Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.1986, Qupperneq 13

DV. MIÐVIKUDAGUR 29. JANÚAR1986.
13
Stórfelld umframfjár-
festing meirihlutans
í umræðum þeim, sem fram fóru
um (járhagsáætlun Reykjavíkur-
borgar „nóttina löngu“ um miðjan
janúar, vakti undirritaður athygli
á þeirri stórfelldu umframfjárfest-
ingu sem sjálfstæðismeirihlutinn
hefur gert sig sekan um á liðnu ári
á nýbyggingasvæðunum í Grafar-
vogi og í Selási. Sýnt var fram á
að nálægt 500 milljónir króna
liggja þar arðlausar í götum og
byggingarhæfum lóðum sem lítil
eða engin eftirspum virðist vera
eftir. Ekki er þó nóg með það,
heldur bendir flest til þess að mörg
ár muni líða áður en Reykjavíkur-
borg nær að endurheimta hluta
þessa fjár í formi gatnagerðar-
gjalda. Verður því hiklaust að líta
svo á sem meirihlutinn hafi gjör-
samlega misreiknað sig er hann
áætlaði eftirspum eftir þessum
lóðum á sínum tíma og samþykkti
fjármagn úr borgarsjóði til fram-
kvæmda í samræmi við það. Þar
með er þó ekki öll sagan sögð, því
miður.
427 lóðir, sennilega
um 500 milljónir króna
Á borgarstjórnarfundinum gerði
ég grein fyrir því að í Grafarvogi
og Selási em nú lausar lóðir undir
hvorki meira né minna en 427
SIGURÐUR E.
GUÐMUNDSSON
BORGARFULLTRÚI
ALÞÝÐUFLOKKSINS
íbúðir. Er þar um að ræða 259
einbýlishúsalóðir, 120 raðhúsalóðir
og 48 fjölbýlishúsalóðir. Gatna-
gerðargjöld fyrir allar þessar lóðir,
yrði þeim úthlutað í dag, myndu
nema 214,3 millj. króna. Allir vita
þó að gjöldin eru ekki nema nokkur
hluti þess kostnaðar sem borgar-
,,Því er hætt við að sá arðlausi hálfi
^ milljarður króna, sem borgarsjóður á
í götum og ónotuðum lóðum þar efra, verði
þar áfram um langa hríð, ef til vill mörg
ar.
sjóður verður að leggja fram við
gatnagerð og til þess að lóðimar
verði byggingarhæfar. Er ekki
fjarri lagi að áætla að sá kostnaður
nemi um 500 millj. króna þegar öll
kurl eru komin til grafar.
Arölausirfjármunir ímörgár
Á ofangreindum fundi borgar-
stjómar lét ég þess getið að óvíst
væri með öllu hvenær borgarsjóður
gæti endurheimt hluta þessa mikla
fjármagns í formi gatnagerðar-
gjalda. Sjálfsagt myndi eitt eða
fleiri ár líða áður en borgarsjóður
væri búinn að fá allt sitt aftur. Nú
bendir hins vegar aflt til að sá tími
verði mun lengri en ég átti von á.
Fyrir liggur að skipulagsnefrid
borgarinnar hefur samþykkt bygg-
ingu 120 íbúða við Grandaveg í
vesturborginni og þar, sem á týrr-
um athafnasvæði BÚR, er verið að
undirbúa skipulag fyrir 200 íbúðir.
Er því hér um að ræða nokkuð á
fjórða hundrað íbúðir, en það em
álíka margar íbúðir og þörf er talin
fyrir i borginni á einu ári. Varla
velkist nokkur í vafa um að vænt-
anlegir íbúðarbyggjendur munu
sjálfsagt taka íbúðir í vesturborg-
inni fram yfir íbúðabyggð á ný-
byggingasvæðunum austast í borg-
inni. Því er hætt við að sá arðlausi
hálfi milljarður króna, sem borgar-
sjóður á í götum og ónotuðum
lóðum þar efra, verði þar áfram um
langa hríð, ef til vill mörg ár.
Sjálfstæðisflokkurinn
þarf sterkt aðhald
Þessi gífurlega umfram-fjárfest-
ing er aðeins eitt dæmi af fleirum
úr stjómartíð núverandi borgar-
stjórnarmeirihluta. Því miður hef-
ur hann oftar en einu sinni og oftar
en tvisvar skotið yfir markið.
Annað dæmi er fjárfesting upp á
60 milljónir króna í eyðijörð fyrir
austan fjall, sem ólíklegt er að neitt
gagn verði unnt að hafa af fyrr en
eftir aldamót; reyndar er ekkert
vitað um það hvort eða hvenær hún
getur komið að gagni. Bæði þessi
dæmi sýna glöggt hve mikilvægt
er að Sjálfstæðisflokkurinn njóti
sterks aðhalds í borgarstjórn, að-
halds sem borið er uppi af raunsæj-
um og hleypidómalausum vinstri-
mönnum.
Sigurður E. Guðmundsson.
„Varla velkist nokkur í vafa um, að væntanlegir íbúðabyggjendur munu sjálfsagt taka íbúðir í vesturborginni
fram yfir ibúðabyggð á nýbygingasvæðunum austast í borginni.“
Samræming framhaldsskóla
Gömul viðhorf og ný
Sú var tíð að einungis örfáir
menn fóru í menntaskóla og luku
stúdentsprófi, e.t.v. eitt til tvö pró-
sent af hverjum árgangi. Hlutverk
menntaskólans var þá einkum að
búa menn undir að verða embættis-
menn eftir háskólanám og megin-
áhersla lögð á kennslu tungumála.
