Morgunblaðið - 22.10.2000, Blaðsíða 4

4 B SUNNUDAGUR 22. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Heimurinn
er heima
Við þurfum ekki lengur að fara til útlanda til að hitta
útlendinga eða tala útlensku, skrifar Ellert B.
Schram. Gamla góða þ.jóðfélagið okkar er að breytast
í alþjóðlegt samfélag.
ÉG KOM inn á veitingahús um
daginn í miðborg Reykjavíkur.
Pjónninn sem tók pöntunina var
af asískum uppruna. Sennilega
kínverskur. Iþróttakennarinn í
skólanum hjá stráknum mínum er egypskur.
I líkamsræktarstöðinni tekur á móti mér
króatísk stúlka í afgreiðslunni. Bamapían er
hálfdönsk og ef þú leggur leið þína á nektar-
dansstaðina, hvað er þá sem tekur á móti þér
nema lokkandi fatafellur frá Lettlandi og
Litháen!
I Garðinum er fjórði hver íbúi frá Póllandi.
A Isafírði eru fjörutíu þjóðarbrot. Sjö pró-
sent bama í grunnskólum höfuðborgarinnar
eiga ýmist föður eða móður sem em útlend-
ingar. A sumum heimilum er alls ekki töluð
íslenska. Ég kom inn í íþróttahús um daginn,
þar sem þeir höfðu, til hagræðingar, leið-
beiningar fyrir ungviðið þar sem gall við:
„One, two, three!“
Já, heimurinn er heima. Við þurfum ekki
lengur að fara til útlanda til að hitta útlend-
inga. Eða tala útlensku. Gamla góða þjóðfé-
lagið okkar er að breytast í alþjóðlegt samfé-
lag. Meira að segja í íslenska ólympíuliðinu
okkar í síðasta mánuði var einn keppend-
anna rússneskur Eisti.
Svo tölum við saman á tölvunni samkvæmt
enskum forskriftum, insert, delete, save, ent-
er og shut down og maður fer að kallast góð-
ur að geta gert sig skiljanlegan á íslensku.
Það er af sem áður var og hann fer bráðum
að verða raritet, bóndinn í Ölfusinu sem
sagði frá því að jörðin hans hefði verið byggð
af sömu fjölskyldunni, mann fí-am af manni, í
þqu hundruð ár! Og það er af sem áður var,
þegar útlærðir ættfræðingar gátu, á tyllidög-
um, rakið ættarskrár fyrir þjóðholla Islend-
inga, þar sem menn gátu státað
sig af beinum karllegg aftur til
landnámsmanna. Hreinræktaðir
innanbúðarmenn. Ósvikinn stofn.
Já, sú var tíðin að útlendingar
eða fólk af útlensku bergi brotið var litið
homauga, ókunnugt fólk í sínu heimalandi.
Jafnvel óvelkomið ef því var að skipta. í fróð-
legri grein í Lesbók Morgunblaðsins um síð-
ustu helgi segir Ami Amarson frá því þegar
spánskir skipbrotsmenn vom teknir til fanga
vestur á fjörðum og dæmdir til dauða á
Alþingi, „gjört til landhreinsunar og þetta
illþýði réttilega straffað“. Illþýði skyldu þeir
heita, þessir ógæfusömu sjómenn á
sautjándu öldinni, sem varð það á að abbast
upp á þessa þjóð og ræna sér til matar, þegar
þeim vom allar aðrar bjargir bannaðar.
Það eimdi eftir af þessum hugsunarhætti
allt til okkar daga. Maður var alinn upp í því
andrúmslofti að leggja fæð á útlendinga (og
homma) og hvernig var talað um þær ís-
lensku blómarósir sem stigu í vænginn við
setuliðið? Þær vom sagðar „kanamellur í
ástandinu", sem þýddi að íslendingar áttu að
umgangst þær eins og pestarsjúklinga, út-
skúfaðar og rægðar af frómum löndum sín-
um. Og svo var híað á þá sem vora þeldökkir
eða bjagaðir í málinu og em ekki ennþá lög í
landinu, sem gera útlendingum skylt að ís-
lenska skímamöfn sín, áður en þeir komast á
þjóðskrá?
Ég man eftir því þegar ítalskt herskip
lagðist fyrir akkeri hér á ytri höfninni, um
1960, og ítölsku sjóliðamir lögðu undir sig
skemmtanalífíð eitt laugardagskvöldið á Gili
og sagan sagði að þrettán börn hefðu komið
undir þá nótt.
Italskt illþýði hafði lagt undir sig reyk-
HUGSAÐ
UPPHÁTT
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Dansatriði á Qölmenningarhátíðinni fyrir röskri viku.
