Dagblaðið Vísir - DV - 20.04.1983, Blaðsíða 29

DV. MIÐVIKUDAGUR 20. APRIL1983.
29
KOSNINGAFUNDUR DV KOSNINGAFUNDUR DV KOSNINGAFUNDUR DV
að ræða. Þau þrep mega ekki vera það
stór að það sé ekki hægt að standa við
þau. Þetta þarf að gerast í áföngum og
þrepin mega ekki vera stærri en það
að þau séu framkvæmanleg. Það er
vissulega stefna Framsóknarflokksins
að halda fast við þessa niðurtalningar-
leið. Þær ráðstafanir sem til þess þarf
verða ekki gerðar nema heimild sé
veitt fyrir þeim í lögum eöa lögum
breytt. Þess vegna er lagasetning
varðandi þessi atriði nauðsynleg,”
segir Ölafur J óhannesson.
Hvar á að
skera niður?
Sigríður Sveinsdóttir spyr Friðrik
Sophusson: Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur lýst yfir því að hann ætli að fella
niður tekjuskatt og aðra skatta, einnig
hefur hann lofað að veita 80% lán til
íbúðarkaupa. Hvar á að fá fjármagn,
hvar á að skera niður?
„Sjálfstæöisflokkurinn hefur lýst því
yfir að hann ætli að fella niður tekju-
skatt af almennum launatekjum. Hins
vegar þá snýr málið þannig að hús-
næðislánunumað við ætlum okkur eftir
kosningar ef við setjumst þá í ríkis-
stjórn að ná 80% lánshlutfalli á fimm
árum. Til þess eru þrjár leiðir fyrst og
fremst. Hin fyrsta er sú að nota launa-
skattinn, sem nú á að vera til ráð-
stöfunar en hefur ekki verið notaður. 1
árum. Það hafa fríverslunarflokkarnir
hins vegar ekki þorað að gera,” svarar
Svavar Gestsson.
Vinnustaða-
félög
Sigurður Guömundsson spurði Jón
Baldvin Hannibalsson: Er Alþýðu-
flokkurinn ámótifrumvarpiVilmund-
ar Gylfasonar um valddreifingu og
vinnustaðafélög í verkalýðshreyfing-
unni?
„Frumvarp Vilmundar um vinnu-
staði og valddreifingu. Svarið er þetta:
Alþýöuflokkurinn hefur lýst sig fylgj-
andi tillögum sem Alþýðusambands-
þing fyrst samþykkti árið 1958 um það
að gerbreyta skipulagi verkalýðs-
hreyfingarinnar, leggja vinnustaöinn
sem grunneiningu, sem stofn að til
dæmis nýjum atvinnuvegasam-
böndum. Með öðrum orðum: Sameina
fólkið á vinnustöðunum í einum sam-
tökum þar sem samningsrétturinn
væri á sama tíma og hjá atvinnuvega-
samböndunum. Þetta er yfirlýst stefna
Alþýðusambandsins. Þá stefnu styður
Alþýöuflokkurinn og berst fyrir henni.
En Alþýðubandalagið er á móti vegna
þess að þeir vilja verja fámennisstjóm
sína í skjóli ófullnægjandi lýðræðis-
legra aðferða í verkalýðshreyfingunni.
Vilmundar-frumvarpið gekk miklu
skemmra. Það gekk í þá átt aö
samningsrétturinn skyldi vera á öllum
Frjálsir
fjölmiðlar
Hinrik Erlingsson spurði Vilmund
Gylfason hver væri afstaða hans til
frjálsra fjölmiðla, útvarps og sjón-
varps:
„Það er einfalt. I fyrsta lagi viljum
við að einokun ríkisútvarpsins á út-
varpi verði afnumin. En í annan stað
viljum við að þetta frelsi komi fólki til
góða en ekki stórfjármagninu. Með
öðrum orðum: Við viljum að þegar
farið verður af stað með þetta þá verði
ekki heimilaðar auglýsingar. Það
verði frjáls félög frjáls fólks sem reki,
að því er útvarpið varðar til dæmis,
þessa ódýrustu f jölmiðlatækni, sem er
ódýrari en blaðakostur, í nútíma þjóð-
félagi. Og ég vil aðeins segja það fyrir
þá sem hafa hlustað á skólaútvörpin að
undanförnu að þau eru dæmigerð fyrir
það hve langt má komast á lífskraftin-
umeinumsaman,” sagðiVilmundur.
