Morgunblaðið - 05.11.2000, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 5. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Porkell
Ingibjörg Pálmadóttir heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra og Anna Þrúður Þorkelsdóttir formaður Rauða
kross íslands takast í hendur eftir undirritun samningsins.
Samkomulag um
eflingu skyndihjálpar
SKRIFAÐ var undir samkomulag
milli heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytisins og Rauða kross Is-
lands i vikunni sem hefur það að
markmiði að efla skyndihjálpar-
kunnáttu almennings.
Samkvæmt samkomulaginu hef-
ur Rauði krossin forystuhlutverk í
skyndihjálparkennslu hér á landi
og skuldbindur sig til að bjóða fólki
um allt land aðgang að námskeið-
um í skyndihjálp. Jafnframt mun
félagið gefa út nauðsynlegt
fræðslu- og kennsluefni og sjá um
menntun leiðbeinenda.
Þá felst í samkomuiaginu að heil-
brigðis- og tryggingamálaráðu-
neytið og Rauði krossinn gefi sam-
eiginlega út viðurkenningu til
þeirra einstaklinga og vinnustaða
sem sótt hafa skyndihjálpar-
námskeið á vegum félagsins. Auk-
inheldur að aðilarnir tveir skipi í
Skyndihjálparráð sem viðheldur
m.a. námskrá í skyndihjálp og hef-
ur til umsagnar álitaefni sem ráð-
inu berast.
Enn dregur
úr laxveiði
LAXVEIÐI á stöng í íslenskum ám
var 15% minni í ár en í fyrra, en
26.700 laxar voru veiddir á stöng á
þessu ári skv. bráðabirgðatölum
Veiðimálastofnunar.Veiðin er 25%
undir meðalveiði áranna 1974-1999.
I ám á Austurlandi og Suðurlandi
var veiðin nokkru meiri en í fyrra en
mest minnkaði veiði frá fyrra ári í ám
á Norðurlandi vestra, Vestfjörðum og
Vesturlandi. Þeir laxar sem taka agn
en er sleppt aftur eru skráðir sem
veiddú' í veiðibækur og því taldir
með. Einnig er talin með stangveiði á
um 2.300 löxum í Rangánum en hún
byggist að mestu leyti á endurheimt-
um laxi úr sleppingu gönguseiða.
Samkvæmt bráðabirgðatölum var afli
í netaveiði um 4.000 laxar og var afl-
inn mestur í Ölfúsá/Hvítá og í Þjórsá.
Það er mun minni afli en í fyrra eða
sem nemur um 2.600 löxum og ekki
nema um þriðjungur meðalnetveiði
áranna 1974-99. Bráðabirgðatölur
benda því til að heildarafli í stang- og
netaveiði á Islandi í ár hafi verið
30.700 laxar, sem er um 40% undii'
meðalveiði áranna 1974-99. Úr haf-
beit endurheimtust 378 laxar en um-
svif í þeirri grein eru nú hverfandi.
Mest var hafbeitin 1993 þegar um
168.000 laxar endurheimtust.
Skipulag á Hrólfsskálamelum
Tillögurnar til sýn-
is á bókasafninu
SÝNING á skipulagstillögum sem
bárust í samkeppni um skipulag á
Hrólfsskálamelum var opnuð í bóka-
safni Seltjamarness í gær. Sýningin
stendur til 12. nóvember og er opin
virka daga á sama tíma og safnið kl.
12-19. í dag er sýningin opin frá kl.
12-18. Samkeppnin var í tveimur
þrepum og bárust átta tillögur í
fyrra þrep hennar. Fjórar voru vald-
ar til áframhaldandi keppni. í Morg-
unblaðinu í gær var greint frá því að
tillaga arkitektanna, Guðrúnai' Sig-
urðardóttur, Fionu Meierhans,
Laurent Bonthonneau og Nicholas
Guichet hlaut 1. verðlaun, 1.700.000
kr. og mælti dómnefnd með að hún
yrði valin til frekari úrvinnslu.
í öði-u sæti var tillaga Arkibúll-
unnar ehf. en hana gerðu arkitekt-
arnir Heba Hertevig, Hólmfríður
Jónsdóttir og Hrefna Björg Þor-
steinsdóttir. Verðlaun fyrir 2. sæti
vai-1.000.000 kr.
