Dagblaðið Vísir - DV - 19.08.1985, Blaðsíða 14

14
DV. MÁNUDAGUR19. ÁGUST1985
Menning
Menning
Menning
Menning
ORTVAXANDI
VEFJARUST
— norræni textílþríæringurinn að Kjarvalsstöðum
Norræni textílþríæringurinn, sem nú
gistir Kjarvalsstaöi, er meö ánægju-
legri uppákomum sem norrænir lista-
menn standa að. í staö þess aö reiöa
sig á opinbera aöila, listasöfn og
stjórnskipaða ráögjafa, sem oft glutra
niöur góöum tækifærum í skrifræöi og
málamiölunum, tóku veflistamenn sig
sjálfir til og sköpuðu sér samnorrænan
vettvang meö gæöi og fjöibreytni aö
leiöarljósi. Sjóðir og listasöfn hafa
vissulega hlaupiö undir bagga meö
þeim en framkvæmdin hefur alla tíö
veriö í höndum þeirra sjálfra.
Frá því fyrsti textílþríæringurinn
var haldinn árið 1974 hefur vefjarlist á
Norðurlöndum tekiö ýmsum breyting-
um, e.t.v. fyrir áhrif þríæringsins.
Fyrstu sýningarnar innihéldu talsvert
mikiö af myndvefnaöi, og var sumt af
honum ætlaö aö miöla boöskap um
þjóðfélagsmál og tengslin milli manns
og náttúru.
Tilraunastarfsemi
Smátt og smátt hefur boöskapurinn
vikið fyrir einstaklingsbundinni til-
raunastarfsemi með efni og form,
sennilaga vegna aukinnar meðvitund-
ar veflistarmanna á Noröurlöndum
um þróun vefjarlistar í Austur-Evrópu
og Bandaríkjunum. Tauþrykk hefur
t.d. losnað úr viöjum skreytilistar og
fengið sjálfstætt hlutverk. En hefö-
bundinn vefnaöur, t.a.m. góbelín, hef-
ur engu að síöur haldið velli og þá í
myndvefnaði sem afstrakt veftum. En
um þetta, og margt fleira, má fræðast í
ágætri sýningarskrá sem fylgir fjóröa
textílþríæringnum aö Kjarvalsstöðum.
Mér skilst á skránni að innsend verk
hafi aldrei verið fleiri og ef ég man rétt
hafa verk á þríæringnum aldrei verið
færri, eða 80 talsins.
Hinar ströngu kröfur dómnefndar
hafa ekki rýrt þennan þríæring heldur
þvert á móti. Eg man satt aö segja
ekki eftir fjölbreyttari og skemmti-
legri textílþríæringi og ekki sakar aö
hvert og eitt einasta verk fær aö njóta
síntil fullnustu.
Myndlist
Kirsti Rantanen — Skugginn
Hi
í, 1985 ( nr. 7).
Aðalsteinn Ingólfsson
Þriðja víddin
Ef nefna ætti einhver séreinkenni á
þessum þríæringi þá er þaö sennilega
mikil notkun veflistarmanna á öllum
Norðurlöndum á þriöju víddinni, en
u.þ.b. helmingur verkanna grundvall-
ast á svipuöum forsendum og fram-
sækinn nútímaskúlptúr. Sum þeirra
eru frístandandi eöa hangandi, önnur
mundu flokkast undir lágmyndir.
Mörg þeirra mundu taka sig vel út á
„venjulegum” myndlistarsýningum
sem er til marks um þann samruna
handíöa og frjálsra myndlista sem orö-
iö hefur á síðastliönum áratug.
Heföbundinn efniviður nægir nú nor-
rænum veflistarmönnum ekki lengur.
Verkin eru t.d. gerö úr tjöru, plastefn-
um, málmi, tágum, pappa, blýi og
steyptum einingum. Velta má fyrir sér
hvort ekki sé tími til kominn aö endur-
skoða forsendur þessa þríærings og
kenna hann viö „mjúkan efnivið” eöa
víxlverkan ýmissa efna, eins og að-
standendur „Stoffwechsel” sýningar-
innar í Kassel hafa gert. Hugtakið
„textíll” er auösjáanlega oröiö of
þröngt.
