Skírnir - 01.04.1914, Side 24

136
Unga íólkið og atvinnuvegir landsins.
togari sjái fyrir 80 manns, 40 karlmönnum og 40 konum.
Fjórir togarar taka þá rúm 300 manns á sína arma. Eftir
sem áður standa um 700 manna með tvær hendur tómar
og enga atvinnu, sem bent verði á með fullri vissu. Ef
togararnir ættu að veita öllu unga fólkinu atvinnu, sem
bætist við i landinu, þá þyrftu að minsta kosti 10 að bæt-
ast við árlega auk þeirra sem kynnu að týna tölunni!'
Fyrst um sinn kemur slík fjölgun ekki til greina.
Hér ber þá að sama brunni: Jafnvel togararnir
hrökkva ekki, að minsta kosti næsta áratuginn, til þess
að veita fólkinu atvinnu og það þó alt gangi vel. Það
getur verið að þeir gjöri það eftir 10 ár, það gæti meira
að segja hugsast að vér yrðum þá í mannahralci, en fyrst
um sinn eru engar líkur til þess.
Er landið Vér höfum nú rent augunum yfir hið helzta,
of lítið f sem landið hefir að bjóða yngstu atvinnulausu
börnunum sem bætast við. Það má ef til
vill með sanni segja, að allir geti fengið einhvern starfa,.
sumir sem vinnufólk í sveit, aðrir við iðnað eða önnur
störf i bæjunum sem smámsaman kynnu að spretta upp
og meginið við togaraútveginn. Þó er ástandið nú likt
og koma skyldi fyrir næturgestum á heimili, þar sem eitt
rúm er autt eða ekkert. Osjálfstæði og lítinn kost býður
landið flestu unga fólkinu, en útlegð að öðrum kosti. Þetta
stóra land er i raun og veru of lítið fyrir landsins börn
eftir því sem nú er á þvi búið! Ef þær vonir eiga að
rætast að landið framfleyti margfalt fleira fólki verður
margt að breytast stórkostlega frá því sem nú er.
Eg er í engum vafa um það, að fjöldi manna telur
þessar röksemdir mínar svartsýni eina og heilaspuna. Trú-
in á landið, þess miklu framtíð og auðsuppspettur, er rik
hjá mörgum, sem betur fer, en því miður mest hjá þeim, sem
minst hafa vit á þessu máli. Margra ára athugun og
rækilegt viðtal við fjölda vesturfara hefir vakið athygli
mína á atvinnuskortinum og hversu margur góður drengur,,
einkum heimilisfaðir, hefir reynt víðsvegar að fá sæmi-