Skírnir - 01.04.1914, Síða 8

120 Nokkur orb um þjóðtrú og þjóðsiði Islendinga.
horfnar fyrir löngu, eða kunna að felast í einhverri þjóð-
trú eða þjóðsögn, sem ef til vill leynist einhverstaðar og
kafar upp þegar minst varir, eða þá að einhver tekur
eftir því, og svo kemur það upp, þegar farið er að spyrja
eftir því. Stundum, þegar farið er að spyrja fólk, muna
menn reyndar ekkert, en þegar farið er að leita betur,
kemur ýmislegt upp, jafnvel þar sem maður sízt býst við
því. En vandleitað getur orðið að mörgu sliku, sem
von er til.
Eg hefi nú um nokkur ár varið flestum tómstundum
mínum til þess að safna því saman, sem eg hefi náð til,
um þjóðsiði og þjóðtrú íslendinga á síðari öldum, einkum
á 18. og 19. öld. Það er að vísu erfitt verk og seinlegt,
því að bæði er eg nú bundinn hérna norður undir heim-
skauti og ærið fjarri flestum heimildum, t. d. handritasöfn-
unum í Reykjavík, og svo hefir raaður svo sáriítið eldra við
að styðjast. Enginn maður hefir ritað um þetta áður, svo
að ekkert er fyrir hendi til að fylla út í eða til leiðbein-
ingar við efnisröðun eða annað. En alt fyrir þetta hefi
eg þó náð saman talsvert miklu safni til þessara fræða,
þó að eigi sé það hálfbúið enn. Til þess að geta gert það
nokkurn veginn úr garði, þyrfti maður að sitja að minsta
kosti eitt sumar í Landsbókasafninu, og ferðast siðan að
mista kosti tvö sumur um þá hluta lands vors, sem helzt
væri fengjar að vænta í þá átt, t. d. um Vestfirði og
Hornstrandir, og svo suma hluta suðausturlandsins og
veiðistöðvarnar syðra. Með því móti væru sennileg lík-
indi til þess, að eitthvað talsvert ynnist.
Það virðist alt benda til þess, að þjóð vor hefði fiest-
um þjóðum fremur átt að geta geymt þjóðhætti sína, siði
og þjóðtrú óbreytta að mestu og óhaggaða öld eftir öld.
Hún hefir alt af kúrt hér úti í horni og fyrir litlum áhrif-
nm orðið af öðrum þjóðum. Hún hefir að mestu búið að
sínu um þúsund ár. Engar aðkomuþjóðir hafa flóð yfir
landið, engar sezt hér að til þess að blanda hugsunarhátt-
inn útlendum áhrifum. Hver kynslóðin eftir aðra hefir
hugsað, lifað og talað eins og hann afi og langafi og lang-