Fjölnir - 01.01.1838, Qupperneq 4
4
Koscinszko var so ibinn í foringjaskólanum, að varla
finnast dæmi til sliks. Ilann tók það til bragz, tii að
gjeta vaknað um óttu, að binda streíng nm handlegg
sjer, og Ijet streíngjinn liggja lít á milli hurðar og diru-
stafs, og beíddi ofnheítumanninn, að kjippa í á morn-
ana (um leíð og hann leggði að í ofninum). Seínt á
kvöldum, þegar svefn sótti á hann, íirr enn hann hefði
lokjið dagsverkji sínu, hafði hauu fæturna niðr’í köldu
vatni, eða kjældi með jþví háls og höfuð, og hjelt so
vöku firir sjer.
Hann hafði áður í heímahiísum lagt mesta stund á
sagnafræði og mælíngafræði, og so var enn. Sljettu-
mannakonúngur hafði heítið, að fá fje til utanlanzferðar
fjórum jxeítn, er reíndust bezt að sjer, af foríngjaefn-
unum í Varskárborg, og vorn 12 til nefudir að kjeppast
um jxaö. Eínn af þeím var Kosciuszko; og fór {)að sera
líklegt var, bæði sakjir hugvits og iðjusemi, að hann
reíndist vel. Síðan fór Kosciuszko að heíman, og vestur
á Frakkland, þángað sem heítir í Versölum (Versailles).
I þeirri borg er foringjaháskóli. J»ar var Kosciuszko
nokkra vetur, og stundaði bókmentir í skjóli þess höfð-
íngja, sem áður er nefndur, “Adams Czartoryski”, vinar
síns og velgjörðamanns. f
Eptir [letta snjeri Kosciuszko aptur heím á Sljettu-
mannalaud („Pólínaland”), og kom sjer í herinn. Leíð
ekkji á laungu, áður liann irði sveítarforíngji (Compagnie-
Chef). Enn skjótt urðu umskjipti á högum hans, og
olli því ástin, sem eingjinu fær í móti staðið, hvursu
vitur sem er.
Jósep “Sosnowski” var í þann tíma ifirmaður Lit-
haugalanz, stórauðugur inaður, og mikjill höfðíngji. Hann
átti dótlur, þá er “Lovísa” hjet. Hana sá Kosciuszko í
Varskárborg, og lagði ástarhug á hana. Ári síðar —
undir árslokjin 1777 — liafði sii herfilkjíng, er Kosci-
uszko var sveítarhöfðíngji í, vetursetu á Lithaugalandi,