Morgunblaðið - 29.01.1999, Blaðsíða 55

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 29. JANÚAR 1999 55
inn í skólanum en fór fram á Hótel
Islandi undir ströngum reglum og
gæslu lögreglu. Samt brutu tveir
nemendur samninginn og hlaust af
brottrekstur úr skóla. Fleiri hefðu
fengið pokann sinn, en Armann
átti móðurbróður kennara við skól-
ann og honum skýrði hann allt hið
rétta sem kennarinn bar svo fram
á kennarafundi, þar sem örlög
manna réðust.
Armann var lokaður persónu-
leiki. Hann var fastur á skoðunum
en hann skoðaði öll mál vandlega
og því naut hann trausts.
Hann var einn forráðamanna
Útvegsbanka íslands á Siglufirði.
Þar var hann kosinn í bæjarstjóm.
Ég vann þá að málefnum Sund-
hallar bæjarins, sem ekki var fé til
að starfrækja allt árið. Lítill leik-
fimisalur var við barnaskólann.
Væri gólf sett að vetrinum yfir
laugaþróna ættu Siglfirðingar
sæmilegt íþróttahús. í þessu máli
studdi Armann mig. Gólfið var
fellt yfir laugina. Slík íþróttahús
em nú fimm. Sumarið 1951 fór
fram norræn sundkeppni. Ég kom
þá til Siglufjarðar. Til Sundhallar-
innar fylgdi Ármann mér. Ég varð
undrandi, er hann stakk sér til
sunds í laugina og synti með mér
200 metra. Hann sá á svip mínum
undran og svo sagði hann: „Hvað
gerir maður ekki fyrir vini sína?“
I Ármanni átti ég sannan vin,
sem ég á mikið að þakka.
Ármann var kvæntur frábærri
konu, sem því miður dó of snemma
frá honum. Þá létust synir hans
báðir með stuttu millibili. Sorgin
var honum því þung.
Megi ástvinir hans finna, að við
sem fengum notið vináttu hans í
leikjum æskunnar og í skólanámi,
erum þakklát fyiir að hafa átt
hann að vini.
Þorst. Einarsson.
Það voru blendnar tilfmningar
sem fimm ára drengur hafði þegar
hann fluttist með foreldrum sínum
frá Reykjavík til Siglufjarðar.
Hann átti ekki vini, enga leikfélaga
né frændur. Sárast var þó að skilja
við afa og ömmur í höfuðborginni
sem alltaf var hægt að leita til þeg-
ar eitthvað bjátaði á. Fyrstu kynni
mín af þeim heiðurshjónum frú
Hildi Svavarsdóttur og Ármanni
Jakobssyni eni mér enn ljóslif-
andi. Þau bjuggu í tvö ár á efstu
hæð Útvegsbankahússins við Aðal-
götuna sem í þá tíð þótti háhýsi.
Synimir Jakob og Svavar voru
farnir að heiman. Heimilið var
virðulegt og þar var allt í röð og
reglu og gerðar skýrar kröfur um
umgengni. Sérkennsla í handþvotti
er mér minnisstæð. Bæði var ég
látinn þvo mér um hendur þegar
ég kom í heimsókn og þegar ég
fór. Lét ég það átölulaust vegna
þess að ég átti sérmerkt hand-
klæði.
Frú Hildur réð mig í mína
fyi’stu föstu vinnu. Hún fólst í því
að að fara daglega út með ruslið.
Vikukaupið var 21 króna sem var
nákvæmlega andvirði þrjú-bíómiða
hjá Oddi C. Thorarensen í Nýja
bíói og ís í boxi í hálfleik eins og
hlé var kallað á Siglufii'ði í þá
daga.
Ármann var ekki allra. Ég forð-
aðist hann í fyrstu en undir hrjúfu
yfirborði leyndist góður maður
sem sýndi mér mikla velvild. Við
nánari kynni kom í ljós að ég hafði
eignast vin sem mátti treysta fyrir
vandamálum og leita góðra ráða
hjá. Virðing fyrir gömlum gildum
voru innrætt. Þar fann ég fyrir
mildi en einnig meiri festu en ég
hafði átt að venjast.
