Tölvumál - 01.05.2000, Qupperneq 29

ÞrácSlaus þróun
Að brúa þráðlausa bilið
Hrafnkell V. Gíslason
Fyrir örfáum árum
voru til fáar og dýrar
lausnir ef senda þurfti
gögn með þráðlaus-
um hætti, sérstaklega
ef krafa var gerð um
hnattrænan aðgang
að gögnunum
Gervihnettir og GSA4
tækni eiga það hins
vegar sammerkf að
vera of hægvirk og
tæknilega erfið til að
ná almennri út-
breiðslu til gagnaflutn-
inga
Netverk hefur um árabil sérhæft sig
í lausnum sem byggja á þráðlaus-
um gagnasendingum. í upphafi
var um að ræða gagnasendingar fyrir
gervihnetti, síðan GSM símakerfi og nú
síðast fyrir nýja kynslóð síma, svokallaðra
GPRS síma. í grein þessari verður stutt-
lega gerð grein fyrir þeirri tækni sem um
ræðir, framleiðsluvörum Netverks á þessu
sviði og markaðinum sem þessar vörur eru
ætlaðar fyrir.
Þráðlausar gagnasendingar
Fyrir örfáum árum voru til fáar og dýrar
lausnir ef senda þurfti gögn með þráðlaus-
um hætti, sérstaklega ef krafa var gerð um
hnattrænan aðgang að gögnunum. Helst
var um að ræða sambönd yfir gervihnetti.
Notkun gervihnatta er hins vegar kostnað-
arsöm, hægvirk og tæknilega erfið. Með
tilkomu hinnar geysivinsælu GSM tækni
og (nær) hnattrænnar útbreiðslu hennar
opnuðust geysilegir möguleikar. Gervi-
hnettir og GSM tækni eiga það hins vegar
sammerkt að vera of hægvirk og tæknilega
erfið til að ná almennri útbreiðslu til
gagnaflutninga. Með tilkomu Netsins hef-
ur aðgangur að gögnum hvar sem er og
hvenær sem er orðið krafa dagsins og nú
eru gögn og þjónusta af öllu tagi aðgengi-
leg á Netinu. Það er því eðlilegt næsta
skref að Internet-tæknin og símtæknin
renni saman. Það er einmitt að gerast í
GPRS (General Package Radio Service),
en þar verður þráðlausi síminn sítengdur
við (síma)netið. Notandinn „loggar sig á“
að morgni og er í sambandi allan daginn.
Kerfið byggir á IP (Intemet Protocol) og
fellur því vel að uppbyggingu Netsins.
GPRS er fyrsta skrefið í þróun þráðlausra
símtækja í átt að nýrri símtækni sem nefnd
er UMTS (Universal Mobile Telecommun-
ications Service). Eins og staðan er í dag
búast menn við þreföldun í hraða með
GPRS á þessu ári samanborið við GSM,
sem er 9600 bitar á sekúndu en GPRS
tæknin býður hins vegar upp á yfir 100
kílóbita hraða. Þegar UMTS kerfið kemst í
gagnið mun hraðinn síðan aukast enn meir,
í 1-2 Mb eftir 3-5 ár.
Það er annars fróðlegt að velta fyrir sér
hraða í tölvusamskiptum. Til að átta sig á
því hvað tækni eins og GPRS og síðar
UMTS felur í sér er gagnlegt að líta nokk-
ur ár aftur í tímann. Fyrir um 5 ámm síðan
vom fastar fjarskiptalínur gjaman mældar í
kilobitum, í dag em þær mældar í megabit-
um og eftir 5 ár verða þær vafalaust mæld-
ar í gígabitum. Þetta gerir um þúsundföld-
un á hverjum 5 ámm. Hægari þróun hefur
hingað til verið í þráðlausum gagnasam-
skiptum, en fyrirséð er að hraðinn muni
aukast um tvöhundmðfalt á næstu 5 ámm.
Það sem ræður hins vegar ferðinni hvað
efnisinnihald og stærð gagnasendinga (og
þar með bandbreiddarþörf) em föstu fjar-
skiptalínumar því þessar fjarskiptalínur
em gmnneiningamar í uppbyggingu Nets-
ins. Það er því óvarlegt að ætla að allir
vegir verði færir þó svo að UMTS lofi
mikilli hraðaaukningu í fyllingu tímans:
Bandbreiddarþörfin mun einfaldlega
aukast að sama skapi á þessu tímabili og
éta upp bandbreiddaraukninguna.
Tæknilegur munur á línuneti og þráð-
lausu neti
Þrátt fyrir að næsta kynslóð símkerfa sé
samhæfð IP staðlinum er afar margt sem
skilur að þráðlausu símkerfin og Netið.
Samskiptamáti Netsins er hannaður fyrir
vírlínu tengingar en ekki þráðlausar teng-
ingar. Það sem aðallega skilur að þessar
tegundir tenginga em tmflanir, samnýting,
tímatöf (latency) og lítill hraði. Tmflanir
em miklu algengari í þráðlausum netum
en í hefðbundnum netum. í þráðlausum
netum er tenging milli notanda og tengi-
punkts nær aldrei samnýtt eins og í fast-
línukerfum. Tímatöf er mikil og breytileg í
þráðlausum netum og hraði þráðlausra
neta er og verður stærðargráðum minni en
í fastlínutengingum. Þessir þættir og ýmsir
fleiri hafa orðið til þess að illa gengur að
keyra hefðbundin foixit yfir þráðlausar
tengingar, sérstaklega ef um samskipti
milli miðlara og biðlara er að ræða. Annað
hvort þarf að hanna kerfin frá gmnni með
Tölvumál
29