Morgunblaðið - 19.03.1997, Blaðsíða 8
8 MIÐVIKUDAGUR 19. MARZ 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
"'l.
SamgBngur&ðherra harkalega gagnrýndur á Alþingi
Segir laun yfírmanna Pósts’
og síma hf. trúnaðarmál
VILTU ekki fá eitt Denni minn. Ertu ekki orðinn hundleiður á að allir séu með nefið ofan
í þínum launakoppi?
hefjast í dag, 19. mars, og standa til laugardagsins 5. apríl
í tilefni af 45 ára afmæli Vogue á íslandi.
Tilboðsverð á nýjum sænskum efnum og gæðavörum.
s o/
V
'ogue
búðimar
■HB
wmamm
Evrópusambandið og umræða á íslandi
Norðmenn tóku
af okkur ómakið
að ræða ESB
Valgerður Bjarnadóttir
VALGERÐUR
Bjarnadóttir, for-
stöðumaður hjá Frí-
verslunarsamtökum Evrópu
(EFTA), flytur í dag fyrir-
lestur á opnum fundi á veg-
um Félags íslenskra há-
skólakvenna og hyggst þar
draga fram einkenni þeirrar
umræðu, sem átt hefur sér
stað hér á landi um Evrópu-
sambandið (ESB). Valgerð-
ur tekur fram að á fundinum
muni hún ekki tala sem for-
stöðumaður hjá EFTA.
Fundurinn verður haldinn
klukkan fimm síðdegis í
stofu 101 í Lögbergi í Há-
skóla íslands og er öllum
opinn. Félag íslenskra há-
skólakvenna var stofnað 7.
apríl 1928 og var megin-
markmiðið að hvetja konur
til náms.
- Hvernig mundir þú lýsa um-
ræðunni um Evrópusambandið hér
á landi?
Umræða um Evrópusambandið
hefur verið mjög lítil hér á landi
frá því að samið var um Evrópska
efnahagssvæðið og ég ætla að tala
um það, sem mér fínnst hafa ein-
kennt hana. Hún hefur einkennst
af slagorðum. ESB hefur verið
afgreitt með því að segja að sam-
bandið sé bákn, sem gefí út ótal
reglugerðir. Þær séu búnar til af
andlitslausum embættismönnum í
Brussel og allt taki þetta mjög
langan tíma og sé þungt í vöfum.
Eg hafði hugsað mér að útskýra
hvernig Evrópusambandið virkar.
Það er alrangt að embættismenn
taki ákvarðanir, aðildarrikin gera
það. Það tekur langan tíma að
taka ákvarðanir enda um að ræða
samstarf margra ríkja. Það á að
taka langan tíma því annars er
ekki aðeins verið að valta yfír fólk
heldur heilar þjóðir.
-Að þinni hyggju er sem sé
verið að aia á ákveðnum þjððsög-
um um Evrópusambandið?
Það þarf að afhjúpa ákveðin
atriði. í mínum huga eru þetta svo
miki) grundvallaratriði, en á hinn
bóginn er ljóst að þetta skiptir
einnig fólk, sem ekki vinnur í þessu
dags daglega, miklu máli. Hér er
um að ræða grundvallaratriði, sem
ég ætla að taka á.
- Munt þú einnig fjalla um hlut
kvenna í umræðunni um ESB?
Það var nefnt við mig að ræða
um það í ljósi þess að konur hefðu
ekki tekið afstöðu. Ég mun aðeins
koma inn á það, en mín skoðun
er að líkt sé með þessi mál og
þjóðmál almennt. Konur virðast
hafa minni áhuga á almennum
þjóðmálum, nema þegar um er að
ræða ákveðin sérmál, sem þær
telja að snerti sig sérstaklega.
Annars halda konur sig
meira til hlés en karlar.
- Hvers vegna hefur
umræðan um Evrópu-
sambandið farið svona
lágt hér á landi?
Það horfír þannig við
mér að Norðmenn hafi tekið af
okkur ómakið að ræða ESB með
því að fella aðild í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Það nýttu sér þeir aðilar
hér, sem ekki vilja tala um þessa
hluti. Þeir hljóta að vera ánægðir
með ástandið eins og það er. Þau
rök hafa líka verið notuð að það
væri ekki tímabært að ræða fyrr
en eftir ríkjaráðstefnuna, sem lýk-
ur í vor. Raunin verður hins vegar
sú’ að fátt verður skýrara eftir en
var fyrir. Það er ekki vitað hver
verða næstu aðildarríkin, eða hve-
nær. Það er aðeins vitað að samn-
► Valgerður Bjarnadóttir er
Fædd 13. janúar 1950 í Reykja-
vík. Hún lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reylqavík
1969, lærði latínu og grísku i
Manchester á Englandi, hélt
þaðan í viðskiptadeild Háskóla
Islands og útskrifaðist þaðan
1975. Hún vann hjá Flugleiðum
frá 1975 til 1986 og var einnig
eitt og hálft ár í sjávarútvegs-
ráðuneytinu, frá 1979 til 1981.
Hún flutti til Brussel árið 1986
og hóf störf lyá Evrópusamtök-
um flugfélaga (AEA). Frá 1991
til 1993 starfaði hún sjálfstætt.
Þá fór hún til starfa hjá EFTA
og hefur verið forstöðumaður
þar frá 1995.
Maður hennar er Kristófer
Már Kristinsson. Hún á tvö
börn, Guðrúnu Viimundardótt-
ur 23 ára og Baldur Hrafn Vil-
mundarson 15 ára.
ingaviðræður muni hefjast eftir
hálft ár og þau vandamál, sem
kunna að koma upp við að taka
inn ný ríki í Evrópusambandið,
verði leyst þegar þau gera vart
við sig. Þú leysir aldrei öll vanda-
mál fyrirfram. Menn sögðu að
nýju aðildarríkin þijú gerðu ESB
óstarfhæft, en sambandið er ekki
frekar óstarfhæft nú en það var
fyrir fimm árum. ESB er í kreppu
og óstarfhæft vegna Breta og
þeirra vandræða, sem þeir eru í
heima fyrir.
- Þú segir að það hafi verið
notað sem rök að bíða eftir niður-
stöðum ríkjaráðstefnunnar. Er
ekki alveg eins hægt að segja að
það sé glatað tækifæri að geta
ekki haft áhrif á niðurstöðu ríkjar-
áðstefnunnar?
Það er ljóst að EES-
samningurinn var mjög
góður viðskiptalegur
samningur. En menn
hafa misjafnar skoðanir
á því hvað hann var
góður pólitískur samn-
ingur. Því má þó ekki gleyma að
í máli þar sem stórir og veigamikl-
ir hagsmunir væru í húfí höfum
við möguleika á að fá sératkvæði.
Þannig væri til dæmis hægt að fá
eins eða tveggja ára biðtíma. En
það hefði engin áhrif á ákvörð-
unina sjálfa. Ef til dæmis er ákveð-
ið bíða eftir að ríkjaráðstefnu ljúki
höfum við engin áhrif á hvað ger-
ist á henni. En það er hætt við
því að ætli maður alltaf að bíða
þannig að framtíðin verði örugg
verður lítið um að tekin verði ný
og stór skref.
Lítil umræða
frá EES-
samningi