Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.1984, Blaðsíða 6
6
DV. ÞRIÐJUDAGUR 8. MAl 1984.
4
Neytendur Neytendur Neytendur
Framleiðsluráð:
ENGIN FYRIR-
MÆUFYLGDU
SKÝRSLUNNI
FRÁ HAGVANGI
Mönnum hefur orðið tíðrætt um
athugun á vinnslu- og dreifingarkostn-
aði mjólkurvara sem fram fór áriö
1981 að beíðni forsætisráðuneytisins.
Athugun þessi var framkvæmd af Hag-
vangi hf. sem skilaði skýrslu um málið
í nóvember 1981. Frá helstu niður-
stöðum að athugun þessari lokinni
hefur verið greint hér á neytendasíð-
unni.
Þar var meðal anuars bent á að
verulegt átak til endurskipulagningar
á framleiðslu bænda, vinnslu mjólkur-
búa og dreifingu mjólkurvara þyrfti
að gera, jafnframt að nýju verð-
myndunarkerfi, sem byggði á reynslu-
tölum mjólkurvinnslunnar, þyrfti að
koma á því núverandi verðmyndunar-
kerfi væri gallað.
Var talið þar eðlilegt að mjólkur-
iönaðurinn fengi nægan tíma til þess að
koma á endurskipulagningu og ekkert
ætti að vera því til fyrirstööu að grund-
völlur að nýju verðmyndunarkerfi lægi
fyrir í ársbyrjun 1984, þegar árs-
reikningar 1983 lægju fyrir.
Athugasemdir
,,A grundvelli þeirra ábendinga sem
fram koma í skýrslunni hefur
Framieiðsluráö landbúnaðarins fengiö
Hagvang hf. til að gera ýmsar
athuganir og haldnir hafa verið fundir
með mjólkursamlögum og
framleiðendum til að koma af stað
umræðu um þau atriði sem bent hefur
verið á að laga þurfi,” segir í athuga-
semdinni.
Þar er og greint frá aö athuganir
hafi verið gerðar á rekstri og fram-
leiðslu mjólkursamlaganna noröan-
lands vorið og sumariö 1982 og síðan
aftur sumarið 1983. Fjallað hefur verið
um jöfnun mjólkurframleiðslunnar
eftir árstímum á fundum með fulltrú-
um mjólkursamlaganna og búnaðar-
sambandanna. Og Tæknifélag
mjólkuriðnaöarins hefur fjallaö um
skýrslu Hagvangs hf.
I kjölfar þessarar umræðu var út-
borgunarhlutfall mjólkur til fram-
leiðenda endurskoðað, svo og endur-
greiðslur kjarnfóðurgjalds, en meö
þessum aðgerðum er reynt að hvetja
bændur til aö jafna mjólkurfram-
leiöslu frá sumarmánuöum yfir á
vetrarmánuðina.
IMýr, samræmdur
bókhaldslykill
Unnið hefur veriö að gerð nýs,
ræmds bókhaldslykils sem er forsenda
þess að hægt sé aö flokka og bera
saman vinnslu og dreifingarkostnað
mjólkurafurða. Náðst hefur samstaða
milli mjólkursamlaganna um
bókhaldslykilinn og eru uppgjör flestra
samlaga fyrir árið 1983 samkvæmt
þessu nýja uppgjörsformi. I athuga-
semd Framleiösluráðs segir einnig að
gerð hafi verið sérstök athugun á
ýmsum uppgjörsforsendum, svo sem
vegna afskrifta, áhrifum verð-
breytingarfærslna og áhrifum
mismunandi uppgjörsforma til fram-
leiöenda. Einnig að gerð hafi veriö
athugun á framleiðslukostnaði osta í
fjórum samlögum á grundvelli ýmissa
vinnutímamælinga og kostnaðarskrán-
inga sem gerðar hafa verið.
Að síöustu er þess getið að áfram
verði unnið að þessum málum því
rekstrarvandi mjólkursamlaganna úti
á landsbyggöinni sé mikill og útlit fyrir
að rekstrarafkoma ársins 1983 veröi
sérstaklega erfið.
