Dagblaðið Vísir - DV - 25.03.1983, Qupperneq 8
DV. FÖSTUDAGUR 25. MARS1983.
Utlönd
Útlönd
Útlönd
Útlönd
Þeytivindur
tilvíngerðar
Meir en 300 þeytivindum var
stolið frá verksmiöju í Riga, og þær
seldar á svörtum markaði sem
ber japressur, segir í frétt í sovéska
dagblaðinu Sotsialisticheskaya
Industriya. Blaðiö greinir frá því
að þeytivindurnar hafi orðið
frægar fyrir kraft sinn, en þær gátu
þurrkað eitt og hálft kiló af
blautum þvotti á þrem mínútum og
þóttu afburða hentugar til að
pressa bertil víngeröar.
I síðasta mánuði var vörubíl-
stjóri dæmdur fyrir þjófnaðinn.
Hann hlaut níu ára fangelsi. Hann
sagðist hafa leiðst til þess að stela
vindunum vegna þess aö laun hans
voru of lág og hann hefði ekki efni á
að kaupa sér brennivín.
Njósnari
grafinnheima
Aska Donalds MacLean, njósnar-
ans breska, sem lést fyrr í
mánuöinum í Moskvu, var flutt til
Englands og grafin þar. Það var
sonur hans, Fergus MacLean, sem
færði öskuna heim og var hún
grafin við kirkju heilagrar þrenn-
ingar í Penn-þorpi í Bucking-
hamshire.
Ólögleg
sfídveiði
Hollenskir fiskimenn lokuðu
nýlega inni í höfninni í Ijmuiden
danskan fiskibát og komu í veg
fyrir að hægt væri að skipa upp úr
bátnum 80 tonnum af síld, sem átti
að landa. Hollensku fiskimennimir'
sögöu að danski báturinn hefði
veitt síldina ólöglega í Norðursjó en
danski skipstjórinn sagðist hafa
veitt síldina í Ey strasalti.
Talsmaður hollenska sjávarút-
vegsráðuneytisins sagði að sýni
hefðu sannað að sildin væri veidd í
suðurhluta Norðursjávar. Hann
sagði einnig að frekari rannsókn
væri f yrirhuguð á þessu máli.
Feröaskattur
lagðuráísraela
Israelsmenn sem ferðast úr landi
verða hér eftir að greiða ferðaskatt
sem nemur 50 dollurum. Tals-
maöur ráðherranefndar um efna-
hagsmál sagði við blaðamenn að:
ríkisstjórnin gerði ráð fyrir að um
40 milljónir dollara ættu að skila
sér í rácissjóð með þessum skatti.
Fjármagninu verður varið til þess
að greiða fyrir heilsugæslu og
einnig til styrktar sérskólum hrein-
trúarmanna. Fjöldi ferðaskrifstofa
fordæmdi skattinn en stjómvöld
verja ákvörðun sína og segja að
ekki séu neinar líkur á að skattur-
inn dragi úr fólki að ferðast.
MúturíSovét
Saksóknarinn í bænum Tokmak í
sovéska lýðveldinu Kirghizia hefur
verið dæmdur til dauöa fyrir að
sækjast eftir mútum. Hæstiréttur
lýðveldisins dæmdi Umshbek
Koychmanov sekan um spillingu og
fjárkúgun við embættisfærslu sína,
og fyrir þaö var hann sagður hættu-
legur þjóðfélaginu. Þessar fréttir
flytur dagblaðið Sovetskaya Kirgh-
izia.
Þrír háttsettir embættismenn
sem tengjast rekstri sláturhúss í
Tokmak sögðu við réttarhöldin að
þeir hefðu greitt Koychumanov 40
þúsund rúblur á tveim árum til
þess að hann hefðist ekkert að
vegna óreiðu í bókhaldi þeirra, sem
hann hafði komist að. Sovésk yfir-
völd hafa mjög hert aðgerðir gegn
alls kyns spillingu eftir að Yuri
Andropov, fyrramyfirmaður KGB,
varð æðsti valdamaður þar í landi.
Ræðu Reagans líkt
við „ vísindareyfara
— Boðskap Bandaríkjaforseta um framtíðarvarnir gegn kjamorkuvopnum misjafnt tekið
„Rússagrýluaðferðir” og „ábyrgð-
arlausar Stjörnustríösspilaborgir”
kallaði Edward Kennedy, öldunga-
deildarþingmaöur, ræðu Reagans
Bandaríkjaforseta í fyrrakvöld.
Reagan boðaði aö um og upp úr
árinu 2000 mundu Bandaríkin sveigja
út af „ógnarjafnvægisstefnunni” og
reiða sig á vamarkerfi sem grandað
gæti óvinaeldflaugum áöur en þær
hæfðu skotmörk sín. Um leið lagði
hann áherslu á hversu skef jalaust víg-
búnaöarkapphlaup Rússa hefur verið
og stóð f astur á áætlunum sínum um að
efla hemaðarmátt Bandaríkjanna til
mótvægis í næstu framtíð, þar til
vísindatæknin hefur gert kjarnorku-
vopn úrelt og gagnslaus.
Viðbrögð víða um heim hafa verið á
ýmsa vegu. Ymsum hefur þótt þetta
„vísindareyfaralegur boöskapur” og
bandamenn hafa flestir undirstrikaö
þörfina fyrir hernaðarlegt mótvægi á
allra næstuárum.
Reagan viðurkenndi sjálfur í ræðu
sinni að þróun slíkrar tækni, sem hann
vill reiöa sig á, geti tekið áratugi.
