Morgunblaðið - 24.01.1999, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 24. JANÚAR 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 17/1 - 23/1
Snjóflóð við Siglufjörð
►ASÍ hefur kært fslenska
ríkið til Eftirlitsstofnunar
EFTA (ESA) fyrir að hafa
látið undir liöfuð Ieggjast að
fullgilda tilskipun Evrópu-
sambandsins um róttarstöðu
þungaðra kvenna á vinnu-
markaðinum með fullnægj-
andi hætti.
►UM átta tonn af eldislaxi í
markaðsstærð og rösklega
þrjátfu þúsund laxa- og
bleikjuseiði drápust í fiskeld-
isstöðinni Hólalaxi á Hólum f
Hjaltadal vegna óveðursins
sem varð um sfðustu helgi.
Orsakir óhappsins voru þær
að vegna óveðursins krapaði
svo í öllum ám og aðflutn-
ingsæðum stöðvarinnar að
ekkert rennsli varð að stöð-
inni.
►HEILDARVELTA SÍF-
samstæðunnar nam á síðasta
ári um 18,8 milljörðum
króna, samanborið við 11,7
milljarða króna á árinu 1997
en það er um 61% aukning á
milli áranna.
►KAUPFÉLAG Eyfirðinga,
KEA, hefur keypt 60% hlut í
Bifreiðastöð Islands, BSI,
Vatnsmýrarvegi 10 í Reykja-
vík, af sérleyfishöfum, sem
eftir kaupin fara með 40%
hlutafjár. Núverandi starf-
semi í húsinu mun verða
óbreytt en við bætist versl-
unarrekstur á vegum KEA.
► V ALGERÐUR Sverrisdótt-
ir alþingismaður varð efst í
prófkjöri Framsóknarflokks-
ins í Norðurlandskjördæmi
eystra en í öðru sæti varð
Jakob Björnsson, fyrrver-
andi bæjarstjóri á Akureyri.
Páll Pétursson félagsmála-
ráðherra varð efstur í próf-
kjöri flokksins í Norður-
landskjördæmi vestra og í
öðru sæti varð Árni Gunn-
arsson, fyrrverandi aðstoð-
►DÓMSTÓLL bresku lá-
varðadeildarinnar fjallar enn
um Pinochet-málið og þá
kröfu spænskra lögfræðinga,
að einræðisherrann fyrrver-
andi verði framseldur til
Spánar. Hefur því verið hald-
ið fram, að hann njóti frið-
helgi sem fyrrverandi þjóð-
höfðingi en lögfræðingarnir
benda á, að hann hann hafi
ekki orðið forseti fyrr en
nokkru eftir að liann bylti rík-
isstjórn Salvadors Allendes í
Chile. Hafi hann þá verið bú-
inn að gerast sekur um marga
þá glæpi, sem hann er sakað-
ur um.
►GENGI brasilíska realsins
hefur lækkað um næstum 30%
á tæpum tveimur vikum eða
sfðan fjármálakreppan reið yf-
ir í Brasih'u. Hefur neðri deild
þingsins samþykkt mikilvægar
aðhaldsaðgerðir í ríkisfjármál-
unum en það dugði þó ekki til
að stöðva gengislækkunina. Er
ástæðan fyrst og fremst mikill
gjaldeyris- eða dollaraskortur
á brasilískum markaði.
►PADDY Ashdown, leiðtogi
ftjálslyndra demókrata, ætlar
að segja því embætti af sér að
ioknum Evrópuþingskosning-
unum f júnf nk. og hann ætlar
ekki að sækjast eftir þingsæti í
næstu kosningum. Er ákvörð-
un hans áfall fyrir Tony Blair
forsætisráðherra og veldur
óvissu um það nána samstarf,
sem verið hefur með ftjáls-
lyndunt demókrötum og
bresku stjóminni. Em þrír
menn cinkum nefndir sem
hugsanlegir arftakar As-
hdowns, þeir Charles Kenn-
edy, talsmaður flokksins í
landbúnaðarmálum; Nick Har-
vey, kosningastjóri flokksins,
og Simon Hughes, talsmaður
hans í heilbrigðismálum.
Loftárásir vofa
yfír Serbum
STJÓRNVÖLD í Serbíu hafa ákveðið að
fresta brottrekstri Williams Walkers, yf-
irmanns alþjóðlegu eftirlitssveitanna í
Kosovo, en NATÓ-ríkin auka enn við-
búnað sinn á Adríahafi. Hafa líkur á loft-
árásum á sveitir Serba í Kosovo aukist
og stjómvöld í Bretlandi og Bandaríkj-
unum telja rétt að grípa til þeirra standi
Slobodan Milosevic, forseti Júgóslavíu,
ekki við þá samninga, sem hann gerði sl.
haust. Javier Solana, framkvæmdastjóri
NATO, segir einnig, að til loftárása muni
koma dugi ekki önnur ráð til að knýja
fram pólitíska lausn í Kosovo. Þá vara
Rússar Serba við og segja, að erfitt verði
að styðja þá þverskallist þeir við kröfum
alþjóðasamfélagsins. Finnskir réttar-
læknar era nú að rannsaka lík 45 Albana,
sem fundust við þorpið Racak í Kosovo,
en Serbai- hafa verið sakaðir um að hafa
tekið þá af lífl. Þeir halda því aftur fram,
að liðsmenn KLA Frelsishers Kosovo,
hafl staðið að morðunum til að villa um
fyrir alþjóðlegu eftirlitsmönnunum.
