Morgunblaðið - 24.08.1997, Blaðsíða 6

Morgunblaðið - 24.08.1997, Blaðsíða 6
6 B SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 1997 MORGUNBLAÐiÐ Kynningar- starfsemi Ferðafólki fækkar um há- ferðamanna- tímann á ís- landi. Áfall! Er það ekki ferðamennskan sem um ókomin ár á að bjarga þjóðinni um lifibrauð? Svona uppstytta segir kannski ekki mikið, því ferðamennska hefur alltaf og mun ganga í bylgjum. Lönd verða eftirsótt og komast í tísku um kannski langt árabil en víkja svo fyrir öðrum, í lengri eða skemmri tíma. Við erum í mikilli upp- sveiflu og verðum vonandi áfram. Erum í tísku, sem markast oft af því þegar fína fólkið og fræga fer að láta sjá sig. En fækkun á þessum örstutta „ferðamanna- tíma“ á íslandi, 5-6 vikum víða, klingir samt aðvörunarbjöllum og kallar á spurningu eins og Bjarn- heiður Hallsdóttir ferðamála- fræðingur setti fram í grein um síðustu helgi: Af hveiju fækkar ferðamönnum? Hún kennir ekki eins og flestir um utanað- komandi og óviðráðan- legum ástæðum svo sem gjald- eyrismálum, efnahags- erfiðleikum og veðri heima hjá ferðafólkinu eða hér, held- ur lítur líka í eigin barm, þar sem m.a. þjónusta sé of dýr miðað við gæði til að markaðurinn þoli það til lengdar. Og lýkur greininni á að lykilorðin séu stóraukin kynn- ingarstarfsemi erlendis og verð- lækkun. Þetta ýfði gárur: Hvern- ig kynningu? Spurningin vakin af ýmsum smáatvikum á ferðum úti á landi í sumar. Á Fáskrúðsfirði sat föst ung frönsk stúlka sem hafði keypt sér far með áætlunarbílun- um kringum landið með þeirri tilhögun að geta farið úr rútunni og tekið hana aftur. Gott og aðlaðandi fyrirkomulag. Hún hoppaði af rútunni á Fáskrúðs- firði til að sjá auglýstar menjar um franska sjómenn og sat föst. Um helgar reyndust bara engar ferðir, ekki fyrr en á mánudag. Höfðu verið aflagðar fyrir ein- hveijum árum, en í upplýs- ingabæklingnum sem hún fékk þegar hún skipulagði ferðina voru enn daglegar ferðir. Ég varð vör við að hún Jóhanna á Hótel Bjargi var að reyna að koma henni á einhvern upp á Egilsstaði, sem hún kvaðst iðu- lega hafa staðið í undanfarin sumur. Sjálft hótelið, Hóll, hafði með nýjum rekstraraðilum skipt um nafn fyrir 5 árum, en áfram staðið í bæklingum, þrátt fyrir tilkynningar, að stansað væri við Hótel Skálavík. Ferðafólk kemur svo á staðinn og er enn að leita að gamla hótelinu með upplýs- ingabækling í hendinni. Þegar ég svo útvegaði hér nýjan bækl- ing frá í vor um þessar ákveðnu ferðir var Ioks komin eyða fyrir helgarnar. En fyrri ferðabækur og bæklingar halda auðvitað áfram að vera á sveimi í ein- hvern tíma í erlendum og jafnvel innlendum ferðaskrifstofum þeg- ar útlendingar gera sínar áætlan- ir fyrirfram. Hvað um aðrar upplýsingar? Hann Vilhjálmur Knudsen hefur þau rök fyrir því að láta aldrei falla niður auglýstan tíma bíó- sýninga alla daga ársins að ekki sé hægt að bjóða upp á ferðaþjónustu ef ekki er undantekningalaust hægt að ganga að henni. Ég er hrædd um að margir íslendingar líti ekki á þessa grein sem þjón- ustugrein sem verður að standast - og það lengi. Það sé í lagi að prófa „í sumar“, kalla á blaða- menn og láta auglýsa upp stað- inn, en vera ekki endilega bund- inn af því að hafa á boðstólum það sem kynnt er nema kannski við opnunina. Ég skammast mín alltaf þegar ég kem á stað sem ég hefi kynnt samkvæmt upplýs- ingum viðkomandi og reynist svo ekki hafa haft úthald. Kannski ættu blaðamenn ekki að auglýsa svona upp ferðamannastaði fyrr en komin er einhver reynsla