Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.1982, Qupperneq 12

12
DV. MIÐVIKUDAGUR27. OKTOBER1982.
úlgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aóstoöarritstjóri: HAUKUR HELGASON. . . r.
iFréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 84411. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86411.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF., SKEIFUNNI 19.
Áskriftarverð á mánuði 130 kr. Verð í lausasölu 10 kr. Helgarblað 12 kr.
„Svört skýrsla”
„Svört þjóðhagsáætlun fylgdi stefnuræðu forsætisráð-
herra.
Viö höfum áður séö „svartar skýrslur” frá fiskifræð-
ingum. Stundum reyndust þær svartari en útkoman varð.
Eftir öllum sólarmerkjum að dæma ber okkur þó að taka
fullt tillit til þeirrar svörtu skýrslu, sem sérfræðingarnir
senda nú frá sér um efnahagsmálin.
Hvernig er staðan?
Við vitum, að aögerðirnar í bráðabirgðalögunum duga
lítið til að stööva vandann á yfirstandandi ári.
Vandinn er einkum halli á viðskiptum viö útlönd og
veröbólga. Viðskiptahallinn við útlönd leiðir til þess, að
viö hlööum á okkur og komandi kynslóðir óbærilegum
skuldaklafa.
Þetta eru helztu vandamálin, ef litið er fram á veginn.
Nú liggja fyrir bráðabirgðalög ríkisstjórnarinnar. Þau
hamla vissulega gegn óheillaþróuninni. Þau eru spor í
rétta átt. Verðbólgan hefði getað orðið 75—80 prósent um
mitt næsta ár, hefði ekki verið aö gert. Hallinn á við-
skiptum viö útlönd hefði vaxið en ekki minnkað án
aðgeröa. Þetta lagast með bráöabirgðalögunum. Hvílík
fásinna er þá að tala um, að fella beri bráðabirgðalögin
án þess að nokkuö komi í staðinn?
Þrátt fyrir bráðabirgðalögin er mikil vá fyrir dyrum.
Hvað segja sérfræöingarnir um það?
Þeir segja í þeirri þjóðhagsáætlun, sem lögð var fram
með stefnuræðunni, að þjóðartekjurnar muni á næsta ári
minnka um 3 prósent eða um 4 prósent á hvert manns-
barn í landinu. Framleiðsla þjóðarinnar muni minnka um
2,5 prósent.
Þeir segja, að viðskiptahallinn við útlönd gæti orðið um
6 prósent af framleiðslu þjóðarinnar, samanborið við 10,5
prósent í ár.
Þeir segja, að þetta sé „töluverður bati” en þessi halli
sé þó mun meiri „en þjóðarbúið þolir til nokkurrar
lengdar”. „Hinum mikla viðskiptahalla þessa árs verður
að hluta mætt með erlendum lántökum en að hluta meö
því að rýra gjaldeyrisstööu þjóðarbúsins,” segir í
skýrslunni.
Erlendar skuldir námu 37 prósentum af framleiöslu
þjóðarinnar í árslok 1981. Horfur eru á, að þær fari í 45
prósent í lok þessa árs og stefni enn hærra á næsta ári.
Greiðslubyrðin svokallaöa, það eru afborganir og
vextir af erlendum lánum var 16,5 prósent af tekjum
okkar af útflutningi áriö 1981. Nú stefnir í 23 prósent í ár
og jafnvel 25 prósent á næsta ári.
Sérfræöingarnir segja, að verðbólgan gæti orðið 58
prósent á næsta ári, verði ekki að gert, þrátt fyrir bráða-
birgðalögin. 1 því sambandi skiptir töluveröu, hvort unnt
verður að breyta vísitölukerfinu.
Einkaneyzla hefur farið vaxandi. Innflutningur gæöa
okkur til handa hefur verið mikill. Kaupmáttur launa var
snemma á þessu ári orðinn svipaður og við höfum þekkt
hann beztan. En hvað skal gera? Eigum við að reyna að
halda uppi þægindum okkar með því að auka enn skulda-
söfnunina erlendis, þótt það stofni jafnvel sjálfstæði
okkar í hættu, eins og sérfræðingarnir segja oft í seinni
tíö? Eigum við að binda komandi kynslóöum þennan
bagga?