Niðurtalningin
Hjörleifur Grímsson spurði Ölaf
Jóhannesson: Hvert er álit fram-
sóknarmanna á nýbirtri spá Þjóðhags-
stofnunar, sem greint var frá í kvöld-
fréttum, með tilliti til niðurtalningar-
stefnu flokksins?
„Ég held að þessi spá, sem birt er af
Þjóðhagsstofnun, geti staðist. Hún er
Mikið f jölmenni var á f undinum, öll scti setin og auk þess staðið á göngum og í anddyri kvikmyndahússins.
DV-myndir GVA
öðru lagi að auka hér innlendan
sparnaö, sem ekki hefur verið minni í
þrjá áratugi og í þriöja lagi verður
þetta auðvitað að bitna á þeim, sem
eru að fá lán í þriöja og kannski fjóröa
sinn,” svarar Friðrik Sophusson.
Skuldir meiri
ógn en herinn?
Áslaug Kristinsdóttir spyr Svavar
Gestsson: Eru hinar gífurlegu erlendu
skuldir ekki meiri ógn við sjálfstæði
þjóðarinnar en bandariski herinn?
„Það má því miður vart á milli sjá í
þessu efni. Staðreyndin er sú að efna-
hagslegu sjálfstæði þjóðarinnar er
mikil hætta búin af stórfelldum erlend-
um skuldum. Þær hafa hlaðist upp á
liðnum árum vegna mikils viðskipta-
halla. Til þess að taka á viðskipta-
hallanum þurfa menn hins vegar að
hafa kjark til þess að draga úr þeim
hömlulausa innflutningi, sem um hefur
verið að ræða til landsins á liðnum
vinnustöðum þar sem væru 25 manns
að minnsta kosti á vinnustað. Það hefði
leitt til stjómleysis á vinnumarkaðn-
um, eins og margt annað sem þeir
leggja til, því miöur,” sagði Jón
Baldvin.
Hver maður
eitt atkvæði?
Helga Sveinsdóttir spyr Ölaf
Jóhannesson: Telur þú að hver maður
eigi að hafa eitt atkvæði?
„Já, ég tel að svo eigi að vera að
meginstefnu til. Hins vegar sætti ég
mig við það fyrirkomulag, sem ákveð-
ið var fyrir þá stjórnarskrárbreytingu,
sem nú er gerð, og í því felst málamiöl-
un. Eg held að það hafi veriö rétt að
stíga ekki skrefið til fulls, það hefði
ekki veriö grundvöllur fyrir því, það
hefði ekki náðst samkomulag um það.
Þaö er einmitt merkilegt við þá
stjómarskrárbreytingu sem núna er
gerð að allir flokkar urðu sammála um
hana,” svaraði Olafur Jóhannesson.
því miður ekki falleg. En ég sé ekki að
hún breyti neinu um það, nauösyn
niðurtalningar eða niðurfærslustefnu,
nema aðeins að hún undirstrikar það
sérstaklega að þaö þurfi aðgerða við.
Og það sýnir reynslan að niðurtalning I
eða niðurfærsla getur borið árangur.1
Það sást árið 1981. Verðbólgan árið
1980 var sextíu prósent. Hún færðist á
árinu 1981 niður í fjömtíu prósent. |
Þetta er staðreyndin sem menn geta 1
ekki á móti mælt. Og þess vegna þýðir !
ekkert að vera með glannalegar j
upphrópanir um það að þetta standist!
ekki. Það breytir ekkert þeim i
staðreyndum sem fyrir liggja og sýna j
að þetta er hægt ef vilji er til og menn j
hafa þor og þrek til að framkvæma,” j
sagðiOlafur. I
Húsaleigu-
okrið
Dagný Haraldsdóttir spurði Svavar
Gestssou: Af hverju hefur ekkert veriö
gert í sambandi við húsaleiguokrið
sem viðgengst nú í Reykjavík?