á þá og sjáist að þeir endist eitt- hvað. Líka virðist stundum pottur brotinn í upplýsingagjöfinni. Tvenn hjón hitti ég sem höfðu hlakkað til að fá góðar fisk- máltíðir á íslandi, ætluðu helst ekki að borða annað. Ekki endi- lega á fínustu stöðum, en dag- lega. Einhver í upplýsingamið- stöð í Reykjavík vísaði þeim á tvo staði. Á hvorugum staðnum var fiskmáltíð að fá. Nú voru þau úti á landi enn að spyija um fisk. Fólk frá Strassborg hafði fengið þær upplýsingar hjá leiðsögu- manni sínum daginn sem stansað var í Reykjavík og vildi fara að kaupa íslenskar lopapeysur, að það skyldu þau bara gera úti á landi því Iopapeysurnar í Reykja- vík væru helmingi dýrari, hækk- uðu á ferðamannatímanum á sumrin. Þau fullyrtu öll að þau hefðu leitað upplýsinga hjá fólki í ferðaþjónustunni. Ferðamálafræðingurinn nefndi dýrtíð. Ung stúlka var orðin blönk í miðju fríi - og gátt- uð. Mest varð hún hissa þegar hún var á Suðurlandi krafin um 50 kr. fyrir bolla af heitu vatni á „sumarhóteli", sem selur svefn- pokapláss, 1.000 krónur fyrir þunna dýnu á gólfi í kennslu- stofu. Hún varaði alla við að koma þar. íslenskur vinur minn með 5 manna fjölskyldu kom inn á hótel á Norðurlandi og fékk upplýst að hver pítsa kostaði 1.100 krónur. Hvemig pítsa? Hélt hana a.m.k. bakaða á staðnum. Svona, sagði stúlkan og rétti upp Borgames- pítsu í plastumbúðum, sem í kaup- félögunum fást á 500-600 krón- ur. Þegar hann kom á Suðurland og ætlaði næst að veita fjölskyld- unni almennilega máltíð spurði hann um rétt dagsins. Já, já, hann var til, lambalundir fyrir 1.800 krónur og yfir 3.700 ef máltíðin væri þrírétta. Semsagt máltíð fyr- ir 9.000-18.000 krónur, ekkert ódýrara. Þau hröktust aftur í msl- fæðið á bensínstöðvunum. Er skrýtið þótt keraldið leki. Gárur eflir Elínu Pálmadóttur Draumurínn um táskó ogtútúpils DANS /Hvað eru dansfrœbif ÞÆR eru sjö ára og dreymir um að svífa um í táskóm og tútúpilsi. Fyr- ir þeim er ballerínan líkari ævintýri en raunveruleika og leyndardómur einn hvernig hún snýst í hringi og svífur um. Að tjaldabaki kemur veru- leikinn í ljós, ballettdansarar eru ekki yfirnáttúrulegir þó þeir hafi ein- staka stjórn á hreyfingum líkamans sem þeir hafa náð með ómældri vinnu. Starf dansarans er því ekki eingöngu dans á rósum, að mörgu þarf að huga og þá sérstaklega líkamlegri og andlegri heilsu. Ballettdansmærin Margot Font- eyn hélt atvinnumennsku áfram hátt á fertugsaldurinn en það þótti algert einsdæmi þar sem dans- arar létu oftast af störfum um þrí- tugt. í dag þykir ekki til tíðinda að vera þijátíu og sjö ára dansari í fínu formi enda hefur starfsaldur dans- ara lengst til mik- illa muna undan- farna áratugi. Breytingar á kennsluaðferðum og aukin vitn- eskja um líkamann hafa bætt stöðu dansara og má þar þakka nýrri fræðigrein um dans þar sem stund- aðar hafa verið ötular rannsóknir um flest sem lýtur að dansi og döns- urum. Dansfræði hófust sem angi af íþróttafræði en innihalda nú ýmis- legt sem varðar dansara og heilsu þeirra eins og hreyfingarfræði, næringarfræði, sálfræði, aflfræði og h'feðlisfræði. Markmið dans- fræða eru í stórum dráttum þau að gera dönsurum lífið bærilegra og hjálpa þeim að takast á við það andlega og Iíkamlega álag sem starfinu fylgir. Atvinnudansarar stunda æfingar í allt að átta til tíu tíma á dag. í ljósi þess að dansarar séu af þeim sökuin oft grennri en margir aðrir hópar eru kannanir sem sýna að lystarstol og átsýki mælast í mun fleiri tilvikum meðal dansara mjög