Morgunblaðið - 02.03.2000, Blaðsíða 16

16 FIMMTUDAGUR 2. MARS 2000
MORGUNBLAÐIÐ
LANDIÐ
Ungmenni byrja
stöðugt yngri að
neyta fíkniefna
Flateyri - Kiwanisklúbburinn Þor-
finnui- á Flateyri hélt nýverið sinn
213. félagsfund í Vagninum á Flat-
eyri. Á fundinum flutti Hlynur
Snorrason, rannsóknarlögreglumað-
ur hjá Lögreglunni á Isafirði, erindi
og einnig voru sérstakir gestir fund-
arins Sigrún Sóley Jökulsdóttir,
skólastjóri Grunnskóla Flateyrar, og
Kristrún Lind Birgisdóttir, aðstoðar-
skólastjóri Grunnskólans á Flateyri.
Hlynur hafði með sér tæki og tól
sem notuð eru af fíkniefnaneytendum
og kynnti þau fundargestum. Einnig
kynnti hann fundargestum hin ýmsu
ííkniefni sem eru í umferð á Islandi.
Þau helstu eru amfetamín, hass,
kókaín, LSD og e-taflan. Hann rakti
fyrir fundargestum áhrif og líðan
neytenda meðan á neyslu þessarra
efna stæði.
í framsögu Hlyns kom margt
merkilegt fram, þar á meðal að neysl-
an sé sífellt að færast neðar og vitað
sé um að 14 ára ungmenni á Vest-
fjörðum séu byrjuð að fikta við fíkni-
efni. Hér væru grafalvarlegir hiutir
að gerast og því væri nauðsynlegt fyr-
ir foreldra að fylgjast vel með breyttu
hegðunarmynstri bama sinna. Oft
gæti hegðunarmynstrið gefið til
kynna að vandi væri á ferð.
Foreldrar þyrftu að þekkja hin
breyttu viðbrögð bama sinna, sem oft
einkennast af breyttu líkamsástandi,
sleni, áhugaleysi gagnvart eigin útliti,
lengri útivera án útskýringa, breytt-
ur vinahópur og öðravísi tónlistar-
hlustun. Einnig væri vert fyrir for-
eldra að veita athygli ótrúlegustu
hlutum sem verða allt í einu nauðsyn-
legir hlutir í eigu viðkomandi. Nauð-
synlegt væri að foreldrar héldu vöku
sinni gagnvart óvenjulegu atferli
bama sinna.
Aðspurður um ásókn ungmenna í
fíkniefni sagði Hlynur að megin-
ástæðan væri sú að gramm af hassi,
sem kostar 1.500 kr. dugar fyrir 10
ungmenni eina kvöldstund. Dýrara sé
fyrir unglingana að kaupa áfengi fyrir
þessa sömu kvöldstund.
Teiknaði hassblóm í snjóinn
Hlynur kom einnig inn á að mark-
aðssetning þessarra efna væri mjög
skipulögð, markaðssetningin færi
fram á Netinu, í tölvuleikjum, í
klæðnaði og í tónlistinni.
Sem dæmi má nefna að ekki alls
Morgunblaðið/Egill Egilsson
Hlynur Snorrason, rannsóknar-
lögreglumaður á Isafirði.
fyrir stuttu urðu kennarar við
ónefndan skóla varir við að 7 ára bam
var að teikna „hassblóm" í snjóinn.
Þegar barnið var spurt um hvar það
hafði séð þetta merki kvaðst það hafa
rekist á það í tölvunni.
Það var auðheyrt á fundarmönnum
að þessi málefni vega þungt og Hlyni
bárast margar fyrirspumir. Aðspurð-
ur hvemig lítil bæjarfélög eins og
Flateyri gætu bragðist við fíkniefna-
vánni svaraði Hlynur því til, að nauð-
synlegt væri að bæjarbúar reyndu að
sporna við slíkri vá með góðu sam-
starfi við lögregluyfirvöld. Erfitt gæti
reynst að bregðast við nema hafa
nokkuð öraggar vísbendingar um
fíkniefnastarfsemi. Allar vísbending-
ar, hversu litlar sem þær væra, kæmu
sér vel þegar menn teldu að slík starf-
semi færi fram á þeirra heimaslóðum.
Kosturinn við Vestfirði væri sá að
samfélagið þar væri ekki eins stórt í
sniðum og fyrir sunnan, þannig að
auðveldara væri að kortleggja vand-
ann. Þó væri ástandið á Vestfjörðum
hvorki verra né betra miðað við sam-
bærilega staði á landinu. Fikniefna-
vandinn væri víða vaxandi vandamál.
