Morgunblaðið - 21.11.1999, Blaðsíða 20

20 SUNNUDAGUR 21. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
h
Barnið, bófínn o g
jólaboðskapurinn
LISTIR
Tónleikar Kawal-kvartettsins í Norræna húsinu
Þýskt barokk og
franskur fuglasöngur
Morgunblaðið/Sverrir
Kawal-kvartettinn ásamt Þóru Fríðu Sæmundsdóttur píanóleikara á
æfingu í Norræna húsinu. Frá vinstri: Björn Davíð Kristjánsson, Þóra
Fríða, Maria Cederborg, Kristrún H. Bjömsdóttir og Petrea Óskars-
dóttir.
FRÖNSK og þýsk flaututónlist frá
barokki til nútíma er á efnisskrá
tónleika Kawal-kvartettsins í Nor-
ræna húsinu á morgun, sunnudag,
kl. 14. Kvartettinn skipa fjórir
flautuleikarar, þau Björn Davíð
Kristjánsson, Kristrún H. Björns-
dóttir, Petrea Óskarsdóttir og Mar-
ia Cederborg. A tónleikunum fá þau
ennfremur til liðs við sig Þóru Fríðu
Sæmundsdóttur píanóleikara.
Flautuleikararnir hafa starfað
saman sem kvartett undanfarin
þijú ár og komið fram við ýmis
tækifæri, síðast í tónleikaröðinni
Bláu kirkjunni á Seyðisfirði og
Menningamótt í Reykjavík á liðnu
sumri. Þetta er hins vegar í íyrsta
sinn sem þau koma fram undir
nafninu Kawal-kvartettinn en
kawal er nafn á gamalli búlgarskri
flautu. Að sögn flautuleikaranna
reyndist það allt annað en einfalt að
flnna nafn á kvartettinn. Þau gant-
ast með að nú þurfi þau ekki að
Bókatíðindi
komin út
BÓKATÍÐINDI 1999 eru komin út
og eru þar kynntar allar helstu
bækur em gefnar eru út eða endur-
útgefnar á árinu og hafa kynningar
í ritinu aldrei verið fleiri, segir í
fréttatilkynningu.
Sagt er frá efni bóka, höfundum,
stærð, verði og skráðu bókanúmeri.
Ókeypis happdrættismiði er á
baksíðu allra eintaka sem fara til
heimilanna og verður dregið í des-
ember. Vinningamir eru 24, einn á
dag fram að jólum. Hver vinningur
er bókaúttekt að eigin vali fyrir 10
þúsund krónur. Vinningsnúmer
verða birt í dagbókum DV, Dags og
Morgunblaðsins, en einnig geta
bóksalar og skrifstofa Félags ís-
lenskra bókaútgefenda gefið upp-
lýsingar um þau.
MYNDLISTARKONAN Sjofn
Har. 'opnaði nýverið málverka-
sýnmgu í New York í miðborg
Manhattan, en sýningin ber heitið
„Colors from the Ice“ eða „Litir
úr ísnum“.
Á sýningunni eru 16 olíumál-
verk eftir listamanninn sem mál-
aðar voru 1998 og 1999. Það er
mat þeirra sem þekkja til Sjafnar
að hér sé á ferðinni ein kraft-
mesta sýning hennar í mörg ár.
Merkja má ákveðnar breytingar í
listsköpun hennar, sem glöggt má
sjá í formi myndverkana og pens-
kalla sig nöfnum á borð við Kenn-
arakvartettinn, Bjöm og stelpum-
ar eða Kristrún og flautukvartett-
inn, eins og þau hafa stundum verið
nefnd - í gamni jafnt sem alvöru.
Öll hafa þau starfað við kennslu á
undanfömum áram en hafa jafn-
framt töluverða reynslu af tónleika-
haldi, ýmist sem einleikarar eða í
hljómsveitum.
Megnið af flautubókmenntun-
um eftir frönsk tónskáld
Aðspurð um efnisskrá tónleik-
anna segja Kawal-félagar einum
rómi að það sé létt yfir henni, verk-
in séu björt og aðgengileg. „Öll
verkin era mjög vel skrifuð fyrir
flautuna og hún fær virkilega að
njóta sín,“ segir Maria. Verkin þrjú
sem þau leika fyrir hlé era öll þýsk
en hin seinni þrjú frönsk. Tónskáld-
in segja þau að séu flest frekar
óþekkt nöfn fyrir þá sem ekki spila
á flautu, nema þá helst Telemann.
„Þetta era svona flautunöfn," segir
Maria.