Dómnefnd skipti 3. verðlaunum,
samtals 800.000 á milli tveggja til-
lagna. Önnur er verk Kanon arki-
tekta ehf., arkitektanna Halldóru
Bragadóttur, Helga B. Thoroddsen,
Þórðar Steingrímssonar, Þorkels
Magnússonar og Bjargeyjar Guð-
mundsdóttur. Hin tillagan sem hlaut
3. verðlaun er unnin af Gesti Ólafs-
syni, arkitekt og skipulagsfræðingi
og arktektunum Guðjóni Ólafssyni
og Hauki A. Viktorssyni.
34 altjón á íbúðarhúsum í Suðurlandsskjálftunum
Bótafjárhæð viðlagatrygg-
ingar um 430 milljónir króna
ALTJÓN varð á 34 íbúðarhúsum
á Suðurlandi í jarðskjálftunum 17.
og 21. júní sl. samkvæmt upp-
lýsingum viðlagatryggingar Is-
lands og er talið að enn kunni fá-
ein hús að bætast við þar sem
skemmdir eru enn áð koma í Ijós.
Bótafjárhæðir viðlagatrygginga
vegna altjóns á íbúðarhúsunum
nemur 429.647.800 kr. Er þar um
að ræða samþykktar bótafjárhæð-
ir að tveimur tilfellum undan-
skildum.
Þessar upplýsingar koma fram
í svari viðskiptaráðherra við fyrir-
spum Margrétar Frímannsdóttur
alþingismanns á Alþingi. í svari
ráðherra kemur fram að ekki hef-
ur enn reynst unnt að tilgreina
nákvæmlega fjölda altjóna sem
urðu á fjölmörgum útihúsum.
„Ljóst er þó að altjón á útihúsum
eru á annað hundrað," segir í
svarinu.
Endurstofnverð húseignanna
591 milljón kr.
Skv. yfirliti Viðlagatryggingar
varð altjón á 16 íbúðarhúsum í
Arnessýslu og 18 íbúðarhúsum í
Rangárvallasýslu. Nemur bruna-
bótamat þessara eigna samtals
rúmum 562 milljónum kr. og end-
urstofnverð þeirra skv. upplýsing-
um Fasteignamats n"kisins nemur
rúmlega 591 milljón kr.
Ákvarðaðar bótafjárhæðir
vegna altjóns á íbúðarhúsnæði
nema samtals tæplega 135 millj.
kr. í Árnessýslu og 295 millj. kr. í
Rangárvallasýslu.
Fram kemur á sundurliðuðu yf-
irliti sem birt er með svari
viðskiptaráðherra að hæstu bóta-
fjárhæðir vegna altjóns á einstök-
um íbúðarhúsum nema 18,2 millj.
kr. í Árnessýslu og 14,9 millj. kr. í
Rangárvallasýslu.
Frumvarp um Landsskrá lausafjármuna var fyrst lagt fram á Alþingi árið 1993
Minni þörf með
breyttri löggjöf
MEÐ breyttri löggjöf er talið að þörf
haíi minnkað á landsskráningu
lausafjármuna. Þetta. er meðal nið-
urstaðna sem sérfræðingar í dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu komust
að eftir að hafa farið yfir hugmynd
um mögulega starfsemi Landsskrár
lausafjármuna í Ólafsfirði. Að mati
ráðuneytisins myndi slík starfsemi
aðeins skapa hálft starf.
Hugmyndin kom úr viðskipta-
ráðuneytinu eftir að Valgerður
Sverrisdóttir viðskiptaráðheira
hafði kynnt hana á borgarafundi í ÓI-
afsfirði í mars á þessu ári. Á fundin-
um báru á góma ýmis fjar-
vinnsluverkefni sem kæmu til greina
í Ólafsfirði og skráning lausafjár-
muna var eitt af þeim. I samtali við
Morgunblaðið sagði Valgerður að
niðurstaða dómsmálaráðuneytsins
hefði komið sér á óvart, í viðskipta-
ráðuneytinu hefði verið talið að hér
gæti verið um allt að tvö störf að
ræða.
Skráning með þessum hætti hefur
ekki verið til á einum stað þar sem
lausafé hefur ekki verið skráningar-
skylt, að frátöldum bílum, skipum og
flugvélum sem eru með skráningar-
skyldu. Hins vegar hefur almenningi
verið heimilt að skrá annað lausafé
hjá viðkomandi sýslumannsembætt-
um.
