Ný félagsrit - 01.01.1852, Síða 27

BRKF FRA ISLANDI.
27
mundi htín hafa myndab grundvöll Iandsins ábur því
skaut tír sjtí. Eg skal á sínum tíma geta þessa nákvæm-
legar, en hér vil eg ab eins taka þab fram, ab undireins
Qg eg ftír ab skoba mtíbergib í Fossvogi, varb þafe ljtíst
fyrir mér, ab þessa hina sömu steintegund hefl eg séb í
uppvexti mínum víba um land, og jafnan nærri sjáfarmáli,
en sjaldnar upp til fjalla. Steintegund þessi er saman sett
af tinnusýru (Silicia) kalki, álúnsjörb, tveimur lútar
söltum (Natron og Kali) og hérumbil 14 hundrubustu
pörtum af járnrybi. Hafnarfjarbarsteinninn er nokkurs-
konar Feldspat’s-tegund, sem etazráö Forchhammer
fyrstur manna hefír prtífaö; finnst steintegund þessi ekki
neinstaÖar, ab menn viti, nema hér á landi, en eptir
lýsíngu ymsra steinategunda í Suburameríku þykir mér
líklegt, ab mjög líkur steinn finnist sumstabar í Andes-
fjöllum. Mörg holt, sem liggja í' suburátt frá Hafn-
arfirbi, eru saman sett af þessari steintegund, og er
steinninn allvíba dáindis glæsilegur. Sumstabar sá eg í
honum smá-æbar af gulamálmsjárni (Chromjem) og
hér og hvar smá-eitla af brennisteins-kopar og brenni-
steinsjárni.
Hraunategundirnar vib Hafnarfjörb voru og mjög
athugaverbar, og er ein þeirra frábærlega fögur og fásén,
og hana vil eg á voru máli kalla gulasteinshraun (OHvin-
Lava), því hún hefir í sér fjölda af gulasteinum, en svo
nefni eg stein þann, er steinafræbíngar kalla Olivin
eba Chrysolith, og er steinn þessi, þegar hann er meb
fegursta mtíti og ntígu sttír, talinn meb gimsteinategundum;
en til þess honum geti borib þab nafn, þarf hann ab vera
gallalaus, eigi alllítill og vel myndabur (krystalliseret).
þegar eg ftír úr HafnarfirÖi lá ferb mín yfir holtin fyrir
sunnan fjörbinn, og yfir þann svo kallaöa almenníng, sem