Morgunblaðið - 24.08.1997, Qupperneq 14

14 B SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Jón Tómasson varð stein-
hissa þegar orðað var
blaðaviðtal. Um hvað?
í þetta sinn var ekki
verið að leita eftir liðn-
um afrekum heldur
hvernig óráðinn og
óskrifaður læknir lítur
fram á veginn. Blaðamaðurinn steig
af feijunni á Akranesi upp úr fjög-
ur, um það leyti sem Jón var að
ijúka störfum á sjúkrahúsinu. Hann
hafði brugðið sér í sturtu í starfs-
mannabústaðnum og ekki á honum
að sjá að hann hefði verið á vakt-
inni frá því klukkan 8 morguninn
áður. Eitthvað sérstakt? Nei, bara
eins og gengur, var svarið.
í vor lauk 41 læknir erfiðu námi
í Háskóla íslands. Jón dúxaði með
yfir 9 í aðaleinkunn. Þá tók við
kandídatsárið. Ungu læknarnir
skiptu sér á fjóra aðalspítala lands-
ins, Landspítaiann, Borgarspítal-
ann, Fjórðungssjúkrahúsið á Akur-
eyri og Sjúkrahús Akraness, þar
sem þeir eru þrír. Jón kveðst hafa
kosið Akranes af því að hann vildi
kynnast því að vinna á minna
sjúkrahúsi en stóru spítulunum í
Reykjavík. „Þarna er maður í öllu
sem upp kemur á vöktunum og
reynslan verður svo fjölbreytt. I
læknadeildinni hefur maður fengið
grunnmenntun og faglega þekk-
ingu, en kandídatsárið er útvíkkun
á því til að dýpka praktískan starfs-
vettvang," segir hann og er harla
ánægður með sitt hlutskipti.
Þegar hann er spurður hvort
námið í læknadeild HÍ hafi verið
fullnægjandi eða mátt vera eitthvað
öðruvisi sagði hann að faglega séu
nemarnir vel undirbúnir en í sam-
bandi við hagnýta hluti sem tengist
vinnunni, þessu dags daglega starfi,
hefði hann kosið að þeir fengju
meira sjálfstæði og þjálfun í að
bera ábyrgð. Hins vegar sé hann
að kynnast þessu núna. Hefði þó
viljað vera betur undir það búinn.
Því sé kandídatsárið ákaflega gagn-
legt.
Jón segir að allir komist að á
sjúkrahúsunum, meira að segja sé
fremur skortur. Hlutverk unglækna
á deildum stóru spítalanna er það
stórt að rétt hefur náðst að fylla
stöðurnar með þessum hætti.
En ætlaði Jón alltaf að verða
læknir? Hann brosir, segist hafa
átt von á þessari spurningu, sem
sé einfalt að svara. Frá því hann
var 11-12 ára langaði hann til að
verða læknir og stefndi að því.
Veit ekki af hveiju. Oft gengur slíkt
í ættir en enginn í hans ijölskyldu
er í því starfi. Honum var það samt
hugsjón. Og þegar út í það var
komið sá hann að það átti við hann.
Þetta er erfitt nám og búin að vera
mjög mikil vinna, en bæði námið
og ferillinn hefur hingað til verið
skemmtilegt, enda hefur Jón ekki
t.rú á að neinn endist í starfi án
þess að hafa ánægju af því. „Það
sem ég er að kynnast núna í starf-
inu veldur mér ekki vonbrigðum.
Það er ákveðin ögrun að takast á
við þetta og geypilega lærdóms-
ríkt.“
Ekki vill Jón Tómasson viður-
kenna að það hafi verið þessi marg-
rómaða samkeppni sem rak hann
til að leggja svona að sér til að ná
þessum frábæra árangri. Ekki
nema fyrsta árið því þá var keppt
um að komast inn í læknadeildina.
Eftir það var hann aldrei að keppa
til að verða efstur. Hann vann sarrít
mjög mikið, kannski af samvisku-
semi og að hann vill ailtaf hafa
hlutina á hreinu, segir hann: „Ég
hefi metnað fyrir sjálfan mig. Minn
metnaður að standa framarlega
beinist að því að vita að ég sé að
veita sjúklingum mínum allra bestu
þjónustu sem mér er möguleg. Það
er bara metnaður gagnvart sjálfum
mér að standa að mínu starfi."
Hann lítur þá ekki á læknisstarf-
ið sem viðgerðir á líkamshlutum?
Það kemur á unga læknirinn. „Nei,
nei, ég tel mig ekki vera að stunda
þetta sem einhvers konar verkstæð-
isvinnu. Frá faglegri færni lítur
þetta kannski stundum út eins og
það séu hálfgerðar bílaviðgerðir.