Tónleikarnir hefjast á „stuttu og
glaðlegu barokkverki" - Concerto
III fyrir fjórar flautur og píanó eftir
Johann Melchior Molter. Annað
ilskrift. Stefán Lárus Stefánsson
aðalræðismaður Islands í New
Yórk, hélt móttöku í tilefni opn-
unarinnar og mættu hátt á þriðja
hundrað manns og voru for-
ráðamenn American Scandinavi-
an Society mjög ánægðir með þá
mætingu.
Stefán sagði í ávarpi við opnun-
ina að Sjofn Har. hefði í list sinni
verið undir miklum áhrifum frá
Snæfellsjökli. Hún væri hins veg-
ar ekki landslagsmálari í hefð-
bundnum skilningi þess orðs held-
ur fengju tilfínningar hennar og
verkið er Konsert fyrir fjórar flaut-
ur eftir Georg Philipp Telemann, en
konsertinn er umritun af fiðlukvar-
tett. Bjöm segir flauturnar kallast
svolítið á, líkt og þær sendi milli sín
spumingar og svör. „Það liggur við
að þetta sé verk fyrir fjórar sóló-
flautur," segir Maria. Kvartett í F-
dúr op. 88 eftir
Anton Bemard Fúrstenau er síð-
asta verkið fyrir hlé, „hárómantískt
°g þýskt“.
Frönsk tónlist er í hávegum höfð
seinni hluta tónleikanna. Petrea
segir það enga tilviljun, því eigin-
lega megi segja að megnið af flautu-
bókmenntunum sé eftir frönsk tón-
skáld. Fyrst verður leikinn þriðji
kaflinn úr Quatour de Flútes eftir
Jean Michael Damase frá árinu
1989. Þá kemur Jour d’été a la
Montagne eða Sumardagur í sveit-
inni eftir Eugéne Bozza, „mjög
myndrænt og skemmtilegt verk,
með miklum fuglasöng", að sögn
Petreu. Björn segir að lokaverk
tónleikanna, Divertissement fyrir
fjórar flautur og píanó eftir Paul
Bonneau, sé svolítil flugeldasýning.
„Hárómantískt og dálítið sykur-
sætt,“ segir Þóra Fríða.
þrár útrás í myndverkinu. Þetta
mætti sjá í nafngiftum á myndum
hennar sem lýsa frékar sérstöku
hugarástandi en landslagi.
Það vora samtökin American
Scandinavian Society, sem era
eitt fjölmennasta norræna vinafé-
lagið í New York, sem buðu Sjofn
að halda þessa sýningu í borginni.
Samtök þessi hafa í marga ára-
tugi gert ungu norrænu mynd-
listarfólki kleift að sýna verk sín
á Manhattan en nokkur ár era
síðan íslenskir myndlistarmenn
hafa sýnt á vegum samtakanna í
ERLENDAR
RÆKLR
Spennusaga
„ALL THROUGH
THE NIGHT“
eftir Mary Higgins Clark. Pocket
Books 1999.170 sfður.
BANDARÍSKI metsöluhöfund-
urinn Mary Higgins Clark er köll-
uð drottning spennusögunnar
vestra. Líklega er það vegna þess
að bækur hennar, sautján að tölu
ásamt þremur smásagnasöfnum,
njóta gríðarlegra vinsælda um
heim allann og seljast í tonnavís.
Þær era auk þess þýddar á mörg
tungumál m.a. íslensku. Ein nýj-
asta metsölubókin hennar kom fyr-
ir skemmstu út í vasabroti hjá
Pocket Books-útgáfunni og heitir
,J\11 Through the Night“ og er eins
konar jólasaga að hætti Mary
Higgins Clark og því svo sem
ágætlega viðeigandi um þetta leyti.
Hún er ákaflega meinlaus spennu-
saga og ákaflega einföld í uppbygg-
ingu svo minnir á skólabók fyrir
enskukennslzu í grannskóla en
með fallegum og sérstaklega syk-
ursætum og væmnum jólaboðskap.
Alvirah og Wiliy
Það mun ekki hafa verið efst á
óskalista spennusagnadrottningar-
innar að skrifa jólasögu ef marka
má stutta athugasemd höfundarins
fremst í bókinni. Ritstjórinn henn-
ar hjá Simon & Schuster læddi
hugmyndinni að henni í símtali að
því er virðist og viðbrögð drottn-
ingarinnar vora, „Michael, ég ætla
að leggja á núna!“ En áður en til
þess kom náði ritstjórinn að minna
hana á að jólasagan gæti verið um
tvær uppáhalds sögupersónur höf-
undarins, Alvirah og Willy, og
Higgins sló til enda liðið heilt „ár
siðan ég skrifaði um þau og ég
saknaði þeirra“, eins og hún kemst
sjálf að orði.
