Morgunblaðið - 21.01.1997, Blaðsíða 4
4 ÞRIÐJUDAGUR 21. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Frumathugun á mati á umhverfisáhrifum vegna
Sultartangavirkjunar lokið
Skipulagsstjóri fellst
á framkvæmdir
SKIPULAG ríkisins hefur fallist á
byggingu 125 MW Sultartanga-
virkjunar í Þjórsá við Sandafell eft-
ir frumathugun á mati á umhverfís-
áhrifum. Úrskurðurinn er felldur
með því skilyrði að Landsvirkjun
ábyrgist tilteknar mótvægisaðgerð-
ir og annist rannsóknir tii að fylgj-
ast með umhverfisáhrifum fram-
kvæmdarinnar.
í því skyni að stækka raforku-
kerfi Landsvirkjunar er fyrirhugað
að hækka Sultartangastíflu um 1,6
m og hækka um leið rekstrarvatns-
borð lónsins. Við hækkun vatns-
borðsins stækkar flatarmál lónsins
úr 18 km2 í 20 km2.
Samkvæmt mati Skipulags rík-
isins lúta helstu skammtímaum-
hverfísáhrif framkvæmdarinnar að
landbroti við hækkað vatnsborð
Sultartangalóns og ónæði og meng-
un frá starfsemi á framkvæmda-
tíma. Helstu áhrif til langframa eru
áhrif á landslag og ásýnd svæðisins
umhverfís virkjunina í Sandafelli
og á Hafínu. Auk þess verður árfar-
vegur Þjórsár milli Sultartanga-
stíflu og Búrfellsstíflu að mestu
þurr langtímum saman, einkum að
vetrarlagi. Umhverfísáhrif eru á
hinn bóginn talin hverfandi saman-
borið við þær breytingar á grunn-
vatnsstöðu og lindarennsli sem urðu
við byggingu fyrri áfanga Sultar-
tangastíflu og myndun Sultar-
tangalóns árið 1984.
Mótvægisaðgerðir
fullnægjandi
Skipulagsstjóri ríkisins telur að
mótvægisaðgerðir og rannsóknir
sem lagðar hafí verið til í frummats-
skýslu væru fullnægjandi til að
draga úr óæskilegum umhverf-
isáhrifum. Meðal tillagna um mót-
vægisaðgerðir er sú að allt rask af
framkvæmdum verði bætt með
uppgræðslu og formun lands um-
hverfís mannvirki, endanleg hönn-
un mannvirkja miði að því að fella
þau sem best inn í landslag, efnis-
námur verði jafnaðar og færðar til
fyrra horfs og að rennsli í Rauðá
verði mælt og fylgst með hvort
breyting verði á því vegna breyttrar
grunnvatnsstöðu eftir hækkun lóns-
ins.
Til að fýlgjast með umhverfís-
áhrifum framkvæmdarinnar telur
skipulagsstjóri brýnt að fylgjast
með breytingum sem verða á rofi
strandar Sultartangalóns, mæla og
kortleggja gróðurlendi sem fer und-
ir vatn við stækkun lónsins, fylgj-
ast með framvindu gróðurs og dýra-
lífs á Sultartanga og kanna loks á
vettvangi minjar við feijustaðinn
Hald.
Launavísitalan fyrir 1996 hækkaði um 6,4% frá 1995
Dró í sundur með opinber-
um starfsmönnum og ASÍ
Launavísitalan í
heild hefur hækk-
að um 17,4% að
meðaltali frá 1991
LAUNAVÍSITALAN hækkaði að
meðaltali um 6,4% á síðasta ári
frá árinu á undan, samkvæmt yfír-
liti Hagstofu íslands. Hækkunin
stafar fyrst og fremst af launa-
hækkunum sem urðu um áramótin
1995-1996. Sé litið á þróun vísi-
tölunnar innan ársins þá hækkaði
hún um 0,9% frá fyrsta ársfjórð-
ungi á síðasta ári til og með fjórða
ársfjórðungi 1996.
