Morgunblaðið - 12.11.1999, Qupperneq 8

8 FÖSTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„Ofgasjónarmið VG
rauð en ekki græn“

TTTTTtt __
IÐSTjORNfíR
LEÍKMRNÍR 99
Ó'O/ vV
0/y x/ ^11 v
- n \t< v,/ ví/ kI/
T\ii/T \rn-
— ...A/. ..........
wn%ht:itt(fTT <ruí 1
x// M/ \í/ x/
//

_ S'2 2VI4jiq
GrtUKlO —
Framsóknarboli lætur ekki plata sig, hann sér rautt þótt málað hafi verið yfir
nafn og númer með grænu.
„Ji-jf jnunn ní uú nfOjU lönyu
(jjf ui) jjíuúuf uf kuaJÍnn hoínJ
^mbl.is
L.L.TAf= eiTTH\/AÐ /VV77
Eucerin
Ráðstefna um blindu hjá börnum
Mikilvægi
íhlutunar!
Tryggvi Sigurðsson
BLINDA og alvar-
leg sjónskerðing
hjá bömum og
unglingum er umfjöllun-
arefni ráðstefnu sem
haldin verður dagana 15.
og 16. nóvember nk. á
Grand Hótel í Reykjavík.
Ráðstefnan hefst klukk-
an 9 báða dagána. Einn
af fyrirlesurum er
Tryggvi Sigurðsson, sál-
fræðingur og sviðsstjóri
á Greiningar- og ráð-
gjafastöð ríkisins.
„I fyrirlestri mínum
ætla ég að fjalla um það
sem kallað er snemmtæk
íhlutun fyrir ung, blind
og sjónskert börn með
áherslu á félagslega að-
lögunarhæfni.
Snemmtæk íhlutun felst í
skipulögðum aðgerðum
til að örva þroska ungra barna.
Eg mun kynna niðurstöður
rannsókna á því hvernig slíku
starfi hefur verið sinnt fyrir
blind og sjónskert börn og vekja
sérstaka athygli á þeim erfiðleik-
um sem snemma koma fram í
samskiptum blindra barna og
þeirra sem annast þau. Vitað er
að ákveðnir hegðunarerfiðleikar
koma fram hjá blindum börnum,
t.d. er þekkt að þau hafa tilheig-
ingu til að þróa með sér ákveðna
áráttukennda hegðun sem m.a.
felst í að þau pota í augun á sér,
ragga sér og gera ákveðnar
handahreyfingar. Einnig er vitað
að hegðunareinkenni sem koma
fram hjá einhverfum bömum
eru mun algengari hjá blindum
börnum en sjáandi. Ég mun lýsa
þróun slíkra einkenna og að-
gerða til að reyna að koma í veg
fyrir þau. Það er einnig vitað að
blindfr eiga yfirleitt erfitt með
félagsleg samskipti og í
snemmtækri íhlutun eins og hún
er stunduð í dag er lögð mikil
áhersla á að örva félagsleg sam-
skipti blindra og sjónskertra
bai-na frá fyrstu tíð og bæta
þannig félagslega stöðu þeirra
síðar á lífsleiðinni."
- Hvaða fleiri fyrirlesarar eru
á ráðstefnunni á Grand Hóteli?
„Ráðstefnan er tvíþætt, fjallað
er um árin undir grannskóla-
aldri fyrri daginn og svo grunn-
skólaaldurinn sérstaklega síðari
daginn. Ráðstefnan hefst á
læknisfræðilegri umfjöllun, þar
mun Guðmundur Viggósson,
augnlæknir og forstöðumaður
Sjónstöðvar Islands, fjalla um
helstu augngalla og orsakir
þeirra og Einar Stefánsson
augnlæknir talar um úrræði og
aðgerðir vegna augn-
galla. Þar er hann
m.a. að tala um
skurðaðgerðir til þess
að fjarlægja ský á
augum á börnum.
Þroskaferill, nám og kennsla
blindra barna er þó það sem ráð-
stefnan snýst fremur um og það
í víðum skilningi. Solveig Sigurð-
ardóttir barnalæknir sem er ný-
komin til starfa eftir sérnám í
fötlunum barna mun fjalla um
einkenni á þroska blindra barna
með áherslu á þá spurningu
hvort þroski þeirra sé seinkaður
eða frábragðin þroska ófatlaðra
barna. Hún hefur gert úttekt á
þeim hópi blindra barna sem
notið hefur þjónustu Greiningar-
og ráðgjafastöðvar ríkisins og
mun á ráðstefnunni lýsa þeim
vandamálum sem einkenna
hann.“
-Eru samskipti innan hóps
bJindra barna öðruvísi en gerist
innan hópa sjáandi barna?
► Tryggvi Sigurðsson fæddist
í Reykjavík 26.12. 1950. Hann
lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanuni í Reykjavík 1971,
BA-prófi frá Háskóla ísiands
1974 og framhaldsnámi við
Háskólann í París 1977. Hann
tók doktorspróf í barnasál-
fræði frá Háskólanum í París.
Tryggvi hefur starfað sem sál-
fræðingur í Kjarvalshúsi, síðar
Greiningarstöð rikisins og við
Oskjuhliðarskóla. Hann hefur
einnig starfað við barnadeild
Landakotsspítala og síðar
Sjúkrahúss Reykjavíkur.
Tryggvi er kvæntur EIsu Guð-
mundsdóttur myndmennta-
kennara og eiga þau einn son
og Tryggvi á dóttur einnig.
„Um það vitum við lítið hins
vegar vitum við að samskipti
ungra blindra barna við sjáandi
börn eru öðruvísi en samskipti
milli sjáandi barna. Blindu börn-
in sýna lítið framkvæði í sam-
skiptum við sjáandi börn og leita
mikið í samskipti við fullorðna.
Blindfædd börn á íslandi era fá.
Þau eru nú fjögur talsins undir
grunnskólaaldri, en sjónskert
börn era mun fleiri. Greiningar-
og ráðgjafastöð ríkisins sinnir
eingöngu blindfæddum börnum
og sjónskertum bömum sem
eiga við frekari fötlun að stríða.
Önnur sjónskert börn njóta
þjónustu Sjónstöðvar íslands.
Talið er að árlega fæðist fjögur
tiþfimm blind og sjónskert börn
á íslandi."
- Hvernig er þjónustu háttað
við blind og sjónskert börn á Is-
landi?
„Blindrakennsla á Islandi á
sér langa sögu og Greiningar- og
ráðgjafastöðin^ og
Sjónstöð Islands
sinna afmörkuðum
þáttum þjónustu við
þennan hóp fatlaðra.
Þjónustan er þó
brotakennd og líður raunveru-
lega fyrir það að það er enginn
einn staður sem ber ábyrgð á
heildrænni þjónustu við börnin
frá fæðingu og fram á fullorðins-
ár, eins og víðast tíðkast erlend-
is. Fulltrúar Greiningarstöðvar,
Sjónstöðvar, Blindrafélagsins og
Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur
hafa hist reglulega á undanförn-
um mánuðum með það að mark-
miði að samhæfa vinnubrögð og
skiptast á skoðunum. Hópurinn
gerði tillögu um að þau ráðu-
neyti sem þessi hópur fatlaðra
heyi-ir undir skipi formlega
nefnd sem skila skal tillögum um
það hvernig heildstæðri þjón-
ustu verði komið á laggirnar hér
á landi - sem vonandi verður
sem fyrst.“
Þörf á
heildstæðri
þjónustu