Ég minnist þess að hafa í eitt
skipti hert mig upp og beðið Ár-
mann að tala máli mínu við frú
Hildi um að hækka vikukaupið um
tvær krónur, í 23 krónur. Ármann
brást ekki vel við þessari bón
minni og sagði eitthvað á þá leið
að engar forsendur væru í þjóðfé-
laginu fyrir kauphækkunum. At-
vinnurekendur ættu í erfiðleikum
með afborganir af lánum. Síldin
væri hoi'fin, greiðsluhalli væri á
ríkissjóði, óðaverðbólga í aðsigi
og uppsagnir og atvinnuleysi yfir-
vofandi o.s.frv. Bað hann mig - í
ljósi þessa - að færa haldbær rök
fyrir beiðni minni um kauphækk-
un._
Ég hafði ekki skilið öll þau hug-
tök sem nefnd voru og hafði ekki
miklar skoðanir á nefndum þjóðfé-
lagsvandamálum. Ég benti honum
einfaldlega á að Oddur hefði
hækkað bíómiðann um tvær krón-
ur þannig að ég ætti ekki lengur
fyrir ísnum í hléinu. Kauphækkun-
in var samþykkt.
I annað skipti háttaði þannig til
að Gísli á bókasafninu sendi mig til
Ármanns - með hraði - til að
sækja bók sem maður beið eftir.
Ármann réttir mér bókina og
ruslafötuna í leið. Sagði ég honum
að ég væri á hraðferð og hefði ekki
tíma til að fara með hana. Þá sagði
Armann að ég væri rekinn. Mér
brá óneitanlega við þessi viðbrögð
- en stamaði út úr mér að hann
gæti ekki rekið mig - því frú Hild-
ur hefði ráðið mig. Þá glotti Ár-
mann, klappaði mér á kollinn og
sagði: Þetta er rétt hjá þér, ætli þú
verðir ekki einhvern tíma lögfræð-
ingur?. Þar reyndist hann sann-
spár.
Sex ára gamall hafði ég á tak-
teinum flesta mikilsverða atburði
íslendingasagna sem ég hafði
numið af lestri fóður míns. Gerðu
þau hjónin oft góðlátlegt grín að
endursögnum mínum og létust ef-
ast um trúverðugleika þeirra -
mér til mikillar armæðu. Með
þessu var gripið inn í uppeldi mitt
og rökræður um atburði Islend-
ingasagna fremur til þess fallnar
að láta mig lesa á milli línanna en
að hafa bókstafstrú á atburðum og
hafa ártöl á reiðum höndum.
Armann og Hildur gáfu mér
jólagjöf þegar ég var sex ára. Það
var þykk alvöru-fullorðinsbók.
Fljótlega eftir áramót var ég innt-
ur eftir áliti mínu á bókinni og beð-
inn um endursögn hennar. Varð
fátt um svör. Að því kom að ekki
var undan því vikist - að játa að ég
væri einfaldlega ekki læs. Bauð
Ármann að kenna mér lestur í
klukkutíma á dag og síðan mynd-
um við spila í aðra klukkustund.
Þessu tilboði var ekki hægt að
hafna. Það varð úr að Ármann
kenndi mér lestur. Það var þó ein-
ungis byrjunin. Á eftir fylgdu
spennandi ferðir upp á háaloft og
barnabækur brottfluttra sona
teknar upp úr kössum. Síðar voru
valdar úrvals unglingabækur og
skoðunum mínum á bókunum fylgt
eftir.
Spilamennskan var síðan sér
kapítuli. Sest var við sérhannað
spilaborð með grænu filti. Byrjað
var á Ólsen Ólsen en fljótt tekist
handa við Rommý og Canasta -
allt eftir alþjóðareglum. Fleiri spil
voru kennd og útskýrð en alltaf
látið að því liggja að öll þessi spil
væru einungis undirbúningur fyrir
æðsta spilið, bridge. Þar var Ár-
mann í fremstu röð á landinu og
bauðst hann til að kenna þá list til
hlítar þegar mér þóknaðist. Af því
varð þó ekki. Mér er til efs að betri
kennara hefði verið unnt að fá.
