Fjölnir - 01.01.1838, Blaðsíða 18

18
So varð og; því ekkji var liðinn eínn mánuður frá
“Macziewicar”-orrustu, áður Suvarom hafði tekjið Varská
og unnið Sljettumannaland. Vetri síðar komu Stanislási
konúngji boð Katrínar drottníngar, að liann legði niður
konúngdóminn; og so gjörir hann. ]þá lögðu Rússar,
Prússar og Austurríkjismenn undir sig landið allt, og
skjiptu jm' raeð sjer, sem kunnigt er orðið.
Nú er að seígja frá Kosciuszko, að hann er feíngjinn
til gjæzlu liðsmönnutn nokkrum, og farið ineð liann
vægðarsamlega. So hafði Kosciuszko látið mikjið blóð,
að hann vissi ekkji til sín í firstn. Ekkji vildu læknar,
að sár hans væri bundin firr enn hinn næsta dag, so
að jtau mætti ekkji taka sig upp, og irði jtað hans bani.
Ilann var fluttur til Pjetursborgar. jþá var drottuíng
hin reíðasta, og biöur að setja hann í kastala Pjeturs
og Páls, og hafa í öruggu varðhaldi. ]þar var hann
gjeímdur, tii jtess er Katn'n drottníng andaðist — undir
árslokjin 1798 — enn kom til ríkjis Pál! kjeísari, sonur
hennar. Ilann gjekk þar til, er Kosciuszko var í fángj-
elsinu, og með kjeísara 2 elztu sinir hans. Ilann gaf
Kosciuszko lausn, og tók so til orða: “Tak við sverði
þínu hersliöfðíngji, enn Iieít mjer því, að bera það ekkji
inót Rússum!”*) |>á spurði kjeísarinn Kosciuszko, hvurt
liann ætlaði ferð sína. “I Vesturheím” — seígir hann —
“og vitja þar fjelaga minna og góðs orztírs”. Kosciuszko
þág af kjeísara 1500 bænda. Og er kjeísarinn vissi ætlun
þeírra fjelaga, Kosciuszkos og Niemcemiczs, að eítt
skjildi ifir þá líða, gaf hann Niemcemicz lausn og þar
meö 1000 bænda. Kjeísari bauð, aö gjefa Kosciuszko
12000 “rúblur”, og gjöra hann að hershöfðíngja sínum,
*) J)að cr siign surara manna, að Kosciuszko vildi eliliji
taka við sverðinu, og segði so: “Nú þarf cg ckkji svcrð, cr
eg hcfi misst ættjörð mína”.