Morgunblaðið - 05.03.2000, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SUNNUDAGUR 5. MARS 2000 35
Ekta
McCain
„Þakka þérfyrir að gefa mér ástæðu til
aðgreiða atkvæði. Egheld aðþú sért
heiðarlegur maður. “
Ónefndur bandarískur kjósandi við John McCain.
VAÐ eiga John
McCain og Jörg
Haider sameigin-
legt? Jú, þeir eiga
vinsældir sínar
ekki síst að þakka því, að kjós-
endur vilja breytingu. Kjósend-
ur vilja nánar til tekið þá breyt-
ingu, að þeir vilja losna við
kallana sem hafa setið við
stjórnvölinn svo lengi, þá sem
eru allir eins, hugsandi um
sjálfa sig eingöngu.
McCain og Haider eiga það
líka sameiginlegt að hugmyndir
þeirra eru ekki allar sérlega
huggulegar. Haider hefur gefið í
skyn að nasistastjórnin í Þýska-
landi hafi ekki verið með öllu ill,
og hann er andvígur því að inn-
flytjendur fái
VIÐHOKF a® setias*" að1
______ Austurríki.
Eftir Kristján G. McCain er
Arngrímsson andvígur
fóstureyðing-
um og hefur lýst aðdáun sinni á
Ronald Reagan.
En þrátt fyrir að hafa svona
vafasamar hugmyndir að leiðar-
ljósi hafa þessir ménn báðir náð
að höfða til kjósenda svo um
munar. Eða hvað? Getur verið
að vinsældir þeirra stafi kannski
að miklu leyti af óvinsældum
annarra stjórnmálamanna?
Stjórn sósíaldemókrata hafði
setið að völdum í Austurríki frá
því elstu menn rámaði í. Pabba-
pólitík og hyglingar flokks-
bræðra - sem löngum hafa tíðk-
ast á Islandi - voru allsráðandi
þar í landi. Enginn átti nokkurn
möguleika á að komast nokkuð,
ekki í pólitík, ekki í listalífinu,
ekki í menntalífinu, nema hann
ætti pólitíska lagsbræður að. Al-
veg eins og á íslandi.
Jafnvel þótt maður viti
kannski ekki alveg hvernig mað-
ur vill hafa hlutina, þá getur
maður oft auðveldlega komið
auga á það að eitthvað sé farið
úrskeiðis. Það á við um svona
fyrirkomulag. Þegar verðleikar
skipta engu máli, og pólitísk
tengsl öllu. Það er eitthvað bog-
ið við það, þótt maður verði að
samþykkja að það sé ekki auð-
velt að láta verðleika ráða. Hver
á þá að meta þá verðleika?
Það var fyrst og fremst
ósætti Austurríkismanna við
þetta fyrirkomulag sem olli því
að Frelsisflokkur Haiders fékk
mikið fylgi í síðustu kosningum.
Ekki að fólk væri svo sérstak-
lega hrifið af stefnumálum
flokksins - Haider er líka fræg-
ur fyrir að skipta um skoðun
eftir þvi sem hentar. Kjósendur
vildu bara losna við klíkuna sem
öllu hefur ráðið.
Auðvitað er málið ekki svona
sáraeinfalt. Einhverjir eru sann-
arlega andvígir frekari inn-
flyjendastraumi og jafnvel eru
einhverjir að vona að Haider
reynist sannur nasisti. Það er
alls ekki útilokað að hann eigi
eftir að reynast beinlínis hættu-
legt afl í evrópskum stjórnmál-
um.
En ef slíkt kemur í ljós, þá er
út í hött að kenna austurrískum
almenningi um. Þeir sem við er
að sakast, eru stjórnmálamenn
sem hafa setið óhaggaðir á sí-
fitnandi rassi og svalað valda-
fíkn sinni með því að leggja
undir sig samfélagið líkt og
krabbamein sem smám saman
sýkir allan líkama sjúklingsins.
Það sem veldur því að gripið er
til harkalegra eiturefna til að
útrýma meininu er ekki sérstök
aðdáun á eitrinu, heldur ein-
beittur vilji til að sigrast á sjúk-
dómnum.
I forkosningum Repúblíkana-
flokksins í Bandaríkjunum hefur
McCain vakið athygli fyrir að
koma hreint fram (að því er
virðist). Hann vill óður og upp-
vægur ræða við fréttamenn, en
reynir ekki að hafa stjórn á því
hvaða upplýsingar eru veittar.
Og fréttamenn segja frá því
furðu lostnir að McCain svari í
rauninni því sem hann sé spurð-
ur að, en fari ekki undan í
flæmingi eða grípi til niðursoð-
inna frasa eins og stjórnmála-
mönnum sé tamt.
