Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.1986, Qupperneq 7
DV. LAUGARDAGUR11. JANÚAR1986.
7
Heimsmeistarinn.
Éggeri svona...
^í.Arnason
HEIMSMEISTARINN
OG BÖRNIN HANS
TUTTUGU KRAKKAR sitja við
hvíta reiti og svarta. Taflmennirnir
eru í viðbragðsstöðu og það eru
krakkarnir líka. Ljósin úr verslun-
argluggunum við Laugaveginn
varpa birtu yfir litlu kollana og Jón
L. Árnason skúkmeistara sem
stendur eins og riddari við risastórt
taflborð sem hangir uppi á vegg. í
hinum enda saiarins stendur skák-
maðurinn Torfi Ásgeirsson og
býður börnin velkomin í fyrsta
tímann í Skákskólann. Það ýngsta
er fjögurra ára, það elsta enn í
barnaskóla. Svo hrópar Torfi allt í
einu:
„Þekkið þið kennarann ykkar?“
„Jááááá!,“svara krakkarnir ein-
um rómi.
„Hvað heitir hann?“
„Jón L. Árnasooooon,“ svara
krakkarnir af enn meiri krafti en
áður og í kjölfarið fylgir hávært
lófaklapp lítilla handa.
„Hvaða titil hefur hann?“
„HEIMSMEISTARI!" æpa
krakkarnir og allt ætlar um koll
að keyra.
ÞAR MEÐ getur fyrsti barna-
tíminn í Skákskóla Jóns L. Árna-
sonar, heimsmeistara í áldurs-
flokknum 17 ára og yngri, Torfa
Ásgeirssonar, Helga Ólafssonar,
Margeirs Péturssonar og Guð-
mundar Sigurjónssonar hafist.
HEIMSMEISTARINN byrjar á
því að kenna börnunum að hrók-
era. Reyndar virðist það vera óþarfi
ef miða skal við svörin sem berast
utan úr sal þegar Jón L. spyr hvort
Einar 4 eða Finnur 3? Orri Ómarsson er aðeins 4 ára og með
mannganginn á hreinu. DV-myndir KAE.
...þá geri ég svona.
einhver kunni þá flóknu list. Það
er löng hrókun og stutt og nemend-
ur og kennari verða að lokum
sammála um að hrókun þjóni þeim
tilgangi að koma kónginum i skjól
svo og að tengja hrókana saman.
ÞÁ ERU ÞÁÐ peðin. Þau ganga
einn reit í einu, nema í upphafi; þá
mega þau fara fram um tvo. Heims-
meistarinn kennir börnunum fram-
hjáhlaup, þegar peð drepur framhjá
án þess að snerta reitinn þar sem
drepna peðið stendur. Það má
reyndar aðeins gera i fyrsta leik á
eftirbyrjun.
„ÞETTA ER SVINDL," æpir einn
finim ára og 75 prósent af skólafé-
lögunum taka undir. Heimsmeist-
arinn stendur hins vegar fast á sínu
og börnin verða að kyngja fræðun-
um hvort sem þeim líkar betur eða
verr. Heimsmeistarar hljóta að
kunna sitt fag.
TVÖFALT UPPNÁM er næst á
dagskrá. Þegar sett er á tvo menn
í einu; reyndar hin mesta klípa að
komast i og enn erfiðari að komast
úr. „Mér finnst best að geyma
kónginn því ef hann er drepinn þá
er skákin búin,“ segir lítill hnokki
og virðist vera að hugsa um eitt-
hvað annað en tvöfalt uppnám.
„Frændi minn gefur alltaf skákina
þegar hann er búinn að leika fyrsta
leikinn," segir annar og sá þriðji
bætir um betur: „Drottningin getur
allt nema það sem riddarinn get-
ur.“
HEIMSMEISTARINN virðist
vera að missa tökin á bekknum.
Börnin eru farin að kenna hvert
öðru. Áhuginn vaknar aftur þegar
kennarinn fer að tala um gaffla;
það er eins og nemendurnir haldi
að þeir eigi að fá eitthvað að borða:
„Það er kallað riddaragaffall
þegar riddari setur á drottningu
og kóng samtímis. Jafnvel er hægt
að setja á hrókinn samtímis og þá
heitir það fjölskyldugaffall,“ segir
Jón L. og dauðaþögn ríkir í salnum.
Tvö garnagaul kveðast á í litlum
mögum.
„ALGENGUSTU BYRJANIR"
„Takið nú vel eftir: Peð á Einar
fjórir, riddari á Finnur þrír, 'það
heitir Napóleonsbyrjun og svo peð
á Ceres þrír. Þetta er algengast og
markmiðið er að sjálfsögðu að
koma mönnunum út og ná tökum
á miðborðinu." Heimsmeistarinn
færir stórumennina á veggnum ótt
og títt um borðið þar til hann er
truflaður með spurningu utan úr
sal:
„Hvers vegna sagðirðu að skákin
væri unnin þegar drottningin væri
dauð? Er það ekki kóngurinn sem
ræður?“
HEIMSMEISTARINN nær rétt að
svara þessu áður en næsta spurn-
ing skýst í gegnum loft Skákskól-
ans:
„Hvað með bisjoppinn?" Og enn
ersvarað.
Þá er komið að skemmtilegu
skákdæmi svona rétt áður en
nemendurnir fá að æfa sig í að tefla
í heila klukkustund undir hand-
leiðslu Jóns L. Heimsmeistarinn
segir þetta skemmtilega skák,
kennda við Morphy nokkurn sem
var Bandaríkjamaður.
„Hefurðu teflt við hann?“ spyr
bekkurinn.
„Nei, Morphy var uppi á 19. öld.“
Jón L. leikur peði fram um tvo
reiti og er strax stöðvaður af börn-
unum:
„Ef hann var uppi í gamla daga
þá má hann ekki færa peðið fram
um tvo reiti. Það mátti ekki í gamla
daga.“
„Það var á 11. öld sem það breytt-
ist,“ svarar heimsmeistarinn,
„Morphy varuppi á 19. öld.“
ÞEGAR AÐ skákæfingunum
kemur vita börnin að peðið hefur
eitt stig á skákmáli, biskup og ridd-
ari 3 stig, hrókur 5 stig og drottn-
ingin 9 stig. „Vægi mannanna fer
þó að sjálfsögðu einnig eftir hvar
þeir eru staddir á borðinu,“ segir
Jón L. Árnason.
VÆGI HEIMSMEISTARANS i
hugum barnanna liggur hins vegar
á bilinu frá 10 til 20 og skiptir þá
engu máli hvar í kennslustofunni
hann er staddur. Skák!
EIR.