„Svariö við spurningunni er það aö
þessi mál hafa verið til meðferðar í
ríkisstjórninni og þar liggur nú fyrir
frumvarp til laga um þessi mál sem
verður tekið fyrir á næsta ríkis-
stjórnarfundi, á miðvikudaginn kem-
ur. Varðandi málið að öðru leyti þá er
svariö það að hér er náttúrlega um að
ræða birtingarform hins þrönga
húsnæðismarkaðar. Ástæðan fyrir því
hve hann er þröngur er fyrst og fremst
sú að það er allt of lítið framboð á litl-
um og hóflegum íbúöum hér á svæðinu.
Borgarstjórnaríhaldiö hér í Reykjavík
hefur nú tekið ákvörðun um það að
þrengja enn stórkostlega aö þessum
markaði með því aö úthluta nær öllum
lóðum á næstu 2—3 árum undir sérbýli.
Borgarstjórnaríhaldið hafnar þannig
þeirri stefnu að þeir sem þurfa á
minna húsnæði að halda fái öruggt hús-
næöi í þessari borg. Og það er alveg
sama hversu vel væri gengið um
húsnæðismálakerfið; ef lóðastefnu
borgarstjórnaríhaldsins verður fylgt
þá kemur þaö verst við þá sem síst
skyldi,” sagði Svavar.
Kvennalisti
meðeðaá
móti her?
Þorsteinn V. Sæmundsson spyr Guð-
rúnu Agnarsdóttur: Verði lögð fram
tillaga um brottför hersins og eöa úr-
sögn úr NATO á næsta þingi, mun þá
Kvennalistinn styðja eða leggjast gegn
þeirri tillögu, ef listinn kemur manni á
þing?
„Eg held að það sé alveg ljóst að við
erum dvergur á milli tveggja risa, við
erum smáþjóð meðal annarra þjóða,
sem við erum í samböndum við. Áður
en ákvörðun er tekin um þetta mál þá
verður að spyrja spurninga eins og
þessarar: Að hve miklu leyti er efna-
hagur Islands háður veru þessa hers
sem hér er? Hvað með fiskimarkaöinn
okkar í Bandaríkjunum, hvað meö
lánstraust, erum við í rauninni efna-
hagslega sjálfstæð þjóð? Síðan skulum
við svara spurningunni,” svarar
Guðrún Agnarsdóttir.
Kallað á hinn
sterka mann?
Kristján Ólafsson spyr Vilmund
Gylfason: Bandalag jafnaöarmanna
kallar á hinn sterka mann og vill að
þingkosningar snúist um menn en ekki
málefni. Hvernig samrýmist þetta lýð-
ræði og valddreifingu, sem Bandalagið
tönnlastá?
„Málið er það aö þaö er mikill mis-
skilningur að það sé krafa um hinn
sterka mann, þegar lagt er til að þjóðin
kjósi sér ríkisstjórn, eins og er í
Bandaríkjunum, eins og er í Frakk-
landi, svo að tvö lönd séu nefnd, í stað
þess að 32 þingmenn tilnefni ríkis-
stjórnir. Vitaskuld er það rétt að þeim
mun beinna sem lýðræðið er, þeim
mun sterkari er ríkisstjórnin. Grund-
vallaratriöið er samt að það er úti-
lokað að ná fram leiðinni einn maður
eitt atkvæði í gegnum hefðbundnar
þingræðisleiðir, vegna þess að þá þurf-
um við að fara með þingmenn upp í
140. Það dettur engum í hug. Þetta er
leið til þess, að því er ríkisstjórn og
framkvæmdavald varðar, að ná fram
aðferðinni einn maður eitt atkvæði sem
hangir líka saman við skynsamlega
hagstjórn.”
Samstarf með
kommum
Guðmundur Kjartansson spurði
Friðrik Sophusson: Ætlar Sjálfstæðis-
flokkurinn, ef hann fær aðstöðu til
stjórnarmyndunar, að lýsa því yfir að
hann starfi undir engum kringum-
stæðum meö kommum og staðfesti þar
með að áhrif þeirra á landsmál séu
fullnóg í bili?
„Eg get tekið undir óskir fyrirspyrj-
anda en ég held að það væri alrangt af
Sjálfstæöisflokknum, og það er hans
afstaöa í dag, að lýsa því yfir með
hverjum hann ætlar aö starfa eftir
kosningar og hvern hann útiloki frá
slíku samstarfi. Sjálfstæðisflokkurinn
mun væntanlega mynda stjórn, og
stefnir að því, og þá með þeim flokki
sem vill undirgangast sem allra mest
af þeim stefnumiðum sem Sjálfstæðis-
flokkurinn berst fyrir,” sagði Friörik.