Það sem er í rauninni furðu-
legt er að þetta skuli vera
furðulegt. En þetta hefur svo
sannarlega haft góð áhrif á
kosningabaráttu McCains, því
fréttamenn eru duglegir að
greina frá því sem hann hefur
að segja, og þeir eru óvenjulega
mjúkhentir í umfjöllun sinni
miðað við að umfjöllunarefnið er
stjórnmálamaður. En McCain er
einfaldlega ekki alveg venjuleg-
ur stjórnmálamaður. Það er
næstum eins og hann sé bara
alls ekki stjórnmálamaður, og
það kunna fréttamenn svo sann-
arlega að meta - hundleiðir á
hefðbundnum undanslætti og
lygi pólitíkusa.
Ekki er vafi á að George W.
Bush er eftirlætis frambjóð-
endaefni flokkshollra Repúblík-
ana sem eiga allt sitt undir póli-
tískum samböndum og gamla
góða hyglingahættinum. Hann
er líka eftirlæti strangtníaðra.
Og Bush lagði upp með digrustu
kosningasjóði sem sögur hafa
farið af. McCain, aftur á móti,
hefur aflað tekna með sama
hugsunarhætti og virðist hafa
verið leiðarljós hans gegnum líf-
ið: Þetta reddast.
Einnig virðist McCain njóta
þess hvað líf hans hefur verið
gerólíkt lífi keppinautarins, for-
setasonarins Bush. (Hver var að
tala um pabbapólitík?) Eins og
einhver benti á, McCain lifði af
vist í fangabúðum, Bush lifði af
vist í sumarbúðum. McCain hef-
ur þurft að hafa fyrir hlutunum
sjálfur, en Bush fæddist með
silfurskeið í munninum og hefur
borðað með henni allar götur
síðan.
Allt kemur þetta heim og
saman í hugum margra kjós-
enda. Jafnvel þótt ólíklegt megi
teljast að McCain reddi sér alla
leið í Hvíta húsið hefur hann
haft áhrif. Hann virðist vera
öðru vísi en þeir stjórnmála-
menn sem eru á góðri leið með
að sannfæra mann um að lýð-
ræði sé í rauninni bara húm-
búkk, því stjórnmál snúist í
rauninni um það eitt að ná völd-
um og halda þeim, hvað sem
það kostar.
+ Helga Lovísa
Jónsdóttir var
fædd að Blöndudals-
hólum í Iijaltadal í
Húnavatnssýslu 9.
júní 1912. Hún lést á
Hrafnistu í Hafnar-
firði 25. febrúar síð-
astliðinn. Það voru
átta systkini sem
komust á legg. Á lífi
eru Soffía, Hólm-
fríður, Guðrún, Jens
Jóhannes og Róar.
Látin eru Sigríður
sem var elst og Jón
sem var yngstur.
Hinn 7. maí 1936 giftist Helga
Arnþóri Árnasyni frá Garði í
Mývatnssveit, f. 28.10. 1904, d.
19.10. 1988. Þeim varð fjögurra
barna auðið og komust þrjú á
legg. 1) Ásrún Björg, f. 26.3.
1938, hennar maður var, Hálf-
dán Ágúst Jónsson, f. 12.2. 1933.
Börn þeirra eru Ágústa Björg og
Arnþór Helgi, f. 17.8. 1957,
Gunnhildur, f. 11.11. 1958, Jón
Hún amma er þá loksins komin
aftur til afa, hún saknaði hans mikið
þau ár sem hún var ein. Eg mun æt-
íð minnast hennar ömmu sem gömlu
konunnar sem alltaf var svo góð,
alltaf tilbúin að tala við mig um hvað
sem var, átti alltaf heitar lummur
eða pönnukökur í síðdegiskaffinu á
Sogaveginum. Amma átti fjársjóð,
hún kunni öll ljóð og allar vísur.
Þegar ég kom sem drengur og
þurfti að læra utanbókar úr skóla-
ljóðum gat ég alltaf leitað til hennar,
Víkingur, f. 24.6.
1961 og Anna Mar-
grét, f. 28.10. 1962.
Þau skildu. Núver-
andi eiginmaður
Ásrúnar er Sig-
mundur Indriði Júl-
íusson, f. 30.9. 1934.
2) Árni Jón, f.
4.7.1944, kona hans
er Ragnhildur Ás-
mundsdöttir, f. 20.3.
1948, þeirra barn er
Helga Þóra, f. 19.2.
1969 og barn Ragn-
hildar Ásmundur, f.
28.7. 1965. 3)
Óskírður drengur, f. 31.8. 1949,
d. 2.9. 1949. 4) Helga, f. 12.9.
1952, hennar maður er Bjarni
Sigurðsson, f. 11.4. 1956. Þeirra
börn eru Rakel Ýr, f. 12.2. 1979,
og Rebekka, f. 2.1. 1987.