Málflutningi lokið í
Clinton-málum
VERJENDUR Bills Clintons, forseta
Bandaríkjanna. luku málflutningi sínum
á fimmtudag með ræðu Dale Bumpers,
fyrrverandi öldungadeildarþingmanns.
Sagði hann engum blöðum um það að
fletta, að Clinton hefðu orðið á alvarleg
afglöp, fyrst og fremst gagnvart fjöl-
skyldu sinni, en hins vegar hefði hann
ekki framið neinn þann glæp, sem varð-
aði embættismissi. Minnti hann á, að
rétturinn tii að höfða mál á hendur for-
seta væri til að vemda hagsmuni al-
mennings, ekki til að refsa forsetanum.
Öldungadeildarþingmenn ætluðu að
spyrja saksóknara og veijendur spjör-
unum úr á fóstudag og laugardag en
hugsanlegt er, að framhald málsins ráð-
ist á morgun, mánudag. Þá verður lík-
lega borin fram frávísunartillaga og
verði hún felld, mun verða tekin afstaða
til vitnaleiðslna.
23 íbúðarhús voru rýmd á Siglufírði á
miðvikudagskvöld vegna snjóflóða-
hættu. Síðdegis um daginn höfðu fallið
snjóflóð á vegina um Óshlíð og Súðavík-
urhlfð í ísafjarðardúpi og á Siglufjarð-
aiveg.
Maður lést í snjóflóði
ÁTTRÆÐUR karlmaður sem var á
ferð á dráttarvél lést þegar snjóflóð féll
á veginn í Laxárdal í S-Þingeyjarsýslu,
milli Rauðhóla og Kasthvamms, á
fimmtudagskvöld.
Microsoft íslenskar
stýrikerfíð
BANDARÍSKA hugbúnaðarfyrirtækið
Microsoft og menntamálaráðuneytið
undirrituðu í vikunni samkomulag um
að fyrirtækið framleiði íslenska útgáfu
af nýjasta stýrikerfi sínu, Windows 98.1
samningnum er kveðið á um að íslensk
stjórnvöld beiti sér fyrir sérstöku og
markvissu átaki til að uppræta þjófnað
á hugbúnaði á íslenskum markaði.
Skuldbinda stjórnvöld sig til að útrýma
ólögmætum hugbúnaði úr ríkisfyrir-
tækjum fyrir lok þessa árs.
Afleiðingar þess að borgin hætti að fóðra fugla við Tjörnina
Morgunblaðið/Árni Sæberg
HÓPUR grágæsa heldur til á túni við Bólstaðarhlíðina í nokkra
klukkutíma á dag. Þær eru mjög gæfar og koma að fólki ef það er með
brauð í hendi, að sögn Matthíasar Kristiansen íbúa í Bólstaðarhlíð.
Drög iögð að rammalöggjöf um málefni safna
Starfsemi safna
verði skilgreind
Gæsum
gefið út um
alla borg
GRÁGÆSAHÓPUR hefur vanið
komu sína á tún við fjölbýlishús í
Bólstaðarhlíð undanfarna mánuði,
en eins og greint var frá í Morgun-
blaðinu fyrr í vikunni hefur Reykja-
víkurborg hætt að fóðra fugla við
Tjörnina. Er það gert til þess að
stemma stigu við fjölgun grágæsar-
innar. Ólafur Nielsen líffræðingur
segir að gæsinni hafi ekki fækkað,
heldur hafi hún dreifst víðar um
borgina þar sem henni sé gefið.
Matthías Kristiansen, íbúi í Ból-
staðarhlíð segir að gæsirnar komi á
hverjum degi og bíti gras á túninu,
eða fái brauð hjá íbúum hússins.
Segir hann að hópurinn sé misstór,
allt frá tveimur til þremur gæsum
upp í sjötíu á stundum. „Gæsimar
eru gæfar og íbúarnir í blokkinni
eru mjög duglegir við að gefa þeim.
Ég myndi segja að þeir kaupi brauð
fyrir um þúsund krónur á dag handa
þeim þegar mest er.“
Matthías segir að gæsirnar hafi
byrjað að venja komu sína á túnið í
fyrra en það hafi aukist verulega í
vetur. „Það er ekkert ósennilegt að
það sé tenging á milli þess að hætt
sé að gefa þeim á Tjörninni og fjölg-
unar þeirra annars staðar í borginni.
Þetta er kannski svipað og með
sjúklingaskattinn, en hann leiddi
ekki til neins sparnaðar í kerfinu. í
staðinn fyrir að stóri bróðir í borg-
inni borgi, þá er þessu komið yfir á
þá sem sjá dýrin,“ segir Matthías.
