Ný félagsrit - 01.01.1859, Side 97

l'M J.4RDYRKJU-
97
Menn geta sagt, afe margskonar ií)naf)r ætti a<b komast á
og verfea næg atvinna handa mörgum manni, því mikil
se varan, sem flytist burt úr landinu <5unnin og mikif) sé
innflutt af ifnafiarvöru, er innlendir væri eins vel abkomnir
aö vinna sér til hagsmuna. En þess er aÖ gæta, aö fari
innlendr iönaör fram yflr þaö, aö vinna tír því, er menn
afla hér sjálfir, og aÖ því, er þeir viö þurfa sjálfir, þá er
viö ramman reip aÖ draga um hagnaÖinn, því aörir eru
þroskaÖri aö afli auös og kunnáttu og standa þar aö auki
betr aö. En setjum nú svo, sem satt er, aÖ sjófarútvegr
og iönaör geti blómgast og veitt meiri atvinnu, þá er
engu síör hin brýnasta og óumflýjanlegasta þörf á aÖ
sveitabúnaörinn blómgist líka og gefi af sér meiri bús-
nytjar; því hvert á sjómaÖrinn og iÖnaÖarmaÖrinn aö fara
eptir mörgum helztu lífsnauösynjum sínum, nema til sveita-
bóndans, og hvernig megu þeir undir rísa, aö allri
sveitavöru sé hleypt upp í hiÖ hæsta verö, er samskonar
vara hefir í útlöndum? Island yrÖi meö því móti hiö
dýrasta land fyrir þá aÖ lifa í, er allt hiÖ útlenda væri
sjálfsagt dýrara, en hiö innlenda jafndýrt og annarsstaÖar,
og skortr sá, sem dýrleikann gjörir, er sjálfsagör, ef
ekki aflast þeim mun meira, sem meira þarf á aö halda.
Hvernig þá sem á þetta mál er litiÖ, getr aldrei annaö
orÖiÖ ofan á, en aÖ hinar vaxandi þarfir fólksfjölgunar-
innar heimti þaÖ beinlínis, aÖ jaröargróöinn aukist, svo
búsnytjarnar geti hrokkiö til. Hallærin og hinn hræöilegi
húngrdauöi, sem menn vita aö hefir kipt burt úr landinu
miklum mannfjölda á öllum öldum síöan jarÖyrkja á
landinu dó út, getr þaÖ ekki sannfært hvern mann, aö
þaÖ er fljótgjnrt aö setja nóg á þessar sjálffengnu lands-
nytjar? þaÖ tiáir ekki aö treysta algjört á kraptaverk
árgæzkunnar til aö bleza hin fáu brauö landsins handa
7