Morgunblaðið - 25.05.2000, Qupperneq 41

‘f'l M MtÚ DÁÖUk ^s'.m'ÁÍ l200Ö
LISTIR
MYIVDLIST
K a in b ii r / R a n g á r v a 11 a sý s 1 u
LJÓSMYNDIR
GUÐMUNDUR INGÓLFSSON
Opið alla daga nema miðvikudaga Ljós-
myndasýningin til 4. júnf en innsetningin í
allt sumar. Aðgangur ókeypis.
SUMUM þykja skógarnir fegurstir þegar
trjábolirnir standa naktir að vetrarlagi, líkast-
ir óteljandi skúlptúrum þar sem engin er ná-
kvæmlega alveg eins, og ríma svo undarlega
ófreskir við hvunndaginn í tilbrigðalítilli ein-
semd sinni. Þetta hefur rýnirinn upplifað er-
lendis, er lestirnar sem hann hefur verið far-
þegi í hafa þotið gegnum margvísleg
skógarbelti, en aldrei jafngreinilega og þegar
hann fór með lítilli og hægfara lest frá Hille-
röd til Helsingjaeyrar fyrir nokkrum árum.
Sannarlega eru dönsku skógarnir á sinn hátt
fagrir í nekt sinni, þótt ekki prýði þá unaðs-
legt laufskrúð sumarsins, en það eru líka ber
náttúrusköpin á eldfjallaeyjunni úti við ystu
höf, heimkynni okkar íslendinga. Eins og lit-
róf regnbogans ber í sér mikla fegurð, búa til-
brigðin frá flauelsvörtu, sem er hið svartasta
af öllu svörtu til barytsúlfat sem er hið hvít-
asta af öllu hvítu, yfir ómældum yndisþokka.
Það hefur og verið sagt, að enginn sé málari
sem ekki geti málað málverk í hvítu gráu og
svörtu, það sé undirstaðan.
Þetta má allt eins yfu’færa á ljósmyndina,
að enginn sé ljósmyndari sem ekki geti tekið
góða mynd í svart-hvítu, og má vera alveg
jafnrétt. Sumir einbeita sér að litljósmyndum
en aðrir að svart-hvítum, og hér eru öfgarnar
þær sömu og í málverkinu, en farsælast að
hafa sem minnstar áhyggjur af því, lofa fólk-
inu að gera það sem það hefur helst upplag til.
Og ef einhver vill mynda landið í svart-hvítu,
einbeita sér að formrænu hliðinni er það jafn-
eðlilegt og hugnist öðrum að draga fram sí-
Island í
hvunndagsfötum
Ljósmyrd/Bragi Ásgeirsson
Innsetning Chihuly-hópsins að Kambi.
Hið kjarvalska landslag Guðmundar Ing-
ólfssonar.
kvikul litbrigðin, í báðum tilvikum næst fram
árangur sem er andstæður hinum og þó jafn-
rétthár.
Guðmundur Ingólfsson, er einn þeirra sem
um langt skeið hefur einbeitt sér að svart-
hvítum ljósmyndum og hefur þá ekki síst sótt
í formanir landslagsins, jafnt hinar sterku
andstæður afmarkaðra fyrirbæra sem fjöl-
þættum tilbrigðum víðáttanna. Ein myndanna
á sýningunni að Kambi er þannig áberandi
kjarvölsk, er þó bara landið rétt og slétt, en
þar bregður ljósmyndarinn upp einu dæmig-
erðu sjónarhorni málarans, hefur vísast kom-
ið í fókus myndavélarinnar fyrirhafnarlaust
líkt og fljótandi á fjöl.
Vel til fallið að sýna nokkrar ljósmyndir
Guðmundar Ingólfssonar í litla listhúsinu að
Kambi, þar sem fjölþætt landslagið blasir við
til allra átta, frá því sveigt er af þjóðveginum
og ekið þar sem leið liggur eftir öðrum af-
leggjara þegar komið er austur yfir Þjórsár-
brú, merktur Gíslholt. Listamaðurinn er afar
næmur fyrir ljósi og brigðum í náttúrunni og
kann að hagnýta sér þá þætti í uppbyggingu
myndheildar, bæði til að ná fram sterkum
formrænum andstæðum og mjúkum yfirgangi
frá ljósi í skugga, eins konar birtuhryni. Þetta
gerir hann á afar náttúrulegan og sannverð-
ugan hátt, án áhrifameðala og þótt sumar
myndirnar láti ekki mikið yfir sér í fyrstu búa
þær yfir leyndardómum sem tala til skoðand-
ans, líkt og gerist um sjálfa náttúruna. Enn
aðrar taka áhorfandann við fyrstu sýn, en það
sem þessar vel teknu og unnu ljósmyndir hafa
helst sameiginlegt er eins konar innra vaxtar-
magn, sem er neisti og lífgjafi allra góðra
hluta í skapandi athöfnum.