Kiwanisklúbburinn Þorfinnur á Flat-
eyri vill því hvetja félagasamtök, sem
og félagsmiðstöðvar, foreldra og alla
þá sem hlut eiga að máli að vera vak-
andi fyrir þessari vá sem steðji að litl-
um samfélögum, hvar sem er á land-
inu. Með samheldni og festu sé hægt
að bregðast við vandanum áður en
það verður um seinan.
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Fuglaáhugamaður á
Norður-Héraði
Veiðir
og merkir
snjótittlinga
Vaðbrekku, Jökuldal - Páll H.
Benediktsson, bdndi á Hákonarstöð-
um, er mikili áhugamaður um fugla.
Á veturna veiðir hann snjótittlinga
og merkir þá.
Páll er með búr fyrir utan eldhús-
gluggann hjá sór sem hann laðar
fuglana inn í með fóðri og þegar
nokkur fjöldi fugla er kominn í búr-
ið kippir hann í spotta sem heldur
Ioku sem heldur búrinu opnu og
þeir fuglar sem inn í búrið eru
komnir lokast inni, mest hefur hann
náð um 50 í einu.
Fuglamir em síðan tíndir úr búr-
inu í kassa og bornir inn f bæ þar
sem þeir em kyn- og aldursgreindir
og siðan merktir áður en þeim er
sleppt.
Páll hefur merkt snjótittlinga í tíu
ár en hann byrjaði að merkja árið
1990 og hefur merkt 50-500 fugla á
ári síðan. Alls hefur Páll merkt
tæpa 2.000 fugla á þessum tíu árum.
AHnokkuð er um endurheimta
fugla sem hafa verið merktir áður,
til dæmis hefur Páll í vetur veitt yfir
fjörutíu fugla sem hann hefur merkt
áður. Elsti fugl sem hann hefur end-
urheimt merkti hann sjálfur fyrir
sex ámm. Páll hefur veitt tvo fugla
sem vom merktir upphaflega í
Skotlandi, auk þess sem hann hefur
fengið nokkra merkta á Suðurlandi,
en flestir em fuglarair merktir á
Norðurlandi og á Kvískerjum.
Dagþjónusta
fyrir fatlaða
Birgir Þ. Kjartansson félagsmálastjóri, Maren Ósk Sveinbjörnsdóttir
iðjuþjálfi og fulltrúi um málefni fatlaðra og Þórhildur Kristjánsdóttir
þroskaþjálfi skera hér hátíðartertu í tilefni opnunar dagþjónustunnar.
Morgunblaðið/Guðlaug
Albert Eymundsson skólastjóri og komandi bæjarstjóri Hornafjarðar
færði dagþjónustunni Hornafjarðarmannaspil og veittu þau Tryggvína
Þorvarðardóttir og Ásgeir Sigurðsson spilunum mótttöku.
Höfn - Fjögur ár er nú liðin frá því
að sveitarfélagið Homafjörður tók
við rekstri málaflokksins um málefni
fatlaðra. Frá þeim tíma hefur þjón-
usta við fatlaða á Hornafirði aukist
jafnt og þétt að gæðum og umfangi.
Nú síðast var opnuð dagþjónusta
fyrir fullorðna fatlaða einstaklinga á
Höfn þar sem boðið verður upp á
þjálfun og afþreyingu. Að sögn Mar-
enar Óskar Sveinbjörnsdóttur, iðju-
þjálfa og fulltrúa um málefni fatlaðra
á Hornafirði, og Þórhildar Kristjáns-
dóttur þroskaþjálfa eru það fatlaðir
einstaklingar sem hlotið hafa 75%
örorku eða meira og þurfa sökum
fötlunar sinnar að auki frekari
stuðning en almennt gerist, sem falla
undir málefni fatlaðra og hafa að-
gengi að þeirri þjónustu sem sá
málaflokkur býður upp á. Dagþjón-
ustan er sniðin að þörfum þeirra sex
einstaklinga sem í dag þurfa á henni
að halda en þessir einstaklingar era
mjög misjafnlega fatlaðir, með ólík-
an bakgrann, áhugamál og markmið
sem gerir það að verkum að öll þjálf-
un og afþreying er einstaklingsmið-
uð.
