Bókasafnið - 01.02.1978, Blaðsíða 8

9. Tímabært er að íslensk upplýsingamiðstöð tengist
erlendum gagnabönkum með aðstoð tölvuút-
stöðvar. Stofnkostnaður tölvuútstöðvar er nú orð-
inn lægri en kostnaður algengra skrifstofutækja, svo
sem ljósprentunarvéla, en símakostnaður við út-
lönd er enn mjög hár. Með tilkomu jarðstöðvar
fyrir fjarskipti um gervitungl gæti sá kostnaður
lækkað.
Handbókasýning og tölvuleit
í tengslum við ráðstefnuna var haldin í
Norræna húsinu sýning á úrvali erlendra
handbóka og uppsláttarrita í raunvísindum
og tækni, læknisfræði og landbúnaði. Stóð
sýningin uppi dagana 26.-31. okt. Ritin
voru fengin að láni úr nokkrum bókasöfn-
um í Reykjavík.
Sem fyrr segir kom Sauli Laitinen hingað
til lands í þeim erindum sérstaklega að sýna
hvernig gerð er tölvuleit að upplýsingum.
Hafði hann meðferðis útstöð (terminal) í
þessu skyni. Var hún af gerðinni Silent 743
frá Texas Instrument, og kom á óvart að hún
var ekki stærri en ein lítil ferðaritvél. Með
útstöðinni hafði hann beint samband við
eftirfarandi tölvukerfi: SCANNET á Norð-
urlöndum, BLAISE á Bretlandi, Dialog og
SDC í Bandaríkjunum.
Kynning þessi fór fram í Norræna húsinu
og stóð í tvo daga. Komu sérfræðingar frá
fjölmörgum stofnunum og ýmsir aðrir til
þess að fylgjast með og láta gera leitir fyrir
sig. Sýndu menn þessum tölvuleitum mik-
inn áhuga. Gestir á kynningunni voru um
130.
Horfur
Hverjar eru horfur í upplýsingamálum
hér á landi? Hvað tekur nú við? Þessu er
erfitt að svara. Víst er að fjölmörg verkefni
bíða úrlausnar í málefnum rannsóknabóka-
safna og sum þola enga bið. Ég ætla ekki að
spá um það hve vasklega verður að þeim
unnið á næstu dögum. Hins vegar vil ég
nefna þrjú mikilvæg verkefni sem vænta má
að komist í framkvæmd á árinu 1978.
1. Upplýsingaþjónusta í tœkni og raun-
greinum. Framkvæmdanefnd Rannsókna-
ráðs sótti um fjárveitingu á fjárlögum til
þess að koma á fót tæknilegri upplýsinga-
þjónustu á íslandi. I fjárlagafrumvarpi fyrir
árið 1978 er gert ráð fyrir fjárveitingu að
upphæð kr. 5.7 milljónir í þessu skyni. Þetta
er að vísu lág upphæð, en ætti að tryggja að
starfsemi hefjist að einhverju leyti á árinu
1978. Eftir er að finna réttan stað fyrir upp-
lýsingaþjónustuna. Ennfremur þyrfti að
skilgreina betur verksvið hennar.
2. Útstöð. Eins og skýrt kom fram í kynn-
ingu á tölvuleit í Norræna húsinu er einfalt í
framkvæmd og tiltölulega ódýrt að tengjast
tölvumiðstöðvum erlendis og fá aðgang að
upplýsingaforða þeirra. Bein tengsl
(on-line) bókasafna og upplýsingamið-
stöðva við upplýsingakerfi eru orðin algeng
í grannlöndum okkar. Leitir með beinum
tengslum eru árangursríkari en leitir sem
pantaðar eru bréflega.
Ætla má að stutt sé í það að einhver aðili
hérlendur (t.d. væntanleg upplýsingamið-
stöð eða eitthvert bókasafn) afli sér tækja til
þess að gera tölvuleit að upplýsingum.
Tækin sem þarf til þess arna eru tvö: útstöð
og svonefnt modem. Modem er tæki sem
8