Oft hef ég hugsað til þess hvað
hafi fengið miðaldra hjón til þess
að taka óstýrilátan dreng úr
Reykjavík inn á sitt heimili og
sýna honum alla þá þolinmæði,
skilning og hlýju sem raun ber
vitni. Enn fremur fyrir að veita
honum mótvægi gegn því öryggis-
leysi sem óneitanlega fylgir flutn-
ingi til nýrra heimkynna og koma
honum óafvitandi í stað afa og
ömmu. Það er ekki lítils virði fyrir
ungan dreng - þegar hann kvartar
- að óvinsælar skoðanir foreldra
séu útskýrðar og réttlættar.
Ég kveð Ármann með einlægri
virðingu og þakklæti. Ég þakka
fyi-ir allar hans kennslustundir,
leiðbeiningar og heilræði.
Við Sólveig, Hildur Halla og
Ragnhildur vottum ættingjum Ár-
manns okkar dýpstu samúð.
Gylfi Gautur Pétursson.
HÖGNIBJÖRN
HALLDÓRSSON
+ Högni Björn
Halldórsson
fæddist í Reykjavík
11. maí 1943. Hann
lést á Landspítalan-
um 24. janúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hans eru Halldór
Kristmundsson f.
24.2. 1907, d. 9.3.
1972, og Hrefna
Björnsdóttir, f. 8.8.
1911. Systkini hans
eru Haraldur, f.
15.3. 1933, Krist-
mundur, f. 12.11.
1939, Baldur, f.
2.10. 1946, og Edda, f. 5.7. 1948.
Eftirlifandi eiginkona hans er
Steinunn Karlsdóttir sérkenn-
ari, f. 10.3. 1946. Börn þeirra
eru Halldór Karl, f. 28.12. 1974,
verkfræðinemi, og Unnur Þóra,
f. 9.8. 1978, starfsmaður á leik-
skóla.
Högni Björn útskrifaðist með
farmannapróf frá Stýrimanna-
skólanum árið 1968
og próf í útgerðar-
tækni _ frá Tækni-
skóla fslands 1982.
Hann starfaði sem
stýrimaður og skip-
stjóri hjá ýmsum
innlendum og er-
lendum skipafélög-
um 1960-1984.
Hann stofnaði
ásamt fleirum
skipafélagið OK hf.
1982, var fram-
kvæmdastjóri
Hólmadrangs hf. á
Hólmavík
1984-1988, stofnaði ásamt fleir-
um útgerðarfélagið Drangavík
hf. og var framkvæmdastjóri
þess 1988-1992. Síðustu ár var
hann starfsmaður Húsasmiðj-
unnar.
Utför Högna fer fram í
Digraneskirkju í Kópavogi í
dag og hefst athöfnin klukkan
13.30.
Kveðja frá eiginkonu
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Steinunn Karlsdóttir.
Elsku pabbi minn. Ég vona að nú
líði þér betur. Þú barðist eins og
hetja, þó svo að á endanum hafir þú
þurft að láta í minni pokann.
Núna er líf mitt rétt að byrja og
þú áttir alltaf að verða stór partur
af því. Manstu þegar við töluðum
um fyrstu íbúðina mína? Fyi-sta
símtalið úr henni átti að vera til að
bjóða þér að setjast í „sófann“ minn
(þinn).
Það á eftir að verða erfitt að
vakna á morgnana núna. Hvort sem
þú varst veikur eða stálhraustur
komstu alltaf réttum megin fram úr
rúminu, bauðst góðan daginn og
sjmrðir hvort ég væri ekki í stuði.
Ég gat nú orðið ansi morgunfúl á
móti (þó svo að ég hafi alltaf séð
eftir því hálftíma síðar), einhvem
veginn virtist þú alltaf skilja það og
hélst áfram að spyrja hvort ég væri
ekki í stuði klukkan 7.30.
Þú varst nú líka alveg einstak-
lega duglegur að smíða allt mögu-
legt handa okkur systkinunum og
man ég nú eftir kojunni sem þú
smíðaðir handa okkur með litlu
íbúðinni undir og fyrr en varði átti
ég líka lítið sætt einbýlishús úti í
garði sem við kölluðum búkofann.