INNSETNING
CHIHULY-HÓPSINS
Þegar búhöldurinn að Kambi, Gunnar Örn
listmálari, var að vinna veggverkefni sitt á
Kjarvalsstöðum kynntist hann meðlimum úr
Chyhuly-hópnum, sem fengu mikinn áhuga á
að heimsækja hann að Kambi. Vildu gera
staðinn að vettvangi náttúruinnsetningar á ís-
landi, líkt og á Reykjanesskaganum, sem felst
helst í því að reka marglit glerspjót á ýmsa
vegu niður í jarðveginn og láta þau rýma við
náttúrusköpin allt um kring. Varð hnúskóttur
grassvörðurinn og svæðið sem Gunnar Örn
hefur tekið til skógræktar fyrir valinu og kall-
ast spjótin þar á við trjáhríslunar og landslag-
ið. Rauð og bleik spjótin sem oddhvöss teygja
sig upp til himinsins eiu líkust fjarlægum og
fjarrænum skilaboðum, og eiga eftir að taka á
sig ýmsa mynd eftir litbrigðum sumarsins.
Stinga í senn í stúf við litbrigði grómagnanna
og kveðast á við þau í rými og tíma.
Bragi Ásgeirsson
ÁST OG ÖRYGGI
MYIVÍDLIST
BGGO Langlioltsvcgi
RAGNAR LEÓSSON
LJÓSMYNDIR
Sýningin er opin á verslunartíma
og stendur til 5. júní.
VERSLUNIN BECO hefur lengi
séð atvinnuljósmyndurum fyrir
tækjum og Ijósmyndavörum en hef-
ur nú í nýju húsnæði við Langholts-
veg opnað lítinn sýningarsal fyrir
ljósmyndasýningar. Þar sýnir nú
ungur ljósmyndari, Ragnar Leós-
son. Segja má að sýning Ragnars sé í
tveimur hlutum. Annars vegar eru
stakai- myndir þar sem hann tekst á
við 'ýmiss konar ljósmyndun, leikur
sér með skugga og uppstillingu,
myndbyggingu og mismunandi við-
fangsefni og virðast að minnsta kosti
sumar þessara mynda helst vera
eins konar stúdíur eða tilraunir.
Hinn hluti sýningarinnar vegur þó
þyngra og er metnaðarfull tilraun til
að skapa stærri og samfelldari verk.
Þar er um að ræða þrjár myndraðir
sem taka á sínu viðfangsefninu hver.
í þeim öllum sjáum við fólk í mis-
munandi umhverfi og við aðstæður
sem virka strax undarlega á áhorf-
andann og virðast jafnvel vera eilítið
absúrd eins og Lísa sé að reyna að
fanga Undralandið á filmu. Þó er í
myndunum sterkur raunsæistónn
sem skilar sér við nánari skoðun og
er það einmitt þetta sem gerir mynd-
irnar skemmtilegar og umhugsunai’-
verðar.
í einni myndröðinni sjáum við
mann ganga eftir hanabjálka og virð-
ist hann reka sig í sífellu upp í þak-
sperrumar. Myndirnar virðast tekn-
ar augnabliki eftir að hann hefur
rekið sig á og andlit hans er í móðu
þar sem hann hefur kippt höfðinu
snöggt niður svo myndin er hreyfð.
í annarri myndröðinni sjáum við
ungan mann ganga eftir húsasundi
og sparka upp laufum af stígnum. í
kringum hann virðist vera eins og
hvít móða eða ský, en þegar betur er
að gáð sjáum við að hann er að ganga
gegnum haug af flúorperum sem
hann sparkar upp svo þær brotna og
mynda hvítu móðuna af gleri og gasi.

Eitt verka Ragnars Leóssonar.
Þriðja myndröðin er raunsæisleg-
ust en þó eru í henni þættir sem
trufla slíkan lestur. Á myndunum
sjáum við ungt par í ókennilegu um-
hverfi. Stúlkan og pilturinn láta vel
hvort að öðru og í kringum þau sjá-
um við tómai’ bjórdósir, álpappírs-
snifsi sem virðast hafa verið notuð til
að búa eiturlyf til neyslu og, í einni
myndinni, heimavafða sígarettu sem
styður þá tilgátu.