Dagþjónustan er rekin samhliða
annarri liðveislu sem einstaklingam-
ir fá meðal annars á heimilum sínum
og við útréttingar ýmiskonar. Allir
þessir einstaklingar búa sjálfstæðri
búsetu í hefðbundnum íbúðum í al-
mennum íbúðarblokkum. Á kvöldin
og um helgar er dagþjónustan lokuð
en starfsmenn liðveislunnar aðstoða
þá einstaklinga sem þess þurfa.
Sumir þessara einstaklinga stunda
vinnu og munu að sjálfsögðu gera
það áfram og vonir standa til að fleiri
geti sótt vinnu á almennum markaði
í framtíðinni enda gefur það lífinu
gildi að hafa að einhverju að stefna
og að það sem maður gerir skipti ein-
hverju máli. Þórhildur og Maren
binda einnig miklar vonir við að geta
fengið inn í dagvistina verkefni frá
fyrirtækjum til þjálfunar.
Að sögn Marenar og Þórhildar
hafa alltaf einhverjir efasemdir um
að það sé gott fyrir mikið fatlaða ein-
staklinga að búa einir og út af fyrir
sig og vildu frekar sjá þá í sambýli.
Þær sögðu þó þessar raddir færri og
jákvætt viðhorf gagnvart því að fatl-
aðir verði sem sjálfstæðastir og fái
að lifa og starfa í sem eðlilegustu um-
hverfi að mörgu leyti einkenna sveit-
arfélagið Hornafjörð, að minnsta
kosti í samanburði við mörg önnur
sveitarfélög á landinu. Segja þær já-
kvætt viðhorf bæjaryfirvalda ekki
síst skipta máli en þar sé skilningur
fyrir því sem verið er að gera fyrir
hendi og áhugi á að standa vel að
þessum málaflokki. Það hafi því tví-
mælalaust skilað miklu betri og
markvissari þjónustu þegar sveitar-
félagið yfirtók málefni fatlaðra sem
áður vora á hendi ríkisins. Gæði
þjónustunnar hafí orðið markvissari
og nálægð yfirvalda og skilningur
greiði fyrir framkvæmdum sem
sniðnar era að þörfum þeirra ein-
staklinga sem þurfa á þjónustunni að
halda. Einnig ríki þetta jákvæða við-
horf í bæjarfélaginu almennt því
mun auðveldar gangi að fá inngöngu
fyrir fatlaða einstaklinga í Fram-
haldsskóla Austur-Skaftafellssýlsu
en víða þekkist og einnig hafa at-
vinnurekendur á Höfn lagt sig fram
við að finna störf við hæfi fatlaðra.
Þetta skipti sannarlega miklu máli.
Nú binda menn vonir við að næsta
framkvæmd sem ráðist verður í til að
auka þjónustu við fatlaða verði bygg-
ing sérbýlis eins og nú er verið að
reisa víða um land. Maren og Þór-
hildur sjá helst fyrir sér raðhús með
fjóram til fimm litlum íbúðum þar
sem hver og einn annaðhvort á eða
leigir íbúðina sem hann býr í. Oft er í
þessum kjarna aðstaða fyrir starfs-
mann sem sinnir þeim íbúum sérbýl-
isins sem á aðstoð þurfa að halda.
Starfsmaðurinn er þá innan seilingar
en ekki inni á heimilum einstakl-
inganna eins og ef um sambýli væri
að ræða en í sérbýlum era einstakl-
ingarnir sjálfstæðari og sjálfráða.
Vinahátíð
Verum
vinir
Grindavík - Það var mikið fjör í
Grunnskóla Grindavíkur daginn
fyrir vetrarfrí nemenda. Haldin
var mikil vinahátíð í kjölfarið á
átaki í skólanum sem snéri að líðan
í skóla.
Þennan skemmtidag var margt
sér til gamans gert í alls sjö verk-
Morgunblaðið/Garðar Páll Vignisson.
Steinar Agnarsson setti handþrykk sitt á móti ofbeldi.
stæðum, m.a. voru útbúin vina-
bönd, farið var í dansleiki, sam-
skiptaleikir vora í einu
verkstæðinu og færibandamálun í
öðru. Foreldrum var boðið upp á
kaffi og ekki var hægt að sjá annað
en allir foreldrar mættu til að
styðja þetta vinaátak.
Deginum lauk svo með tákrænu
handþrykki allra nemenda skólans
sem settu nafn sitt við sitt hand-
þrykk og voru með því að taka af-
stöðu gegn ofbeldi. Það var Rauða-
krossdeildin í Grindavík sem stóð
að þessu handþrykki í samvinnu
við Grunnskólann.