Svariö hlýtur að vera, í samræmi við afstöðu flestra
okkar, að viö tökum á næstunni á okkur þær byröar, sem
bera þarf. Við lifum ekki til einnar nætur. Við viljum ekki
láta þá, sem við taka, bera þessar byrðar. Þess vegna
þarf að fylgja bráðabirgðalögunum eftir með öflugum
aögerðum, hverjir svo sem þeim munu ráða.
Haukur Helgason.
Vinnuaðstaða
Vinnuaðstaða er orö sem nýlega var
fundiö upp og getur þýtt nánast hvað
sem er og fer þaö eftir starfsgreinum
og stofnunum hvað við er átt hverju
sinni. Ýmist er vinnuaðstaða góð eöa
slæm, að sögn þeirra sem gerst
þekkja, en ég komst að raun um fyrir
skömmu hvar hún er verst, hún er
verst fyrir neban svalirnar mínar.
Svalir eru til margra hluta nytsam-
legar, sbr. svalirnar á Alþingishúsinu,
mínar svalir eru á hinn bóginn notaðar
til að þurrka á þeim þvott. Til að byrja
meö strengdum viö snúrur yfir svalim-
ar á ská og bundum í handriðið, en þeg-
ar fram í sótti fóru þær aö þvælast fyr-
ir okkur, og að lokum kviknaði í þeim
einn góöan veðurdag þegar ég var að
grilla sunnudagssteikina. Voru nú góð
ráö dýr, en svo eru þau ráö almennt
kölluð sem eiginkonur finna, og sáum
við í hendi okkar aö á þessu varð aö
ráða bót meö einhverjum hætti. Auð-
vitað fann konan ráðiö sem dugði, hún-
skrapp í jámvörubúð og keypti átta
króka og sagði mér síðan að skrúfa þá
neðan í svalirnar því að þar myndu
snúrur ekki þvælast fyrir neinum,
nema ef vera skyldi körfuboltahetjum,
ef því væri að skipta.
Nú háttar þannig til á mínu heimili
aö þar eru ekki verkfæri á hverju strái,
enda telja kunnugir vafasamt að þau
kæmu að gagni þótt til væru, þar sem
húsbóndinn er með þeim ósköpum
gerður að hann vantar það sem kallaö
er verksvit og á meöan allir sem vettl-
ingi geta valdið eru að flisaleggja bað-
ið hjá sér eöa dúkleggja íbúðina, eins
og hún leggur sig, tekst honum ef til
Háaloftið
Benedikt Axelsson
vill að hengja mynd upp á vegg, ef
hannerheppinn.
En þótt ég sé kannski ekki klókur í
þeim greinum sem menn era í fjögur
ár að læra í iðnskólum sá ég strax aö
það yrði vonlaust verk að skrúfa krók-
ana í svalirnar án þess að bora fyrir
þeim fyrst og kunni konan ráð við þeim
vanda eins og öðram. Hún fékk lánaöa
borvél og var mér þar með ekkert að
vanbúnaöi aö bora, en hins vegar vant-
aði mig það sem mestu máli skipti,
vinnuaðstöðuna. Svalirnar eru nefni-
lega það hátt frá jörðu að þótt ég teygi
mig eins og ég framast má næ ég ekki
nema rúmlega hálfa leið og sá ég því á
augabsagði að nú vantaði mig eitthvað
til að standa á. Af gamalli reynslu vissi
ég aö Morgunblaðið myndi ekki duga
svo að ég náði í stól eftir að hafa leitað
lon og don að einhverju betra.
Er nú ekki aö orölengja þaö að ég
snakaði mér út í garð vopnaður borvél,
átta krókum, jafnmörgum töppum,
hamar og borðstofustól. Eg byrjaði á
að koma stólnum fyrir á réttum stað,
steig síðan upp á hann og fór að bora og
kom þá strax í lj ós h vað vinnuaöstaðan
var léleg því að um leið og ég þrýsti
bornum af öllum kröftum upp í svalirn-
ar sökk stóllinn í gljúpan jarðveginn í
garöinum og þegar ég haföi með
erfiðismunum lokið við að bora fyrir
fyrsta króknum og steig ofan af stóln-
um var hann sokkinn svo langt niður í
jörðina að þaö var engu líkara en hann
hefði verið gróðursettur þama í vor.
Verð ég aö segja þaö alveg eins og er
Iðnnemasambandið dautt eða lifandi?
