Bókasafnið - 01.02.1978, Blaðsíða 12

ritakaupa og einnig til bygginga, að minnsta
kosti miðað við verðbólgu. Þetta gerir kröfu
til þess að menn geri sér á hnitmiðaðan hátt
grein fyrir ætlunarverki safnanna í bráð og
lengd og í því sambandi skiptir stefna
stjórnvalda í menntunarmálum miklu máli.
Stefna ber að því að halda kostnaði við
byggingar og ritakaup niðri án þess að draga
úr notagildi safnanna. í því sambandi hefur
komið fram hugtakið „the self-renewing
library of limited growth“, þ.e. safn þar sem
safnkosturinn er sífelldlega í endurnýjun,
þannig að menn losa sig við ákveðinn hluta
þess sem fyrir er á móti því sem inn kemur.
Það efni fer þá annað hvort til sérstakra
geymslusafna eða til BLLD (British Library
Lending Division).
Loveday lagði áherslu á þörf fyrir vand-
aða áætlanagerð við rekstur bókasafna og
að æskilegt væri að leita samstarfs við sér-
fræðinga á hverju sviði við það verk. Hann
ræddi nokkuð um ritakaup og val rita og
taldi mikla nauðsyn á að bókaverðir og
notendur ritanna hefðu samvinnu um þetta.
Þá ræddi hann um nýtingu húsnæðis en víða
stendur húsnæðisskortur söfnum mjög fyrir
þrifum. Ein lausn á þeim vanda er hin
áðumefndu geymslusöfn, önnur er að hafa
einungis takmarkaðan hluta safnkostsins á
sjálfbeina eða það sem mest er notað, en
annað í lokuðum geymslum, þriðja lausnin
er að nota örefni í sem mestum mæli til
þess að spara húsrými.
Samvinna safna hlýtur að fara stöðugt
vaxandi og eru millisafnalán þýðingarmikill
hluti hennar. Stöðugt meiri hluti lánsbeiðna
er uppfylltur með millisafnalánum og
nefndi Loveday dæmi um söfn þar sem
fjöldi millisafnalána væri orðinn meiri en
fjöldi keyptra rita á ári. Mjög er treyst á
BLLD í þessu tilliti, bæði innan og utan
Bretlands. Loveday taldi að þessi þróun ætti
ekki að ganga of langt, millisafnalán kost-
uðu sitt og það yrði að meta þann kostnað,
t.d. á móti spamaði á húsrými. Æskilegt
væri að söfn væru sjálfum sér næg að vissu
marki.
Þriðjudaginn 9. ágúst flutti Dorothy And-
erson, forstöðumaður IFLA Intemational
Office for Universal Bibliographic Control í
London, meginfyrirlestur dagsins. Fjallaði
hann um ISBD-staðalinn (International
Standard for Bibliographic Description),
hinn alþjóðlega staðal fyrir bókfræðilega
lýsingu sem saminn var og gefinn út á veg-
um IFLA og kom fyrst út til notkunar árið
1974, þ.e. sá hluti hans sem ætlaður er til
notkunar við skráningu einefnisrita. Staðall
þessi er nú notaður í æ fleiri þjóðbókaskrám
og hefur hann verið notaður í íslenzkri
bókaskrá frá upphafi, sem kunnugt er.
Dorothy Anderson rakti sögu staðalsins
og gerði grein fyrir umfangsmiklu starfi sem
fer fram á vegum IFLA við endurskoðun
hans og útvíkkun. Gert er ráð fyrir að hann
nái að lokum til allra tegunda skráðs efnis,
einefnisrita, ritraða, tón- og talupptakna,
korta, örefnis o.fl. Verk þetta er unnið á
vegum UNESCO og er liður í umfangs-
miklu starfi sem miðar að því að létta allt
bókfræðilegt samstarf þjóða í milli.
Dorothy Anderson ræddi einnig um þá
endurskoðun sem nú fer fram á ensk-ame-
risku skráningarreglunum frá 1967 og er
langt komin. Má vænta útkomu hinnar
endurskoðuðu útgáfu á þessu ári. Við þetta
starf hefur verið tekið mið af ISBD-staðlin-
um og unnið að því að fella þær að honum.
Að loknum fyrirlestri Dorothy Anderson
gerði Caro Haslund, bókavörður við Há-
skólabókasafnið í Osló, grein fyrir reynslu
Norðmanna af ISBD-staðlinum en þeir
tóku hann að hluta í notkun við gerð þjóð-
bókaskrár sinnar (Norsk bokfortegnelse)
um áramótin 1976—77. Lýsti hún ýmsum
vandamálum er hún taldi hafa komið upp
við notkun staðalsins á tæplega 8 mánaða
timabili.
Miðvikudaginn 10. ágúst hélt Eric Coates,
ritstjóri British Technology Index í London,
12