Tölvumál - 01.07.2000, Síða 14

Þekkingarstjórn
Tæknin byggir á lög-
máli ensks stærðfræð-
ings, Thomas Bayes,
sem hann setti fram
fyrir um 250 árum
Vaka yfir því sem notandi er að gera
hverju sinni, hvort sem hann er að lesa
fréttasíður á Intemetinu eða skrifa grein
fyrir Tölvumál og stinga uppá greinum,
skýrslum eða vefsíðum sem fjalla um
svipað efni. Uppástungur geta komið
um efni frá Intemetinu, frá innraneti
fyrirtækisins eða um skjöl sem geymd
em á hefðbundinn hátt einhversstaðar á
neti fyrirtækisins. Þetta getur haft tals-
verðan spamað í för með sér þar sem sá
sem er að rita skýrslu fær sjálfkrafa vís-
anir í upplýsingar sem gætu nýst hon-
um. Einnig er hægt að flokka notendur
eftir því hvað þeir lesa og skrifa og þar
með koma á tengslum milli notenda
með svipuð áhugamál eða starfssvið.
Autonomy hefur nýlega sett í ókeypis
dreifingu hugbúnaðinn Kenjin
(www.kenjin.com) þar sem notendur
geta fengið nasaþef af því hvað
Autonomy getur gert. Hugbúnaðurinn
keyrir í litlum glugga og vakir yfir því
sem notandinn er að gera hverju sinni
og kemur með uppástungur að skjölum
eða vefsíðum sem fjalla um svipað mál-
efni og notandinn er að lesa eða skrifa.
Kenjin er annars vegar í beinu sam-
bandi við Kenjin þjón sem Autonomy
rekur og sér um að halda utan um at-
riðaskrá fyrir intemetsíður. Hins vegar
sér Kenjin um að búa til atriðaskrá yfir
gögn á næmeti notanda eða á þeim
stöðum sem notandi skilgreinir. Þessi
atriðaskrá er geymd á tölvu notandans.
Þess ber þó að geta að Kenjin þjónninn
hjá Autonomy er ekki mjög ríkur af at-
riðaskrám á íslenskar síður þannig að
notagildi gæti takmarkast fyrir á inter-
netleitinni fyrir Islendinga.
ífc l* rtmtn, iMh B*
Owt Swp Ko~ Wch liran HHW, Uri J 3 æL hJL
U/m* |ö Mp/W m<wn(W«aM*ihnW 3 ^
(«*• gjCurtowralrti íJ• UrT«JCw~ BJWnkmt
“SH f pmaaaiBtaaMiaea -
Hackers, crackers and Trojan horses:
A primer
öy DJml Mar»l«»iae
(CIM)-TwothnastanVycomoutaruursmttM I
■«0»-YWarrlhaeJ.er* XraBeöwYaBroWnr. B
moftpeopladon'tindcrstindhacfcertorwhatlhey B
1 The term Tiackei' uMieCy brwigí to
rnrnd three ot these — people who bree* the tecunty ot conipucer
rvKworVs, peoole who bre«r ttw seaintr on aoplcetion sottwere, end
Safna saman á sjálfvirkan hátt upplýs-
ingum um það sem notandi óskar og
birta á sérsniðinn hátt fyrir notandann.
Gagnasafn Morgunblaðsins hefur tekið
þessa tækni í notkun og geta notendur
gagnasafnsins búið sér til svokallaða
Vaka sem hegða sér þannig að þeir vaka
yfir gagnasafninu og senda notandanum
tölvupóst. Þegar notandi les þær greinar
sem vakinn stingur uppá þá getur hann
merkt við þær sem komast næst því efni
sem leitað er að og þjálfað vakann
þannig að hann viti betur næst hverju
hann ætti að leita eftir. Við lestur á þeim
greinum sem vakinn stingur uppá birt-
ast uppástungur neðanmáls um enn
fleiri greinar sem tengjast málefninu.
• Leita að upplýsingum með því að nota
venjulegt málfar. Dæmi um slíkt er að
finna í Gagnasafni Morgunblaðsins.
• Sjálfvirk vefsmíði á þann hátt að vísanir
(hyperlinks) á tengd efni eru settar sjál-
krafa inn á vefsíður.
Vefverslanir með gervigreind
Auðvelt er að sjá fyrir sér notagildið fyrir
þessa tækni og er gott dæmi um vel
heppnaða notkun að finna hjá vefverslun-
inni www.yatack.com. Þar er Autonomy
tækni notuð meðal annars til þess að
flokka kaupendur eftir því hvaða vörur
þeir kynna sér og kaupa. Þessi flokkun
gerir það að verkum að hægt er að stinga
uppá vörum sem viðkomandi kaupandi
hefur líklega áhuga á. Maður sem kaupir
sér tjald er líklegur til að hafa áhuga á til-
boði á svefnpokum og jafnvel gönguskóm.
Nýlega gerði vefverslun Tesco
(www.tesco.com) samning við Autonomy
um lausn sem mun aðlaga vefinn sjálf-
krafa að hverjum og einum kaupanda. Ef
þú ert grænmetisæta færðu ekki tilboð um
kjötvörur, ef þú kaupir þér útigrill eru lík-
ur á því að þú fáir kynningu á tilboði á
garðhúsgögnum, ef þú kaupir þér geisla-
disk með Doors eru líkur á að þér sé bent
á ljóðabók eftir Jim Morrisson. Hingað til
hafa óbeinar tengingar sem þessar verið
gerðar handvirkt á mjög takmarkaðan og
tímafrekan hátt. Með Autonomy tækni er
þetta gert algerlega sjálfvirkt.
1700% hækkun hlutabréfa
Autonomy, sem er breskt fyrirtæki, varð
til 1996 úr textagreiningardeild fyrirtækis-
ins Neurodynamics (www.neurodyna-
14
Tölvumál