Með landsskrá lausafjármuna hef-
ur hugmyndin verið sú að búa til
miðlægt tölvukerfi þar sem skrán-
ingar fyrir allt landið yrðu færðar
inn. Fordæmi eru fyrir slíkri skrán-
ingu erlendis þar sem skylt er að
skrá verðmæta lausafjármuni. Til-
gangur slíkrar skráningar er að
tryggja aðgang að upplýsingum um
hvort veð hvíli á þessum fjármunum.
Frá árinu 1993 hafa ýmsar þær
aðstæður breyst sem gera landsskrá
lausafjármuna ekki eins nauðsyn-
lega, samkvæmt upplýsingum úr
dómsmálaráðuneytinu, og þörfin því
minnkað. Ný lög um lausafjárkaup
hafa tekið gildi, sem og lög um samn-
ingsveð og nýjar tegundir af samn-
ingum, s.s. kaupleigusamninga, þar
sem bæði kaupandi og fjármögnuna-
raðili eru skráðir sem eigendur. Er
þá ekki lengur um venjulegt veð að
ræða sem eftir eldri reglum hefði
verið talið óskráð og því erfitt fyrir
þriðja aðila að nálgast upplýsingar
um.
Átti fyrst að vera hjá
sýslumanni í Reykjavík
Áform um sérstaka skráningu
lausafjármuna komu fyrst fram á AI-
þingi árið 1993 þegar þáverandi
dómsmálaráðherra, Þorsteinn Páls-
son, lagði fram frumvarp til breyt-
inga á þinglýsingarlögum. Frum-
varpið náði ekki fram að ganga og
var því vísað til allsherjarnefndar
sem leitaði umsagna hjá ýmsum aðil-
um. Formaður allsherjamefndar þá
var Sólveig Pétursdóttir, núverandi
dómsmálaráðherra. Frumvarpið
hefur ekki verið tekið upp á Alþingi
síðan. í frumvarpinu var lagt til að
skráningin yrði til staðar hjá emb-
ætti sýslumannsins í Reykjavík fyrir
öll embætti landsins. Einnig kom
fram að haga skuli færslu í skrána
þannig að unnt sé að gefa úr henni
eignar- og veðbókarvottorð hvar
sem veðskjali hefur verið þinglýst.
Eins og Morgunblaðið hefur
greint frá lagði Kristján L. Möller,
þingmaður Samfylkingarinnar á
Norðurlandi vestra, fram íyrirspurn
á Alþingi í byrjun vikunnar til dóms-
málaráðherra um hvað liði hug-
myndum um landsskrá lausafjár-
muna í Ólafsfirði sem Valgerður
Sverrisdóttir hafði kynnt á fundi
með Ólafsfirðingum í mars sl. Dóms-
málaráðherra upplýsti þá um fyrr-
nefnda niðurstöðu starfsmanna ,
sinna í dómsmálaráðuneytinu að
verkefnið myndi aðeins skapa hálfs-
dagsstarf fyrir einn starfsmann.
Iðntæknistofnun skoðaði málið
Valgerður Sverrisdóttir sagði við
Morgunblaðið að um það leyti sem
fundurinn var haldinn í Ólafsfirði
hefði viðskiptaráðuneytið verið með
þessa hugmynd til skoðunar og látið
Iðntæknistofnun vinna í málinu fag-
lega.
„Okkar skoðun var sú að það
þyrfti lagabreytingu til að þetta gæti
orðið að veruleika og skráningin
gæ.ti hvort heldur sem væri verið hjá
sýslumannsembættinu eða sem
sjálfstætt einkafyrirtæki. Við gerð-
um okkur samt grein fyrir því að erf-
itt yrði að sjá hvað þetta yrði mikil
starfsemi og hvað þjónustan yrði
mikið notuð,“ sagði Valgerður.
Aðspurð hvort áform um lands-
skrá lausafjármuna í Ólafsfirði væru
endanlega úr sögunni með niður-
stöðu dómsmálaráðuneytisins, sagð-
ist Valgerður ekki geta svarað því,
það væri í verkahring annarra. Ekki
náðist í Sólveigu Pétursdóttur dóms-
málaráðherra sem nú er stödd í
Róm.