Skírnir - 01.04.1914, Síða 18

130
Unga fólkið og atvinnuvegir landsins.
fólkið gangist fyrir því að þar sé frelsi meira og lífið akemti-
legra. Eg held að önnur hvöt sé ríkari, þó margir gjöri
sér það ekki fullljóst. Sveitin býður að vísu atvinnu, hjú-
um eða lausafólki, en fyrir fólkið sem bætist við eru litlar
horfur til þess að verða þar sjálfstæður maður, geta gift
sig og eignast heimili, því allar jarðir eru setnar og bænd-
ur ófú8ir á að skifta jörðum sínum. Fólkið flytur til
bæjanna af því það fær þar hærra kaup, hefir ef til vill
meiri horfur á að geta gift sig og eignast heimili, en auk
þess taka sveitir vorar ekki við öilum sem við bætast.
Þó ekki séu til neinar skýrslur um afdrif fólksins
sem fluzt hefír til kaupstaðanna, þykir mér líklegt að þau
séu þessi: Lakasta tegundin verður sér fyr eða s'ðar að
vandræðum, flyzt á sína sveit eða verður bænum til byrðar.
Miðflokkurinn, allur fjöldinn, verður að fátækum fram-
tíðarlitlum sjómanna- eða verkalýð í bæjunum og lifir alla
æfi við lítinn kost og lélegan. Margir giftast, en 500—
1000 kr. hrökkva skamt í kaupstað til þess að framfleyta
fjölskyldu. Þá er eftir hinn fámenni flokkur ötulustu
mannanna. Sumir ryðja sér braut í kaupstöðunum og
komast vel af, aðrir flytja af landi burt og farnast vel í
Vesturheimi.
Það verður naumast með sanni sagt, að þessi framtíð
sé alls kostar glæsileg fyrir unga fólkið. Að vísu kunna
fleiri að giftast og eignast að nafninu hús og heimili, en
æfin verður fyrir flestum sultur og seyra, atvinnan óviss
og alt oltið um koll ef nokkuð ber út af. Og sem stend^
ur eru allar horfur á að hagurinn fari versnandi eftir því
sem fleiri flykkjast að. Þá hygg eg að þetta sultarlíf í
bæjunum hafi ill áhrif á flesta. Þeir verða sjálflr verri
menn og börnin lakar upp alin en vel flest sveitabörnin.
»Komið í munu bændur segja. »Hér fækkar fólkinu og
sveitinaU hér er þörf fyrir margar hendur við alls
konar nauðsynjaverk. Jarðræktinni miðar
lítið áfram vegna þess að vinnuaflið vantar. Vér getum
tekið við mörgum þúsundum manna!«