I Bandaríkjunum fóra viöbrögð
manna mjög eftir flokkum. Repúblik-
anar, flokksbræður Reagans, fögnuðu
ræðunni en demókratar gerðu lítiö úr
þessari framtíðarsýn og gagnrýndu
eins og fyrr áætlanir Reagans um
hernaðarappbyggingu.
Tass-fréttastofan sagöi að þessi
áætlun mundi brjóta í bága við geröa
samninga Sovétmanna og Bandaríkja-
manna. Sagði Tass að Reaganstjórnin
stefndi að því að ná hernaðaryfir-
burðum og raska því jafnvægi sem nú
væriá.
Reagan lét sér í léttu rúmi liggja
fordæmingu Tass og sagðist ekki hafa
búist viö að Rússar klöppuöu fyrir
ræðunni.
Skáru niður
fjárveitingu
til El Salvador
Reagan setur traust sitt á þróun tækni og vísinda til þess að gera kjamorkuvopn gagnslaus og úrelt.
Verkamannaflokkurinn
vann í Dariington
Verkamannaflokkurinn breski fór
með sigur úr aukakosningunum í
Darlington og tvöfaldaði meirihluta-
fylgi sitt frá síðustu kosningum.
Þykir sigurinn veita Michael Foot,
formanni Verkamannaflokksins,
nýjan byr en hann hefur legiö undir
nokkurri gagnrýni eftir herfilegan
ósigur flokksins i Bernondsey í London
ísíðasta mánuði.
Oswald O’Brien, frambjóöandi
verkamannaflokksins, jók meirihluta
flokksins úr 1.052 atkvæðum upp í 2.412
atkvæöi umframnæsta frambjóðanda.
Mest kom á óvart að frambjóðandi
thaldsflokksins þokaði frambjóöanda
kosningabandalags frjálslyndra og
jafnaðarmanna niður í þriðja sætið en
skoöanakannanir höföu spáð honum
Ítalíukonungur dáinn
Umberto fyrrum Italíukonungur
andaöist í Frakklandi í síðustu viku
eftir 36 ára útlegð. Kóngafólk og
þúsundir konungssinna og vina
vottuðu hinum látna hinstu virð-
ingu sína í gær. Umberto var af
Savoy-ætt, fjórði og síðasti kon-
ungur sameinaðrar Italiu, áður en
hún varð lýðveldi. Enginn fulltrúi
ítalska ríkisins var við minningar-
athöfnina í gær.
meira gengi og jafnvel sigri. Þykir
þetta mikið áfall fyrir kosningabanda-
lagið, sem gert hefur sér vonir um að
leysa Verkamannaflokkinn af hólmi í
tveggja flokka kerfi Breta.
Urslitin þykja líkleg til þess að hafa
einhver áhrif á hvenær Thatcher
forsætisráðherra muni boða til þing-
kosninga. Kjörtímabilið rennur ekki út
fyrr en á næsta ári en getgátur vora
.um að Thatcher mundi ef til vill boða
til kosninga í júní í sumar. Eftir
Darlingtonúrslitin þykir mönnum það
þó ólíklegt.
Utanríkisnefnd öldungadeildar
Bandaríkjaþings mun leggja til að 60
milljón dollara fjárveiting, sem
Reagan forseti ætlar til hernaðar-
aðstoðar við E1 Salvador, verði
helminguð.
Nefndin gekk ekki til atkvæöa um
þessa breytingartillögu en meirihluti
þingmanna í nefndinni lýsti því yfir að
þeir mundu undirrita bréf þessa efnis
og formaðurinn lýsti breytinguna sam-
þykkta.
önnur nefnd samþykkti fjárveiting-
una eins og hún lagði sig og sú þriöja á
eftir að fjalla um hana. En forsetinn
mun bundinn af lægstu upphæð sem
samþykkt verður í nefndunum.
Bretar bíða
með olíu-
lækkun sína
Breska stjórninmun hafa frestað
fram í apríl að ákveða hvort verð á
Norðursjávarolíu verði lækkað og
þá hve mikiö. Almennt hefur verið
búist við lækkun. Olíuframleiðslu-
ráð hefur lagt til 3 dollara lækkun
(niður í 30,50 dollara) en viðskipta-
vinir kalla á enn frekari lækkun. Á
hinn bóginn hefur OPEC hótað
verðstríði ef Bretar ögri þeim með
nýjumlækkunum.
HættirGromyko
sem utanríkis-
ráðherra?
Andrei Gromyko, sem svo lengi
lefur verið utanríkisráöherra
Sovétrikjanna, hefur verið
ikipaður fyrsti aðstoðarforsætis-
ráðherra. Þykir þetta boða að hann
láti af utanríkisráöherraembætt-
inu, sem hann hefur gegnt síðan
1957. Líklegt þykir samt að hinn 73
ára gamli Grornyko muni áfram
hafa hönd í bagga með utanríkis-
málunum. Aðalvöld sín og áhrif
sækir hann þó í setu sína í æösta-
ráðinu, þar sem hann mun sitja
áfram.
Entist í 112 daga
með gervihjartað
Læknar segjast munu halda áfram
brautryðjandastarfi við ísetningar
gervihjarta þótt fyrsti maðurinn sem
fékk smíðað í sig hjarta hafi ekki lifað
nema 112 daga meö gervihjartað.
Tannlæknirinn Barney Clark (62
ára) andaöist í gærkvöldi og segja
læknar hans að dánarorsakir hafi verið
margvíslegar. Kona hans var hjá
honum þegar hann dó.
Gervihjartað hefur vakið miklar
umræður og sýnist sitt hverjum.
Umsjón:
Guðmundur Pétursson og Ólaf ur B. Guðnason