Skírnir - 01.04.1914, Page 25

Unga fólkið og atvinnuvegir landsins.
137
lega atvinnu innanlands áður en hann kastaði tólfunum
og fór til Vesturheims., Úr sveitunum fara menn til bæ-
janna og vonast þar eftir auð og atvinnu, en þar bregð-
ast vonirnar og flestir enda sem ósjálfstæðir fátæklingar
eða fara af landi burt.
Þetta þarf að breytast. Vér verðum að auka og efla
atvinnuvegi vora svo að allar hendur hafi nóg að starfa,
að allir geti átt æfi sem samboðin er siðuðum mönnum,
ef þeir láta ekki sitt eftir liggja. Þetta er skilyrði fyrir
vexti þjóðarinnar og flestum framförum. Þetta er fyrsta
og helzta verkefnið sem fyrir þjóðinni liggur, og öll henn-
ar heill er undir því komin að úr því verði fyllilega leyst.
Vér verðum að stækka landið!
II.
Það er gömul saga að atvinnuvegi vora þyrfti að efla
og auka. Eg hefi að eins litið á málið frá því sjónarmiði,
að hér sé atvinnuleysi og landkreppa fyrir ungu uppvax-
andi kynslóðina. Allar stefnuskrár stjórnmálaflokkanna
hafa lofað öllu fögru um það að efla atvinnuvegi vora,
»styðja sjávarútveg«, »styðja landbúnað«, en hitt heíir verið
óljóst hvernig ætti að þessu að fara, orðin verið alment
töluð, en ekki komið fram neitt ákveðið fasthugsað skipu-
lag. Það hefir ekki tekist að gjöra innanlandsmál að
traustum grundvelli fyrir flokkskiftingu; og orsök þessa er
í mínum augum einföld vanþekking. Vér höfum ekki átt
neinn afburðamann á þessu sviði, sem hafi séð ljóslega
alla heildina, verið bæði lærður og reyndur í þessum mál-
um og getað skapað skýra raunhæfa stefnuskrá.
Þingið og Ekki verður annað séð af ávörpum eða stefnu-
pjóðin. skrám þeim, sem flokkar vorir birta við hátíð-
leg tækifæri, en að helzt sé til þess ætlast
að endurreisn atvinnuveganna eigi helzt að koma frá al-
þingi, stuðningi og styrkveitingum þess. Að minsta kosti