-ÞG
HUSEIGANDINN OG
ALKALÍSKEMMDIR
Húseigandinn er nýtt blað sem Hús-
eigendaféiag Reykjavíkur hefur gefið
út. Húseigandinn er gefinn út í 20
þúsund eintökum og verður timaritinu
dreift tilallra húseigenda iReykjavík
og nágrenni. I blaðinu er fjallað um
ýmis hagsmunamál húseigenda, til
dæmis tryggingar, skatta og lög-
fræðileg vandamál.
Pétur Blöndal, formaður Húseig-
endafélagsins, skrifar grein um
kostnaö við að eiga húsnæði. Sigurður
Helgi Guðjónsson, lögfræöingur
félagsins, skrifar um galla í fasteigna-
kaupum og spjallaö er við Davíð
Oddsson borgarstjóra og Alexander
Stefánsson félagsmálaráðherra um
ýmis málefni húseigenda. Efni
blaðsins höfðar sjálfsagt til flestra
húseigenda. Meöal efnis blaðsins er
grein eftir Hákon Olafsson yfir-
verkfræöing hjá Rannsóknarstofnun
byggingariðnaðarins, um stöðvun
alkalískemmda, en þær skemmdir
þekkja víst margir því einn mesti
vandi, sem nú um stundir steðjar að
íslenskum húseigendum, er án efa
fólginn í alkalískemmdum og öörum
steypuskemmdum í steinhúsum. Hafa
fjölmargir húseigendur leitað til Hús-
eigendafélags Reykjavíkur að undan-
förnu meö fyrirspurnir og ábendingar
varðandislík mál.
Borgarafundur
Opinber umræða hefur veriö furðu
lítil um þessi mál miðað við hversu
vándinn er stór og hagsmunirnir
miklir sem í húfi eru. En einmitt þess
vegna hefur Húseigendafélagið á-
kveðið að efna til almenns borgara-
fundar um þessi mál þar sem þau
verða reifuö f rá sem flestum hliðum af
sérfræðingum og stjórnmálamönnum.
Meðal frummælenda verða áður-
nefndur Hákon Olafsson, Hrafn Braga-
son borgardómari og Birgir Isleifur
Gunnarsson alþingismaöur. A fundin-
um veröa pallborðsumræður sem
Ögmundur Jónasson fréttamaður mun
stjóma.
Borgarfundurinn verður haldinn að
Hótel Borg laugardaginn 12. maí og
hefst klukkan fjórtán. Fundurinn er
öllum opinn. -ÞG.
isíáfktrsmag
;:;v?inn cyciamat
■ -;sr éíu-fsrnag.
Inniheldur
ekki sýklamat
eða sakkarín
— nýttsætefni
Það eru 18 ár síðan CANDEREL
var uppgötvað. Síðan hafa farið fram
á því einhverjar hinar umfangs-
mestu rannsóknir sem þekkjast í
heiminum í dag.
Canderel var kjörið „nýjung
ársins” í Bandaríkjunum árið 1981.
Og hvað er þetta canderel. Það er
sætefni sem inniheldur hvorki sýkla-
mat né sakkarín. I því er sætefni
sem heitir aspartam og er samsett af
tveim þekktum amínósýrum,
fenylalanin og asparginsýru, en þær
eru grunnefni í öllum eggjahvítu-
efnum (prótínum). Með því aö
tengja þær saman á sérstakan hátt
myndast sætefni sem bragðast nán-
asteinsogsykur.
Amínósýrurnar sem eru í cander-
el finnast í mörgum af þeim
fæðutegundum sem viö neytum dag-
lega, til dæmis kjöti, brauði, eggjum,
mjólk, ávöxtum og grænmeti. Þetta
efni er notað nú þegar í sykurlausa
drykki í nágrannalöndum okkar, til
dæmisCocoCola.
Þetta nýja sætefni fitar að sjálf-
sögðu ekki og það er franjleitt bæði í
töflum og lausu. Um þessar mundir
er canderel væntanlegt á markaðinn
hér á landi en búast má viö að það
verði nokkuð dýrt. Magn sem
jafngildir rúmlega 700 grömmum
af strásykri kemur líklega til með að
kosta á milli 90 og 100 krónur út úr
búð. Eitt kíló af strásykri kostar um
15 krónur í verslunum.
-ÞG.
Umsjón: Þórunn Gestsdóttir