Dagblaðið Vísir - DV - 12.03.1983, Blaðsíða 23
DV. LAUGARDAGUR12. MARS1983.
23
borö viö Laurence Olivier, Will
Rogers, Danny Kaye, Eddie Cantor og
DavidNiven.
Samuel Goldwyn lést níutíu og eins
árs gamall árið 1974.
Síðasti stórlaxinn
Jack Wamer hóf afskipti sín af kvik-
myndabransanum ásamt bræðrum
sínum, Albert, Sam og Harry. Og
stofnkostnaöur fyrirtækis þeirra var
ekki meiri en eitt þúsund dollarar. Áriö
1966, þegar Jack seldi einn þriðja hlut
sinn í kvikmyndafyrirtækinu.hljóðaði
sú upphæð upp á þrjátíu og tvær
milljónir dollara.
Jack Warner fæddist 1892, sonur
pólsks innflytjanda í Ohio-fylki, sem
þar starfaði sem slátrari. Strax á tán-
ingsaldri gafst þeim bræðrum tækifæri
til að kaupa eigið kvikmyndafyrirtæki,
þó litið væri í sniöum. Þeir slógu til,
reiddu af hendi þessa þúsund dollara
sína sem þeir áttu í reiðufé og hófu
starfsemi. Fyrsta kvikmynd þeirra
bræðra hlaut nafnið „The Great Train
Robbery”. Hún mistókst og fyrirtæki
þeirra bræðra var gert upp. Þeir gáf-
ust þó ekki upp og héldu ótrauðir
áfram, næsta fyrirtæki þeirra hlaut
það glæsta nafn Warner Brothers
Corp., sem síðar fékk styttinguna
Wamer Bros. Það gekk brösótt í
fyrstu, en tókst smám saman að
vinna sig í gegnum byrjunarörðugleik-
ana og verða eitt umfangsmesta fyrir-
tæki sinnar tegundar.
Jack uppgötvaði margar frægustu
perlur hvíta tjaldsins. Hann lagði
gmnninn að leikferli ekki ómerkilegri
leikara en Gary Cooper, Humphrey
Bogart, James Cagney, Bette Davis og
Rock Hudson.
Siðasti stóHaxinn. Jack
Warner býður hór veikominn
til Hollywood kappann
Ceorgie Jessel og konu
hans. Stóriaxasvipurinn
leynir sér ekki i svip kvik-
myndaforstjórans, enda
myndin tekin á gullaldarár-
um kvikmyndafram-
leiðslunnar i Hollywood,
skömmu eftir siðara heims-
stríð.
Gable, Joan Crawford, Judy Garland,
Mickey Rooney, Jean Harlow og ótelj-
andi aðrar stjörnur hvíta tjaldsins.
Louis B. Mayer lést árið 1957.
Framleiðandi
án fyrirtækis
Samuel Goldwyn lagði upp frá
selja hanska. Þar með jukust tekjur
hans að mun. Hann lagði drjúgt af
þeim til hliðar. Og áriö 1914 taldi hann
sig eiga nóg til að láta gamlan draum
sinn rætast, að setja á stofn kvik-
myndafyrirtæki. Tveimur árum eftir
stofnun þess sameinaðist þetta fyrir-
tæki hans fyrirtæki Adolphs Zukors,
Famous Players. Samvinnan gekk
Samuel Goldwyn flengst tii hægri) horfir stoltur i uppsetningu nafnskittis fyrirtækis sins fyrir utan kvik-
myndaverið sem hann starfrækti.
heimalandi sínu, Póllandi, með and-
virði tuttugu dollara í vasanum. Hann
var þá aðeins f jórtán ára að aldri og
hugðist freista gæfunnar í landi tæki-
færanna. Þegar hann lést lét hann eftir
sig tuttugu milljónir Bandaríkjadoll-
ara.
Fyrstu ár sín í Bandaríkjunum, en
hann settist í byrjun að í New York,
þvoöi hann gólf í verksmiðju er fram-
leiddi þá ágætu vöru, hanska. Þetta
var skömmu fyrir aldamótin síðustu.
Fáum árum eftir að hann hóf störf í
nefndri verksmiöju hafði hann af dugn-
aði unnið sig upp í sölumann innan
fyrirtækisins. Hann tók sem sagt að
ekki og Goldwyn stofnaði aftur sitt
eigið fyrirtæki, Goldwyn Pictures
Corp. En árið 1922 seldi Goldwyn þetta
firma sitt Mayer og fleiri aöilum innan
kvikmyndaiðnaðarins. ÞannigerGold-
wyn nafnið komiö inn í Metro-Goldwyn-
Mayer-heitið. Goldwyn sagði þó ekki
skilið við kvikmyndaiðnaðinn. Næstu
þrjátíu og sjö árin starfaði hann sem
óháður kvikmyndaframleiðandi, án
nokkurs fyrirtækis. Hann framleiddi
meistarastykki eins og „Wuthering
Heights”, „Guys and Dolls”, „The
Best Years bf Our Lives” og „Dead
End”.
Goldwyn uppgötvaöi hæfileikafólk á
Á meðan starfskrafta hans naut við
framleiddi fyrirtæki hans yflr átján
hundruð kvikmyndir í fullri lengd, þar
á meðal stórvirkið frá árinu 1943,
„Casablanca”, og fleiri eftirminnileg-
ar myndir áratugarins 1930 til ’40 með
stirnum eins og Bogart, Cagney og Ed-
ward G. Robinson í aðalhlutverkum.
Jack Warner lifði lengst þessara
fimm frumherja Hollywood-ævintýris-
ins, sem nú hafa verið nefndir. Hann
lést háaldraður árið 1978. Þar féll frá
„síðasti stórlaxinn”, eins og Jack
Warner var oftlega nefndur í lifanda
lífi.
-SER tók saman.
VEkvLÆKKUN
A UTVAKPIMBÐ KASSETTUTÆKI
STERÍO UTVARP MEÐ KASSETTUT/EKI
®
Tandu
RAFMAGNS- ■
OG RAFEINDAT/EKI
ÁÐUR KR. 6.295,- NÚ KR. 3.980,-
VERSLUN
LAUGAVEG1168
RVÍK. S. 18055
Félagsmálastofnun
Vistheimili óskast á Reykjavíkursvæðinu fyrir 10 ára gamlan
dreng 5 sólarhringa vikunnar.
Nánari upplýsingar gefnar á Félagsmálastofnun, Asparfelli
12, sími 74544 á skrifstofutíma.
Vélskóli Islands
Skrúfudagurinn
kynningardagur Vélskólans er í dag, laugardag-
inn 12. mars, og hefst kl. 14 í Sjómannaskólanum.
SKOLASTJORI.
Sænskir listmunir
til fenningagjafa
Gott úrval ~ Takmarkaðar birgðir
lóm.
niynair
LAUGAVEGI 53 SÍMI20266^
Til fermingargjafa
SKRIF-
BORÐ
MEÐ
HILLU
OG
LJÓSI
2
GERÐIR
Kaupið það besta fyrir ferm-
ingorbarnið.
npm & ,ausarda9 kl-10-4.
Urltl sunnudag kl. 2-4.
Reykjavíkurvegi 68
sími 54343.