Skírnir - 01.07.1891, Qupperneq 85

Danskar bókmenntir.
85
vakin af Bvipuliöggum. Þegar Sturla Sighvatsson vaknaði um morguninn
fyrir Örlygsstaðaorustu, strauk hann um ennið og mælti: ekki er mark at
draumum. Eins var um Marie Grubbe; hún hélt áfram sinni stefnu þrátt
fyrir alla fyrirburði og lét sér aldrei að kenningu verða. Hún hafði í sög-
um og kvæðum lesið margt og merkilegt um hetjur; en að hetja væri til,
að hún gæti séð hetju á Hafnargötum, hafði henni aldrei dottið í hug.
„Hetjur voru að eins til í fyrndinni11. Svo sér hún Ulrik Christian, son
konungs, er varði Höfn svo fræknlega mðti Svíum. Hann er bæði hetja
og hold og blóð. Hún elskar hann eins og ljðmandi draumsjðn. Hún er
utan við sig, er hann ríður fyrir neðan glugga hennar; hún flnnur, að ef
hann segði komdu, þá yrði hún að koma, og ef liann segði farðu, þá yrði
hún að fara. Hún þráir hann eins og svefnlaus maður dagsskímu, og þeg-
ar meðvitundin um ást vaknar hjá henni, er eins og eldur læsi sig um hana.
Svo sér hún á sóttarsæng hans, hvílíkur veslingur, hve viðbjóðslegt dýr hann
er, og öll trú hennar á hetjur er nú dauð og visnuð.
Hún giptist U. H. Gyldenlöve, ekki af því henni þyki vænt um hann,
heldur af þvi hann er konungssonur, sem getur leitt hana inn í dýrð og
skraut lífsins. Svo verður hún þess vör, að hann er ruddamenni og rusti.
Allir hinir ljómandi draumar, er htin liafði hlaðið utan á hann eins og
skrúði, detta af honum eins og hismi. Hún nær ekki dýrðlega lífinu,
og hann verður henni viðbjóður og fyrirlitning. Hann skríður út
úr draumahýði hennar eins og maðkur, verður þess eins, að fótum troð-
ast.
Driðji maðurinn, sem hún á mök við, er Sti Hög, undarlegur maður.
Hann segir henni, að til sé flokkur manna, sem eru fæddir með öðru eðli
en fólk flest, sem þrá meira og sterkara en aðrir, sem eru svo undarlega
skapi farnir, að þeir flnna hunangsdropa á þyrnirunnum, geta notið þess
unaðs, sem býr í sorg og örvæntingu. María spyr, því þessir menn, sem
ná meiri nautn úr lífinu en aðrir, kallist dapurmenni (melankolske, sbr.
illmenni). Sti Hög svarar: „þér spyrjið um það! Öll nautn skiptir ham,
er notið er, og verður leiði; allur fögnuður er hin síðustu beiskjusáru andar-
slit gleðinnar; öll fegurð er fegurð, er hverfur, öll sæla er sæia, er hjaðn-
ar“. Þessir menn fara stundum einir saman og ætla, að einveran hlýði
þeim bezt, en strax og þeir eru setztir fyrir, þrá þeir aptur lífið og heim-
inn, sárþrá eins og rauöur logi. Sti Hög er einn af þeim. 1 honum býr
eitthvað, sem laðar að honum allar konur og laðar sjálfan hann að þeim.
„Orð teikur á, að hjarta hans sé skapað úr svo eldfengu efni, að það standi