Uppruni verka
Leiða má getum að því að textíl-
þríæringurinn hafi að einhverju marki
afmáð séreinkenni á textíl á Norður-
löndunum fimm. Nú er a.m.k. erfiðara
en áður aö geta sér til um uppruna
hinna ýmsu verka er maður gengur
um sýningarsalina. Á fyrstu þríæring-
unum var ströng formskipun t.d.
sterkt einkenni á finnskum veftum.
Finnskir veflistarmenn hafa aö vísu
ekki gefiö slíka formgerð alveg upp á
bátinn en hún er alls ekki jafnáberandi
og fyrr.
Vistfræðilegar ígrundanir og róman-
tík einkennir heldur ekki danskar veft-
ir í sama mæli og á fyrri sýningum.
E.t.v. hefur þríæringurinn einnig haft
hvetjandi áhrif á norska vefjarlist.
Norömenn voru fremur aftarlega á
merinni á fyrstu tveimur þríæringun-
um en nú blómstra þeir í ótrúlega fjöl-
breyttum og mögnuðum verkum. Ef
einhverjir eru „sigurvegarar” þessa
fjórða þríærings þá eru þaö norskir
veflistarmenn.
Tilbreyting
Islenskir veflistarmenn eru hér færri
en oft áöur en verk þeirra standa fyrir
sínu. Hólmfríður Árnadóttir sýnir verk
úr pappír og taui í fyrsta sinn á þessum
vettvangi og er ört vaxandi á sínu
sviði. Guðrún Marínósdóttir sýnir þrí-
víddarverk sem tekur sig vel út í víð-
áttu vestursalarins og Sigurlaug Jó-
hannesdóttir heldur áfram aö þróa
blandaða tækni af miklu öryggi. Guö-
rún Gunnarsdóttir er ein Islending-
anna um tiltölulega heföbundinn
veggjar-vef, voldugt verk og áhrifa-
mikiö. Skemmtileg tilbreyting er einn-
ig aö útiverki Þórdísar Sigurðardóttur,
„Appelsínugulur morgunn”, sem
stendur á grasinu fyrir utan Kjarvals-
staði. Hvaö erlendu veflistarmennina
snertir er allt of erfitt að gera upp á
milliþeirra. AI
Guðrún Marínósdóttir — Form, 1984 (nr. 19).
Sirkka Könonen — Purje 1,1985 (nr. 43).
Gítarsnillingar
halda námskeið
Austurríski gítarleikarinn Siegfried
Kobilza efnir í lok þessa mánaöar til
námskeiös í gítarleik á vegum Tón-
skóla Sigursveins D. Kristinssonar. Á
námskeiðinu nýtur hann aöstoöar
Símonar H. Ivarssonar, gítarleikara
og kennara viö Tónskóíann.
Þeir félagar eru Islendingum aö
góöu kunnir fyrir gítarleik og kynningu
á gítartónlist á síðustu árum. Er þar
skemmst að minnast tónleikaferöar
um landið fyrr í sumar. Siegfried
Kobilza er nú einn fremsti fulltrúi
klassískrar gítartónlistar í Austurríki.
Hann ferðast víöa og heldur tónleika
og leiðbeinir á námskeiöum.
Á námskeiðinu gefst þátttakendum
kostur á aö leika verk sín fyrir leiö-
beinandann. Einnig veröa fluttir fyrir-
lestrar um gítarleik og gítarkennslu.
Umsóknareyöublöö um þátttöku í
námskeiðinu liggja frammi á skrif-
stofu Tónskólans, Hellusundi 7. Skrif-
stofan er opin frá 14.00—16.00 alla
virka daga. Námskeiöiö stendur frá 30.
ágúst til 1. sept.
m-------------►
Siegfried Kobilza og Símon H.
ivarsson.