Skírnir - 01.04.1914, Side 111

Ritfregnir.
22Í4
6,4° í bókhlööu konungs í Stokkhólmi, íslensku söguhandriti, sem
komið hafði til Svíþjóðar með öðrum íslenskum handritum, er
Guðmundur Ólafsson flutti þangað árið 1681. Fundurinn var hvorki
meira nje minna enn tvö blöð úrBreviarium Nidarosiens e,1)
prentuðu á Hólum 1534, í prentsmiðju Jóns biskups Arasonar, sem
Jón Matthíasson, sænskur maður, stírði.
Menn hjeldu, að þessi bók væri firir löngu tínd og tröllum
gefin eins og annað, sem prentað var í prentsmiðju Jóns Arasonar.
Arni Magnússon átti eitt eintak, enn það brann hjá honum í brun-
anum mikla, og tók hann sjer það mjög nærri. Jón Ólafsson frá
Grurmavík lísti síðar þessu eintaki Árna og hafði skrifað upp titil
bókarinnar og niðurlag, sem er enn til. Enn annats vissu menn
sama sem ekki neitt um þsssa bók, þangað til uú, að þessi tvö
blöð úr henni finnast í Stokkhólmi.
Þegar Stenbock greifi hafði fundið blöðin, fjekk hann þau em
bættisbróður sínum, herra Isak Collijn, til rannsóknar, og var hann
ekki lengi að sja, að þau eru úr Hóla brevíarinu. I grein sinni
segir hann rækilega alla sögu bókarinnar, lísir þeim blöðum, sem
fundist hafa, og ber þau saman við Parísarútgáfu brevíarsins, og
eru þau alveg samhljóða henni, það sem þau ná, þó með dálitlum
viðauka á einum stað og allmörgum prentvillum.
Greininni filgir ágæt ljósprentuð mind af báðum blöðunum, svo
að nú geta menn gert sjer Ijósa hugmind um hvernig prentað var
á Hólum um 1534. Letrið er, að dómi höf., fremur fátæklegt og
ekki fallegt.
Það er merkileg tilviljun, að síðustu leifar af þessari bók, sem
sænskur maður hefur prentað, skildu einmitt finnast í Svíþjóð, og
leifum vjer oss að samfagna finnendunum.
B. M. Ó.
Gustav Freytag: Ingvi-Hrafn. Þýtt hefir Bjarni Jónsson
frá Vogi. Beykjavík. Bókaverzlun Sig. Kristjánssonar 1913.
Bók þessi er framhald af »Ingva konungi«, er kom út fyrir
nokkrum árum í þýðingu Bjarna Jónssonar og náði allmiklum vin-
sældum. Hún bregður upp myndum af lífi Þjóðverja, sérstaklega
Þýringa. á 8. öld e. Kr., er kristin trú tók að breiðast út meðal
þeirra fyrir ötula framgöngu hins mikla trúboða, Vinfreðs eða Boni-
fatiusar, sem er ein aðalpersónan í þessari sögu. Bókin er skemti-
leg. Málið á þýðingunni hreint og sterkt, með fornlegum blæ, sem
fer þessu efni vel. G. F.
') Það er eins konar „handbók« presta í Niðaróss erkibiskupsdæmi;
var áður prentnð í Parisarborg 1519, og er sú bók enn til. I Noregi
komst engin prentsmiðja 4 fót fir enn 1648.