Skírnir - 01.04.1914, Side 19

Unga fólkið og atvinnnvegir landsins.
131
Þetta sýnist í ftjótu bili kostaboð og góð úrræði. Við
nánari athugun reynist það því miður á annan veg, að
minsta kosti meðan sveitirnar hafa ekki betra að bjóða
en nú gengur og gjörist.
Ef vér hugsum oss að unga fólkið færi að þessu ráði
og settist alt að í sveitunum, þá er það auðséð að eftir
tæpan áratug væri fólkið orðið þar jafnmargt og var um
1880 er það var flest. Það er næsta ólíklegt að bændur
vildu við meiru taka, sízt gjalda því sæmilegt kaup. Þetta
nægir til að sýna það, að meðan ástandið í sveitunum
breytist ekki til muna, er hér ekki um neinn framtíðar-
veg að ræða. Auk þess er það víst, að unga fólkinu er
það ekki nóg að verða matvinnungar hjá einhverjum hús-
bónda. Þvi er heldur ekki nóg að fá kaup sem sæmilegt
sé fyrir einhleypan mann. Allir sem nokkur dugur er í
krefjast þess að þeir geti fyr eða síðar orðið sjálfstæðir
menn, gift sig og eignast heimili. Þessa eiga þeir sem
stendur ekki kost í sveitunum. Sveitirnar taka fúslega á
móti nokkrum þúsundum vinnufólks, einkum ef kaupið
væri lágt. Það er alt og sumt. Það er vonandi að þetta
breytist, en sem stendur eru sveitirnar engin Ameríka,.
sem bjóði fjölda fólks góða framtíð og næga atvinnu.
Táka kaup- Úr því að sveitirnar bjóða hvorki unga
túnin við? fólkinu þá kosti, sem það telur fýsilega
fyrir sig, né geta tekið við því til lang-
frama með þvi lagi sem nú er á, þá er sjálfsagt að spyrja:
Geta þá kauptúnin tekið við því til langframa og haldið
áfram að vaxa eins og verið hefir síðustu áratugina?
Það má óhikað ganga að því vísu að bæirnir halda
áfram að vaxa. Fyrst og fremst er sú reynsla í öllum
löndum, að bæirnir hafa ómótstæðilegt aðdráttarafl. Þó
ekkert taki við nema hreinasta örbirgð, sækir fólkið þang-
að úr sveitunum og verður margt að hinum alkunna borg-
arskríl. Við þessum vandræðum hafa ekki fundist nein
ráð sem verulega hafl að haldi komið. Jafnframt liggur
það í augum uppi að bæirnir geta ekki til langframa vax-
9*