Allir skyldu læra sömu lexíu því
að það var engum meiri háttar vafa
undirorpið hvað embættismenn
þurftu að kunna.
Margir halda því fram, og að því
er virðist í fullri alvöru, að fjöl-
breytni og val og allar aðrar breyt-
ingar séu „útþynning“ á hinni einu
og sönnu þekkingu. Hver hefur
ekki heyrt blaðrið um að skólamir
léttist alltaf?
Þessi gömlu viðhorf em því mið-
ur æði útbreidd og hafa sennilega
mikil áhrif á starf menntaskóla og
annarra framhaldsskóla í landinu
í raun þótt horfið hafi verið form-
lega frá þeirri stefnu að allir læri
hið sama með því að fjölga deildum
í menntaskólunum, fyrst með
stærðfræðideild 1919, en með vem-
legri fjölgun á sjöunda áratugnum
og þeim áttunda. Fyrir tæpum 20
árum sagði Bjami Benediktsson,
þáverandi forsætisráðherra, m.a. í
umræðum á Alþingi að það væri
síður en svo æskilegt.
„að allir stúdentar þurfi að sækja
háskóla og þess vegna sé fyrst
og fremst í þessum skólum miðað
við undirbúning undir fram-
haldsnám. Enginn efi er á því að
það verður þörf fyrir alhliða
menntun í öllum stéttum þjóð-
INGÓLFUR Á.
JÓHANNESSON
SAGIMFRÆÐINGUR
OG KENNARI
félagsins eftir því sem tímar líða.
... Einmitt þess vegna er æski-
legt að í menntaskólunum séu
möguleikar til menntunar á fleiri
eneinnveg...“
Fleiri framhaldsskólar
Nú stefnir vonandi í það að sem
flestir njóti einhverrar framhalds-
menntunar að loknum grunnskóla.
Nú þegar útskrifast um þriðjungur
hvers árgangs með stúdentspróf
eftir iðnskólanám af ýmsu tæi.
Á sl. rúmum áratug hafa sprottið
upp fjölbrautaskólar, framhalds-
skólar, verkmenntaskólar og
menntaskólar í öllum landsfjórð-
ungum auk iðnskólanna sem fyrir
voru. Hér er ekki rúm til að lýsa
öllum þeim fjölda og' tengslum
þessara skóla innbyrðis. Þetta
„kerfi“ er frekar lítið skipulagt og
engin heildarlöggjöf er til um fram-
haldsnám í landinu. Einungis eru
til lög um afmarkaða þætti, svo sem
um menntaskóla og iðnnám, eða
um einstaka skóla. Frumvarp til
laga um framhaldsskóla hefur ver-
ið lagt fram á Alþingi mörgum
sinnum og um sumt hefur frum-
varpið haft sama gildi og lög um
framkvæmd þessara mála.
Er samræming fyrirhuguð?
Það hefur bæði kosti og galla að
ekki skuli vera til samræmd löggjöf
um framhaldsnám. Kostimir eru
„Nú hefur frést að mennta-
málaráðuneytið hyggist skipu-
leggja námskrá framhaldsskóla
og hafi ráðið til þess starfsmenn
þrátt fyrir að lög hafi ekki enn
verið sett.“
einkum þeir að þannig hafa skóla-
menn haft meira sjálfræði til að
móta ólíka skóla, en það er einmitt
hætta á því að samræmd löggjöf
kæmi í veg fyrir slíkt. Gallamir em
augljósir í formi margháttaðs
skipulagsleysis.
Nú hefur frést að menntamála-
ráðuneytið hyggist skipuleggja
námskrá framhaldsskóla og hafi
ráðið til þess starfsmenn þrátt fyrir
að lög hafi ekki enn verið sett.
Væri fróðlegt að fá að vita úr ráðu-
neytinu á hvaða forsendum þetta
skal þá gert.
Ekki er ljóst hvort það er frjáls-
hyggjuíhaldið í Sjálfstæðisflokkn-
um sem stendur fyrir þessu. En af
orðum og gerðum ráðherra Sjálf-
stæðisflokksins í núverandi ríkis-
stjórn er ástæða til að óttast að
ekki gæti sömu víðsýni og í tilvitn-
uðum orðum Bjarna Benediktsson-
ar. Þar á bæ (hjá frjálshyggjuíhald-
inu) er lítið traust borið til fjöldans
og áreiðanlega vilji til að setja
„stóra bróður" til að gæta kennara
og segja þeim hvað þeir eigi að
kenna.
Það er, sem fyrr segir, einmitt
kostur núverandi framhaldsskóla-
fyrirkomulags að í því em ólíkir
skólar: Menntaskólar, sem em
innhyrðis ólíkir, verslunarskólar,
iðnskólar og fjölbrautaskólar. Lög
um framhaldsskóla mega aldrei
hefta möguleika skólastofnananna
til sjálfstæðrar þróunar eða leiða
til ólýðræðislegra vinnubragða, og
lög og námskrár þurfa ekki að vera
þannig úr garði gerð.
Það ber samt að vara við hættunni
á því að takmarka frumkvæði
kennara með ítarlegum námskrám.
í því efni mætti gjama læra af
reynslu erlendis frá. Snjallir kenn-
arar með mikið frumkvæði em
nauðsynlegir árangursríku og lýð-
ræðislegu skólastarfi. Námskrár
þurfa að ýta undir það en ekki
hefta eins og reynslan sýnir að
hætta er á. Því ber að fara varlega
í þessa námskrárgerð.
Ingólfur Á. Jóhannesson.
æl „Lög um framhaldsskóla mega aldrei
^ hefta möguleika skólastofnananna til
sjálfstæðrar þróunar eða leiða til ólýðræð-
islegra vinnubragða.“