athyglisverðar. Líklegar ástæður fyrir þeim niðurstöðum má rekja til ímyndarinnar um hina tágrönnu og leggjalöngu dansmey sem kom fram á fimmta áratugnum. Hættan á umræddum sjúkdómum liggur aðallega meðal ungra dansara sem telja gjarnan að forsenda þess að ná árangri sé að vera tágrannur. Dæmi eru um að um leið og dansar- ar hreyfi sig mikið leggi þeir sig einnig fram við að missa nokkur kíló með því að minnka hitaeininga- inntöku eða jafnvel nota hægðalos- andi lyf. I dag eru kennarar og þjálfarar mun meðvitaðri um þetta vandamál en áður og hafa eftirlit með nemendum sínum. Þar að auki er dansnemendum í háskólum víða kennd næringarfræði til þess að koma í veg fyrir ranghugmyndir um kjörþyngd sem stundum vilja hafa mjög alvarlegar afleiðingar. eftir Rögnu Söru Jónsdóttur ÞfÓÐLÍFSÞANKAR /Geta skemmdarvargar lcert að hemja reiði sína og öfundsjkif GLÓÐIR ELDS TALAÐ er um margs konar fátækt, allt frá heiðarlegri fátækt til bijóstum- kennanlegrar fátæktar - verst sýnist mér þó sú andlega fátækt sem gerir fólk að lítilmótlegum skemmdarvörgum. Um daginn fór ung stúlka með fjölskyldu sinni upp í sveit. Hún hafði nýlega eignast nýjan og falleg- an bíl og var bæði glöð og stolt af því að geta boðið sínu fólki í ferðalag. Hún ók á vinsælan ferðamannastað þar sem fjölskyldufólk gistir oft á tjaldstæðum. Svo fór hún að tjalda og koma sér fyrir ásamt samferðafólk- inu. Þegar því stússi öllu var lokið fór hún að sækja smáhlut sem geymd- ur var í bílnum. Þegar hún kom að bílnum sá hún að einhver hafði með beittu áhaldi gert ljóta, djúpa rispu á lakkhúð bílsins eftir endilangri annarri hlið hans. Með sárri sorg í hjarta horfði hún á eyðilegginguna. „Ég var ekki sorgmæddust yfír rispunni, heldur því hugarfari sem hún lýsti,“ sagði stúlkan við mig seinna. „Vertu fegin, þú er sú sem léttar sleppur, þú getur látið gera við rispuna og þá er bíllinn sem nýr en sá sem gerði rispuna þarf að dragast með sitt lítilmótlega hugarfar ævina á enda og þótt hann sleppi kannski frá þessu atviki með því að vita einn um ræfildóm sinn þá kemur að því að sá sami ræfildómur mun koma honum í koll - menn uppskera eins og þeir sá í þessu lífi,“ svaraði ég. að þætti annars fróðlegt að vita af hvetju sumir eiga svo mikinn andlegan ríkidóm að þeir geta alla sína tíð miðlað öðrum meðan aðrir eru slíkir andlegir beiningamenn að þeir skilja alls staðar eftir sig sviðna jörð. Skyldi upplag fólks vera svona undarlega misjafnt eða skyldi félagsleg mót- un valda þessu? Ég hef rætt þetta við ýmsa og sýnist sitt hveijum. Eitt eru þó allir sammála um: það býr undarlegt hugarfar að baki öllum skemmdarverkum. Að líkind- um ræður hefnd- arhugur stundum slíkum gjörðum, stundum reiði út í allt og alla og loks eru sumir þjáðir af hræðilegri öf- eftir Guðrúnu undsýki. Þeir eru Guðlougsdóttur til sem finnst skilj- anlegt að fólk hefni fyrir misgjörðir með því að eyðileggja eða skemma hluti þótt það sýnist bera sérlega barnalegri hegðun vott. Fáir mæla því hins vegar bót að fólk fái útrás fyrir innbyrgða reiði út í lífið og tilveruna með því að skemma hluti fyrir saklausu fólki og enn færri líta þá réttu auga sem fá ekki hamið öfundsýki sína. í tilvikinu sem sagt var frá hér á undan voru málsatvik þannig að annaðhvort var um að ræða hugarfar, reiði sem beint var að saklausri manneskju, eða hreina öfundsýki og víst er að hvorugt hugarfarið er eftirsóknar- vert. Við sjáum því miður furðu

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.