Þetta gæti virst afskaplega hvers-
dagsleg og frekar dapurlega lýsing á
lífi fólksins, en það sem í raun grípur
augað er viðmót unga fólksins hvors
til annars og hlýleg atlot þeirra.
Þannig er það ástin og öryggið sem
skín út úr þessum myndum en ekki
hinir þættirnii' sem verða frekar eins
og aukatriði eða skreyting.
Tvíræðnin í myndröðum Ragnars
gerir þær grípandi og áhugaverðar
og það er greinilegt að hann hefur
gott vald á því að leika sér með frá-
sögn og merkingu myndmálsins á
þennan hátt.
Jón Proppe
Björk leggur til „Feg-
urðarinnar“ í Avignon
BJORK Guðmundsdóttir er nú
komin til Avignon í Frakklandi
til að vinna við listverkefni á veg-
um frönsku ríkisstjórnarinnar.
Verkið sem um er að ræða heitir
„La Beauté" eða „Fegurðin“ og
er framlag frönsku ríkisstjórnar-
innar til þúsaldarhátíðarhald-
anna.
Sýningarstjóri verkefnisins er
Jean de Loisy, en hann er einnig
sýningarstjóri í Georges Pompi-
dou-safninu í París.
Björk er að vinna tónlist við
innsetningu eftir Alexander
MeQueen og Nick Knight, en
þeir sáu um myndræna útfærslu
á umslaginu um geisladiskinn
„Homogenic". Verkið „La Be-
auté“ verður staðsett í Avignon,
sem er ein menningarborga
Evrópu árið 2000.
Meðal annarra listamanna sem
taka þátt í þessu verkefni eru
hönnuðurinn Philippe Starck,
listamaðurinn Jeff Koons, David
Bowie, leikstjórinn David Lynch,
Jean Luc Goddard, hönnuðurinn
Hussein Chalayan og ýmsir
fleiri. Hver þátttakandi býr til
innsetningu sem lýsir hans sýn á
fegurðina. Innsetningarnar
verða á mismunandi stöðum, í
kirkjum, húsum, verksmiðjum,
klúbbum og á opnum svæðum.
Jacques Chiraq, forseti Frakk-
lands, mun opna þennan listvið-
burð í Papes-höllinni í dag.
M-2000
Fimmtudagur 25. maí.
Háskóli íslands - líf í borg.
Fræða- og menningarhátíð Há-
skóla íslands þai’ sem boðið verður
upp á dagskrá sem speglar borgar-
lífið í sínum margvíslegustu
myndum - allt frá
huliðsheimum Reykja-
víkur til líkamsburð-
ar og heilsufars
W borgarbúa. Dag-
* skráin stendur til 28. maí.
www.hi.is.
Kaffileikhúsið. Kl. 21.
Kammeróperan Kisa.
Óvænth’ bólfélagar halda áfram að
krydda borgarlífið. I þetta sinn eru
það hljómsveitin múm, söngkonan
Ásgerður Júmusdóttir og Vala Þórs-
dóttii’ sem flytja kammeróperu eftir
Sjón. Auxpan mun stýra TALsím-
gjörningnum Telefóníunni og Imma
og Hilmai' Bjarnason myndlistarspír-
ur steikja skífur.
wap.olis.is
Listahátíð
Þjóðmenningarhúsið, Hverfis-
götu. Kl. 20.
Skáldavaka í tengslum við íslands
1000 Ijóð.
Borgarleikhúsið. Kl. 20.
Leikritið Einhver í dyrunum eftir
Sigurð Pálsson verður frumsýnt.
Sameiginleg dagskrá
Tjamarbíó. Kl. 18.
Prinsessan í hörpunni.
Leikbrúðuland frumsýnir brúðu-
leikrit eftir Böðvar Guðmundsson en
efniviðurinn er sóttur í Völsungasögu.
www.reykj avik2000.is.
www.artfest.is.
-------------------
Myndband í LÍ
Á SÝNINGUNNI íslensk og erlend
myndbönd sem er liður í sýningunni
Nýr heimur - Stafrænar sýnir verða
í dag sýnd verkið Optical Noize IV,
1995 eftir Ivan Engler kl. 12 og 15.
Ivan Engler er fæddur 1971 í
Sviss. Hann er að Ijúka námi við
Kvikmyndaskólann í Zúrich. Hann
hlaut „National Promotional" verð-
launin fyrir myndbandið „Optical
Noize IV“ á alþjóðlegu kvikmynda-
og myndbandahátíðinni VIPER í
Lucerne 1995 og hlaut tilnefningu til
Intemationaler Videokunstpreis
1996. Einnig hlaut hann verðlaun á
Paleo Musicfestival í Nyon 1997.