Síðasta listaverkinu sem við gerð-
um saman er ólokið og erfitt verður
að fá einhvem til að ljúka því með
mér, því þú varst alveg með þetta
mótað í huganum og vildir fá að
klára það með mér.
Þú vildir allt fyrir okkur systkin-
in gera og gleymi ég því aldrei þeg-
ar ég hringdi í þig fótbrotin af spít-
ala í Kaupmannahöfn og þú ætlaðir
að koma með fyrstu vél að sækja
mig. Mér tókst að fá þig ofan af
því, en þú hélst stöðugu símasam-
bandi þangað til ég var komin
heim.
Elsku pabbi minn, ég á eftir að
sakna þín svo mikið, betri pabba er
ekki hægt að ímynda sér. Geymdu
það hjá þér þar sem þú ert núna.
Kæra starfsfólk á deild 11E og
starfsfólk í heimahlynningu. Við
ykkur munum við alltaf standa í
þakkarskuld. Þið gerðuð allt sem í
ykkar valdi stóð til að pabba og
okkur liði sem best. Því munum við
aldrei gleyma.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesú, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji guðs englar yfir raér.
(Hallgr.Pét.)
Þín dóttir
Unnur.
í dag fer fram útför bróður okk-
ar Högna Björns Halldórssonar,
sem látinn er eftir erfiða sjúk-
dómslegu, rúmu ári eftir að hann
greindist með illvígan sjúkdóm.
Högni eða Bjössi eins og hann var
jafnan kallaður innan fjölskyldunn-
ar og gamalla félaga var meðal
elstu innfæddra Kópavogsbúa en
þangað fluttu foreldrar okkar árið
1942, árið áður en hann fæddist.
Þegar við vorum að alast upp hér í
Kópavogi voru allar aðstæður
öðruvísi en nú er og frumstæðari.
Við bjuggum úti í sveit fjarri
skarkala heimsins en nutum jafn-
framt frelsis í leik og starfi á ýms-
an hátt umfram börn sem alast upp
í bænum í dag.
Hann gekk í Kópavogsskólann
og síðan Flensborg og varð gagn-
fræðingui' þaðan árið 1960.
Snemma beindist hugurinn að sjó-
mennsku og á sumrin á meðan
hann var í Flensborg byrjaði hann
sem messagutti á varðskipunum. I
minni okkar er jafnan myndin, sem
birtist í Morgunblaðinu af
messaguttanum sem var að ganga
um borð í varðskipið með pokann
sinn 1. september 1958, á leið í
fyrsta þorskastríðið.
Hann starfaði síðan sem háseti á
íslenskum og erlendum skipum,
þangað til hann settist í Stýri-
mannaskólann árið 1965 og útskrif-
aðist þaðan árið 1968 með far-
mannapróf. Námið lá vel fyrir hon-
um og hlaut hann hæstu einkunn í
sínum árgangi og ýmis verðlaun frá
skólanum. Að loknum skólanum hóf
hann störf sem stýrimaður á ís-
lenskum skipum, en árið 1969 réðst
hann til norskrar útgerðar og síðan
á amerískt skip og sigldi lengi í
Karíbahafinu. Var hann í siglingum
á erlendum skipum til ársins 1973,
þegar hann kom heim.
Þá var komin í spilið heimasæta
úr Kópavogi, Steinunn Karlsdóttir,
og hófu þau búskap árið 1972, fyrst
í Asparfelli í Breiðholti en festu
fljótlega aftur rætur í Kópavogi og
hafa búið hér síðan, ef frá er talin
dvölin á Hólmavík. Þau eignuðust
tvö mannvænleg börn, Halldór
Karl verkfræðinema og Unni Þóru,
sem varð stúdent á síðasta árí.
Þetta var áreiðanlega mikið heilla-
spor fyrh- þau bæði, þau byggðu
upp fallegt og gott heimili, þar sem
gott var að koma, og voru samhent
í flestum málum. Ekki er hægt ann-
að en dást að hugarstyrk og skap-
festu Steinu og barnanna á þeim
erfiðu tímum, sem nú eru að baki,
en þau önnuðust hann í hvívetna og
reyndu að gera honum lífið sem
léttbærast í mjög erfiðum veikind-
um.