Útför Helgu Lovísu fer fram
frá Fossvogskirkju á morgun,
mánudaginn 6. mars, og hefst at-
höfnin klukkan 13.30. Jarðsett
verður í Skútustaðakirkjugarði.
við þuldum ljóðið saman og þegar ég
þurfti svo að endursegja ljóðið í
skólanum var oft eins og hún væri
hjá mér og minnti mig á hvaða ljóð-
lína kæmi næst. í ófá skipti tókum
við í spil öll systkinin og amma, spil-
uðum Svarta Pétur eða Kasínu. Svo
þegar ég eignaðist mín börn fann ég
fyrir sömu hlýju straumunum sem
ég upplifði í æsku, í heimsóknum
okkar til hennar á Hrafnistu í Hafn-
arfirði. Þar var oft tekið í spil eða
langamma kenndi börnunum vísur.
Hún lifði fyrir minningar sínar, oft
fór hún með þessa vísu með okkur:
í HHðarendakoti.
Fyrrvaroftíkotikátt,
krakkarlékusaman,
þar var löngum hlegið hátt,
hent að mörgu gaman.
Úti’ um stéttar urðu þar
einattskrítnarsögur,
þegar saman safnast var
sumarkvöldin fógur.
Eins við brugðum okkur þá
oftámillibæja
til að kankast eitthvað á
eðatilaðhlæja.
Margt eitt kvöld og margan dag
máttumviðínæði
æfa saman eitthvert lag
eðasyngjakvæði.
Bænum mínum heima hjá
Hlíðar brekkum undir
er svo margt að minnast á,
margarglaðarstundir.
Því vill hvarfla hugurinn,
heillavinir góðir,
heim í gamla hópinn minn,
heimáfomarslóðir.
(Þorst Erl.)
Amma mín, elsku langamma, þín
bíður hann afi, elsku langafi okkar
og þið verðið saman á ný til eilífðar
umvafin ljósi og hlýju.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð þinn náðarkraftur
mínverivörnínótt.
Æ, virst mig að þér taka
méryfirláttuvaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson.)
Við þökkum allt, hvíl í friði.
Jón Víkingur,
Sigríður Erlendsdóttir,
Þórkatla Eva
og Þórir Bjöm.
HELGA LOVISA
JÓNSDÓTTIR
+ Guðmundur B.
Sigurðsson fædd-
ist á Isafirði 7. apríl
1925. Hann lést á
Fjórðungssjúkrahúsi
Isafjarðar 29. febr-
úar síðastliðinn. For-
eldrar hans voru Sig-
urður Sigurðsson, f.
22. mars 1896, d. 4.
des. 1987, og Guðrún
Guðmundsdóttir, f. 2.
sept., d. 14. júlí 1982.
Systkini Guðmundar
voru: Sigríður, f. 30.
júlí 1920, d. 13. apríl
1992, Sigrún Lovísa,
f. 28. apríl 1922, Jóhanna, f. 7.
okt. 1923, Katrín, f. 29. júlí 1926,
d. 6. des. 1996, Guðrún Þorgerð-
ur, f. 4. mars 1928, d. 11. sept.
1990, og Jón, f. 17.júní 1936.
Hinn 24. des. 1949 kvæntist
Guðmundur Mildrid Sigurðsson
frá Noregi, f. 30. ágúst 1925. Börn
Ég kynntist Guðmundi á framan-
verðum áttunda áratugnum. Var þá
að byrja að sækja rækjuna á kvöldin
fyrir pabba, og kynntist þá fljótlega
„rækjuköllunum" sem hver með sín-
um hætti stundaði sjóinn og gáfu mis-
mikið af sér við kynningu eins og
gengur. Frægt er t.d. þegar Jökull
heitinn Jakobsson rithöfundur gat
þess eftir rækjuvertíð með Jóni heitn-
um B. á Gunnvöru að „þeir hefðu þag-
að saman eina vertíð“. Jón var þá
aldraður maður að ljúka afar farsæl-
um skipstjóraferli sínum á sinn hljóð-
lega hátt. Það get ég fullyrt að
Gummi hafði annan háttinn á. Ákaf-
inn og kappsemin einstök, og frá öllu
varð að segja. Ég held að aðeins einu
sinni hafi hann þagað þegar hann
lagði að bryggjunni. Ég spurði hann
hvar þeir hefðu verið, báturinn var
greinilega fullur af rækju en ekkert
heyrði ég í vini mínum. Hann stökk
uppá bryggju og hvíslaði í eyra mér:
„Ég missti góminn í sjóinn, Eiríkur
minn, ég var í fjörðunum.“ Síðan var
ekki á þetta minnst aftur. Hann var
skipstjórinn í ákaflega vel heppnuðu
samstarfi við Helga Geirmundsson,
þeirra eru: Frank, f.