En sé almennilega að staðið er í
þessu starfi komið inn á svo marga
þætti í lífi fólksins sem verið er að
vinna með. Ég lít þannig á hlutverk-
Jón Tómasson læknir
LÆKNIR
FRAMTÍÐARINNAR
Menntafólk stendur gjaman á afdrifaríkum tímamótum. Jón Tómasson er þar vel í stakk
búinn, dúxinn í læknadeild í vor. Hann er á kandídatsárí að hugsa sinn gang. Leiðir liggja
til margra átta. Þarf að ákvarða sérfræðinám, í hvaða landi og samræma við nám lífsföru-
nautar. Getur orðið flókið þegar heimurinn og læknavísindin em á fleygiferð í þróun.
Elín Pálmadóttir forvitnaðist um hvernig framtíðin liti út í huga ungs læknis í þeim spomm.
ið að ég vilji gera allt sem í mínu
valdi stendur til að koma sjúkling-
unum til góða. Þó maður snúi sér
kannski hveiju sinni að vandamál-
inu sem er mest aðkallandi, reynir
maður að spá svolítið í hvað geti
verið undirliggjandi, lífshættir og
fleira. Þó ekki sé kannski nægilega
mikið vitað um hvernig sjúkdómar
þróast finnst mér forvarnir vera
mikilvægur hluti af læknisfræðinni
og Iækningum. Alltaf betra heilt
en vel gróið.“
í samtali okkar kemur fram að
Jón telur að lífsstíll skipti miklu
máli. Þótt hann vilji ekki blanda
því saman við lækningarnar hefur
hann sjálfur alist upp við að græn-
meti var aðalfæðan heima hjá hon-
um. Fjölskyldan tók upp þá hætti
á Bretlandsárunum, þar sem faðir
hans Tómas Jónsson auglýsinga-
teiknari var í námi þar til drengur-
inn var 8 ára gamall. Honum þykir
grænmetisfæði gott og nokkuð sem
hann hefur kosið að hafa á sínu
heimili í framtíðinni. Honum líði
sjálfum bara einfaldlega vel af því.
Álmennt telur hann að fæði skipti
miklu máli í sambandi við framtíð-
arheilsufar.
Þótt Jón væri áhugasamur náms-
maður og útskrifaðist með háar
einkunnir frá MR, leit hann upp
úr bókunum. Þegar hann var 17
ára gamall var hann skiptinemi á
Nýja-Sjálandi í eitt ár. Og eftir
stúdentsprófið fór hann einn síns
liðs til Bandaríkjanna. Ferðaðist þar
um og komst þar m.a. í vinnu á
heilsustofnun, fékk fæði og hús-
næði gegn smávinnuframlagi. „Ég
gerði mér grein fyrir því að eftir
að ég yrði kominn út í læknisfræð-
ina yrði erfiðara um vik að ferðast.
Svo hann ákvað að gera það áður
en hann byijaði í læknisnáminu.
Þetta var hugsað sem smáhlé, logn
á undan storminum.
Quo vatis?
Og nú stendur Jón Tómasson 27
ára gamall á tímamótum. Quo vat-
is? Hvert heldur hann nú? Ætlar
hann í sérgrein og er hann búinn
að velja? Hann ætlar í sérnám til
útlanda. Játar að hann standi á
mikilvægum tímamótum. Þá er for-
vitnilegt að vita viðhorf hans til
þessarar miklu sérhæfingar lækna.
Eitt af því sem hann kveðst standa
andspænis er í hve mikla sérhæf-
ingu hann eigi að fara. „Ég vil
heldur fara út á sérhæfðari brautir
því ég hefi metnað til að vera virki-
lega góður í því sem ég er að gera.
En ég hefi verið flakkandi á milli
greina, er eiginlega opinn fyrir nán-
ast hveiju sem er. Lengi var ég að
velta fyrir mér barnalækningum,
sem enn eru inni í myndinni, en
hefi einnig spáð í lyflækningar, þ.e.
krabbameinslækningar, smitsjúk-
dómalækningar eða meltingarsjúk-
dóma. Ekkert af því er þó endan-
lega ráðið. Þetta kandídatsár er
mjög mikilvægt, það er tækifæri
sem maður fær til að þreifa sig
svolítið áfram, finna hvað manni
líkar við. Er hann þá að máta hvað
passar honum? Hann viðurkennir
að það sé hluti af ástæðunni fyrir
því að hann valdi sjúkrahúsið á
Akranesi. Kandídatarnir fái mis-
mikið að reyna á hveijum stað.
Hvernig lítur hann þá til framtíð-