Skírnir - 01.04.1914, Blaðsíða 68

180
Pereatið 1850.
»Því næst sagði hann piltum að ganga nú ofan í bekki
með kennurunum í kenslutímana. Þá stóð upp Arnljótur
Olafsson og kvað pilta ekki skylda að ganga nú í kenslu-
tíma, þar ekki hefði verið hringt upp á venjulegri stund
nfl. kl. 6 um morgunin (hvað að vísu var satt, því það
var ekki hringt fyr en kl. 8) og par næst væru þeir ekki
undir það búnir (og þó hafði ekki verið lesið í 2 daga á
undan) að skila lektiu sinni. Rektor skipaði þeim nú
að fylgja kennurunum til lesturs niður í bekkina, en Arn-
ljótur Olafsson neitaði með frekjulegri þvermóðsku, og
bráðum tóku allflestir undir með honum og hófu uppreist-
aróp frammi 'fyrir kennurunum. Vildi þá fjöldi þeirra,
að fáum undanteknum, sem gengu úr, halda samkomu í
þingstofunni (salnum), sem rektor í ræðu sinni þó hafði
bannað, en hann vísaði þeim út úr henni1); gengu þeir
svo út á tjörn og mela með söng og hávaða, héldu þar
samkomu, gengu þaðan um allan Reykjavíkurbæ og hróp-
uðu »pereat« fyrir Rektor undir formensku Arnljóts Olafs-
sonar«.
Þetta er orðrétt tekið eftir skýrslu rektors og kenn-
ara til stiftsyfirvaldanna s. d., en í skýrslu sinni til stjórn-
arráðsins tekur hann það ennfremur fram sem ástæðu frá
Arnljóts hendi að neita skipun rektors að ganga niður í
kenslutíma, að úr því kennararnir ekki héldu skólaregl-
urnar (láta ekki hringja í rétta tið) væru piltar ekki held-
ur skyldir til að hlýða þeim, enn segir hann að Arnljót-
l) Síra Jakob Benediktsson skýrir svo frá (Nýtt Kbl. 1911 9. bl.f
bls. 107), að piltar bafi setið eftir nppi á salnnm, og baldið þar fnnd,
en þetta er rangminni. Það hefir verið einhver annar fundur, líklega
þann 14. janúar, sem sira Jakob á við, og getur um, að hann bafi átt í
stimpingum við annan pilt. Sennilega hefir sá fnndur ekki verið sóttur
af öllum piltum, því síra Stefán Stephensen síðast á Mosfelli, sem enn
er á lifi, og man vel ýmsa atburði, man ekki eftir neinum ryskingum
milli þessara pilta, (Nýtt Kbl. 1911, 18. bl., bls. 214) sem hann þó ella
hefði blotið að gera. Öll frásögn síra Jakobs ber það ljóslega með sér,
að bann hefir verið farinn að tapa minni, þegar hann samdi frásögu
sina. Þetta má sanna svo óhrekjanlegt er með skriflegum ummælum
bæði rektors og annara, rituðum þegar eftir pereatið.