Óðinn - 01.07.1931, Blaðsíða 26
74
ÓÐINN
Kothúsum í Garði, gáfaðri og merkri konu, sem
þó aldrei naut sín til fulls vegna heilsubilunar
og er dáin fyrir mörgum árum. Eignuðust
þau tvær dætur, Hrefnu og Gunnlaugu. Hrefna
dó á barnsaldri, 9 ára gömul, efnilegt barn og
vel gefið, en Gunnlaug er gift kona í Noregi.
Maður hennar er premierlöjtenant Carsten Stang,
verkfræðingur í landher Norðmanna, sonur
Georgs Stang, sem var hermálaráðherra Noregs
þegar slitið var sambandinu við Svíþjóð og hafði
látið víggirða landamærin, en Norðmenn telja
að það hafi átt sinn þátt í því, að sambands-
slitin urðu svo friðsamleg, sem raun varð á.
Hefur sjera Hallgrimur lýst heimili dóttur sinn-
ar og tengdasonar i Ferðasögu sinni frá Noregi,
sem á síðastliðnu ári kom út hjer í blaðinu.
Sjera Hallgrímur er vinsæll prestur og vel
metinn af söfnuði sínum, greindur maður og
ritfær vel, vaskleika maður, gláður í viðmóti
og einarður. Um einkahagi hans og starfsemi
heima fyrir og í hjeraði er þeim, sem þetta ritar,
ekki kunnugl, og gripur því til þess, að birta í
óleyfi kafla úr brjefi frá sjera Hallgrími, nýlega
skrifuðu, sem fjallar nokkuð um þau efni, en
biður hann jafnframt velvirðingar á því tiltæki.
»1 skóla var jeg slóði«, segir hann, »og trass-
aði allan lærdóm nema tungumálin. Af því
námi hafði jeg unun og hef altaf átt ljett með
að læra þau. Á hinn bóginn þoldi jeg sárar
sálarkvalir, er jeg var að lesa þær námsgreinar,
sem mjer þóttu leiðinlegar, t. d. reikning og
veraldarsögu Blocks og margt fleira, enda var
veraldarsaga þessi þur og leiðinleg. Fyrir þenn-
an trassaskap minn i skóla hef jeg nú fyrir
löngu bætt. Á sumrin hef jeg að vísu lítið lesið,
nema í rúmi mínu á kvöldin. Þá hef jeg starfað
að heyskap, sem orðið er að svo rikum vana, að
jeg get ekki með öllu hætt því nú á gamals
aldri. Á hinn bóginn les jeg mikið á vetrum,
einnig sumar þær námsgreinar, t. d. veraldar-
sögu, sem jeg trassaði mest í skóla. En skemti-
legust þykja mjer ennþá tungumálin, og held
jeg þeim vel við. T. d. las jegsíðastl. vetur Phil-
ippinsku ræðurnar eftir Ciceró. Jeg hafði enga
þeirra lesið í skóla. Hafði jeg haldið, að engir
þingmenn i heimi væru strákslegri í orðum og
ræðum sínum en sumir þingmenn okkar. En
við þennan lestur sannfærðist jeg um, að það
var ekki rjett. Taktu aðra Philippinsku ræðuna
þjer í bönd, lestu 18. kapitulann og sjáðu, hví-
líkum ódæmaskömmum Ciceró hellir þar yfir
Antoníus. — Á skólaárum minum ætlaði jeg mjer
að afloknu námi hjer heima, að stunda tungu-
málanám, latinu, grisku og frönsku, við ein-
hvern erlendan háskóla. Hafði Gunnlögur sál.
Briem, sem tók mig að sjer þegar faðir minn
dó, boðið mjer hjálp til þess, en móðir mín
veiktist um sumarið, sem jeg varð stúdent, og
þá fanst mjer óhæfa að fara svo langt frá henni
veikri, og rjeði því af, að ganga á prestaskól-
ann, sem jeg hafði þó ekki löngun til. Ekki
harma jeg það samt neitt, þótt svona færi. For-
eldrar mínir höfðu innrætt mjer í æsku óbifan-
lega guðstrú og guðstraust, og þótt jeg hafi orð-
ið að lifa einstæðingslífi hjer i Glaumbæ, þá hef
jeg jafnframt fengið gott tóm til lestrar og iðk-
ana þeirra námsgreina, sem jeg í æsku hafði
þráð að stunda. Hið eina, sem jeg hef fundið
sárt til að vanta, er bókasafn. Jeg hef oft öf-
undað ykkur Reykvíkinga af bókasöfnunum . . .
Jeg hef komist hjá öllu hreppsnefudarstússi,
sem betur fer, en í sýslunefndinni hef jeg orðið
að sitja síða 1896, er Jón Jakobsson fór suður.
Síðustu ár mín í sýslunefndinni hef jeg verið
hinn harðsvíraðasti íhaldsseggur, og gengið í því
langtum lengra en mjer hefur verið ljúft. Kem-
ur það til af því, að framfarahugurinn er orð-
inn svo stórstígur, að mjer hefur stundum virst
stappa nærri geggjun. Mjer hefur þótt óheppi-
legt að steypa sýslunni í svo miklar skuldir, að
erfitt yrði að standa í skilum, eða kúga þyrfti
skattgreiðendur«.
Myndin, sem hjer fylgir, er af sjera Hallgrimi
og Gunnlaugu dóttur hans, tekin þegar hún var
að fara hjeðan alfarin til Noregs, og er hann
þá 57 ára gamall. Ritgerð sjera Hallgríms, sem
birtist hjer í blaðinu um kveðskapinn í Sæmund-
areddu, er svo til orðin, að hann hefur í skemti-
viku Framfarafjelags Skagfirðinga, sem árlega
er haldin á Sauðárkróki í sambandi við sýslu-
fundina, lesið fyrir forn kvæði og skýrt þau.
Hafa þessir fyrirlestrar hans jafnan verið vel
sóttir.
st
Brjef merkra manna heitir safnrit, sem Bókaverslun
Porsteins Gíslasonar er aö byrja að gefa út. 1. hefti
kemur út nú i lok þessa árs og þar í mörg brjef frá
Benedikt Gröndal skáldi til ýmsra og nokkur til hans
frá öðrum.