Hann segir að gæsfrnar angri sig
ekki og hann telji að líklega sé svo
einnig með aðra íbúa, þar sem þeir
gefi gæsunum.
Samræmist ekki dýravernd
Sigríður Ásgeirsdóttir formaður
Dýraverndunarsambands Islands
segir að sambandið sé að leita ráða
um hvað sé hægt að gera til úrbóta
varðandi grágæsirnar, eftir að
Reykjavíkurborg hætti að gefa
þeim. „Við höfum barist fyrir því að
borgin gefi áfram fuglunum við
Tjömina. Það þýðir ekki að ætla að
svelta gæsina í burtu eins og
Reykjavíkurborg er að gera núna.
Það verður að gera eitthvað annað
og við eram að bíða eftir tillögum
frá Ólafi Nielsen um hvað hægt er
að gera, en hann er sérfræðingur á
þessu sviði. Svo við hljótum að fara
eftir því sem hann leggur til,“ segir
Sigríður.
Sigríður segir að sú ákvörðun
borgaryfirvalda að hætta að gefa
fuglunum við Tjörnina geti alls ekki
samræmst dýi-avernd. „Það er eng-
inn í sambandinu sammála því að
það sé rétt stefna, og í samræmi við
dýravernd að svelta fuglana í burtu.
En það er stefna Reykjavíkurborgar
í dag og við eram mjög óánægð með
hana,“ segir Sigríður.
MENNTAMÁLARÁÐHERRA hef-
ur óskað eftir því við ríkisstjómina
að hún samþykki að heimila honum
að skipa nefnd til að undirbúa
rammalöggjöf um safnamál. Lagt er
til að hún verði skipuð fulltrúum frá
menntamálaráðuneytinu, umhverfis-
ráðuneyti, samgönguráðuneyti, Fé-
lagi safnamanna og Sambandi ís-
lenskra sveitarfélaga.
Gert er ráð fyrir í tillögu ráðherra
að nefndin hafi það hlutverk með
hendi að skilgreina þá safnastarf-
semi sem rekin er nú þegar, að hún
skilgreini hlut ríkisins, sveitarfélaga
og stofnana að því er varðar stofnun
og rekstur safna af mismunandi teg-
undum og að hún geri jafnframt til-
lögur um breytingar á gildandi lög-
gjöf. Miðað sé við í því sambandi að
starfandi verði safnaráð, en einstök
söfn á vegum ríkisins hafi hvert sína
stjórn. Á þessum grundvelli yrði
nefndinni sömuleiðis falið að leggja
fram drög að lagafrumvarpi um
safnamál ásamt greinargerð.
Vantar formlegar reglur
„Á undanförnum árum hefur verið
stofnað til safna af ýmsum toga víða
um land. Auk almennra byggðasafna
er hér meðal annai’s um að ræða
söfn sem helguð era afmörkuðum
þáttum, atvinnu- og menningarsögu,
listasöfn og náttúrufræðisöfn eða
vísi að slíkum stofnunum,“ segir í
rökstuðningi Björns Bjarnasonar
menntamálaráðherra með tillögunni.
„Þegar efnt er til starfsemi af
þessu tagi er oftast leitað eftir fjár-
stuðningi frá ríki og hlutaðeigandi
sveitarfélögum, sem stundum eru
raunar beinir aðilar að rekstrinum.
Mjög skortir hins vegai' á að til sé að
dreifa lögformlegum reglum um slík-
an fjárstuðning eða hlutverk opin-
ben-a aðila að öðru jeyti nema á af-
mörkuðum sviðum. I gildi eru lög um
almenningsbókasöfn, ákvæði um
héraðsskjalasöfn eru í lögum um
Þjóðskjalasafn Islands og um stuðn-
ing ríkisins við byggðasöfn er fjallað
í þjóðminjalögum. I lögum um Nátt-
úrufræðistofnun íslands og náttúru-
stofur er vikið að sýningarsöfnum á
sviði náttúrufræði. Um atbeina við
listasöfn, önnur en Listasafn ís-
lands, eða ýmiss konar sérsöfn á
sviði menningarsögu og atvinnu-
hátta, önnur en þau sem tengjast
Þjóðminjasafni Islands, er ekki við
lagareglur að styðjast. I fjárlagaum-
ræðum á Alþingi fyrir áramótin var
því hreyft að setja þyrfti leikreglur
um þessi efni. Jafnframt er ljóst, að
þörf er á ákveðinni samræmingu og
skilgreindri verkaskiptingu milli
þeirra sem standa að rekstri safna.“
Fundur
um málefni Iffeyrisþega
og eldri borgara
í Hafnarstræti 1
* ^9 Ásta R. Jóhannesdóttir
sunnudaginn 24. janúar kl. 15:00. þingmaðurReykvíkinga
Ásta R. Jóhannesdóttir alþingismaður reifar málin.
Gísli S. Einarsson alþm. mætir með nikkuna.
Allir hjartanlega velkomnir meðan húsrúm leyfir
Prófkjörsmiðstöö Ástu R.
Hafnarstræti 1-3, sími 552 4333
Opið kl. 10-18
Góöœriö til allra!