9,8% hækkun frá fyrsta
ársfjórðungi 1995
Hagstofan reiknar út launavísi-
tölu annars vegar fyrir opinbera
starfsmenn og bankamenn og hins
vegar fyrir almenna markaðinn.
Samkvæmt vísitölunum hefur þró-
un launa þessara hópa verið með
mismunandi hætti á síðustu árum
og enn dró í sundur með þessum
hópum á seinasta ári ef miðað er
við þróun vísitölunnar milli árs-
fjórðunga.
Vísitala launa á almennum
markaði hækkaði um 5,3% að
meðaltali á seinasta ári frá árs-
meðaltali 1995 en á sama tímabili
hefur vísitala launa opinberra
starfsmanna og bankamanna
hækkað um 8,2% eða um þijú
prósentustig umfram hækkunina
á almenna markaðinum. Hækkun
vísitölu almenna markaðarins frá
1. ársfjórðungi í fyrra til loka árs-
ins nam 0,7% en vísitala fyrir opin-
bera starfsmenn hækkaði um 1,3%
á sama tímabili.
Sé litið á hækkun launavlsitöl-
unnar frá fyrsta ársfjórðungi árið
1995 til ársloka nýliðins árs,
hækkaði vísitalan í heild um 9,8%
á þessu tímabili. Vísitala launa
opinberra starfsmanna og banka-
manna hækkaði á sama tímabili
um 12,6% en vísitalan fyrir al-
menna vinnumarkaðinn hækkaði
um 7,9%.
Launavísitalan í heild hefur
hækkað um 17,4% að meðaltali frá
árinu 1991, þar af hefur vísitala
fyrir almenna markaðinn hækkað
um 14,5% en opinbera starfsmenn
og bankamenn um 21,9%.
spurning: Hvaða áhrif höfðu eftirfarandi þættir
á ákvörðun um íslandsferð?
I 1 Mjög mikil I I Einhver 1 I Lítil I 1 Engin
Svðr í ágúst 1996 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 7°
íslensk náttúra
Hreinleiki
Friðsæld landsins
Hálendið
íslensk menning
Þjóðin
Þekktir íslendingar
Millilending
Heims. til vina/ætt.
Sérstakur atburður
| I
ZZZZZE
n
------- r
Eftir hverju sækjast
erlendir ferðamenn á íslandi?
Rósemd í óbeisl
aðri náttúru
- i
Vonbrigði með verðlag og þjónustu
NÁTTÚRUFEGURÐ, hreinleiki, inni fengu hugmyndina að íslands-
friðsæld og hálendið draga flesta heimsókn eftir að hafa lesið upp-
útlendinga hingað í sumarfrí og lýsingar um landið á alnetinu,
íslensk náttúra stenst væntingarn- Oddný Þóra Óladóttir landfræð-
ar. Hinsvegar veldur verðlag, þjón-
usta, minjagripir og leiga á bílum
gestunum vonbrigðum, sam-
kvæmt nýrri og viðamikilli könn-
un, sem Ferðamálaráð íslands lét
gera á viðhorfum erlendra ferða-
manna 1996.
Niðurstöður viðhorfskönnunar-
innar sýna að 90% erlendra ferða-
manna treysta sér til að mæla
með íslandsferð fyrir vini sína,
og segir Birgir Þorgeirsson for-
maður Ferðamálaráðs það góðar
fréttir.
„Ég óttast hinsvegar að ferða-
þjónustan skaðist ef stórfram-
kvæmdir hefjast á hálendinu,"
segir Birgir og telur ferðaþjón-
ustuna arðbærari en stóriðjur á
hálendi. Gjaldeyristekjur vegna
erlendra ferðamanna voru 20
milljarðar á nýliðnu ári.
