Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.1982, Qupperneq 29
Sviðsljósið
Sviðsljósið
DAGBLAÐID & YÍSIR. FÖSTUDAGUR 29. JANÚAR 1982.
„Myrkir músík-
dagar" hefjast
kvöld með
kynningu á
Jónasi Tómas-
syni, tónskáldi
Jónas Tómasson tónskáld kom að
vestan fyrr í þessari viku til að
fylgjast með æfingum fyrir
tónleikana sína í kvöld.
Raunar eru þessir tónleikar þeir
fyrstu á tónlistarhátíðinni Myrkir
músíkdagar 1982 , sem Tónskálda-
félagið efnir nú til þriðja árið í röð.
Og í fyrsta sinn nú er einn liður há-
tíðarinnar tónskáldakynning,
„portret-tónleikar” eins og þeir orða
það. Og Jónas varð fyrir valinu. Þess
vegna kom hann að vestan, nánar
tiltekið frá ísafirði.
— ,,Og ekki spyrja mig hvort það
sé ekki óskaplega einangrað fyrir
vestan,” segir Jónas og gripur af mér
spurninguna! Hann þurfti bara að
biða einn dag eftir flugi núna.
Mikið um tónleikahald?
— Það vill nú vera erfitt að fá
tónlistarfólk annars staðar frá vegna
samgönguerfiðleika, en þó kom
Kammersveit Reykjavíkur nýlega
með Pierrot Lunaire. Það var
óskaplega gaman. Þau voru nú svo
sniðug að þau leigðu sér vél og flugu
vestur daginn sem konsertinn var og
svo til baka strax á eftir, sem var eins
gott, því að það var ófært bæði
daginn áður og daginn eftir.”
Á andagiftin nokkuð erfiðara
uppdráttar þrátt fyrir dræmar
samgöngur?
Ekki játti Jónas þvi.
„Sköpunargleðin kemur víst að
innan, ekki satt?”
Tónleikarnir í kvöld
Á portrait-tónleikunum í kvöld
verða flutt sex verk eftir Jónas, það
elzta frá árinu 1973, yngsta frá því
í fyrra. Sum eru samin sérstaklega
með visst tónlistarfólk í huga, t.d.
Næturljóð handa Ingvari Jónassyni
vióluleikara og Helgu Ingólfsdóttur
sentballeikara til að leika i Skálholts-
kirkju. Eða þá Aube et Serena, „létt
og gáskafull morgunlokka sem
minnir á að morgunninn er stund
hins vaknandi lífs” samið fyrir
Manuelsu Wiesler og Helgu og sem
þær frumfluttu í Skálholtskirkju í
fyrrasumar.
Svo er á efnisskránni í kvöld
Kantata við japönsk ljóð, ,,sem eru
stutt en þeim mun kjarnyrtari”.
Þessa kantötu samdi Jónas fyrir
sóparan og kammersveit og í kvöld
verður það Rut Magnússon sem
syngur við undirleik Önnur Áslaugar
Ragnarsdóttur píanóleikara. Síðasta
verkið á efnisskránni heitir Ballet III
og er nýjasta verkið sem leikið
verður. „Eiginlega samið handa
Hlíf,” segir Jónas og á við Hlíf
Svavarsdóttur, balletmey og dansa-
höfund í Hollandi.
Grátsöngvari í
hvrtum smoking
Það vekur raunar athygli manna
þegar litið er á músíkina á efnisskrá
Myrkra músíkdaga, yfirleitt
hversu mikið
er samið hér af verkum handa
vissum tónlistarflytjendum —'
hvernig stendur á því?
—„Maður
kemst ekki hjá því að
hugsa til viss fólks,
þetta er það þröngur
hópur,” svarar Jónas,
„og þá auðvitað
sérstaklega ef maður
er að semja
einleiksverk eða fyrir
kammersveit. Svo
er stundum pantað
eða beðið um verk.”
Flytjendur á
tónleikunum í kvöld
sem eru í Norræna
húsinu og byrja
kl. 20.30 eru Anna
Áslaug Ragnars-
dóttir (komin
sérstaklega heim frá
Múnchen til að spila á Myrkum
músíkdögum), Helga Ingólfsdóttir
semballeikari, Manuela Wiesler
flautuleikari, Rut Magnússon
söngkona, Carmel Russill
sellóleikari, Helga Þórarinsdóttir,
víóluleikari, Júlíana Elín Kjartans-
dóttir fiðluleikari og Laufey
Sigurðardóttir fiðluleikari.
