Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1930, Blaðsíða 103

103
gott til að heyra hann syngja fyrstu messu og íjölmenntu til kirkju,
■en öllum var þar að nokkru kunnur uppruni hans.
Meðal kirkjugesta var gamall maður einn, f róðuf og framsýnn og spek-
ingur að viti haldinn. Hafði hann mjög ráð fyrir öðrum sóknarmönnum og
var jafnan til hans leitað er vanda bar að höndum. Kallaði hann nú sókn-
■arbúa til fundar við sig og minnti þá á undursamlegan uppruna
nýja prestsins, að hann eigi var undir kominn að hætti mennskra
manna, heldur ófreskur að uppruna og eðli. Taldi hann óhamingju mundu
af því stafa, ef prestur þessi fengi færi á að lýsa blessan yfir söfnuðin-
aim og mundi blessan sú í bölvan snúast. Kom hann máli sínu svo, að
sóknarmenn urðu sammála um að aftra presti frá blessuninni og var
vaskur og hugaður maður ráðinn til að vinna á presti í prédikunar-
stólnum, áður en hann lýsti blessun yfir söfnuðinum. Hóf prestur
■síðan messu og flutti hana mjög skörungslega til þess kom að bless-
aninni, en þá var hann hastarlega lagður í gegn af manni þeim, er
við stólinn sat og áverkun átti að sæta við hann. Hné prestur dauð-
ur niður jafnskjótt og hann fekk lagið, en kórdjáknar stumruðu yfir
‘honurn. Gjörðu sóknarmenn engan hávaða að þessu og vildu veita
presti sæmilega útför. En er hefja skyldi líkið úr prédikunarstólnum
í skrúða þeim, sem prestur bar, kom það í ljós, að innan í skrúðanum
var aðeins blóðhnykill einn (sumir segja herðablað úr manni og 3
blóðdropar), en mannsmyndin horfin og sást eigi síðan.
Rærttist nú það sem öldungurinn forvitri hafði sagt, að hér var
ekki um mennskan mann að ræða, og gjörðust nú þau tíðindi
að hvorki varð fólki vært á Ásmundarstöðum, né heldur mátti
sækja þangað helgar tíðir. Er þess þó að öðru leyti ekki getið, með
hverjum hætti staðurinn eyddist. En er hér var komið sögunni leit-
uðu sóknarmenn sér ráðs um kirkjustað og tíðahald og varð að sam-
þykki að flytja kirkjuna frá Ásmundarstöðum að Hofi, þar sem helgi-
setur sveitarinnar hafði verið í heiðni. Tóku þeir viði og áhöld kirkj-
unnar i eki stórt og færðu í veg að Hofi og komust þangað, sem
þá hét á Skorrastöðum. Heyrðist þá klukknahljómur mikill úr lofti og
stöðvuðu þeir ekið. Kom sóknarmönnum saman um að vitrun þessa
ætti að skoða sem bendingu um að setja kirkjuna þar niður. Var
svo gjört og var Skorrastaður upp frá því kirkjustaður sveitarinnar,
en Ásmundarstaðir fóru með öllu í eyði og hafa síðan eigi byggðir
verið.
Hér þrýtur þjóðsögnin og mun hún þó vera til í fleiri myndum,
sem hver líkist annari. En um uppruna hennar og þau sannsögulegu
tildrög má ýmislegt ætla, einkum með hliðsjón af rústunum, afstöðu
þeirra til Kirkjubóls og Wilchins máldaga fyrir Skorrastaðarkirkju, með