Alnetið góður kynningarmiðill
Helmingur sumargesta kom
hingað á eigin vegum og 70%
haustgesta, og athygli vekur að
nær helmingur tekur ákvörðun um
að koma hingað á innan við 14
dögum fyrir brottförina. Magnús
Oddsson ferðamálastjóri vekur at-
hygli á að 8-12% evrópskra og 20%
bandarískra ferðamanna í könnun-
ingur stjórnar könnuninni, sem
mun standa til aldamóta. Niður-
stöður núna voru unnar úr u.þ.b.
fímmtán hundruð svörum.
Veðrið fær bærilega einkunn
Fjörutíu ár var meðalaldur er- t
lendra ferðamanna í ágúst-október
1996 og flestir voru karlkyns eða
68%. Margir komu frá Skandinav- \
íu eða 24% og næstflestir frá
Þýskalandi eða 20%.
Dæmigerður erlendur ferða-
maður hefur framhaldsskóla-
menntun, dvelur hér í u.þ.b. 12
daga og sækist eftir ró og spekt
í íslenskri náttúru.
í könnuninni voru gestir beðnir
um að gefa viðskiptum sínum við
land og þjóð einkunn á bilinu 1-10.
Náttúran fékk 9,5, þjóðin 8,1, |
menningin 7,7 en veðrið ekki nema I
6,2. Verðlagið líkaði þeim hinsveg-
ar verst og gáfu því 3,3 í fallein-
kunn.
Ráðstefnugestir haustið 1996
gáfu einnig einkunnir. Skipulag
ferðamála, sem spannar allt
ferðalagið hér, fékk um 4,5 í ein-
kunn og þjónustan var ekki nema |
á bilinu 5,1-5,9. í ljós kom að 33%
gesta gáfu þjónustunni vegna við-
skipta aðeins einkunn á bilinu 0-1- |
Mál Vinnumálasambandsins til sáttasemjara
VR undrast vinnubrögðin
VINNUMALASAMBANDIÐ hefur
vísað formlega til Ríkissáttasemj-
ara deilum sínum við viðsemjendur
sína en að sögn Þóris Einarssonar
ríkissáttasemjara er enn beðið ná-
kvæmra upplýsinga um hvaða við-
semjendur er að ræða. Magnús L.
Sveinsson, formaður VR segir að
forystumenn Verslunarmannafé-
lags Reykjavíkur furði sig á þess-
ari ákvörðun Vinnumálasambands-
ins.
„Þeir hafa ekki tilkynnt okkur
þetta. Það hafa engar efnislegar
viðræður farið fram við Vinnu-
málasambandið og það hefur ekki
lagt fram endanlegar kröfur. Það
er gert ráð fyrir því í viðræðuáætl-
un okkar við Vinnumálasambandið
að aðilar leggi fram endanlegar
kröfur en það hafa þeir ekki gert.
Okkur þykir skrítið að við skulum
frétta það í fjölmiðlum að þeir séu
búnir að senda svokallaða deilu við
launþegasamtökin til ríkissátta-
semjara. Okkur finnst þetta ein-
kennileg vinnubrögð," segir Magn-
Ús.
20 mál til meðferðar
Hluti aðildarfélaga ASÍ, þ.e. Iðja,
Verkamannasambandið og Sjó-
mannasambandið, hefur vísað mál-
um sínum formlega til sáttasemjara
og Samiðn og Rafiðnaðarsamband-
ið hafí samþykkt að fara sömu leið
en Landssamband verslunarmanna
hefur ekki gert slíkar samþykktir.
Aðspurður sagðist Þórir Einars-
son ríkissáttasemjari telja að áætl-
anir um framgang sáttaviðræðna
hjá embættinu færu að taka á sig
mynd eftir að mál fleiri landssam-
banda ASÍ kæmu til embættisins.
Þar eru nú tuttugu mál til með-
ferðar eftir að Landssamband lög-
reglumanna vísaði deilu sinni við
ríkið til Ríkissáttasemjara í gær.
j