Morgunblaðið - 19.06.1999, Qupperneq 4

4 LAUGARDAGUR 19. JÚNÍ 1999
MORGUNB LAÐIÐ
FRÉTTIR
Verðlagning á nautgripakjöti gefín frjáls frá 1. júní
Samningar við
bændur ráða verði
VERÐLAGSNEFND búvara hefur
fellt niður opinbera verðlagningu á
nautgripakjöti frá 1. júní síðastliðn-
um og mun verð hér eftir ráðast af
samningum afurðastöðva og fram-
leiðenda. Samtökum kúabænda er
þó heimilt að birta viðmiðunarverð.
Gísli Karlsson, framkvæmda-
stjóri framleiðsluráðs landbúnaðar-
ins, segir að samkvæmt 8. grein bú-
vörulaga sé Verðlagsnefnd búvara
heimilt að fella niður opinbera verð-
lagningu á þessu kjöti. Það hafi ver-
ið gert varðandi lambakjöt 1. sept-
ember síðastliðinn og varðandi
nautgripakjöt frá og með 1. júní síð-
astliðnum. Verðið muni hér eftir
ráðast af þeim samningum sem
framleiðendur og afurðastöðvamar
nái sín á milli.
Gísli segir að þróunin hafí verið
sú að smám saman sé verið að falla
frá opinberri verðlagningu í þessum
efnum. Rökin fyrir breytingum séu
meðal annars þau að í samkeppni á
kjötmarkaði sé erfitt fyrir suma að-
ila að vera bundna af fóstu verði
þegar aðrir séu það ekki.
Bylting á
kjötrnarkaði
Gísli sagði að meðalverð á naut-
gripakjöti til framleiðenda hefði
verið tæpar 279 krónur fyrir kílóið
frá 1. janúar síðastliðnum. Verð á
ungnautakjöti hefði verið 345 kr.
fyrir kílóið og heildsöluverð á ung-
nautakjöti, þ.e. verð til afurða-
stöðva, var 447 kr. fyrir kílóið.
Gísli sagði að þó að menn gætu
selt sína gripi hæstbjóðanda eftir
þessar breytingar hefði hann trú á
því að menn fari sér hægt í byrjun í
þessum efnum á meðan þeir séu að
laga sig að breyttum aðstæðum.
Það hafí verið reynslan varðandi
frjálsa verðlagningu lambakjöts í
fyrrahaust. Þá sé félögum kúa-
bænda og sauðfjárbænda heimilt að
birta viðmiðunarverð og reynslan sé
sú að menn fari talsvert eftir þeim í
byrjun meðan þeir séu að læra á
markaðinn.
Gísli bætti því við að á þessu
tæpa ári hefði í raun og veru orðið
bylting í þessum efnum hér á landi.
Þarna væri um að ræða um 60% af
kjötmarkaðnum, sem hefði verið
háður opinberri verðlagningu en
væri það ekki lengur og nú væri
frjáls verðlagning á nærfellt öllu
kjöti í landinu. Hrossakjöt væri það
eina sem væri ennþá undanskilið.
Morgunblaðið/Eyjólfur
Æðurin syndir um í affallsvatni
nýja Bláa Iónsins.
Æðarvarp í
Bláa lóninu
Vogum. Morgunblaðið.
TALSVERT æðarvarp hefur
myndast í hrauninu við Bláa lón-
ið. A svæði, þar sem affallsvatn
úr Bláa lóninu rennur í hrauninu,
standa hraunhólar upp úr vatn-
inu og þar hefur æðarfuglinn
hafið varp. Þar má nú finna um
fimm tugi hreiðra.
Hér má sjá nokkur hreiðranna.
/
Wmmm
Morgunblaðið/Armann Agnarsson
Sfldin gefur sig enn
Tveggja daga
stím á miðin
VEIÐAR úr norsk-íslenska síldar-
stofninum hafa gengið vel undan-
fama daga en mjög langt er nú á
miðin skammt undan Jan Mayen.
Sfldin er á mikilli ferð norðaustur á
bóginn og er nú um tveggja sólar-
hringa stím á miðin en skipin voru
flest að veiðum rúmar 400 sjómílur
norðaustur af Langanesi í gær. Sjó-
menn óttast að haldi svo fram sem
horfír syndi sfldin inn í norska lög-
sögu áður en langt um Iíður.
Fjöldi skipa var í gær á landleið
með fullfermi. Að sögn sjómanna er
veiðin misjöfn frá degi til dags,
skipin fá risaköst en lítið þess á
milli. Þannig fyllti Jón Kjartansson
SU sig í einu kasti á miðunum í
fyrradag en von er á skipinu til
Eskifjarðar í dag. Síldin þykir fal-
leg, hún fítnar stöðugt og áta í
henni minnkar. A myndinni er verið
að dæla síldinni úr nót Beitis NK
frá Neskaupstað á miðunum við Jan
Mayen íyrir skömmu. Þá höfðu
GRÆN
LAND
Islensku síldveiði-
skipin eru nú að
veiðum suðaustur
af Jan Mayen
ISLAND
Síldar-
smugan
FÆREYJAR
'A 1 /7
Beitismenn fengið sinn skammt af
kastinu og fyllt skipið en Hábergs-
menn nutu góðs af því og hirtu af-
ganginn.
Norðmeim samþykktu
„Smugusamningimi“
Osló. Morgunblaðið.