víska meyjafansinn og þá sá á íslenska hrein-
ræktarstofninum. Það vom afbrýðisamir
þjóðernissinnar sem gengu einir heim þetta
vorkvöld og hugsuðu fómarlömbunum þegj-
andi þörfina. Aldrei skyldi maður leggjast
með svona billegu kvenstóði framar. Ætt-
jörðin hafði beðið hnekki, þjóðemið var í
hættu.
Nú era þessi þrettán afkvæmi orðin að
fullorðnu fólki, innan um okkur hin, án þess
þó að nokkur maður hafi merkt umtalsverða
hnignun meðal þjóðarinnar og hvaða vörnum
er í rauninni hægt að koma við, þegar illþýð-
ið reynist hin besta viðbót og ekki má á milli
sjá, hveijir plumma sig betur í þessu litla
samfélagi okkar? Eða hvað gera bændur
vestur á fjörðum, þegar gamlir Vestfírðingar
era fluttir á mölina og fjöratíu þjóðarbrot
halda uppi mannlífinu, þar sem eitt sinn vora
þeir drepnir sem illþýði, sem hröktust þar á
land?
Ekki bara nóg með það að vestfirskar
kjamafjölskyldur og „fast þeir sóttu sjóinn,
Suðumesjamenn" séu horfnir á braut, held-
ur hefur Islendingurinn í stóram stíl lagt
land undir fót, út fyrir landsteinana, út í hinn
stóra heim. Ég taldi það saman um daginn,
að af tuttugu og tveim bamabörnum foreldra
minna er helmingurinn búsettur erlendis!
Heimurinn er heima.
ísland er ekki lengur eyland, sem betur
fer. Við liggjum í þjóðbraut miðri og ekki er-
um við verri íslendingar, enda þótt útþráin
og ævintýraleitin togi okkur til framandi
landa og satt að segja sé ég alltaf eftir því
sjálfur að hafa ekki hleypt heimdraganum,
ungur maður, og gengið á vit hins ókunnuga.
Maður verður heimóttarlegur og stundum
þröngsýnn, með því að sitja ævilangt á sama
bæjarhólnum. I Bandaríkjunum sækist mað-
ur eftir forsetastólnum þar í landi, sem hefur
ferðast þrisvar sinnum um ævi sína til ann-
arra landa. Ekki er það gæfulegt fyrir okkur
hin sem eigum allt undir því að forseti
Bandaríkjanna hafi viðsýni yfir veröldina.
Með sama hætti era þeir ekki verri íslend-
ingar, útlendingamir sem hingað koma og
setjast að. Meðan þeir eru ekki ofsóttir með
aðkasti og fordómum. Meðan þeir hafa vilja
til að aðlagast og tileinka sér íslenska siði og
aðstæður og erfa það ekki við okkur, þótt
stundum séum við hornóttir og hranalegir og
étum hákarl og skötu svo stybban stendur út
úr okkur í mílufjarlægð.
Heimurinn er heima, þar sem við eram,
þar sem við búum, þar sem hver og einn vill
taka sér bólfestu. Án tillits til þess hvort
hann rekur ættir sínar til landnámsmanna.
Gerðu þér glaðan
dag í miðri viku...
...og nýttu þér frábær kjör hjá Radisson SAS
Radisson SAS Hótel ísland
Gisting í miðri viku allan nóvember og desemben
Gisting, morgunverður og kvöldverður
Tveggja manna herbergi kr. 4.700 á gest.
Eins manns herbergi kr.6.100 á gest.
Cildir sunnudaga til fimmtudaga I n óvember og desember
og að auki helgarnar 8,-10. og /5.-/7. desember.
Radisson SAS Hótel Saga
Gisting í miðri viku allan nóvember og desember
Gisting, morgunverður og hlaðborð í Skrúði.
Tveggja manna herbergi kr. 5.350 á gest.
Eins manns herbergi kr. 7.150 á gest.
Gldir sunnudaga til fimmtudaga I nóvember og desember.
Jól alla daga
á Café ísland
Við tökum jólin snemma
og bjáðum upp á Ijúffengan
jólaplatta á kr. 1.450
frá og með I. nóvember.
Opið kl. 10 - 22 alla daga.
Radisson SAS Hótel Saga s: 525 9900
Radisson SAS Hótel ísland s: 595 7000
adÍA*í>i\\
HOTELS & RESORTS
Aðeins í örfáa daga
útsala
á skíðavöru
Rýmumfyrir2001 módelunum.
• Skíðabúnaður
• Snjóbrettabúnaður
• Skíðafatnaður
Bindingaásetningar unnar af fagmönnum
á fullkomnasta skíðaverkstæði landsins.
Munið eftirfríkortinu!

UTILIF
GLÆSIBÆ
Sími 545 1500 • www.utilif.is

íþróttir á Netinu & mbl.is AL.LTAf= eiTTHVAÐ /VK77