Ríkisumsvif í
stórvirkjunum
Hörður Bergmann spurði Friðrik
Sophusson: Hvers vegna mælir Sjálf-
stæðisflokkurinn meö auknum ríkis-
umsvifum í stórvirkjunum og stóriöju
enda þótt allur orkufrekur iðnaður í
landinu sé rekinn meö tapi og borgar
því aðeins brot af framleiðsluverði raf-
orku?
„Það er öllum kunnugt að megin-
stefna Sjálfstæðisflokksins er að sem
allra mest af framleiðslustarfseminni
sé í höndum einstaklinga og fyrirtækja
þeirra. En svo stendur á um sum fyrir-
tæki að þau eru svo stór og umfangs-
mikil að við komumst ekki hjá því að
hið opinbera hafi nokkur tök á slikri
starfsemi. Það er fyrst og fremst það
sem hefur ráðið því, í þeim undantekn-
ingartilvikum sem hér er vísað til, aö
Sjálfstæðisflokkurinn hefur lagt til að
hið opinbera legði fjármagn til stikra
hluta. En ég vil nefna í þessu sam-
bandi að einstaklingar geta margt
gert. Eg vil nefna til dæmis að nú
stendur fyrir dyrum aö Stálfélagiö fari
aö hef ja störf og ég vildi miklu fremur
sjá í framtíðinni þá þróun að einstakl-
ingar taki höndum saman og í okkar
stefnu er að finna nokkur rök, nokkur
markmið, nokkrar leiöir, sem gera það
að verkum að stikt verður hægt,” sagði
Friörik.
Símaafsláttur
Sigurður Jónsson spurði Guðrúnu
Agnarsdóttur: Ætlar Kvennatistinn að
notfæra sér símaafsiátt?
„Nei. Kvennalistinn situr við sama
borð og hinn almenni símnotandi.
Hann greiöir full gjöld,” sagði Guðrún.
Af staða til
hækkunar
húsaleigu?
Jón frá Pálmholti spyr Ölaf Jó-
hannesson: Hver er afstaða þín til
hækkunar á húsaleiguvísitölu og til
hvaða ráða hyggst ríkisstjórnin grípa?
„Ég tel þessa hækkun mjög óeðlilega
mikla og óheppilega. Eg hef fylgst með
því að farið hafa fram viðræður á milli
leigjenda og húseigenda um það að
reyna að koma á samstarfsnefnd um
þessi mál. Ég held að menn séu þar á
réttri leið. Eg fyrir mitt leyti vil styðja
það á allan hátt,” svarar Olafur
Jóhannesson.
Bændurnirí
Breiðholtið?
Ölafur Sigurðsson spyr Jón Baldvin
Hannibalsson: Ef niðurgreiðslur og út-
flutningsbætur á landbúnaðarvörur
verða afnumdar, verða bændur þá ekki
að hætta búskap, á að flytja bændurna
í Breiðholtið?
„Ég á ekki von á að Olafur bóndi í
Selárdal, bróðir minn, sé neitt á förum
í Breiðholtið, hann flúði þaðan fyrir
nokkrum árum. Menn skulu ekki ætla
að þó að niðurgreiðslur, sem eru fram-
leiðsluhvetjandi aðgerð í þágu fram-
leiðenda fyrst og fremst, og útflutn-
ingsbætur, sem eru náttúrlega yfirlýs-
ing um gjaldþrota pólitík framsóknar-
og SlS-kerfisins í tuttugu ár, að ís-
lenskur landbúnaður muni hreinlega
leggja upp laupana þó þetta sé afnum-
ið. I þessu felst að við setjum okkur þá
stefnumörkun vegna staðreynda í um-
heiminum að íslenskur landbúnaður á
að framleiða fyrir þarfir íslensks
innanlandsmarkaðar. Vegna niður-
greiðslna á öllum helstu mörkuðum fá-
um við ekki nema spottprís á erlendum
mörkuðum,” svarar Jón Baldvin
Hannibalsson.