Svo „All Through the Night“ er
New York. Sýningarstjóri sam-
takanna er frú Elfi von Kantsow
Alvin sem beitt liefur sér sérstak-
lega við að aðstoða unga norræna
myndlistarmenn.
Sýning þessi „Litir úr ísnum“
verður sett upp á íslandi í desem-
ber og Sjofn hefur verið boðið að
sýna á næsta ári verk sín vxðar í
Bandarikjunum, t.a.m. í Washing-
ton D.C., Chrysler-safninu í Nor-
folk í Virginíu og einnig er áhugi
fyrir sýningarhaldi í Minneapolis.
Sýningin stendur til 28. nóvem-
ber nk.
um Alvirah og Willy. Þau eru
áhuga-spæjarar sem vill svo heppi- |
lega til að unnu þann stóra í lottó- j
inu og þurfa ekki að hafe áhyggjur ||
af fjármálum í framtíðinni en geta §§
þeim mun meira einbeitt sér að
hvurslags gátum, sem vegi þeirra
verða. Aður var Alvirah ræstingar-
kona og Willy pípulagningamaður.
Spæjaraspeki sína fá þau frá Ag-
öthu Christie. Þegar sagan hefst er
Alvirah búin að lesa á ný sögur
hennar um Hercule Poirot og reyn-
ir að vinna svolítið eins og hann; ,
eitt af því sem hún þykist læra af
spæjaranum belgíska er að draga j
skynsamlegar ályktanir. Annað j
sem hún gerir og Poirot hefði sjálf-
sagt verið hrifinn af, er að taka upp
öll samtöl með litlum hljóðnema
sem hún felur í klæðnaði sínum svo
ekkert fari nú framhjá henni.
Jólasaga
Sagan fjallar um unga konu sem
skilur nýfædda dóttur sína eftir á ,
dyraþrepum kirkju nokkurrar og
lætur sig hverfa og bófa sem rænir
sama kvöld kaleik úr þessari sömu |
kirkju og tekur barnið með sér á
flóttanum. Rétt fyrir jólin sjö áram
síðar snýr unga konan aftur til
kirkjunnar í leit að dóttur sinni og
fær aðstöð Alvirah, sem reyndar
stendur í ströngu á öðram víg-
stöðvum því svo virðist sem
óprúttnir aðilar séu að svindla með
erfðaskrá og hafa verðmæti af
gamalli konu.
Persónugerðin er jafn slétt og
felld og óspennandi og sagan.
Stúlkan er algjör engill. Gamla
konan sem annast um hana er dýrl-
ingur. Móðir stúlkunnar er engill
sem spilar á fiðlu. Og svo mætti
áfram telja. Jafnvel óþokkarnir
verða að engu í svona svipfögru
jólaævintýri.
Þá er nú meira varið í aðra kven-
kyns spennusagnahöfunda sem ef-
laust má líka kalla drottningar eins ■
og Sue Grafton og Patricia ;
Cornwell, svo aðeins tvær séu j
nefndar, sem skrifa betur en Higg-
ins jafnvel þegar þær eru ekki upp
á sitt besta.
Arnaldur Indriðason
Jólasveinar
ElsuE.íÞjóð-
arbókhlöðu f
JÓLASVEINARNIR þrettán, út-
saumaðar jólamyndir- og vísur
eftir Elsu E. Guðjónsson, textíl-
og búningafræðing, eru til sýnis í
forsal þjóðdeildar Landsbóka-
safns íslands - Háskólabóka-
safns. Myndirnar 27 eru unnar í
stramma og saumaðar með ís-
lensku kambgarni með gamla ís-
lenska krosssaumnum. Vísurnar •
eru um jólasveinana þrettán, syni I
Grýlu og Leppalúða. Þær hafa
komið út í bók og eru á íslensku,
dönsku og ensku.
Jólasveinar EIsu E. Guðjónsson
með gamla íslenska kross-
saumnum.
Hólmfríður Koefod-Hansen, Guðrún Bryndís Harðardóttir, Stefán
Láras Stefánsson, Sjofn Har. og Þorsteinn Ingólfsson á sýningu
Sjafnar í New York.
Elfi von Kanstow Alvin, sýningarstjóri American Scandinavian
Society, fyrir miðri mynd, hefur verið óþreytandi við að kynna nor-
ræna listamenn í New York. Við hlið hennar er eiginmaður hennar,
Ib Alvin.
Fjölmenni á sýningu
Sjafnar Har. í New York