Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1930, Blaðsíða 30

30
annar líkur í norðurenda; þeir eru ca. 1 ‘/2 m. að vídd neðst; sá í
miðjunni er höggvinn upp í gegnum ca. 1 m. þykkt berg, með 3I* m.
hárri hleðslu úr torfi á, en hinn í gegnum ca. V2 m. þykkt berg með
l1/* þykkri (hárri) hleðslu á. Fyrir innan innganginn í suðurendanum
sér hina upprunalegu hvelfingu á all-löngu bili, einkum að vestan-
verðu. Sömuleiðis sést hún fyrir innan miðstrompinn og innundir
hinn, óskemmd að mestu leyti. En út frá miðstrompinum til beggja
hliða og nokkuð suður-frá hefur hrunið mjög úr henni og mjög hefur
hellirinn grafizt þar út og orðið víður: 6,15 m. All-mjög hefur og
grafizt útundir í suðurenda að vestanverðu og í norðurenda að austan-
verðu, og hefur verið hlaðið þar upp í yzt nú, til að forðast frekari
útvíkhanir. Hvelfingar-hlutarnir benda til að hellirinn hafi í fyrstu
verið ca. 3 m. að breidd og verið (eða átt að vera) fallega myndað-
ur; þeir eru bogamyndaðir, hér um bil svo í gegnskurð: sjá 33.
Hellirinn, þessi hlutinn, er að lengd I6V2 m., auk forskálanna. Hæðin
undir miðja hvelfingu, þar sem hún er heil, er 2,15 m. — Garði er
á miðju gólfi að endilöngu, en liklega hafa í fyrstu verið garðar úti
við báða veggi.
Austur-frá þessum hluta heliisins nyrzt gengur víður hellir og
mikill, sem nú er orðinn gerbreyttur frá því, er helzt má ætla, að
hann hafi verið í öndverðu. — Fyrst verður fyrir hellispartur með
fremur flatri hvelfingu; frá millivegg, sem nýlega hefur verið hlað-
inn, er lengd hans, að öðrum nýlegum þvervegg á milli hellisparts
þessa og hlöðu fyrir austan hann, eystri hlið hans, milliveggjarins,
5*/2 m. Víddin er 6V2 m., en grafizt hefur hér út undir til beggja
hliða, einkum í miðju. Hæðin er í miðju 1,95 m., en austast 2,35 og
er þar því skán á gólfi eða mold, en vestast er hæðin ca. 1,60,
nema rétt sunnanvert við miðjuna, þar er sem sé gömul hvelfing af
mjóum gangi, og er hæðin undir hana 2,15 m. Nú eru 2 hrossajötur
á miðju gólfi hér, og gangur í milli, líklega fyrir folöld og tryppi.
í beinu framhaldi af þessum hellisparti er nú nýleg hlaða, en
áður var hér uppgangur úr hellinum, er nú var lýst. Er hlaða þessi
var gerð, kom það í ljós, að hér hafði verið framhald hellisins, og
lágu hvelfingarbrotin, með höggförunum á, á gólfinu, en undir þeim
ca. Ú4 m. þykkt teðslulag á hinu upprunalega hellisgólfi. Hellirinn
hefur haft hér líka vídd, en þó ekki verið nærri eins útgrafinn neðst
eins og hann er nú í vesturhlutanum, er síðast var lýst. Hlaðan er
16 m. að lengd í mæni. Austast i henni er útskot eða gangur suður-
úr, og lítill afhellir suður-úr því aftur; hefur hér í fyrstu verið gerð-
ur afhellir með reglulegri lögun og hvelfingu, en víkkað mjög út og
orðið þessi geimur næst aðalhellinum. Frá framhaldsstefnu hins eigin-