Bjössi hélt áfram á sjónum eftir
að hann kom aftur heim og starfaði . í
sem skipstjóri og stýrimaður til
ársins 1984 á íslenskum skipum. J
Ljóst var strax á unglingsárunum
að hann myndi gera sjómennsku og ‘
útgerð að lífsstarfi sínu. Hann var i
stjórnsamur og ákveðinn skipstjóri,
og á þeim skipum sem hann stjórn-
aði var aðeins einn skipstjóri. Jafn- 3
framt var hann réttsýnn og vel lát-
inn yfírmaður og farsæll skipstjóri,
sem ávallt kom skipi sínu og mann- j
skap heilu í höfn.
Árið 1981 settist hann í Tækni- ,
skóla Islands og útskrifaðist þaðan
sem útgerðartæknir árið 1982.
Bjössi og Steina fluttust til Hólma-
víkur árið 1984, þar sem hann gerð-
ist framkvæmdastjóri fyrir útgerð-
arfélagið Hólmadrang og gegndi j
því starfi til ársins 1988, en þá
fluttu þau aftur suður. Éftir að
hann kom aftur suður starfaði hann j
áfram við útgerð til ársins 1992.
Síðustu árin starfaði hann í Húsa-
smiðjunni.
Það var okkur mikið áfall þegar
Bjössi tilkynnti okkur fyrir rúmu
ári að hann hefði greinst með alvar-
legan sjúkdóm og brugðið gæti til
beggja vona um fai-mhaldið. Hann
sýndi þó sama æðruleysið sem fyrr,
en þetta var ekki í fyrsta skipti sem
hann stóð frammi fyrir svo alvar-
legum veikindum, að tvísýnt væri
um líf eða dauða. Nú hafði maður-
inn með ljáinn kvatt dyra enn einu
sinni og varð ekki undan honum
vikist í þetta sinn.
Bjössi bróðir er horfinn af þess-
um heimi, en í huga okkar lifir
minning um góðan dreng, sem
verður sárt saknað, en vonin lifir
um endurfundi þótt síðar verði.
Kristmundur Halldórsson,
Baldur Halldórsson.
Á stundu sem þessari er erfitt að
vera fjarri ástvinum sínum. Mig
langar því til að skrifa nokkur
kveðjuorð til Bjössa frænda. Alla
mína barnæsku var ég með annan
fótinn hjá Steinu og Bjössa. Ein af
mínum fyrstu æskuminningum er
þegar Bjössi kom heim af sjónum
og gaf okkur Unni báðum sippu-
bönd. Ég hef ekki verið nema fjög-
urra ára en ég man ennþá hvað mér
fannst mikið til þess koma. Hann
var líka alltaf tilbúinn að aðstoða
okkur Unni við uppátæki okkar
sem voru ófá á þessum tíma. En
sérstaklega man ég eftir búkofan-
um sem hann smíðaði á Hólmavík
handa Unni. Hann var sannarlega
paradís lítilla stelpna í mömmuleik.
Elsku Steina, Halldór og Unnur,
ég votta ykkur mína innilegustu
samúð. Kæri Bjössi, þakka þér fyr-
ir allt, hvíl í friði.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama.
En orðstír
deyr aldregi
hveira er sér góðan getur.
(Ur Hávamálum.)
Hildur Þórisdóttir.
Elsku Bjössi. Ef það er eitthvað
hinum megin finnst mér gott að
eiga þig að þar. Ég veit að þaðan
gætir þú mín og minna. Þú barst
mikla umhyggju fyrir öllum í fjöl-
skyldunni og á ég ekki von á að
það breytist. Þér fannst til að
mynda ófært að dóttir mín eyddi
jólunum í Ölpunum og vildir endi-
lega skjóta saman í fargjald til að
fá hana heim. Henni fannst mjög
vænt um þá hugulsemi. Tæplega
þrjátíu ára samfylgd okkar í þessu
lífi er lokið og ég þakka fyrir mig ,
og mína.
Flýt þér, vinur, í fegra heim;
krjúptu að fótum friðarboðans
og fljúgðu á vængjum morgunroðans
meira að starfa guðs um geim.
(Jónas Hallgr.)
Þorbjörg Karlsdóttir.