Dagblaðið Vísir - DV - 30.11.1981, Blaðsíða 16

16
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. MÁNUDAGUR 30. NÓVEMBER 1981.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Bresnef svarar fyrir sig
Friðartilboð það sem Reagan
Bandaríkjaforseti sendi til Leonid
Bresnefs og kunngerði á blaða-
mannafundi fyrir rúmri viku hefur
vakið lítinn fögnuð meðal ráða-
manna í Kreml. Leiðtogar ríkja
Vestur-Evrópu hafa hins vegar
fagnað tilboðinu og sagt það mjög
æskilegan grundvöll undir af-
vopnunarviðræður Bandaríkjanna
og Sovétríkjanna sem eiga að hefjast
í Genf þann 30. þessa mánaðar.
Tilboð Reagans felur í sér að
Bandaríkjastjórn sé reiðubúinn að
hætta við staðsetningu nýrra meðal-
drægra kjarnorkuvopna í Evrópu ef
Sovétríkin draga til baka öll
kjarnorkuflugskeyti af gerðinni SS—
20, SS—4 og SS—5. í öðru lagi
leggur Regan til að efnt verði til nýrra
viðræðna á næsta ári um fækkun
langdrægra kjarnorkuflugskeyta.
Nánari viðræður um þetta efni verða
ákveðnar á fyrsta fundi utanríkis-
ráðherra rikjanna, Alexander Haig
og Andrei Gromyko, í Genf í janúar
á næsta ári. í þriðja lagi leggur
Reagan til að Sovétríkin minnki her-
afla sinn og fækki hefðbundnum
vopnum í Austur-Evrópu til að
minnka möguleikann á að gripið
verði til skyndiárásar gegn Vestur-
Evrópu. í síðasta lið ræðu sinnar
lagði forsetinn áherzlu á að vinna
verði að því að koma í veg fyrir að
strið brjótist út af misgáningi eða
vegna misskilinna upplýsinga.
Ræðu Reagans var sjónvarpað
beint til Evrópu og lagði bandaríska
stjórnin fram 50 þúsund dollara til að
aðstoða evrópskar sjónvarpsstöðvar
við að ná útsendingunni. Enda var nú
mikið í húfi, þar sem tilboðið var að
miklu leyti hugsað sem mótsvar við
vaxandi fylgi friðarhreyfínganna í
Evrópu.
Sovézka fréttastofan Tass var
óvenju fljót til svara og sagði að
tilboðið væri aðeins áróðursbragð.
Það var því vitað, að Bresnef, forseti
Sovétríkjanna, myndi ekki taka undir
það, er hann átti viðræður við
Helmut Schmidt, kanslara Vestur-
Þýzkalands, í Bonn í síðustu viku,
þrátt fyrir þá viðleitni kanslarans að
sýna forsetanum fram á að tilboðið
væri vísbending um friðarvilja
Bandarikjastjórnar. Bresnef sagði í
ræðu við heimsóknina að tilboðið
færi í raun fram á einhliða afvopnun
Sovétrikjanna, þar sem ekki væri
tekið tillit til þeirra kjarnorkuvopna
sem meðlimaríki Atlantshafsbanda-
lagsins í Evrópu hefðu þegar yfir að
ráða. Hann sagði að á þetta tilboð
gætu Sovétríkin aldrei fallizt. Hann
sagði að Sovétrikin væru reiðubúin
til að fækka SS—20 flugskeytunum,
en það væri háð því skilyrði að um
gagnkvæma fækkun samanlagðs her-
afla væri að ræða. í ræðunni sagði
hann einnig: ,,Ef viðsemjendur
okkar sýna vilja á að semja um
algera eyðileggingu á öllum
tegundum kjarnorkueldflauga, jafnt
að austan og vestan, þá myndum við
samþykkja það. í hreinskilni sagt
viljum við að Evrópa verði öll
kjarnorkuvopnalaust svæði og þar
verði hvorki meðaldrægar né aðrar
kjarnorkuflaugar. ’’
í viðtali við þýzka blaðið Der
Spiegel skömmu fyrir heimsóknina til
Bonn var Bresnef spurður að því
hvort hann sæi nokkurn möguleika á
að stöðva frekari upphleðslu
meðaldrægra kjarnorkuflugskeyta í
Evrópu. Bresnef hóf svar sitt á því
að benda á hvernig þessi þróun hófst
og sagði að það væri undirrótin að
núverandi ástandi. Hann sagði að
síðan á fimmta áratugnum hefðu
Bandaríkjamenn og bandamenn
þeirra haft staðsett í Evrópu og í
nærliggjandi hafsvæðum
kjarnorkuvopn til árása á Sovétríkin.
Það hefði ekki verið hægt að horfa
aðgerðalaus á að Sovétríkin væru
umkringd af herstöðvum og að gegn
borgum og verksmiðjum innan þeirra
væri sífellt beint margvíslegum
burðarkláfum atómdauðans — flug-
skeytum, sem staðsett væruásjó eða
landi eða í sprengjuflugvélum. Sovét-
ríkin hefðu verið tilneydd að snúast
til varnar en i því fælist ekki ógnun
við neitt annað ríki, sízt af öllu I
Evrópu. Sovétríkin hafa því komið
sér upp sambærilegum vopnum og
komið þeim fyrir á eigin landsvæði, í
þeim mæli sem samsvaraði birgðum
hugsanlegs mótherja.
