Morgunblaðið - 23.02.2000, Síða 23
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 23. FEBRÚAR 2000 23
ERLENT
Hæstiréttur Zimbabwe setur Mugabe forseta í vanda
Heimilar málshöfðun vegna
leyniskýrslna um fjöldamorð
HÆSTIRETTUR Zimbabwe úr-
skurðaði á mánudag að mannrétt-
indahreyfing lögfræðinga gæti
höfðað mál gegn
Robert Mugabe for-
seta í því skyni að
knýja hann til að opin-
bera skýrslur um morð
á þúsundum manna
sem framin voru
nokkrum árum eftir að
landið fékk sjálfstæði
1980.
Mugabe fékk 20
daga frest til að áfrýja
úrskurðinum og færa
rök fyrir því hvers
vegna ekki bæri að
gera skýrslurnar opin-
berar.
Mannréttindahreyf-
ing lögfræðinga í
Zimbabwe óskaði eftir
heimild til að höfða mál gegn for-
setanum fyrir hönd þeirra sem
misstu nána ættingja í fjöldamorð-
um hersins í Matebelandi. Drápin
hófust þegar Mugabe sendi þangað
hersveitir til að kveða niður óeirðir
meðal Ndebele-ættbálksins árið
1983. Norður-Kóreumenn aðstoð-
uðu við þjálfun hermannanna, sem
eru taldir hafa myrt að minnsta
kosti 5.000 óbreytta borgara í her-
ferð sem lauk árið 1987.
Þegar óeirðirnar náðu hámarki
árið 1984 skipaði Mugabe nefnd
undir stjórn óháðs lögfræðings,
Simplicius Chihambakwe, til að
Robert Mugabe,
forseti Zimbabwe.
rannsaka ásakanir um grimmdar-
verk hersins. Eftir að hundruð
vitna höfðu sakað hermennina um
fjöldamorð, pyntingar
og nauðganir var
þaggað niður í nefnd-
inni og skýrsla henn-
ar var aldrei birt.
Annarri skýrslu frá
1982 um aðdraganda
óeirðanna var einnig
haldið leyndri.
Annað áfall
fyrir Mugabe
Úrskurður réttar-
ins er mikið áfall fyrir
Mugabe sem beið
auðmýkjandi ósigur í
þjóðaratkvæða-
greiðslu í vikunni sem
leið um drög stuðn-
ingsmanna hans að
nýrri stjórnarskrá sem hefði styrkt
stöðu hans sem forseta. Samkvæmt
stjórnarskrárdrögunum átti forset-
inn m.a. að njóta algjörrar friðhelgi
en dómarar hæstaréttar úrskurð-
uðu að heimilt væri að höfða mál
gegn forsetaembættinu.
Fórnarlömb grimmdarverkanna í
Matabelandi vilja að þeir sem báru
ábyrgð á þeim verði færðir fyrir
sérstaka rannsóknarnefnd, er
gegni sama hlutverki og sannleiks-
og sáttanefndin í Suður-Afríku eftir
afnám kynþáttaaðskilnaðarins. Sú
hugmynd nýtur stuðnings Hreyf-
ingar fyrir lýðræðislegri breytingu,
Framsals Pinochets
enn krafist
Brussel, London, París, Reuters, AP, AFP.
YFIRVÖLD í Sviss og Belgíu krefj-
ast þess enn, að Augusto Pinochet,
fyrrverandi einræðisherra Chile,
verði framseldur þótt breskir læknar
segi hann ófæran um að vera við-
staddan réttarhöld. Spænskir læknar
eru einnig á því að Pinochet sé fær
um að mæta fyrir rétt, en Frakkar
hafa farið þess á leit við Breta að
Pinochet gangist undir læknisskoðun
að nýju.
Þótt úrskurður spænsku læknanna
liggi fyrir, hefur dómarinn, Baltasar
Garzon, sem fór fram á framsal Pin-
oehet til Spánar haustið 1998, ekki
enn ákveðið hvort óskað verði fram-
sals. Hann fór þess í gær á leit við
bresku ríkisstjómina að ákvörðun um
örlög Pinochet yrðu ekki tekin fyrr en
í næsta mánuði. Svisslendingar og
Belgar halda hins vegar fast við
ákvörðun sína. Belgíski dómarinn
Damien Vamdermeersch sagði að
skv. skýrslu bresku læknanna væri
nýs stjórnarandstöðuflokks sem er
talinn geta ógnað flokki Mugabes í
þingkosningunum í apríl.