Viö hvað eru
þeir hræddir?
öllum ætti nú aö vera ljóst, að Iðn-
nemasamband Islands stendur á tíma-
mótum. Þing sambandsins, hiö fertug-
asta í röðinni, leystist upp í múgæsingu
og lögleysu sunnudaginn 17. október sl.
Síðan það var, hafa miklar fréttir
veriö af málinu í dagblöðum og kynni
því einhver aö segja, að nóg væri
komið. En þörfin er brýn einmitt nú, til
að iönnemar og aörir áhugamenn hafi
möguleika á að skoöa grunndvallar-
atriði málsins en flækist ekki í auka-
atriöum. Fyrir INSI, framtíð þess og
gæfu, er grundvallaratriðið hvernig
koma megi lifi í starfið, hvernig virkja
má þá sem vilja starfa, hvernigendur-
reisa á Iðnnemasambandið félagslega.
Einhverjum gæti verið sú spuming í
huga, af hverju verið er að bera málið
á borð fyrir alþjóð í blaðagrein? Svarið
er: Af því að reynt hefur veriö að skýra
starf og stefnu hinnar nýju stjómar á
fundi meö iðnnemum en fyrrverandi
stjóm kom í veg fyrir það, með því að
hleypa upp fundi, sem haldinn var í
Iðnskólanum í Reykjavík, þann 22.
október sl. Sú stjórn hefur haft síðasta
kjörtímabil til að koma sínum málum í
höfn og það er óskiljanlegt af hverju
hún getur ekki gefiö hinni nýju mögu-
leika á aö kynna sig, heldur hleypir
fundi hennar upp. Rétt er að spyrja
um, við hvað fyrrverandi stjómar-
menn era hræddir? Eru þeir hræddir
um að nýja stjórnin standi sig betur en
fyrri stjómir? Ef þaö er málið, má f ull-
vissa þá ágætu menn um að nýja
stjómin getur a.m.k. ekki staðið sig
verr,— svomikiöer víst.
Líf og dauði
Best er að ræða þessi málánþeirrar
rislitlu persónuumræðu, sem ýmsum
er hætt við að falla í. Persóna mín
+
' Haraldur Kristjánsson
hefur gersamlega mistekist aö halda
uppi líflegu félagsstarfi. Hér skilur á
milli feigs og ófeigs. Hin nýja stjóm er
með margar hugmyndir og góðar um
hvemig auka skuli félagslifið í sam-
bandinu. Sett hafa verið niður á blaö
nokkur atriði varðandi þetta efni og
nokkuð er víst að sú áætlun mun auka
lífið í samtökunum um nokkur
hundrað prósent. Sum era þessi atriði
frá félagsmálanefnd 40. þingsins, sem
aðilar úr stjóminni sátu og önnur sem
sömu aðilar hafa ákveðiö síðan.
Stjómin hefur ákveðið að á þessu
starf sári verði ef tirf arandi möguleikar
á eflingu starfsins og kynningu sam-
bandsins kannaðir:
1. Samráö verði haft við sérfræðinga í
almannatengslum um útbreiöslu
samtakanna.
^ „Á síðasta kjörtímabili bera þeir
ábyrgð á andvana samtökum og á þessu
kjörtímabili leggja þeir stein í götu nýkjör-
innar stjórnar.”
viröist vera föst á milli tanna sumra
manna, sem haga s.ér eins og börn sem
verið er að rífa af leikfang og þeim
finnst þeir eiga, sama hvað á dynur.
Gaman væri aðJjenda á starf sumra
fyrrverandi stjörnarmanna og gerðir,
að ekki sé minnst á blóðbönd við
Alþýðubandalagið, en það er ekki til
umfjöllunar hér. öllum er ljóst aö í
nokkur ár hefur félagsstyrkur INSI
verið í lágmarki og fyrri stjómum
2. Málgagn samtakanna Iðnneminn
veröi aukið og endurbætt, þaö komi
oftar út og reglulega.
3. Hafnar verði kynningar í efstu
bekkjum grunnskóla á starfi og
stefnu INSI ásamt kynningu á
iðngreinum.
4. Húsakynni samtakanna, aö Skóla-
vörðustíg 19, verði endurhönnuð
með tilliti til, að þar verði komið upp
samkomuaðstööu smárri í sniðum.
I