15. sept. 1949, sonur
hans er Illugi Stein-
ar. Gunnar, f. 11.
okt. 1950, kvæntur
Jenný Guðmunds-
dóttur, börn þeirra
eru: Oddgeir Þór,
Mildrid Björk, Guð-
mundur Freyr og
Iðunn Líf. Áður átti
Gunnar soninn Atla.
Reynir, f. 18. júlí
1952, kvæntur
Bryndísi Gunnars-
dóttur, börn þeirra
eru: Stefanía Ólöf,
Halldór Albert og Thelma Lind.
Guðrún, f. 6. febr. 1960, sonur
hennar er; Andri. Randí, f. 20.
nóv. 1968, sambýlismaður hennar
er Jóhann Dagur Svansson, dóttir
þeirra er Anita.
Útför Guðmundar fór fram frá
Isafjarðarkirkju 4. mars.
sem Gummi lét alltaf vel af, „hann er
svo flinkur við vélar, hann Helgi, ég
get varla sett í gang“, sagði hann
gjaman.
Þeir urðu góðir vinir á rækjunni
Gummi og Haukur bróðir. Haukur
fórst 25. febrúar 1980 ásamt þremur
öðrum góðum drengjum frá Isafirði.
Það eru því tuttugu ár síðan um þess-
ar mundir. Blessuð sé minning þeirra.
Þetta voru erfiðir tímar, ekki síst fyr-
ir vini þeirra sem áfram réru til að
færa björg í bú. Á þeim árum sem
skipstjóm Gumma á mb. Sigurði
Þorkelssyni stóð var uppgangstími í
rækjunni við Djúp og á Isafirði sér-
staldega. Flotinn stækkaði og efldist,
verksmiðjurnar stækkuðu og mikill
kraftur í bænum og nýju togaramir á
fúllu í fiskinum. Þá var Isafjörður
miðja alheimsins, hvergi meira um að
vera, eða það finnst manni a.m.k. í
minningunni.
Gummi naut sín vel sem skipstjóri,
var fiskinn með afbrigðum og kapp-
samur. Oft þurfti ekki að róa nema
tvo eða þrjá daga, þá var „skammtur-
inn kominn". Stundum lenti ég heima
hjá Hauki á kvöldin, þar sem þeir vin-
irnir sátu og höfðu fengið sér rétt að-
eins í glas eftir vel heppnaða viku. Það
var ekkert fyllerí, það þýddi ekkert,
„hún Milla finnur alltaf lyktina," sagði
vinurinn, heldur voru hrókasamræð-
ur um hvar þetta eða hitt halið hefði
verið dregið, og mundi Gummi hvert
hal uppá kíló, enda minnugur með af-
brigðum og ákafinn og áhuginn ein-
stakur, svo ekki sé meira sagt. Hann
gat þulið upp ólíklegustu tölur um hitt
og þetta, launin í fyrra eða hvað klipp-
ingin hafði hækkað, allt uppá krónu.
Hann var engum líkur. Og á allt lögð
áhersla með miklum handasveifum,
gjarnan með krefta hnefana.
Ég mætti Gumma rétt snöggvast á
bíl hérna fyrir sunnan með Gunnari
syni hans fyrir nokkrum vikum og við
vissum það þá eflaust báðir að það
væri í síðasta sinn. Engu að síður var
augnaráðið sterkt og fann ég velvild-
ina streyma frá honum sem alltaf
fyrr. Hann hafði greinst með krabba-
mein fyrir nokkrum árum, tók þá
læknana á orðinu eins og honum var
einum lagið, fór í einu og öllu eftir því
sem þeir sögðu, gekk upp skíðaveginn
daglega og náði undraverðum bata.
En þegar vágesturinn bankaði upp á
að nýju eftir nokkurt hlé varð ekkert
við ráðið. Þó að við sæjumst ekki oft í
seinni tíð vissi ég að vininum var að
hraka, og lést hann sl. þriðjudag. Um
leið og ég bið honum blessunar votta
ég Millu og fjölskyldunni mína inni-
legustu samúð. Það er bjart yfir
minningu Guðmundar Sigurðssonar
og gott að minnast hans.
Eiríkur Böðvarsson.
Formáli minningargreina,
ÆSKILEGT er að minningargreinum fylgi á sérblaði upplýsingar um
hvar og hvenær sá, sem fjallað er um, er fæddur, hvar og hvenær dáinn,
um foreldra hans, systkini, maka og böm, skólagöngu og störf og loks
hvaðan útför hans fer fram. Ætlast er til að þessar upplýsingar komi að-
eins fram í formálanum, sem er feitletraður, en ekki í greinunum sjálfum.
GUÐMUNDUR B.
SIG URÐSSON