Mugabe flutti sjónvarpsávarp í
tilefni af 76 ára afmæli sínu á
mánudag og gaf til kynna að hann
myndi óska eftir heimild þingsins
til að ógilda niðurstöðu þjóðarat-
kvæðagreiðslunnar. Flokkur hans
er nú með 147 þingsæti af 150.
Pinochet fær um að vera viðstaddur
réttarhöld og að mati Svisslendinga
er læknisskýrslan ekki ástæða til að
draga framsalsbeiðnina til baka.
Frakkar hafa óskað eftir að Pinochet
verði látinn gangast undir læknis-
rannsókn á nýjan leik og hefur
franski dómarinn Roger Le Loire
gefið upp nöfn þeirra lækna sem hann
óskar að framkvæmi skoðunina. Þá
telur hinn belgíski Vamdermeersch,
sem úrskurðaði Pinochet færan um
að mæta fyrir rétt, einnig að ítarlegri
læknisrannsókn væri æskileg.
Svisslendingar leituðu aldrei álits
svissneskra lækna á skýrslunni og
sögðu yfirvöld þar í landi engar nýjar
upplýsingar þar að ftnna. „Það er
ekki Breta að ráða hvort Pinochet
verður látinn mæta fyrir rétt,“ sagði
Bernard Bertossa, saksóknari í Genf.
„Það er fyrst í höndum Spánverja,
síðan Svisslendinga, Belga og
Frakka.“
föstudaginn 25. febrúar kl. 9:00 -16:00
mm
9:20
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
13:15
13:45
14:15
14:45
15:15
15:45
16:00
16:15
i: Þorsteinn Svörfuður Stefónsson
Mólþing Umhyggju 2000 sett
Dögg Pólsdóttir,formaður Umhyggju
Afmælisávarp
Sigríður Björnsdóttir, listmeðferðarfulltTÚi
Skemmtiatriði
Langveika barnið og Barnaspítalinn
Ásgeir Haraldsson, barnalæknir
Almannatryggingar í fortíð, nútíð og framtíð
Ingibjörg Georgsdóttir, barnalæknir TR
Kennsla langveikra grunnskólabarna: Skipulag og þróun
Anna Krisfín Siaurðardóftir, deildarstjóri Fræðslumiosföðvar
Leikur og start lanaveika barnsins á leikstofu spítalans
og almennum leikskóla
Áslaug Jóhannsdóttir og Anna Halla Emilsdóttir, leikskólakennarar
Hádegisverður
Stefnumótun ríkisstjórnarinnar í málefnum langveikra barna
Ingibjörg Pálmadóttir, heilbrigðisróðherra
Systkini langveikra barna
Ragnheiður usk Erlendsdóttir, hjújcrunarfræðingur
Fjölskyldur langveikra barna: Ahrif og þjónustuþörf
Hulda Guðmundsdóttir, sálfræðingur
Kaffihlé
Ég á heilbrigt barn
Hudur Helga Sigurðardóttir, blaðamaður
Mynd
Aðalfundur Umhyggju
Fræðsluhorn
Foreldrar sem áhuga hafa á þátttöku
í foreldrahópum Umhyggju,
eða á stofnun nýrra hópa
eru sérsíaklega hvattir til að gefa sig fram
í fræðsluhorninu.
felag til stuðnings langveikum bornum I U
Tnaiurai s
Folic Add
400 mcg
ímm. usp
250 TABLETS
Fólinsýra fyrir
barnshafandi konur
Apótekið Smóratorgi • Apótsk-ð Spungirmi
Apótskið Krínslunni ♦ Apótokíð Smiðjuvogi
Apótokið Suóurströnd • Apötokíð Idufeili
Apótekið Hagksup Skeifunni
Apótekið Hegkaup Akuroyri
Flafnarfjarðat Apótok
Apótekrð Nýkaupum Mosfeilshæ
Notaðu
lofthœðina
með
hillukerfi
UMBOÐS- OG HEILDVERSLUN
S&aanar
SUNDABORG 1 SlMI: 568 3300
| www.straumur.is I
0
L#/73.n<rT,
NIN G INN
003 / BIRGIR