Bresnef sagði ennfremur að þegar
saman væru taldar kjarnorkuhleðslur
í eigu ríkja Atlantshafsbandalagsins
og þær sem Sovétrikin hefðu yfir að
ráða væri ljóst að Nato hefði 50%
yfirburði. Það væri að vísu rétt,
sagði Bresnef, að SS—-20 flugskeytin,
sem nú væri verið að endurnýja,
hefðu þrjár kjarnahleðslur í stað
einnar í eldri gerðunum, en á það
yrði einnig að líta að Frakkar væru
að endurnýja kjarnorkuvopn í kaf-
bátum sínum og hefðu sjö kjarna-
hleðslur í stað þriggja áður. Auk þess
stæði til að fjölga kafbátunum.
Bresnef sagði ennfremur í
viðtalinu að ef fyrirhuguð endur-
nýjun kjarnorkuvopna Nato i Vestur-
Evrópu næði fram að ganga hefði
Atlantshafsbandalagið náð 100%
yfirburðum yfir Sovétríkin. Hann
bað menn minnast þess hvernig
Bandaríkjamenn brugðust við er
Sovétríkin hugðust koma fyrir flug-
skeytum á Kúbu að beiðni
stjórnarinnar þar. Þá hefði verið
hrópað í Washington að þetta væri
ögrun við líf Bandaríkjamanna. En
nú væri reynt að koma Sovét-
mönnum I skilning um að bandarísk
kjarnorkuvopn í Evrópu, sem væru
innan sjónmáls frá sovézku landa-
mærunum, kæmu ekki til umræðu á
Leonid Bresnef: Telur að menn ættu
að minnast Kúbudeilunnar, er þeir
íhuga tilboð Reagans. Þá hafi Banda-
rikjamenn talið sovézku eld-
flaugarnar á Kúbu vera ógnun við líf
sitt, en nú vilja þeir láta sem banda-
risk kjarnorkufiugskeyti, sem væru
innan sjónmáls frá sovézku landa-
mærunum í Evrópu, kæmu ekki af-
vopnunarviðræðum við.
afvopnunarfundunum. Þegar Sovét-
ríkin taka sér fyrir hendur að ná
jafnvægi gegn aðsteðjandi ógnun,
sagði Bresnef, þá segðu Banda-
Ronald Reagan sýnir fréttamönnum
töflur um herstyrk Sovétrikjanna, er
hann kynnti þeim tilboð það, sem
hann sendi Bresnef. Eins og vænta
mátti gat hann sýnt fram á mikla
hernaðarlega yfirburði Sovét-
ríkjanna. Talnaleikurinn um herstyrk
stórveldanna fær engan botn meðan
ekki er samkomulag um við hvaða
grundvöll eigi að miða upplýsing-
arnar.
ríkjamenn að farið hefði verið yfir öll
mörk vopnabúnaðar sem eðlileg
væru til sjálfsvarnar Sovétríkjunum.
Það er ljóst af orðum leiðtoga stór-
veldanna að afvopnunarviðræðurnar
í Genf munu verða erfiðar. Það er
ekki einu sinni fyrirfram sam-
komulag um hvað eigi að semja.
Sovétmenn vilja að rætt verði um
kjarnorkuvopnabirgðir ríkja Atlants-
hafsbandalagsins í heild og að með
verði talin þau vopn sem dregið geta
til Sovétríkjanna og staðsett eru í
flugvélum eða á flugmóðurskipum
undan ströndum Evrópu. Tilboð
Regans hljóðar hins vegar einungis
upp á stöðvun á endurnýjun þeirra
600 kjarnorkuflugskeyta, sem
fyrirhuguð er árið 1983. Bandaríkja-
menn hafa einnig sett fram þá kröfu
að með verði talin þau
kjarnorkuvopn sem eru í Asíuhluta
Sovétríkjanna, en þau telja Sovét-
menn ekki með þegar þeir gera
samanburð á herstyrk hernaðar-
bandalaganna. Bandaríkjamenn hafa
hins vegar sagt að þeim vopnum megi
auðveldlega snúa gegn Evrópu ef til
styrjaldar kæmi.
IMÝTTFRA CASIO
A—253
W-100
W-150
M-1230
AX-210
CA-901
LA-555
Eiginleikar: A-253 M-1230 W-100 W-150 CA-901 AX-210 LA-555
12/24 klst. Já Já Já Já Já Já 12
Dagatal Já Já Já Já Já Já Já
Skeiðklukka Já Já Já Já Já Já Nei
Niður-teljari Já Já Já Já Nei Já Nei
Klst.-merki Já Já Já Já Já Já Já
Vekjari Sónn Sónn/Lag Sónn Sónn Sónn Sónn/Lag Sónn
Ljós Já Já Já Já Já Já Já
Rafhlöðuending 5-7 ár 2 ár 5 ár 5 ár 15 mán. 18 mán. 18 mán.
Vatnshelt Já Já 100 m dýpi 100 m dýpi Já Já Já
Högghelt Já Já Já Já Já Já Já
Kassi Ryðfr. stál Ryðfr. stál Ryðfr. stál Ryðfr. stál Ryðfr. stál Ryðfr. stál Gullhúðað
Annað - 12 lög innbyggð - - Innbyggð tölva 3 lög Vísaklukka -
UMBOÐIÐ. BANKASTRÆTI8 Sl'MI 27510