SMUGUSAMNINGURINN svo-
kallaði milli íslands, Noregs og
Rússlands var samþykktur á norska
Stórþinginu 17. júní eftir töluverð
átök. Þingmaðurinn Steinar
Bastesen var tilbúinn með van-
trauststillögu á ríkisstjórnina vegna
samningsins, en lagði hana ekki
fram.
Það voru aðeins ríkisstjómar-
flokkarnir sem lýstu ánægju sinni
með samninginn, sem á hinn bóginn
var fordæmdur af Verkamanna-
flokknum, Hægriflokknum og
Framfaraflokknum.
Karl Eirik Schiött-Pedersen,
fyrrverandi sjávarútvegsráðherra
og þingmaður Verkamannaflokks-
ins, sagði eftir umræðumar á
fímmtudag að sjaldan hefði munað
jafn litlu að opinber samningur yrði
felldur í Stórþinginu. Hefði farið
svo, þá hefði það verið mjög alvar-
legt mál.
Steinar Bastesen, sem er eini
þingmaður Strandflokksins, var svo
óánægður með samninginn að hann
hafði undirbúið vantrauststillögu á
ríkisstjómina, en meðan á umræð-
Steinar Bastesen hót-
aði vantrauststillögu
á ríkisstjórnina
vegna samningsins
unum stóð ákvað hann að leggja
hana ekki fram.
Framfaraflokkurinn greiddi at-
kvæði á móti samningnum eins og
Strandflokkurinn, en Hægriflokk-
urinn greiddi atkvæði með honum
eftir miklar efasemdir, vegna þess
að hann væri íslendingum mun
hagstæðari en Norðmönnum.
„Ríkisstjórnin hefur staðið sig
illa. Samningurinn er slæmur, en
vegna þess að mikilvægt er að ná
friði um þessi mál, er samningurinn
nauðsynlegur. Norskir sjómenn
greiða hann of háu verði og Island
fær of mikið í sinn hlut. Þess vegna
skil ég vel að forystumenn í norsk-
um sjávarútvegi séu jafn óánægðir
og raun ber vitni,“ sagði leiðtogi
Hægriflokksins, Jan Petersen.
Hann lagði ríka áherslu á að hann
væri undir miklum þrýstingi, en
taldi að afleiðingamar yrðu verri til
lengri tíma litið án samnings en
með samningi.
Utanríkisráðherrann, Knut
Vollebæk, taldi samninginn góðan.
Hann sagði ómögulegt að hafa hem-
il á veiðum í Smugunni án samn-
ingsins. Ivar Kristiansen, þingmað-
ur Hægriflokksins, var á öndverð-
um meiði og sagði að samningurinn
væri ekkert annað en staðfesting á
sjálfdæmi íslendinga í málinu. Pet-
er Angelsen, sjávarútvegsráðherra,
varði samninginn, þrátt fyrir að
hann viðurkenndi að sem einangrað
dæmi mætti segja að hann væri
hliðhollur íslendingum.
„En samningurinn snýst ekki
bara um skipti á veiðiheimildum.
Samkvæmt samningnum hefur Is-
land afsalað sér rétti sínum til að
veiða þorsk utan 200 mílna
markanna, til að veiða þorsk á Sval-
barðasvæðinu og veiða loðnu í öllu
Barentshafinu," hefur norska
fréttastofan NTB eftir Angelsen.
Angelsen benti einnig á að veiði-
heimildir íslendinga í Barentshaf-
inu féllu niður, yrði heildarkvóti á
þorski þar minni en 350.000 tonn.
Sakborningur í Guðmundar- og Geirfínnsmáli
Mun fara fram á endur-
upptöku sakamálsins
ERLA Bolladóttir, sem hlaut
þriggja ára fangelsisdóm í héraði
fyrir aðild sína að svokölluðu Guð-
mundar- og Geirfinnsmáli árið 1977
og Hæstiréttur staðfesti árið 1980,
hefur tekið þá ákvörðun að biðja um
endurupptöku á málinu í kjölfar
breytinga á lögum um meðferð op-
inberra mála, sem samþykktar voru
á Alþingi hinn 1. maí síðastliðinn.
„Nýju lögin um meðferð opin-
berra mála htjóða upp á það að unnt
sé að fá málið tekið upp aftur ef í
ljós kemur að gögn hafi verið rang-
lega metin,“ sagði Erla í samtali við
Morgunblaðið í gærkvöldi. „Það er
urmull af gögnum í þessu máli sem
hafa verið ranglega metin og er
ekki erfítt að sýna fram á að svo
hafi verið.“
/ /
NY SIMANUMER
5401400
7-9-13
n
ALÞTOÐA
LÍFTRYGGINGARFÉLAGIÐ
Erla mun leita til lögmanns mjög
bráðlega til að fela honum það verk-
efni að leggja fram formlega beiðni
til Hæstaréttar um endurupptök-
una.
Hún segir að hún hafí tekið
ákvörðun sína um leið og ljóst var
orðið að breytingar á umræddum
lögum hefðu tekið gildi, en laga-
breytingarnar telur hún bera við-
horfsbreytingu samfélagsins til
réttarfarsins í landinu skýrt vitni.
„Við höfum öll verið ranglega
dæmd í þessu máli og það hefur
ekki gengið eða rekið að fá nokkurn
til að hlusta á það að neinu gagni, en
það hefur orðið áþreifanleg við-
horfsbreyting meðal almennings og
ég tel að sú viðhorfsbreyting komi
fram í þessum lagabreytingum. Það
eru komin fram ný viðhorf til rétt-
arfars á íslandi og þó þetta mál
verði alltaf tengt okkar persónum
þá er þungu fargi af manni létt ef
réttlætið nær fram að ganga.“