betra að skapa sjálfstæðan
myndheim sem gefur sögunni tíma-
laust yfírbragð. Enda er Egils saga
ekki raunsæisverk, þótt hún eigi sér
Morgunblaðiö/Árni Sæberg
JÓN Karl Helgason og Búi Krisljánsson við teikniborðið.
stoð í veruleikanum," segir Jón
Karl.
Fræðimenn hafa fjallað í gegnum
tíðina um Egils sögu og túlkað
hana með ýmsum hætti. Jón Karl
segist ávallt hafa haft mikið dálæti
á sögunni og fylgst með fræðirann-
sóknunum, og að sjá megi viss áhrif
þeirra í myndasögunni. „Ýmislegt
sem falið er undir textanum í sög-
unni eða gefíð í skyn kemur með
skýrari hætti fram í myndunum,"
sptrir hann
Búi og Jón Karl segjast ekki
bylta sögunni. „Grunnurinn er frá-
sögn Egils sögu,“ segja þeir, er
lögð er sérstök rækt við samband
Egils og Ásgerðar fóstursystui
hans annarsvegar og við föðurinr
Skalla-Grím hinsvegar. Einnig þari
myndasagan að lúta sínum lögmál-
um í frásögn, og vonast þeir til ac
persóna Egils geti orðið lesendun
skiljanlegri en áður.
■ Úlfur/B8