Og Jónas þurfti að hlaupa af stað
til að fylgjast með æfingunum öllum.
Hann hefði kannski átt aðkomafyrr
í bæinn?
— „Tja, það var nú ekki gott að
eiga við það því að það var Sunnu-
körsball á laugardaginn og ekki gat
ég misst af því.”
Svo sagði hann mér frá því að
hann hefði m.a. verið
skemmtikraftur á ballinu: „söng
grátsöngva eins og þeir voru
vinsælastir fyrir svona 30—40 árum,
Jónas Tóm-
asson tón-
skáfd, tónfíst-
arkennarí og
kórstjórí á
isafirði.
hvítmálaður í framan. Þá grétu
margir — en liklega fremur af hlátri
en sorg,” bætti hann við. Svo var
hann rokinn.
-Ms.
„Portrait-
tónleikar"
... vinnugieöin var meiri hér á
árum áður...
Jóhanna é vinnustað sínum, saumastofu Álafoss í Mosfefíssveitínni.
„Er ekkert á því að hætta
- segir Jóhanna Hannesdóttir sem unnið hefur við saumaskap í yfir 50 ár
DV-myndir B/arnlerfur.
„Það er alltaf gott til þess að
vita þegar yfirmennirnir taka mcira
tillit til starfsgetunnar fremur en
aldursins. Það hefur vcrið gert í
minu tilviki, enda vona ég að ég
slandi ungu stúlkunum ekki að
baki.”
Það cr Jóhanna Hannesdóttir
sem hefur orðið. Hún hefur starfað
á saumastofu Álafoss allt frá árinu
1931 og hefur því að baki yfir
hálfrar aldar starfsferil hjá fyrir-
tækinu. Hún var nýlega sæmd
heiðursnafnbót af hálfu Álafoss,
sem felur í sér þau fríðindi að hún
getur ráðið vinnutíma sínum sjálf.
Þrátt fyrir háan aldur vinnur hún
samt fullan vinnudag — og lætur
engan bilbug á sér finna.
„Mér hefur alltaf þótt mjög
gaman að vinna við saumaskapinn.
Þó ég hafi unnið við hann lengi,
finn ég ekki til neinna leiðinda.
Þetta cru náttúrlega oftast sömu
handtökin, en andrúmsloftið hérna
á vinnustaðnum bætir það bara
upp.
Annars er kannski hægt að segja
að vinnugleðin hafi verið meiri hér
á árum áður, þegar þetta var
smærra í sniðum. Þá var þetta eins
og hvert annað heimilishald og
aldrei fann ég til þess að verk-
stjórarnir væru yfir mig hafnir.
Ég vann að visu sjálf sem
verkstjóri í um 35 ára skeið hérna á
saumastofunni. En ég varð að
hætta því fyrir nokkrum árum. Ég
var orðin alveg fótalaus og gat því
ekki stjórnað áfram.”
Vinnan hefur mikið breytzt á
síðustu árum?
„Jú, þvi er ekki að leyna. Núna
er nær eingöngu unnið fyrir út-
flutningsmarkaðinn. Það er annað
en áður þegar fötin voru eingöngu
saumuð fyrir íslendinga. Það er
einhvernveginn ekki eins gaman að
saunia fyrir útlendingana.
Það er líka orðin meiri hreyfing
á starfsfólki en áður tíðkaðist. Þá
voru sömu stúlkurnar í þessu i ára-
tugi, en núna eru stúlkurnar varla
seztar i stólana fyrr en þær eru
horfnar til annarra starfa.”
Kjörin?
„Þau hafa batnað og eru mjög
að batna. Aðallega að þvi leyti að
núna gctur fólk tekið sitt sumarfrí
á launum. Það tíðkaðist nú ekki á
árum áður. Þá þótti mikilt
munaður að geta tekið sér sumar-
frí.”
Þú ert ekkert á þvi að hætta
störfuni?
„Nei, ég er svo þakklát fyrir það
að geta unnið ennþá og hafa fulla
starfsorku. Eg vil helzt vinna
meðan ég get og hef cngan áltuga á
því að verða einhver ómagi á þjóð-
félaginu.”
-SER.
fyrir útíendingana ...